• Konfederacja Lewiatan postuluje pilne podjęcie działań, które uratują miejsca pracy przed skutkami koronawirusa
• Pracodawcy proponują, m.in. zapewnienie firmom dostępu do preferencyjnych kredytów i pożyczek, obniżenie stawek podatkowych, wprowadzenie okresów karencji w egzekwowaniu należności, zmianę zasad wypłacania zasiłku chorobowego czy umożliwienie wprowadzenia przestojów i skróconego czasu pracy.
Gospodarcze skutki wirusa COVID-19
Oszacowanie gospodarczych skutków epidemii nowego wirusa jest trudne ze względu na zmienność sytuacji. Nie można przewidzieć, jak długo ona potrwa ani jaki obszar obejmie i jak szybko się rozprzestrzeni. Niemniej jej wpływ można już rozpatrywać w następujących obszarach, które są ze sobą powiązane:
1. ograniczenie połączeń transportowych (lotniczych, morskich czy drogowych) ze względu na zakłócenie łańcuchów dostaw oraz wprowadzane stopniowo ograniczenia w przepływie osób (wyjazdy służbowe i prywatne);
2. ograniczenie wyjazdów służbowych, wakacyjnych, rezygnacja z udziału w lub organizacji eventów (targów, konferencji itp.), anulowanie wyjazdów turystycznych;
3. ograniczenie produkcji w związku z zakłóceniem łańcuchów dostaw; istnieje wyraźne prawdopodobieństwo, że niektórzy producenci, a w szczególności motoryzacja i tekstylia, zaczną odczuwać braki części, komponentów w ciągu 2-3 tygodni (czas dostarczenia z Chin to 6 tygodni, więc większość łańcuchów dostaw nie jest jeszcze zakłócona);
4. ograniczenie działalności w wyniku braków w zasobach logistycznych (zgłaszane w Europie problemy np. z dostępnością kontenerów) czy trudności w zabezpieczeniu pracowników (np. dostęp do maseczek);
5. rosnąca liczba sporów, roszczeń ubezpieczeniowych, szczególnie związanych z transportem, podróżą czy nie wywiązywaniem się z kontraktu;
6. spodziewany niedobór i podwyżki cen towarów i usług.
Dostęp do tanich kredytów i pożyczek
– W tej sytuacji należy zapewnić przedsiębiorcom szybko i łatwo dostępne finansowanie w celu utrzymania działalności w okresie kryzysu, np. poprzez dostęp do preferencyjnych kredytów i pożyczek oraz czasowe rozwiązania dotyczące podatków oraz innych kosztów prowadzenia działalności – mówi Grzegorz Baczewski, dyrektor generalny Konfederacji Lewiatan.
Preferencje kredytowe powinny dotyczyć w szczególności dostępu do taniego kredytu lub pożyczki: uproszczonej, przyspieszonej procedury pożyczkowej/kredytowej oraz obniżenia restrykcji w zakresie zabezpieczenia, a także obniżonego oprocentowania i opóźnienia terminu spłaty (np. do 2 lat). Dedykowana instytucją dostarczającą takich „produktów” mógłby być Bank Gospodarstwa Krajowego. Preferencje podatkowe i składkowe mogłyby dotyczyć obniżenia stawek, wprowadzenia okresów karencji w egzekwowaniu należności oraz możliwości rozłożenia ich na raty.
W szczególności należy powstrzymać wszelkie inicjatywy legislacyjne, których efektem może być wzrost kosztów prowadzenia działalności do momentu całkowitego zażegnania ryzyka wystąpienia kryzysu gospodarczego wywołanego rozprzestrzenianiem COVID-19.
Zmiany w ustawie o ochronie miejsc pracy
Istnieje konieczność dostosowania przepisów ustawy z 11 października 2013 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z ochroną miejsc pracy do potrzeb wynikających ze specyfiki kryzysu związanego z COVID-19. To wymaga wprowadzenia modyfikacji w przepisach.
Okres 6 miesięcy spadku obrotów jest zbyt długi w stosunku do konieczności pilnego podjęcia działań służących ochronie miejsc pracy. Należy wprowadzić możliwość składania wniosku na podstawie średniomiesięcznego spadku obrotów za okres 2 miesięcy w stosunku do średniej miesięcznej z ostatniego roku, przy czym warunek powinien dopuszczać także uwzględnianie okresów przyszłych, o ile przedsiębiorca udowodni spadek obrotów na podstawie udokumentowanych informacji o zmniejszonych zamówieniach, zerwanych kontraktach itp. Należy rozważyć także zweryfikowanie minimalnej skali spadku.
Dofinansowanie wynagrodzenia pracownika
Obecnie dofinansowanie wynagrodzenia pracownika może wynieść do 100% zasiłku dla bezrobotnych czyli 823,60 zł miesięcznie. Mając na uwadze wzrost wysokości płacy minimalnej w ostatnich latach, kwota dofinansowania powinna zostać podwyższona, co najmniej do połowy płacy minimalnej. Ustawa wymaga wprowadzenia rozwiązań w układzie zbiorowym lub porozumieniu ze związkami zawodowymi, co może znacząco wydłużyć okres reakcji na sytuację kryzysową. Należy ograniczyć obowiązek do konsultacji ze związkami zawodowymi i informowania właściwych organów.
Wypłata zasiłku chorobowego
Jednym z kluczowych elementów zapobiegania rozpowszechnianiu się nowego wirusa będzie odosobnienie pracowników zakażonych lub osób podejrzanych o zakażenie. Decyzję o odosobnieniu (kwarantannie) może podjąć lekarz lub organ inspekcji sanitarnej. Zapowiadana nowa forma wydawania zwolnień lekarskich, zdalny kontakt pacjenta i lekarza, świadczy również o przewidywanym wzroście absencji chorobowych spowodowanych nowym wirusem.
Konfederacja Lewiatan mając na uwadze wyjątkowość sytuacji związanej z pojawieniem się wirusa COVID-19 proponuje, aby w przypadku niezdolności do pracy wywołanej COVID-19 pracodawca nie był zobowiązany do wypłaty wynagrodzenia. W takim przypadku pracownikowi należeć się będzie zasiłek chorobowy od pierwszego dnia zwolnienia.
Pracodawcy proponują również inne rozwiązania, które osłonią przedsiębiorstwa przed uderzeniem koronawirusa:
– rozważenie okresowej modyfikacji przepisów o czasie pracy (chodzi o skrócenie czasu pracy) zwłaszcza w zakresie minimalnego tygodniowego i dobowego okresu odpoczynku,
– specustawa powinna jednoznacznie przesądzać, iż przedsiębiorca nie ponosi odpowiedzialności kontraktowej w związku z niewykonaniem umowy jeżeli było to spowodowane wywiązaniem się z polecenia administracyjnego. Ten element powinien zostać szczegółowo uregulowany w ustawie.
Konfederacja Lewiatan