Lewiatan nagrodzony przez Rzecznika MŚP
14 czerwca 2023

Lewiatan nagrodzony przez Rzecznika MŚP

Fot. Rzecznik MŚP

Podczas uroczystej gali IV Ogólnopolskiego Dnia Przedsiębiorcy w Łodzi Konfederacja Lewiatan otrzymała nagrodę w kategorii „Najaktywniejsza organizacja w Radzie Przedsiębiorców przy Rzeczniku MŚP”. Nagrodę odebrał Henryk Orfinger, Pierwszy Wiceprezydent Konfederacji Lewiatan.

Rzecznik małych i średnich przedsiębiorców Adam Abramowicz wręczył nagrody „Filary Polskiej Przedsiębiorczości 2022”. W tym roku wśród laureatów znalazła się Konfederacja Lewiatan, która została wyróżniona za aktywność w Radzie Przedsiębiorców przy Rzeczniku MŚP. To organ opiniotwórczy i doradczy, zapewnia bezpośredni kontakt rzecznika z przedsiębiorcami, monitoruje kondycję małych i średnich przedsiębiorstw oraz opiniuje i przygotowuje projekty ustaw, które bezpośrednio wpływają na sektor MŚP.

Nagrodę za najkorzystniejszą dla MŚP zmianę prawa w 2022 roku otrzymał Waldemar Buda, minister rozwoju i technologii. Natomiast nagroda specjalna Rzecznika MŚP trafiła w ręce Bartłomieja Wróblewskiego, posła, przewodniczącego Komisji Nadzwyczajnej do spraw Deregulacji.

Wszystkim laureatom nagród serdecznie gratulujemy.

Konfederacja Lewiatan

Postulaty Lewiatana. Lepsze prawo to mniejsze ryzyko prowadzenia firmy
13 czerwca 2023

Postulaty Lewiatana. Lepsze prawo to mniejsze ryzyko prowadzenia firmy

Zwiększenie bezpieczeństwa prowadzenia działalności gospodarczej poprzez uporządkowanie procesu legislacyjnego, poprawę jakości, stabilności i czytelności stanowionego prawa – proponuje Konfederacja Lewiatan. To jeden z postulatów pracodawców na nową kadencję parlamentu.

W każdym roku uchwalane są dziesiątki nowych ustaw oraz wydawane lub zmieniane setki rozporządzeń. Wprowadzają one tysiące zmian do przepisów regulujących funkcjonowanie przedsiębiorców i gospodarki. Zaczynając od ustaw, które dotyczą nowych sektorów gospodarki (np. związane z OZE), przez regulacje dla konkretnych branż (np. gastronoma, hotelarstwo, motoryzacja, branża odpadowa, budowlana, finansowa), kończąc na przepisach prawa podatkowego i prawa pracy. Większość tych regulacji powstaje w pośpiechu, bez odpowiednich konsultacji z przedstawicielami pracodawców i przedsiębiorców. W efekcie firmy wskazują sferę regulacji jako jeden z głównych czynników ryzyka dla prowadzonej przez nich działalności.

Konfederacja Lewiatan oczekuje wprowadzenia rozwiązań, które zapewnią elementarny poziom poczucia bezpieczeństwa niezbędnego do podejmowania decyzji o rozwoju firm. Pracodawcy proponują, aby rząd dokonywał przeglądu i analizy skutków wprowadzanych zmian prawnych wpływających na prowadzenie działalności gospodarczej. Elementem przeglądu powinien być także raport z przeprowadzonych konsultacji społecznych.

Lepsze prawo – propozycje Lewiatana

– wprowadzenie obowiązku przeprowadzania przez rząd przeglądu i analizy skutków  zmian prawnych wpływających na prowadzenie działalności gospodarczej.

– obowiązkowe konsultowanie z zainteresowanymi podmiotami wszystkich projektów aktów prawnych dotyczących podatków  z zachowaniem ustawowego 30-dniowego terminu na przedstawienie uwag.

– stosowanie obowiązkowego, co najmniej 6-miesięcznego, okresu vacatio legis dla uchwalanych przepisów podatkowych

– powołanie rady eksperckiej monitorującej sposób korzystania z przepisów prawa podatkowego. W szczególności zwracanie uwagi czy przepisy stosowane są zgodnie z intencją ustawodawcy, czy organy podatkowe nie dokonują wykładni rozszerzającej na niekorzyść podatników.

