Tegoroczne State of the Union, tj. orędzie Szefowej Komisji Europejskiej poruszające najważniejsze wątki i kierunki aktualnej polityki europejskiej, było skoncentrowane wokół problemów i wyzwań związanych z konfliktem zbrojnym na Ukrainie.
Wojna w Ukrainie odcisnęła piętno na relacjach UE-Rosja, przyczyniając się do zmian, omawianych szczegółowo w orędziu, w kierunku zapewnienia przez Komisję krajom członkowskim UE maksymalnej niezależności na wielu poziomach, w tym finansowej, energetycznej oraz cyfrowej.
W tym kontekście, twin transition (transformacja cyfrowo – zielona) staje się, w opinii Komisji, również obszarem zasadniczej redefinicji zasad unijnej współpracy gospodarczej oraz jej partnerów. Jednym z narządzi osiągnięcia cyfrowej suwerenności jest Chip Act – który ma zapewnić większą niezależność Europy w zakresie produkcji półprzewodników, a tuż za nim pojawia się zapowiedź European Critical Raw Materials Act, który ma pomoc w zwiększeniu dostaw minerałów takich jak lit i metale ziem rzadkich do Europy.
Komisarz von der Layen, w dokumentach towarzyszących publikacji orędzia, zawarła podsumowanie dotychczasowych cyfrowych dokonań Komisji, której udało się bardzo sprawnie przeprowadzi flagową reformę rynku cyfrowego, tj. Digital Services Act oraz Digital Markets Act, a także zmian zwiększających zaufanie do dzielenia się danymi w Unii (Digital Governance Act). Na uwagę zasługuje również letter of intent, informujący o planach legislacyjnych w obszarze digitalowym, w tym regulacji metaversum czy pakietu zmian dot. licencjonowania patentów.
Orędzie zostało dobrze przyjęte przez firmy – członków Konfederacji Lewiatan, popierających model niezależności i samowystarczalności cyfrowej rynku europejskiego. Rynek z niecierpliwością oczekuje zakończenia prac nad Aktem w sprawie półprzewodników, ale również nad rozporządzeniem dot. sztucznej inteligencji (AI Act), tym bardziej, że za chwilę regulacjami objęty zostanie nowy obszar, mianowicie odpowiedzialności za produkty i usługi oparte na rozwiązaniach uczenia maszynowego. Nie mniej ważna będzie finalizacja prac nad Data Act, który określi na lata sposób dzielenia się przez przemysł danymi generowanymi przez inteligentne urządzenia oraz filary świadczenia usług chmurowych w Europie.
Aleksandra Musielak, dyrektorka Departamentu Rynku Cyfrowego
Artykuł dla wrześniowego wydania Brussels Headlines, newslettera europejskiego Konfederacji Lewiatan