Jako organizacja pracodawców jesteśmy gotowi uczestniczyć w debacie o planie odbudowy i rozwoju Polski. Nim do tego dojdzie, zgłaszamy najpilniejsze propozycje niezbędnych zmian legislacyjnych.
Potrzebujemy silnej gospodarki, silnych instytucji państwowych i efektywnego dialogu społecznego. Nie da się zbudować rozwoju bez dialogu z głównymi uczestnikami procesu gospodarczego – z pracownikami i pracodawcami.
Polsce potrzebna jest wizja i strategia, możliwa tylko dzięki skoordynowanej, konsekwentnej i długofalowej polityce gospodarczej i społecznej. Potrzebujemy jasnych celów, jasnego podziału odpowiedzialności, przejrzystego zarządzania finansami publicznymi, poszanowania dialogu społecznego, rządów prawa, stabilnych regulacji i krytycznej analizy dotychczasowych obietnic wyborczych.
W trosce o naszą przyszłość i z nadzieją na to, że możemy wykorzystać stojące przed nami wyzwania i nadarzające się nam szanse, przygotowaliśmy zestaw postulatów gospodarczych dla nowego parlamentu i rządu obejmujących kluczowe obszary i konkretne działania.
1. Lepsze prawo
Zwiększenie bezpieczeństwa prowadzenia działalności gospodarczej poprzez uporządkowanie procesu legislacyjnego, poprawę jakości, stabilności i czytelności stanowionego prawa.
- wprowadzenie obowiązku prowadzenia przez rząd przeglądu i analizy skutków wprowadzanych zmian prawnych wpływających na prowadzenie działalności gospodarczej.
- wprowadzenie konieczności obowiązku konsultowania z zainteresowanymi podmiotami wszystkich projektów aktów prawnych dotyczących prawa podatkowego (niezależnie od wnioskodawcy) z zachowaniem ustawowego 30-dniowego terminu na przedstawienie uwag.
- obowiązkowy, co najmniej 6-miesięczny, okres vacatio legis dla uchwalanych przepisów podatkowych.
- powołanie rady eksperckiej monitorującej sposób stosowania przepisów prawa podatkowego. W szczególności zwracanie uwagi czy przepisy stosowane są zgodnie z intencją ustawodawcy, czy organy podatkowe nie dokonują wykładni rozszerzającej na niekorzyść podatników.
Eksperci odpowiedzialni:
Krzysztof Kajda
Przemysław Pruszyński
Zobacz więcej na ten temat – rozszerzona wersja postulatów Lewiatana – pobierz >>
Zobacz wersję skróconą postulatów Lewiatana – pobierz>>
2. Ręce do pracy
Sytuację na rynku pracy utrudniają niekorzystne zmiany demograficzne, systematycznie postępujący proces starzenia się naszego społeczeństwa, a tym samym kurczące się zasoby na rynku pracy.
- aktywizacja zawodowa niedoreprezentowanych na rynku pracy grup społecznych, w szczególności kobiet, osób z niepełnosprawnościami oraz w wieku okołoemerytalnym.
- dofinansowanie części inwestycji służących dostosowaniu miejsc pracy do potrzeb określonych grup pracowników w zakładzie pracy.
- przyjęcie strategii migracyjnej, określającej cele i mechanizmy polityki zatrudnienia oraz efektywnego zarządzania polityką migracyjną.
- efektywny system dostępu do legalnego pobytu i zatrudnienia oraz uznawania kwalifikacji cudzoziemców.
Ekspert odpowiedzialny: Robert Lisicki
Zobacz więcej na ten temat – rozszerzona wersja postulatów Lewiatana – pobierz >>
Zobacz wersję skróconą postulatów Lewiatana – pobierz>>
3. Edukacja, edukacja, edukacja
Poprawa jakości edukacji ogólnej, zawodowej i ustawicznej oraz krajowego systemu kwalifikacji.