Raport z przeglądu powinien być publikowany, ogólnodostępny i prezentowany przez rząd w Sejmie, Senacie i w Radzie Dialogu Społecznego. Wnioski płynące z przeglądu, powinny być uwzględniane przy tworzeniu programu prac legislacyjnych rządu w kolejnym roku oraz być podstawą do zmniejszenia barier w prowadzeniu działalności gospodarczej.

Ze szczególną uwagą należy traktować regulacje prawa podatkowego ze względu na ogromną wrażliwość przedsiębiorstw na jego zmiany. Przepisy podatkowe powinny być precyzyjnie i jasno sformułowane, aby zapewnić skuteczne opodatkowanie przy możliwie najniższym koszcie poboru daniny. Niestety, polski system podatkowy jest jednym z najbardziej skomplikowanych i nieprzyjaznych na świecie. Uchwalone przepisy (często bardzo obszerne) wchodzą w życie bez odpowiedniego vacatio legis. Podatnicy nie mają czasu na zapoznanie się z uchwalanymi przepisami oraz wdrożeniem niezbędnych zmian. Przykładem fatalnie napisanej ustawy, która dramatycznie zaburzyła funkcjonowanie podatników (w szczególności przedsiębiorców) jest tzw. Polski Ład.

– Aby w przyszłości uniknąć niewłaściwie procedowanych ustaw podatkowych i zapewnić podatnikom należytą ochronę ich interesów, proponujemy wprowadzenie obowiązku konsultowania z zainteresowanymi podmiotami wszystkich projektów aktów prawa podatkowego (niezależnie od wnioskodawcy) z zachowaniem ustawowego 30- dniowego terminu na przedstawienie uwag oraz obowiązkowy co najmniej 6 -miesięczny okres vacatio legis dla uchwalanych przepisów. Aby mogły wejść w życie w roku następującym po roku ich ogłoszenia, powinny zostać ogłoszone w Dzienniku Ustaw do 30 czerwca danego roku – mówi Przemysław Pruszyński, doradca podatkowy, dyrektor departamentu podatkowego Konfederacji Lewiatan.

Ponadto należy stworzyć mechanizm oceny istniejących regulacji podatkowych jako obligatoryjny element podatkowego procesu legislacyjnego, szczególnie istotny w przypadku zmiany obowiązujących rozwiązań.

Konfederacja Lewiatan

Pobierz postulaty - wersja skrócona
Raport Lewiatana. Prawie 80% firm płaci więcej za prąd
12 czerwca 2023

Raport Lewiatana. Prawie 80% firm płaci więcej za prąd

79,3% mikro i małych firm płaci wyższe rachunki za prąd, 64,5% odczuwa zwiększone koszty dystrybucji i logistyczne, a 49,3% więcej pieniędzy przeznacza na wynagrodzenia i ubezpieczenia – wynika z raportu „Kryzys energetyczny”, który przygotowała Konfederacja Lewiatan.

Przedsiębiorcy wskazują, że wzrost kosztów energii, gazu i opału ma największy wpływ na prowadzenie działalności (67,3%). Pokazuje to realny problem, za którego rozwiązywanie rząd wziął się dopiero w końcówce 2022 roku. Obecnie aż 13% firm musi przeznaczyć ponad 5% swoich wydatków na zakup energii, a dla nieco ponad 2% przedsiębiorstw udział cen energii w kosztach przekracza 20%.

Z badań Lewiatana wynika, że mikro i małe firmy planują w głównie  oszczędności dotyczące ograniczenia zużycia energii (50%). To też pokazuje, że żyją są one „z dnia na dzień” bez większej długofalowej strategii. Oznacza to, że właściwe działania odpowiadające na obecny kryzys energetyczny są kluczowe dla budowy przewidywalnego otoczenia i wspierania płynności finansowej mikro i małych przedsiębiorstw.

– Bez poprawy naszej sytuacji środowiskowej i ekologicznej problemy gospodarcze będą się pogłębiać, a rosnące zużycie energii pociągać za sobą dalszy wzrost cen. To znak, że czas na zmiany w sposobie myślenia i funkcjonowania. Musimy wreszcie powstrzymać zobojętnienie wobec ekologicznej katastrofy i zacząć działać – mówi Mariusz Zielonka, ekspert ekonomiczny Konfederacji Lewiatan.

