Zgodnie z Zaleceniem Rady Unii Europejskiej z dnia 22 czerwca 2022 r. w sprawie europejskiego podejścia do mikropoświadczeń na potrzeby uczenia się przez całe życie i zatrudnialności, państwa członkowskie UE powinny poinformować Komisję do grudnia 2023 r. o działaniach, które pozwolą na wypracowanie rozwiązań uwzględniających mikropoświadczenia w krajowym systemie kwalifikacji, włącznie z odniesieniem do krajowych ram kwalifikacji.
Zalecenie, o którym mowa powyżej, wskazuje, że pomimo wzrastającej od wielu lat popularności mikropoświadczeń w Europie, nie istniała do czasu wydania tegoż Zalecenia ich wspólna definicja. W dokumencie tym mikropoświadczenia zostały zdefiniowane w następujący sposób:
„Mikropoświadczenia” oznaczają opis efektów uczenia się, które osoba ucząca się uzyskała przy niewielkim nakładzie uczenia się. Efekty te zostały ocenione na podstawie przejrzystych i jasno określonych kryteriów. Aktywności edukacyjne prowadzące do uzyskania mikropoświadczeń są opracowywane tak, aby osoba ucząca się zdobyła konkretną wiedzę, umiejętności i kompetencje, które odpowiadają na potrzeby społeczne, osobiste i kulturowe lub na potrzeby rynku pracy.
Mikropoświadczenia są własnością osoby uczącej się i mogą być udostępniane i przenoszone. Mogą być samodzielne lub łączone w większe poświadczenia. Mikropoświadczenia podlegają zapewnianiu jakości według uzgodnionych standardów w stosownym sektorze lub obszarze działalności”.
Rada UE zaleca przyjęcie i promowanie stosowania właśnie tej definicji przez państwa członkowskie.
Głównym impulsem do wydania Zalecenia stała się konieczność poszukiwania rozwiązań, które będą odpowiedzią na potrzeby uaktualniania i doskonalenia wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych, ze względu na szybkie zmiany społeczno-gospodarcze i na rynku pracy. Transformacja ekologiczno-cyfrowa, której jesteśmy uczestnikami przyspieszyła tempo zmian w życiu, w zakresie uczenia się i w ramach aktywności zawodowej.
Luka kompetencyjna i niedobory siły roboczej prowadzą do podejmowania wysiłków w kierunku upowszechniania bardziej elastycznych sposobów kształcenia i szkolenia, które szeroko oferują organizatorzy edukacji pozaformalnej (w ramach prowadzonych kursów i szkoleń). Obecnie w państwach członkowskich UE prowadzone są w tym obszarze analizy oraz projektowane są rozwiązania, które mogłyby poświadczać efekty niewielkich aktywności edukacyjnych. Nie zastępują one tradycyjnych kwalifikacji, w szczególności tych z obszaru oświaty i szkolnictwa wyższego. Mikropoświadczenia stanowią uzupełnienie oferowanych na rynku kwalifikacji i mogą być opracowywane i wydawane przez rozmaitych organizatorów (w ramach edukacji formalnej i pozaformalnej oraz jako podsumowanie wyników uczenia się nieformalnego).
Wykorzystanie potencjału mikropoświadczeń może być stosowane na dwóch głównych polach: w systemie kształcenia i szkolenia (a także polityki na rzecz umiejętności) oraz w polityce zatrudnienia i aktywnych polityk rynku pracy.
W promowanie mikropoświadczeń w Europie zaangażowała się także jedna z pierwszych zdcentralizowanych agencji UE – wyspecjalizowana w zakresie kształcenia i szkolenia zawodowego – Cedefop (Europejskie Centrum Rozwoju Kształcenia Zawodowego).
Tuż przed wakacjami, w dniach 22-23 czerwca 2023 r., odbyło się bardzo istotne dla rozwoju tego obszaru wydarzenie, konferencja pt. „Microcredentials – a labour market megatrend”. Konferencja ta przyczyniła się do intensywnej debaty na temat mikropoświadczeń i potencjału jakie ze sobą niosą dla edukacji i rynku pracy. Dyskusje między wiodącymi ekspertami, decydentami, badaczami i zainteresowanymi stronami w dziedzinie mikropoświadczeń z całej Europy i a także spoza niej, przyczyniły się do sukcesu tej konferencji. Podczas wydarzenia podjęto wątek wzrastającej roli mikropoświadczeń we wspieraniu edukacji. Przedstawiono uczestnikom wgląd w powiązania między mikropoświadczeniami, a ewoluującymi systemami kwalifikacji, a ponadto wskazano także na wartość dodaną mikropoświadczeń dla użytkowników końcowych, czyli ich posiadaczy. Opierając się na badaniach prowadzonych w tym zakresie przez Cedefop, konferencja stanowiła uzupełnienie trwającej dyskusji politycznej na temat inicjatyw i narzędzi wspierających osoby uczące się na ich ścieżkach edukacyjno-karierowych.
Więcej informacji o wydarzeniu, nagrania video, prezentacje, jak i wnioski płynące dyskusji można znaleźć pod adresem: Microcredentials – megatrend na rynku pracy | CEDEFOP (europa.eu)
Sławomir Szymczak
Artykuł dla wrześniowego wydania Brussels Headlines
Konfederacja Lewiatan – projekt „Better Skilled”
W ramach projektu „Better Skilled” Konfederacja Lewiatan prowadzi również działania związane ze wsparciem członków KL w zakresie podnoszenia kompetencji i zmiany kwalifikacji pracowników. Więcej o projekcie można przeczytać tutaj:
https://lewiatan.org/tag/europejski-rok-umiejetnosci/
UWAGA:
Firmy i organizacje członkowskie KL zainteresowane przystąpieniem do Rady ds. Kompetencji i Kwalifikacji Konfederacji Lewiatan mogą przystąpić do Rady wyrażając chęć uczestniczenia w jej pracach via e-mail.
Główne obszary merytoryczne działalności Rady to: legislacja (polityki publiczne, dokumenty strategiczne), rynek pracy (prognozy zapotrzebowania na kompetencje i kwalifikacje), system edukacji formalnej (oświata i szkolnictwo wyższe), system nabywania kompetencji i kwalifikacji przez pracowników (głównie poprzez kursy i szkolenia) oraz systemy kwalifikacji w Polsce i w UE.
Osoba kontaktowa: Sławomir Szymczak – koordynator projektu – sszymczak@lewiatan.org
Finansowane przez Unię Europejską. Poglądy i wyrażone opinie są jednak wyłącznie poglądami autorów i niekoniecznie odzwierciedlają przepisy Unii Europejskiej lub Komisji Europejskiej. W związku w powyższym ani Unia Europejska, ani organ przyznający pomoc nie ponoszą za nie odpowiedzialności.