EDUKACJA OGÓLNA (POWSZECHNA)
- wyposażenie uczniów w kompetencje przyszłości, poprzez rozwijanie efektywnych metod nauczania i uczenia się, z wykorzystaniem ICT i AI.
- wspieranie wychowawczej i społecznej funkcji szkoły w oparciu o tworzenie przestrzeni dla autonomii szkół.
- podniesienie wynagrodzeń kadrom uczącym i odbudowa prestiżu zawodu nauczyciela.
- ustanowienie jednego nadrzędnego ośrodka decyzyjnego i realizacja długofalowego planu cyfryzacji edukacji.
EDUKACJA ZAWODOWA (BRANŻOWA)
- koordynacja między rządem, samorządami, a interesariuszami w celu zwiększenia sprawności reagowania systemu edukacji zawodowej na potrzeby rynku.
- opracowanie i wspieranie wdrażania rozwiązań w zakresie współpracy między pracodawcami a szkołami kształcącymi w zawodach.
- stałe doposażanie pracowni i warsztatów kształcenia zawodowego w maszyny, urządzenia i oprogramowanie komputerowe.
- zapewnienie kadr dla systemu kształcenia zawodowego.
- współtworzenie przez pracodawców efektywnego systemu diagnozowania i informowania o zapotrzebowaniu na umiejętności.
EDUKACJA USTAWICZNA – SYSTEM KSZTAŁCENIA OSÓB DOROSŁYCH
- wspieranie rozwoju osób dorosłych np. poprzez zachęty podatkowe.
- zwiększenie dostępności środków na podnoszenie kompetencji cyfrowych pracowników.
- rozwój kultury uczenia się nastawionej na aktywny i ciągły rozwój umiejętności.
- wypracowanie skutecznych i trwałych mechanizmów współpracy i koordynacji w zakresie rozwoju umiejętności.
- współtworzenie przez pracodawców efektywnego systemu diagnozowania i informowania o zapotrzebowaniu na umiejętności.
KRAJOWY SYSTEM KWALIFIKACJI
- przyspieszenie prac nad nowelizacją ustawy o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji.
- stworzenie mechanizmu obligującego ministrów do wywiązywania się z terminów, o których mowa w ustawie.
- promocja idei i rozwiązań ZSK wśród obywateli oraz zapewnienie instrumentów finansowania walidacji ze środków finansujących
te programy.
Eksperci odpowiedzialni:
Małgorzata Lelińska
Sławomir Szymczak
Zobacz więcej na ten temat – rozszerzona wersja postulatów Lewiatana – pobierz >>
Zobacz wersję skróconą postulatów Lewiatana – pobierz>>
4. Tania i czysta energia
W obecnych realiach jak najszybsze zwiększanie udziału zielonych mocy w systemie powinno być oczywistym elementem strategii rozwoju polskiej energetyki. Jest to niezwykle istotne w szczególności z uwagi na fakt, że według wyliczeń Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, około 2030 r. w polskim systemie elektroenergetycznym może zabraknąć aż 6 GW mocy dyspozycyjnej.
- powrót do mechanizmów rynkowych i wycofanie interwencji cenowych.
- przywrócenie obliga giełdowego.
- ponowna nowelizacja tzw. ustawy wiatrakowej i umożliwienie budowy wiatraków w odległości 500 metrów od zabudowań.
- ograniczenie barier regulacyjnych umożliwiających budowę linii bezpośrednich.
- rozwiązanie problemu związanego z odmowami przyłączenia nowych instalacji OZE do sieci.
- wsparcie budowy i modernizacji sieci dystrybucji energii elektrycznej.
- objęcie dużych przedsiębiorstw czasowym mechanizmem ceny maksymalnej energii elektrycznej oraz wprowadzenie czasowego mechanizmu ochrony wszystkich przedsiębiorstw przed wysokimi cenami gazu.