Jedną z głównych barier, które hamują zielone inwestycje w polskich MŚP jest wciąż niewystarczająca dostępność środków na ten cel oraz wiedzy. Na finansowanie czeka średnio co trzecia firma, która na razie nie planuje inwestycji we własne OZE. Podobny odsetek oczekuje też lepszych rozwiązań na poziomie państwa (np. zwiększenia opłacalności zakładania paneli PV czy odblokowania możliwości budowy wiatraków na lądzie).

Przedsiębiorcy wśród najlepszych sposobów łagodzenia kryzysu energetycznego wymieniają obniżenie podatków (85%), zamrożenie cen energii (83%) i zamrożenie cen gazu (62%).

Raport „Kryzys energetyczny”

Konfederacja Lewiatan

 

 

Pobierz raport Kryzys energetyczny
Sesja MOP. Jak zmniejszyć wpływ pracy na zmiany klimatu?
12 czerwca 2023

Sesja MOP. Jak zmniejszyć wpływ pracy na zmiany klimatu?

Od 5 do16 czerwca br. odbywa się w Genewie 111 sesja Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP). Jednym z głównych tematów konferencji jest sprawiedliwa transformacja w kierunku zrównoważonych gospodarek. Konfederację Lewiatan reprezentują prof. Jacek Męcina, doradca zarządu i Michał Maksymiuk, ekspert Pracodawców Pomorza.

W trakcie obrad dyskutuje się o tym, jak zapewnić, aby praca miała jak najmniejszy wpływ na zmiany klimatu. Podkreślana jest rola dialogu społecznego, edukacji i szkolenia, innowacyjności i partnerstwa w osiąganiu tego celu. Delegaci z poszczególnych krajów rozmawiają także o standardach dotyczących jakościowych staży, podkreślając, że są one cennym narzędziem do ułatwiania przejścia młodych ludzi z edukacji do pracy oraz do rozwijania ich umiejętności i kompetencji. Ale staże powinny być uczciwe, bezpieczne, godne dla stażystów i pracodawców.

Tematem konferencji jest również ochrona pracy, która obejmuje kwestie takie jak minimalne wynagrodzenie, godziny pracy, bezpieczeństwo i zdrowie w pracy oraz ochrona socjalna.

– Na tym międzynarodowym forum możemy skutecznie zabiegać o odpowiedzialny dialog z rządem i przestrzeganie niezależności prawa swobodnego działania organizacji pracodawców – mówi prof. Jacek Męcina.

Z perspektywy Lewiatana ważny jest komitet ds. zastosowania standardów, gdzie omawiane są problemy wolności związkowej  w kontekście przestrzegania konwencji nr 87, w tym przypadki łamania prawa związków zawodowych i organizacji pracodawców do niezależnej działalności, reprezentowania interesów swoich członków  i otwartego dialogu.

Na sesji plenarnej występował Michał Maksymiuk,  jako przewodniczący delegacji pracodawców. W przemówieniu mówił o wyzwaniach i szansach związanych z przyszłością pracy w kontekście transformacji energetycznej, cyfryzacji i sytuacji po pandemii COVID-19. Odniósł się również do oczekiwań pracodawców w stosunku do polskiego rządu w zakresie wzmacniania dialogu społecznego i trójstronności na poziomie krajowym, a w szczególności wzmacniania funkcjonowania partnerów społecznych w tym także organizacji pracodawców.

W wystąpieniu wskazał także na zagrożenia oraz szanse dla polskiej gospodarki i społeczeństwa w związku z wojną na Ukrainie. Szczególnie podkreślił rolę zmian na rynku pracy oraz w systemie edukacji, które musiały nastąpić w Polsce po wybuchu wojny i przyjęciu fali uchodźców z Ukrainy.

Międzynarodowa Organizacja Pracy (International Labour Organization jest wyspecjalizowaną agendą United Nations, której mandatem jest promowanie sprawiedliwości społecznej i godnej pracy dla wszystkich. #ILO ma 187 krajów członkowskich i unikalną strukturę trójstronną, która daje równe głosy pracownikom, pracodawcom i rządom, zapewniając jednocześnie platformę do współpracy i konsultacji na rzecz lepszego świata pracy z poszanowaniem oczekiwań wszystkich stron.

