Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej intensywnie pracuje nad pakietem pomocowym dla osób uciekających przed wojną z Ukrainy, finansowanym ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego. Konfederacja Lewiatan włączy się zarówno w przygotowanie specustawy jak i wypracowanie rozwiązań dotyczących wsparcia oraz warunków jego udzielania.
Ministerstwo błyskawicznie podjęło działania dotyczące przekierowania oszczędności Europejskiego Funduszu Społecznego na lata 2014-2020 na wsparcie osób uciekających przez wojną w Ukrainie. Równolegle – właściwie już w dniu wybuchu wojny – podjęto dyskusje z Komisją Europejską oraz marszałkami województw odpowiedzialnymi za środki wdrażane na poziomie regionalnym.
Główna zmiana – już ustalona z KE – to rozszerzenie katalogu beneficjentów EFS o osoby, które przybyły z Ukrainy. Będą one mogły być uczestnikami projektów i liczyć na wsparcie we wszystkich obszarach, które obecnie obejmuje program POWER czy regionalne programy operacyjne. Trwa szacowanie oszczędności oraz dodatkowych potrzeb w zakresie włączenia społecznego, rynku pracy, aktywizacji zawodowej, edukacji, ochrony zdrowia, adaptacyjności, opieki żłobkowej i przedszkolnej, wsparcia psychologicznego – słowem wszystkich obszarów, które obecnie finansuje EFS. Nie jest wykluczone także dofinansowanie do działań w zakresie zapewnienia warunków socjalno-bytowych, o ile będzie to niezbędne do możliwości skorzystania ze wsparcia w innych obszarach, tych właściwych dla interwencji tego funduszu.
Na razie skala oszczędności, które będą mogły zostać wykorzystane nie jest znana. Ministerstwo rozważa także wystąpienie do KE o uruchomienie dodatkowej transzy z programu REACT-EU przygotowanego z myślą o interwencji w związku z pandemią COVID-19, ale adekwatnego także do potrzeb uchodźców. Skala potrzeb w związku z dynamiczną sytuacją jest także bardzo trudna do oszacowania.
Wsparcie będzie mogło być kierowane dzięki zmianie obecnie realizowanych projektów (rozszerzenie puli uczestników) lub uruchomienie nowych przedsięwzięć. Trzeba pilnie stworzyć do tego podstawy prawne. MFiPR planuje przygotowanie specustawy funduszowej na wzór tej, która została przyjęta w związku pandemią COVID-19. Jej przepisy umożliwią przedłużanie projektów, zmianę wskaźników, ale także wybór nowych projektów w specjalnym, przyspieszonym trybie oraz ich elastyczną realizację i rozliczanie. Ważne jest także to, by osoby, do których skierowane zostanie wsparcie miały formalną możliwość zatrudnienia. Ten dostęp do legalnej pracy dla szerokiej grupy osób ma zapewnić obecnie procedowana w parlamencie ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.
– Włączymy się w wypracowanie rozwiązań zarówno, jeśli chodzi o zakres wsparcia, jak i warunki jego udzielania – deklaruje Małgorzata Lelińska, dyrektorka departamentu funduszy unijnych i edukacji cyfrowej Konfederacji Lewiatan. – Mamy już pierwsze rekomendacje, o których będziemy rozmawiać z instytucjami odpowiedzialnymi za dystrybucję środków. Doceniamy błyskawiczną reakcję ministerstwa w tej sprawie – dodaje.
Konfederacja Lewiatan