- objęcie wsparciem finansowym wszystkich sektorów gospodarki o wysokiej wrażliwości na ceny energii elektrycznej oraz gazu.
- zmiana zasad finansowania mechanizmu zamrożonych cen energii.
Ekspert odpowiedzialny: Jakub Safjański
Zobacz więcej na ten temat – rozszerzona wersja postulatów Lewiatana – pobierz >>
Zobacz wersję skróconą postulatów Lewiatana – pobierz>>
5. Cyfryzacja (gospodarki i administracji)
Przyspieszenie procesu cyfryzacji gospodarki w Polsce jest kluczowe dla dalszego rozwoju kraju. Według raportu „Digital Challengers” firmy McKinsey & Company, przyspieszona cyfryzacja może przynieść polskiej gospodarce dodatkowo ponad 360 mld zł do 2030 r. oraz silniejszą odporność na kryzysy.
- przyjęcie nowych ram krajowego systemu cyberbezpieczeństwa.
- szybkie przyjęcie nowych przepisów określających standardy funkcjonowania rynku nowoczesnej komunikacji w Polsce (Prawo Komunikacji Elektronicznej).
- przyjęcie jasnego stanowiska w sprawie nowego modelu finansowania infrastruktury telekomunikacyjnej w UE (tzw. koncepcja „fair share”).
- wdrożenie reformy usług cyfrowych na poziomie krajowym oraz wskazanie niezależnej instytucji, która będzie odpowiedzialna za nadzór nad rynkiem usług cyfrowych w Polsce.
- przyspieszenie prac nad CEPIK 2.0 oraz pełne wdrożenie e-doręczeń w Polsce.
- jak najszybsza rewizja KPO, z uwzględnieniem postulatów rynku, i uruchomienie środków KPO (komponent cyfrowy).
- przejście na „domyślność cyfrową”, rozumianą jako pierwszeństwo rozwiązań cyfrowych przed procesem analogowym.
- likwidacja barier dla biznesu przez usunięcie wymogów stosowania przez przedsiębiorców dokumentów lub realizacji procesów wyłącznie w formie papierowej.
- upowszechnienie podpisu elektronicznego i respektowanie go przez organy administracji publicznej.
Ekspertka odpowiedzialna: Aleksandra Musielak
Zobacz więcej na ten temat – rozszerzona wersja postulatów Lewiatana – pobierz >>
Zobacz wersję skróconą postulatów Lewiatana – pobierz>>
6. Proste podatki
W ostatnich kilku latach wprowadzono kilkadziesiąt nowych podatków i opłat. Daniny te spowodowały istotny wzrost
kosztów prowadzenia działalności gospodarczej i przyczyniły się do wzrostu inflacji, gdyż wiele z nich, jak np. podatek cukrowy, naliczane są od ceny oferowanych produktów. Pozostałe również generują dodatkowe obciążenia dla przedsiębiorców, przez co ich koszt uwzględniany jest w cenach towarów i usług.
Postulujemy:
- dokonanie przeglądu systemu podatkowego i wyeliminowanie przepisów, których stosowanie powoduje największe trudności.
- niewprowadzanie nowych podatków dedykowanych wybranym branżom/firmom.
- uchylenie szczególnie wadliwych podatków:
– od przychodów z budynków
– minimalnego podatku CIT
– tzw. podatku Belki - przywrócenie możliwości amortyzowania lokali mieszkalnych wynajmowanych w ramach działalności gospodarczej.
- przywrócenie zryczałtowanej składki zdrowotnej dla przedsiębiorców.
Ekspert odpowiedzialny: Przemysław Pruszyński
Zobacz więcej na ten temat – rozszerzona wersja postulatów Lewiatana – pobierz >>
Zobacz wersję skróconą postulatów Lewiatana – pobierz>>
7. Realizacja Krajowego Planu Odbudowy
Krajowy Plan Odbudowy wzmacnia odbudowę gospodarek europejskich po pandemii COVID-19. Dlatego kluczowe wyzwania dla nowej ekipy rządzącej to:
- realizacja kamieni milowych dotyczących bezstronności sędziów i odblokowanie możliwości złożenia wniosków o płatność.