Konfederacja Lewiatan

Prezydent Lewiatana z Komisarzem UE do spraw rynku wewnętrznego o postulatach biznesu
07 czerwca 2023

Prezydent Lewiatana z Komisarzem UE do spraw rynku wewnętrznego o postulatach biznesu

Prezydent Konfederacji Lewiatan spotkał się z Komisarzem Unii Europejskiej do spraw Rynku Wewnętrznego i Usług. Była to okazja, żeby przedstawić postulaty polskiego biznesu.

Prezydent Lewiatana Maciej Witucki rozmawiał z Komisarzem Unii Europejskiej do spraw Rynku Wewnętrznego i Usług, Thierrym Bretonem.

Rozmowa dotyczyła kwestii ważnych dla przedsiębiorców, w tym odbudowy Ukrainy, wspólnego rynku oraz produkcji substancji czynnych do leków w Unii Europejskiej.

Maciej Witucki zaprosił też Thierrego Bretona na Europejskie Forum Nowych Idei, które odbędzie się już po raz dwunasty w dniach 11-13 października 2023 w Sopocie.

W spotkaniu uczestniczył też Kacper Olejniczak, ekspert Konfederacji Lewiatan. Spotkanie odbyło się online 6 czerwca.

Tego samego dnia w Brukseli przedstawiciele Lewiatana spotkali się też z innym przedstawicielem UE, Didierem Reyndersem, Komisarzem UE do spraw sprawiedliwości. Czytaj więcej:

Spotkanie z Komisarzem UE do spraw sprawiedliwości

 

Spotkanie z Komisarzem UE do spraw sprawiedliwości
07 czerwca 2023

Spotkanie z Komisarzem UE do spraw sprawiedliwości

W ramach wizyty studyjnej firm zrzeszonych w Konfederacji Lewiatan mieliśmy okazję spotkać się z Komisarzem Unii Europejskiej do spraw sprawiedliwości, Didierem Reyndersem.

Spotkanie było okazją do dyskusji na temat nierozerwalnej więzi pomiędzy praworządnym stanowieniem prawa i jego wpływie na środowisko prowadzenia biznesu.

Główne wnioski płynące z dyskusji z Komisarzem UE do spraw sprawiedliwości:

  • przestrzeganie prawa jest najważniejszą wartością Unii Europejskiej
  • praworządność stanowi rdzenny element tożsamości Unii
  • pewność i stabilność prawa to czynniki, które są niezbędne dla wzrostu inwestycji w kraju oraz rozwoju biznesu

Na agendzie spotkania nie zabrakło tematyki cyfrowej – kwestii transferu danych i planów dotyczących polityki konsumenckiej.

W wizycie studyjnej brali udział przedstawiciele firm członkowskich Lewiatana, które reprezentują wiele sektorów, m.in. sektor IT, media, handel bezpośredni czy motoryzacyjny. Spotkanie odbyło się 6 czerwca w Brukseli.  

Postulaty Lewiatana na nową kadencję parlamentu
06 czerwca 2023

Postulaty Lewiatana na nową kadencję parlamentu

Przed nami wybory, które jak co cztery lata są okazją do debaty o wizji społeczeństwa, państwa ale i modelu gospodarczego dla Polski na kolejne lata. Jako głos przedsiębiorców chcemy jasno przedstawić nasze oczekiwania wobec rządzących, którzy będą w znaczący sposób decydowali o środowisku w jakim przyjdzie nam rozwijać polskie firmy, tworzyć miejsca pracy i polski dobrobyt.

Kampania wyborcza jest, niestety, okresem sprzyjającym populistycznym uproszczeniom i krótkowzrocznym obietnicom. Polska w okresie ogromu wyzwań trudnej trzeciej dekady XXI wieku bardziej niż kiedykolwiek potrzebuje europejskiej integracji, nowoczesnej gospodarki, silnych instytucji państwowych oraz zdrowego i efektywnego dialogu społecznego. Lewiatan  stworzył więc postulaty na nową kadencję parlamentu, które naszym zdaniem są konieczne do osiągnięcia tych celów.

Pobierz postulaty – wersja skrócona >>

– W trosce o naszą przyszłość i z nadzieją, że możemy wykorzystać nadarzające się nam szanse, przygotowaliśmy zestaw postulatów gospodarczych obejmujących konkretne działania w kluczowych obszarach. Gospodarka buduje znaczenie Polski w świecie i poziom życia Polek i Polaków – mówi Maciej Witucki, prezydent Konfederacji Lewiatan.’

