Przedstawiciele rządu: Minister Rozwoju i Technologii Krzysztof Paszyk, Sekretarz Stanu w KPRM Ignacy Niemczycki oraz Podsekretarz Stanu w KPRM Magdalena Sobkowiak-Czarnecka, zaprezentowali raport podsumowujący prace Rady Przedsiębiorców ds. Prezydencji. W spotkaniu uczestniczyła Konfederacja Lewiatan.
Rada Przedsiębiorców ds. Prezydencji rozpoczęła prace 12 lipca 2024 r. Celem spotkań z przedstawicielami ministerstw (MRiT, MFiPR, MF, MC, MI, MKiŚ, MRPiPS) była dyskusja na temat rozwoju europejskiej gospodarki oraz roli przedsiębiorców we wzmacnianiu konkurencyjności w kontekście polskiej prezydencji w Radzie UE. Efektem tych działań jest opublikowany 5 lutego raport wskazujący najważniejsze zagadnienia dla przedsiębiorców.
Konfederacja Lewiatan od momentu powstania Rady Przedsiębiorców ds. Prezydencji aktywnie uczestniczyła w jej pracach, prezentując stanowiska w wielu obszarach istotnych z punktu widzenia polskich przedsiębiorców i nowego cyklu instytucjonalnego w Unii Europejskiej. W prezentacji raportu wzięła udział dyrektor generalna Konfederacji Lewiatan, Małgorzata Mroczkowska-Horne.
Kluczowe obszary raportu:
1. Deregulacja i uproszczenie przepisów unijnych
- Deregulacja – członkowie Rady wskazali na powtarzający się apel przedsiębiorców o deregulację oraz spowolnienie tempa przyjmowania nowych regulacji przez Unię Europejską. Zdaniem członków Rady dotychczasowe dynamiczne tempo przyjmowania nowych aktów prawnych w sposób znaczący ogranicza innowacyjność Unii na rynku globalnym.
- Jakość przyszłych regulacji – zwrócono uwagę na konieczność zapewnienia wykonalności przyszłych regulacji oraz ich zgodności z zasadami inicjatywy „Better Regulation”.
2. Wzmocnienie konkurencyjności Unii Europejskiej
- Wyrównywanie szans na rynku – podkreślono, że problem nierównomiernych obciążeń regulacyjnych szczególnie dotyka europejskie przedsiębiorstwa, które konkurują z firmami spoza UE. Zwrócono także uwagę na konieczność skutecznej egzekucji przepisów celnych w przyszłości, zwłaszcza w kontekście chińskich platform sprzedażowych.
- CBAM (Mechanizm dostosowywania cen na granicach UE) – wskazano, że mechanizm CBAM ma kluczowe znaczenie w wyrównaniu konkurencyjności między firmami z UE a przedsiębiorstwami spoza UE, które nie ponoszą kosztów wynikających z polityk klimatycznych. Postulowana jest konieczność rewizji mechanizmu, tak aby nie powodował on nadmiernego obciążania, a tym samym zmniejszenia konkurencyjności europejskich przedsiębiorców.
- Wsparcie małych i średnich przedsiębiorstw – podniesiony został postulat zwiększenia wsparcia dla małych i średnich przedsiębiorstw, w szczególności poprzez eliminację barier finansowych.
- Wyrównywanie szans na rynku – postulowane jest nałożenie obowiązku spełnienia takich samych wymagań, jakie ciążą na przedsiębiorcach z krajów UE, w odniesieniu do oferowania towarów i usług przez podmioty spoza Unii.
3. Dyrektywa celna i zarządzanie rynkiem wewnętrznym
- Europejski Urząd Celny – wskazano na potrzebę powołania Europejskiego Urzędu Celnego i zabiegania, by miał on siedzibę w Polsce.
- Poprawa warunków prowadzenia działalności gospodarczej – zaproponowano stworzenie unijnych wytycznych w zakresie ustalania państwa właściwego do opodatkowania danej transakcji oraz wprowadzenie jednolitego systemu informatycznego zgłoszeń celnych.
4. Ceny energii i transformacja energetyczna
- Rozwiązania dla problemu wysokich cen energii – podkreślono konieczność podjęcia w przyszłości działań, które realnie wesprą przedsiębiorców i konsumentów w obliczu wysokich cen energii.
- Wsparcie energii odnawialnej – podniesiono kluczowe znaczenie wspierania rozwoju infrastruktury dla odnawialnych źródeł energii, przy jednoczesnym zachowaniu konkurencyjności gospodarki UE.
5. Cyfryzacja i innowacje
- Rozwój technologii cyfrowych – postulowano, aby UE dążyła do wzmocnienia cyfrowej autonomii strategicznej, jednocześnie promując lokalne osiągnięcia w dziedzinie sztucznej inteligencji (AI) i cyberbezpieczeństwa.
- Lepsze wykorzystanie funduszy UE – wskazano konieczność lepszego wykorzystania funduszy unijnych w zakresie wzmocnienia innowacyjności, takich jak np. Horyzont.
- Przegląd regulacji – zaakcentowano potrzebę przeglądu regulacji w obszarze sektora cyfrowego pod kątem ich efektywności i spójności.
6. Wsparcie UE dla Ukrainy i rozszerzenie Unii
- Tryb rozszerzenia – wskazano konieczność dalszego unijnego wsparcia dla Ukrainy. W przypadku rozpoczęcia akcesji Ukrainy (lub innych państw trzecich) podkreślana jest konieczność przestrzegania zasad praworządności oraz podejście oparte na meritum (z ang. „merit based approach”).
- Analiza wpływu rozszerzenia – w ocenie członków Rady należy dokonać niezbędnych dostosowań w strukturach Unii Europejskiej celem zapewnienia, że rozszerzenie prowadzić będzie do poprawy europejskiej konkurencyjności, wyższego wzrostu i większego dobrobytu.
7. Zarządzanie migracją
- Strategiczne zarządzanie migracją – zwrócono uwagę na konieczność opracowania nowoczesnych narzędzi, które pozwolą na lepszą kontrolę nad przepływem migrantów, uwzględniając również ryzyko odpływu pracowników z rynku pracy, co może wpłynąć na ograniczenie konkurencyjności.
8. Rozwój rynków kapitałowych
- Poprawa dostępu do kapitału – podkreślono konieczność rozwijania Unii Rynków Kapitałowych w szczególności poprzez ograniczenie praktyk protekcjonistycznych oraz promowanie szerszego dostępu do kapitału wysokiego ryzyka, co w szczególności przyniesie korzyści europejskim start-upom oraz małym i średnim przedsiębiorstwom.