- wprowadzenie jednolitych standardów gwarantujących przejrzystość decyzji finansowych, w tym: obowiązek konsultowania kryteriów wyboru projektów w konkursach finansowanych z KPO, ekspercka ocena projektów.
- weryfikacja ex post procedur oceny już zaakceptowanych projektów.
- zwiększenie kontroli społecznej nad realizowanymi reformami i inwestycjami: dostęp do bieżącej sprawozdawczości, weryfikacja przyjętych wskaźników przez KM KPO, udział partnerów społecznych w ewaluacji.
- na tym etapie nie rekomendujemy zasadniczych zmian w samym KPO.
Ekspertka odpowiedzialna:
Marzena Chmielewska
Zobacz więcej na ten temat – rozszerzona wersja postulatów Lewiatana – pobierz >>
Zobacz wersję skróconą postulatów Lewiatana – pobierz>>
8. Obniżenie kosztów prowadzenia działalności gospodarczej
Postulujemy radykalne uproszczenia sposobu opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne przedsiębiorców, poprzez wprowadzenie zryczałtowanej składki.
- uproszczenie sposobu opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne przedsiębiorców, poprzez przywrócenie zryczałtowanej składki dla przedsiębiorców.
- zasiłek chorobowy w firmach zatrudniających do 20 pracowników, od pierwszego dnia choroby opłacany przez ZUS.
Eksperci odpowiedzialni:
Przemysław Pruszyński
Krzysztof Kajda
Zobacz więcej na ten temat – rozszerzona wersja postulatów Lewiatana – pobierz >>
Zobacz wersję skróconą postulatów Lewiatana – pobierz>>
9. Proste umowy i ich egzekucja. Mediacje i arbitraż
Poprawa warunków zawierania i egzekwowania zawartych już umów jest kluczowym elementem dla przyśpieszenia rozwoju gospodarczego państwa. Zasada pacta sunt servanda jest kluczowa dla bezpieczeństwa obrotu gospodarczego. W różnych formach znajduje ona odzwierciedlenie we wskaźnikach czy indeksach ekonomicznych (m.in. The Index of Economic Freedom czy Indeks wiarygodności ekonomicznej Polski).
- usprawnienie systemu sądownictwa.
- usprawnienie egzekucji komorniczej.
- uproszczenie i ułatwienie dostępu do wszystkich sposobów egzekwowania zawartych umów, które nie wymagają procesu sądowego, w tym mediacji i arbitrażu.
- usprawnienie przepływu informacji gospodarczych, kluczowych dla weryfikacji kontrahenta, jak i przeciwdziałania zatorom płatniczym.
- umożliwienie swobodniejszego zarządzania wierzytelnościami i ułatwienia w zawieraniu umów.
- zapewnienie, aby projektowane przepisy dotyczące dochodzenia czy zarządzania wierzytelnościami obowiązkowo były poprzedzone ekonomiczną analizą prawa oraz wiarygodnymi konsultacjami publicznymi.
- wprowadzenie obowiązku prowadzenia analizy ekonomicznej i konsultacji publicznych projektów przepisów dotyczących dochodzenia czy zarządzania wierzytelnościami.
MEDIACJE
- edukacja w zakresie mediacji sprawi, że więcej spraw będzie objętych mediacją oraz podniesie jej skuteczność.
- powołanie specjalnego zespołu roboczego, który mógłby wypracować rozwiązania oparte o uświadamianie na różnych etapach procesu sądowego o możliwości podjęcia mediacji i korzyściach z tego płynących.
- przyspieszenie procedur sądowych, co usprawni walkę z zatorami płatniczymi.