 

Uważamy, że kwestie gospodarcze wciąż są traktowane w programach politycznych ”po macoszemu” i często marginalizowane w porównaniu z festiwalem populistycznych i kosztownych obietnic. Dlatego apelujemy o wypracowanie dobrego programu gospodarczego dla Polski w pełni  wykorzystującego potencjał przedsiębiorców . Jako organizacja pracodawców jesteśmy gotowi uczestniczyć w debacie o planie odbudowy i rozwoju Polski. Nim do tego dojdzie, zgłaszamy najpilniejsze propozycje niezbędnych zmian legislacyjnych – dodaje Witucki.

Pobierz postulaty Lewiatana na nową kadencję parlamentu – wersja rozszerzona >>

Nie da się zbudować silnej gospodarki, zaciągając kredyt na wiele pokoleń po to, żeby go dziś „przejeść” w całości i utrzymać władzę. Zadłużać się trzeba mądrze, z jasną wizją na jakie inwestycje społeczne czy gospodarcze przeznaczymy cenne zasoby. Tak należy budować silniejszą gospodarkę, perspektywy trwałego rozwoju, lepsze miejsca pracy i wyższy dochód narodowy.

Polska nie może być zarządzana chaotycznie, od pomysłu do pomysłu, gdzie znaczna część wydatków budżetu państwa  jest de facto ukryta, podatki rosną, publiczna służba zdrowia jest w coraz głębszym kryzysie, podobnie jak standardy edukacji.

Musimy jak najszybciej odbudować niewydolny system sądownictwa, sparaliżowany latami nieudolnych „reform”, bo jest on niezmiernie istotny dla obywateli, ale i potrzebny dla stabilnego wzrostu gospodarki. Potrzebujemy państwa wolnego od nieustannego godzenia w ład i kompromis społeczny, od ręcznej manipulacji funkcjonowaniem instytucji, których niezależność stoi u podstaw zasad stabilnej demokracji. Musimy demonopolizować politykę gospodarczą, niebezpiecznie przechyloną w kierunku wizji czempionów kontrolowanych przez skarb państwa, odbudowujących monopole kosztem dynamiki rozwoju sektora prywatnego. Ten sposób postępowania, mimo że ma ciągle w społeczeństwie grono wiernych zwolenników, jest trudny do zaakceptowania dla większości obywateli, a zwłaszcza przedsiębiorców.

Potrzebujemy jasnych celów, jasnego podziału odpowiedzialności, przejrzystego zarządzania finansami publicznymi, poszanowania dialogu społecznego, rządów prawa, stabilnych regulacji i krytycznej analizy dotychczasowych obietnic

Nasze postulaty obejmują 13 obszarów, szczegółowo opisanych w załącznikach i na stronie lewiatan.org/postulaty, są to:

  1. Lepsze prawo
  2. Ręce do pracy
  3. Edukacja, edukacja, edukacja
  4. Tania i czysta energia
  5. Cyfryzacja (gospodarki i administracji)
  6. Proste podatki
  7. Obniżenie kosztów prowadzenia działalności gospodarczej
  8. Proste umowy i ich egzekucja
  9. Stabilność i bezpieczeństwo sektora bankowego oraz finansów obywateli
  10. Koniec monopoli w gospodarce
  11. Autentyczny, efektywny dialog społeczny
  12. Poprawa funkcjonowania systemu ochrony zdrowia
  13. Równe traktowanie kobiet i mężczyzn na rynku pracy

Konfederacja Lewiatan

Pobierz postulaty Lewiatana na nową kadencję parlamentu
Raport Lewiatana: Co zwiększy bezpieczeństwo i niezależność energetyczną Polski?
05 czerwca 2023

Raport Lewiatana: Co zwiększy bezpieczeństwo i niezależność energetyczną Polski?

Dywersyfikację źródeł energii, a w dłuższej perspektywie odejście od węgla i gazu, zwiększenie udziału OZE w miksie energetycznym, zachęcenie przedsiębiorców prywatnych do inwestowania w OZE, czy modernizację sieci energetycznych - rekomendują eksperci Konfederacji Lewiatan w raporcie „Kryzys energetyczny”.

