W najbliższych tygodniach będzie gotowy projekt ustawy o opodatkowaniu wyrównawczym jednostek wchodzących w skład międzynarodowych i krajowych grup kapitałowych. Ma wprowadzić do naszego prawa przepisy dotyczące globalnego podatku minimalnego. W tym kontekście biznes i przedstawiciele nauki widzą potrzebę zintensyfikowania prac nad kształtem obowiązujących w Polsce ulg podatkowych.
Projekt ustawy o opodatkowaniu wyrównawczym jednostek wchodzących w skład międzynarodowych i krajowych grup kapitałowych ma zostać przyjęty przez rząd w trzecim kwartale 2024 roku. Wprowadzi do naszego prawa przepisy dyrektywy Rady (UE) 2022/2523 z 15 grudnia 2022 r. w sprawie zapewnienia globalnego minimalnego poziomu opodatkowania międzynarodowych grup przedsiębiorstw oraz dużych grup krajowych w UE. Jej celem jest wdrożenie w Unii Europejskiej Globalnych zasad przeciwdziałania erozji podstawy opodatkowania („zasad GloBE”), tj. głównej części Filaru II BEPS 2.0. inicjatywy prowadzonej na forum OECD.
Podatek dla największych grup międzynarodowych
Globalny podatek minimalny ma zagwarantować, aby największe firmy międzynarodowe płaciły efektywny 15% podatek dochodowy. Zasady obliczenia stawki podatku zawierają wiele wyjątków oraz szczegółowych rozwiązań związanych z alokacją dochodu kwalifikowanego do każdej jednostki z grupy. Wystąpi m.in. konieczność sporządzania odrębnej kalkulacji na potrzeby podatku wyrównawczego.
Państwa rewidują ulgi podatkowe
Aktualnie wiele państw na świecie rewiduje konstrukcję obowiązujących ulg podatkowych dostosowując je do nowych globalnych reguł opodatkowania międzynarodowych grup kapitałowych. Wprowadzenie na potrzeby globalnego podatku wyrównawczego podziału na kwalifikowane i niekwalifikowane zwrotne kredyty podatkowe ma istotny wpływ na zobowiązania grup kapitałowych z tytułu globalnego minimalnego podatku dochodowego, a więc i również efektywność prowadzonej przez określoną jurysdykcję polityki podatkowej.
Z uwagi na powyższe oraz fakt, iż Polska nie zaimplementowała jeszcze rozwiązań dyrektywy Pillar 2, zarówno biznes jak i przedstawiciele nauki widzą potrzebę zintensyfikowania prac i konsultacji projektu pod kątem obowiązujących w Polsce ulg podatkowych, takich jak ulga badawczo-rozwojowa, ulgi w Polskiej Strefie Inwestycyjnej czy w specjalnych strefach inwestycyjnych, w celu przede wszystkim zachowania lub wzmocnienia pozycji Polski jako atrakcyjnego państwa lokowania inwestycji bezpośrednich.
Najpierw implementacja dyrektywy
Zgodnie z zapowiedziami Ministerstwa Finansów planowana jest „ścisła” implementacja dyrektywy do polskiego porządku prawnego, bez lubianych przez polskiego ustawodawcę zmian wykraczających poza zakres unijnych przepisów. To ogromny projekt, który prawdopodobnie ujrzy światło dzienne w najbliższych tygodniach. Pomimo, iż regulacja ta będzie miała wpływ na dotychczasowe rozliczenia podatkowe firm, wysokość płaconych podatków oraz system ulg obowiązujący w Polsce, zdaniem przedstawiciela Ministerstwa Finansów, jego wejście w życie nie spowoduje katastrofy, jeżeli chodzi o atrakcyjność inwestycyjną Polski, bowiem w kolejnym kroku resort finansów planuje prace nad rozwiązaniami dotyczącymi utrzymania atrakcyjności krajowych ulg i specjalnych stref ekonomicznych. W ocenie przedstawicieli biznesu jeżeli Polska nie zaoferuje zachęt podatkowych, chociaż w pewnym stopniu rekompensujących utratę korzyści związaną z obowiązywaniem globalnego minimalnego CIT, stanie się dużo mniej atrakcyjna jako miejsce lokowania inwestycji, niż ma to miejsce obecnie. Te kwestie wymagają szczegółowych i odpowiednio długich konsultacji z biznesem.
Temat globalnego podatku minimalnego był poruszany w czasie konferencji „Atrakcyjność inwestycyjna Polski w świetle nowych regulacji OECD”, zorganizowanej przez SGH.
W dyskusji w ramach panelu „Polska jako miejsce inwestycji zagranicznych w świetle globalnego minimalnego opodatkowania” brali udział: Paulina Marusczyk, ekspertka Rady Podatkowej Konfederacji Lewiatan (radczyni prawna w firmie Stellantis), Piotr Wiewiórka, Chief Operating Officer w PwC Polska, Łukasz Kuśmierz, zastępca Dyrektora Departamentu Podatków Dochodowych w Ministerstwie Finansów, dr hab. Aleksander Werner, prof. SGH.
Konfederacja Lewiatan