ARBITRAŻ
- zachęcanie (przez sędziów sądów powszechnych w ramach prowadzonych przez nich postępowań) stron postępowań cywilnych/gospodarczych do korzystania z konstrukcji art. 11611 k.p.c., który stanowi, że w sprawie zawisłej przed sądem strony mogą poddać spór pod rozstrzygnięcie sądu polubownego aż do momentu prawomocnego rozstrzygnięcia sprawy przez sąd powszechny (tzw. konwersja). Korzystanie z tego uprawnienia może przyczynić się do odciążenia sądów powszechnych oraz skrócenia przedłużających się postępowań.
- dokonywanie przez przedsiębiorców odpowiednich zapisów na sąd polubowny poprzez wpisywanie w kontrakty tzw. „klauzul arbitrażowych”. Wpisanie takiej klauzuli powoduje – w przypadku powstania sporu na tle realizacji umowy – rozpatrzenie sprawy przez sąd arbitrażowy (sąd polubowny) z pominięciem postępowania przed sądem powszechnym. Wyrok wydany w postępowaniu arbitrażowym ma taką samą wagę jak wyrok sądu powszechnego.
Ekspert odpowiedzialny: Adrian Zwoliński
Zobacz więcej na ten temat – rozszerzona wersja postulatów Lewiatana – pobierz >>
Zobacz wersję skróconą postulatów Lewiatana – pobierz>>
10. Stabilność i bezpieczeństwo sektora bankowego oraz finansów obywateli
Sektor bankowy stanowi wyjątkowy element gospodarki państwa, z jednej strony mający olbrzymi wpływ na oszczędności i inwestycje obywateli, z drugiej na działalność przedsiębiorstw, a na najwyższym poziomie na wyniki gospodarcze państwa. Stąd też jego stabilność i rozwój muszą być uwzględnione w planach dotyczących rozwoju gospodarczego kraju.
- stabilność i przewidywalność prawa gwarantująca odpowiednie warunki do utrzymywania zdolności sektora bankowego.
- lepsza edukacja finansowa.
- racjonalne zasady podatku bankowego.
- dbałość o stabilność sektora bankowego.
- wzmocnienie oszczędności i inwestycji Polaków.
Ekspert odpowiedzialny: Adrian Zwoliński
Zobacz więcej na ten temat – rozszerzona wersja postulatów Lewiatana – pobierz >>
Zobacz wersję skróconą postulatów Lewiatana – pobierz>>
11. Koniec monopoli w gospodarce
Polityka rozwoju „narodowych championów” miała wzmocnić pozycję konkurencyjną polskiej gospodarki. Tymczasem osłabiła ona poważnie rynek wewnętrzny, psując warunki prowadzenia biznesu. Firmy państwowe i z udziałem skarbu państwa, wykorzystują dominującą pozycję rynkową, ulegają nepotyzmowi, który ogranicza ich efektywność działania, a przede wszystkim korzystają z nieetycznego i szkodliwego połączenia funkcji właściciela i regulatora.
- powołanie niezależnego komitetu nominacyjnego, który będzie rozstrzygał konkursy na najwyższe stanowiska zarządcze i nadzorcze w spółkach skarbu państwa.
- podzielenie spółek oraz wprowadzenie regulacji ograniczających ich pozycję monopolistyczną.
- oddzielenie roli właściciela od regulatora.
Ekspert odpowiedzialny: Maciej Witucki
Zobacz więcej na ten temat – rozszerzona wersja postulatów Lewiatana – pobierz >>
Zobacz wersję skróconą postulatów Lewiatana – pobierz>>
12. Autentyczny, efektywny dialog społeczny
Przejrzysty, efektywny, konstruktywny i oparty na argumentach i faktach dialog społeczny jest istotnym czynnikiem dobrego funkcjonowania nowoczesnych gospodarek. W Polsce sytuacja w Radzie Dialogu Społecznego ulega od kilku lat erozji. Wciąż partnerzy społeczni pozbawieni są realnego wpływu na jakość regulacji prawnych.