– Mimo relatywnego uspokojenia się cen na giełdach światowych problem dywersyfika­cji i bezpieczeństwa energetycznego Polski jest nadal aktualny i palący. Wiele wyzwań stojących przed Polską jest wspólnych także dla państw bałtyckich oraz części państw UE. Nie oznacza to jednak, że należy  biernie czekać na odgórne działania unijne. Powinniśmy sami tworzyć zdecydowanie lepsze warunki do inwestowania, a może przede wszystkim w prowadzeniu długofalowej polityki klimatycznej nie kierować się krótkoterminowymi, populistycznymi celami – mówi Mariusz Zielonka, ekspert ekonomiczny Konfederacji Lewiatan.

Rynek energetyczny jest w głębokim kryzysie. Dalsze zawirowania i utrzymujący się pat w relacjach Europy i Stanów Zjednoczonych z Rosją skłaniają do negatywnego patrzenia w przyszłość. Dlatego podjęcie szybkich i zdecydowanych działań dotyczących zwiększenia bezpieczeństwa i niezależności energetycznej Polski jest naszym interesem narodowym.

Bardzo ważne jest zaktualizowanie dokumentów strategicznych dotyczących energetyki, ponieważ  pozwoli to  na racjonalne plano­wanie inwestycji. Poważnym problemem we wdrożeniu długofalowych, a co za tym idzie kosztownych działań rządowych będą ograniczenia budżetowe. Już teraz plany na najbliższe kilka lat zakładają znaczny wzrost deficytu oraz długu Polski, a to za sprawą coraz większej liczby sztywnych wydatków w stosunku do PKB. Dlatego tak ważne jest, aby pojawiły się rozwiązania legislacyjne, które skłonią firmy prywatne do inwestowania w OZE.

– Niezwykle istotne jest również odblokowanie potencjału rozwoju energetyki wiatrowej. Warto ponownie rozważyć ustanowienie 500 metrów jako minimalnej odległości turbin wiatrowych od zabudowań – dodaje Mariusz Zielonka.

Raport „Kryzys energetyczny”

Konfederacja Lewiatan

Pobierz raport Kryzys energetyczny
Mechanizmy interwencyjne też po 30 czerwca 2023?
02 czerwca 2023

Mechanizmy interwencyjne też po 30 czerwca 2023?

Mechanizmy interwencyjne, w tym zwłaszcza limit przychodów dla wytwórców w źródłach inframarginalnych, formalnie zostały dopuszczone w państwach członkowskich Unii Europejskiej do 30 czerwca 2023 roku.

Komisja Europejska nadal nie opublikowała oceny stosowania mechanizmów interwencyjnych w państwach członkowskich – część państw przewiduje stosowanie mechanizmów do końca 2023 roku.

Mechanizmy interwencyjne w państwach członkowskich Unii Europejskiej zostały wprowadzone na podstawie Rozporządzenia Rady (UE) 2022/1854 z dnia 6 października 2022 r. w sprawie interwencji w sytuacji nadzwyczajnej w celu rozwiązania problemu wysokich cen energii[1] (dalej: „Rozporządzenie”). Zgodnie z art. 20 Rozporządzenia Komisja Europejska powinna była dokonać przeglądu rozdziału II w świetle ogólnej sytuacji w zakresie dostaw energii elektrycznej i cen tej energii w Unii oraz przedłożyć Radzie sprawozdanie
z głównych ustaleń tego przeglądu do 30 kwietnia 2023 roku. Na podstawie tego sprawozdania Komisja może zaproponować przedłużenie okresu stosowania Rozporządzenia po 30 czerwca 2023 roku.

Do dnia publikacji niniejszej informacji Komisja Europejska nie przedstawiła wniosków z przeglądu stosowania Rozporządzenia. Sektor energetyczny w Polsce, a zapewne także sektory energetyczne innych państw członkowskich, wyczekują komunikatu Komisji Europejskiej w sprawie Rozporządzenia. Krajowe środki, co naturalne, mogą obowiązywać niezależnie od stanowiska Komisji Europejskiej, jednak stanowisko takie może zawierać argumenty przemawiające za zmianami legislacyjnymi.

Wytwórcy energii elektrycznej oraz spółki obrotu w Polsce  zobowiązani zostali do uiszczania odpisu służącego finansowaniu zamrożenia cen energii dla wybranych odbiorców energii elektrycznej. Podstawą takiego rozwiązania jest Ustawa z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku[2] (dalej: „Ustawa”). Mechanizm wprowadzony w Polsce zakłada, że przedsiębiorstwa sprzedające energię elektryczną uprawnionym odbiorcom będą miały prawo do otrzymania rekompensaty, która zostanie sfinansowana w części z odpisów opłaconych przez wytwórców i spółki obrotu.