- obowiązkowe opiniowanie projektów poselskich przez Radę Dialogu Społecznego.
- zmiany w funkcjonowaniu RDS i zasadach wyboru Przewodniczącego.
- rozszerzenie kompetencji i zmiany w funkcjonowaniu WRDS.
- wzmocnienie instytucjonalne i finansowe Rady poprzez powołanie urzędu ds. dialogu społecznego.
- doprecyzowanie dotychczasowych kryteriów reprezentatywności organizacji pracodawców.
Ekspert odpowiedzialny: Jacek Męcina
Zobacz więcej na ten temat – rozszerzona wersja postulatów Lewiatana – pobierz >>
Zobacz wersję skróconą postulatów Lewiatana – pobierz>>
13. Poprawa funkcjonowania systemu ochrony zdrowia
Zwiększenie finansowania systemu ochrony zdrowia powinno być połączone ze strategią wydatkowania środków i wzmocnieniem konsultacji publicznych.
- realne zwiększenie finansowania systemu ochrony zdrowia.
- zwiększenie roli aptek w systemie ochrony zdrowia:
– umieszczenie usług opieki farmaceutycznej w koszyku świadczeń gwarantowanych,
– umożliwienie i upowszechnianie szerszego katalogu usług szczepiennych w aptekach,
– refundacja recepty farmaceutycznej na szczepionkę przeciw grypie. - wzmocnienie bezpieczeństwa lekowego kraju:
– indeksacja cen leków refundowanych krajowych producentów,
– wprowadzenie systemowego mechanizmu rozwijania inwestycji w Polsce – Partner Bezpieczeństwa Lekowego. - zwiększenie roli profilaktyki i świadomości zdrowotnej społeczeństwa:
– stworzenie optymalnych warunków do wprowadzania innowacyjnych wyrobów medycznych w sektorze ochrony zdrowia w Polsce,
– uwzględnienie kosztów pośrednich przy wyborze wyrobów medycznych dla pacjenta,
– wprowadzenie zielonych kryteriów, uwzględniających cechy prośrodowiskowe wyrobów medycznych.
Ekspert odpowiedzialny: Kacper Olejniczak
Zobacz więcej na ten temat – rozszerzona wersja postulatów Lewiatana – pobierz >>
Zobacz wersję skróconą postulatów Lewiatana – pobierz>>
14. Równe traktowanie kobiet i mężczyzn na rynku pracy
Równość szans kobiet i mężczyzn na rynku pracy pozytywnie wpływa na tempo wzrostu gospodarczego i przekłada się na wyższą wydajność przedsiębiorstw.
Aby kobiety były traktowane na równi z mężczyznami, konieczne jest:
- wzmocnienie pozycji kobiet na rynku pracy, wsparcie w aktywizacji zawodowej.
- zrównanie praw kobiet i mężczyzn w zatrudnieniu, w szczególności w zakresie wysokości wynagrodzeń.
- zwiększenie zaangażowania kobiet w organach decyzyjnych.
- promowanie rozwiązań sprzyjających wyrównywaniu szans na rynku pracy i w życiu społecznym poprzez działania informacyjno-komunikacyjne, wskazywanie standardów.
Ekspertka odpowiedzialna: Nadia Kurtieva
Zobacz więcej na ten temat – rozszerzona wersja postulatów Lewiatana – pobierz >>
Zobacz wersję skróconą postulatów Lewiatana – pobierz>>
Pobierz postulaty Konfederacji Lewiatan na nową kadencję parlamentu – wersja pełna
Pobierz postulaty Konfederacji Lewiatan na nową kadencję parlamentu – wersja skrócona
Kontakt:
Danuta Dobrzyńska-Schimmer
ddobrzynska@lewiatan.org
tel. 608540910