Obecnie, brakuje publicznie dostępnych informacji na temat kwoty środków, które zostały przekazane do tego funduszu. Jest to istotne dla zapewnienia przejrzystości i zaufania społecznego, a także dla właściwej oceny skuteczności mechanizmu.

Ustawa doprowadziła do określonych skutków, których trwałość w dłuższej perspektywie może wpłynąć negatywnie na rozwój rynku energii elektrycznej w Polsce oraz sprawne przeprowadzenie transformacji energetycznej. Komisja Europejska opublikowała projekt zaleceń Rady UE w sprawie polskiego Krajowego Programu Reform na lata 2023/2024. Dokument ten jest cyklicznie przekazywany przez państwa członkowskie Komisji i określa główne elementy agendy gospodarczej państwa w perspektywie najbliższego roku. Zalecenia w pierwszej kolejności podkreślają konieczność wycofania środków wsparcia w dziedzinie energii, a dalej – szybsze wycofywanie paliw kopalnych i wdrażanie energii ze źródeł odnawialnych.

Uwarunkowania gospodarcze oraz geopolityczne uzasadniają systemowe podejście do uregulowania mechanizmów interwencyjnych będących odpowiedzią na skokowe zmiany cen paliw i innych nośników energii. Przedsiębiorstwa energetyczne mają świadomość konieczności zapewnienia ochrony odbiorców końcowych, zwłaszcza gospodarstw domowych przed nadmiernym obciążeniem kosztami energii, a zwłaszcza przed ubóstwem energetycznym. Nie można natomiast zgadzać się z postulatem powszechnego nieuzasadnionego obciążenia przedsiębiorstw energetycznych i przenoszenia na ich barki całego finansowego wysiłku związanego z ochroną odbiorców końcowych.

Przyjęcie Rozporządzenia podyktowane było szczególnymi okolicznościami
i stanowiło działanie ad hoc. Było to uzasadnione krytyczną sytuacją na europejskim rynku energii elektrycznej. Obecnie w ramach reformy rynku energii elektrycznej trwa dyskusja dotycząca ogólnounijnego mechanizmu reagowania na sytuacje kryzysowe. Okres obowiązywania Rozporządzenia nie powinien być przedłużony, a w konsekwencji krajowe mechanizmy nadmiernie obciążające spółki energetyczne powinny być wygaszone do końca czerwca 2023 r. lub odpowiednio zmodyfikowane.

Konfederacja Lewiatan

[1] Rozporządzenie Rady (UE) 2022/1854 z dnia 6 października 2022 r. w sprawie interwencji w sytuacji nadzwyczajnej w celu rozwiązania problemu wysokich cen energii (Dz. U. UE. L. z 2022 r. str. 261).

[2] Ustawa z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku (Dz. U. poz. 2243 z późn. zm.).

Pośpiech w cyfryzacji edukacji nie służy nauczycielom i uczniom [+MP3]
02 czerwca 2023

Pośpiech w cyfryzacji edukacji nie służy nauczycielom i uczniom [+MP3]

Wsparciem powinni być objęci także nauczyciele szkół niepublicznych, doprecyzowania wymagają kwestie związane z własnością i dysponowaniem sprzętem przekazywanym uczniom, laptopy dla uczniów należy wyposażyć w oprogramowanie edukacyjne – to tylko niektóre uwagi, które zgłosiła Konfederacja Lewiatan do ustawy o wsparciu rozwoju kompetencji cyfrowych uczniów i nauczycieli.

Wysłuchaj komentarza ekspertki:

Ta ustawa jest podstawą prawną dla inwestycji realizowanej w ramach Krajowego Planu Odbudowy i dotyczy de facto zakupu laptopów dla nauczycieli i uczniów.

Projekt ustawy został złożony do Sejmu jako poselski, co pozbawiło partnerów społecznych standardowej ścieżki i terminów konsultacji. Etap prac sejmowych zakończył się błyskawicznie i zamknął się w czasie jednego posiedzenia. Pierwotnie dla tej inwestycji przewidziano w Krajowym Planie Odbudowy konsultacje społeczne jako kamień milowy. Jak wynika z rewizji KPO, która jest obecnie przygotowywana, ministerstwo planuje rezygnację z tego kamienia.

– Inwestycje w cyfryzację edukacji mają ogromne znaczenie. Wszystkie działania podejmowane w tym obszarze powinny być bezwzględnie wypracowywane w szerokim dialogu – zarówno z organami prowadzącymi, szkołami, nauczycielami, rodzicami, partnerami społecznymi, ale także sektorem reprezentującym dostawców nowoczesnych rozwiązań do szkół. Działania resortu cyfryzacji w tym zakresie są dla nas niezrozumiałe, a ich dynamika każe sądzić, że nie bez znaczenia w tym przypadku jest kalendarz wyborczy. Ten pośpiech jednak w naszej ocenie nie służy systemowi edukacji, samym uczniom i nauczycielom – mówi Małgorzata Lelińska, dyrektorka departamentu funduszy unijnych i edukacji cyfrowej Konfederacji Lewiatan.

Lewiatan zgłosił szereg wątpliwości do projektu ustawy. Od początku nie jest  jasne jak ten sprzęt ma zostać wykorzystany w procesie edukacji. Laptopy miały wspierać zasoby szkół. Obecnie mają być przekazane uczniom, a właściwie stanowić własność ich rodziców. W przypadku nauczycieli mowa jest o bonach na zakup sprzętu w wysokości 2500 zł.

Propozycje Lewiatana do ustawy o wsparciu rozwoju kompetencji cyfrowych uczniów i nauczycieli:

  • konieczność objęcia wsparciem także nauczycieli szkół niepublicznych – to powinno zostać przesądzone w zapisach. Nie widzimy uzasadnienia dla braku wsparcia tej grupy nauczycieli, zwłaszcza, że w przypadku uczniów laptopy mają być przekazane zarówno do uczniów szkół publicznych, jak i niepublicznych.
  • doprecyzowanie kwestii związanych z własnością i dysponowaniem sprzętem przekazywanym uczniom – w ustawie jest mowa o rodzicach, co może rodzić wątpliwości i konsekwencje prawne w przypadku, gdy opiekę nad dzieckiem nie sprawują oboje rodzice. Co więcej nie ma informacji, kto będzie odpowiedzialny za eksploatację, zabezpieczenie sprzętu (odpowiedzialność gwarancyjna i serwisowa), ale także prawidłowe wykorzystanie go w edukacji. Ustawa z jednej strony wprowadza w tej kwestii ograniczenia, np. w zakresie zbywania sprzętu, ale z drugiej nie przesądza o sankcjach i podmiocie, który będzie odpowiedzialny za ich egzekwowanie.
  • wartość bonu przeznaczonego na zakup sprzętu przez nauczycieli powinna odzwierciedlać koszty rynkowe zakupu laptopa bez konieczności ponoszenia dodatkowych wydatków przez nauczyciela w przypadku decyzji o zakupie podstawowej wersji sprzętu, spełniającej minimalne wymagania.
  • system do rejestracji podmiotów, które będą mogły realizować bony oraz obowiązki dla sprzedawców są obudowane nadmiernymi wymaganiami. Co więcej nie ma informacji wprost, że możliwy będzie zakup także z wykorzystaniem kanałów zdalnych. Takie rozwiązanie nie tylko ułatwiłoby dostępność sprzętu komputerowego, ale pozwoliłoby także nauczycielom na zakup wysokiej jakości sprzętu komputerowego, w wielu przypadkach taniej aniżeli w sklepach stacjonarnych. Co więcej, zwiększeniu ulegnie zasięg sprzedaży umożliwiający łatwą realizację bonu przez nauczycieli zamieszkujących w mniejszych miejscowościach, czy na wsiach.
  • laptopy przekazywane uczniom powinny być wyposażone w oprogramowanie edukacyjne – jako integralne oraz uniwersalne dla każdego użytkownika sprzętu edukacyjnego będącego częścią oprogramowania służącego pracy i nauce. Definicja oprogramowania wykorzystywanego w edukacji powinna zostać rozszerzona na oprogramowanie edukacyjne służące uczniom i  nauczycielom oraz  traktowane na równi z oprogramowaniem operacyjnym sprzętu, czyli powinno stanowić bazowe wyposażenie laptopów.

           Konfederacja Lewiatan