Kolejna edycja Indeksu Wiarygodności Ekonomicznej wskazuje, że Polska i Węgry mają wyzwania związane z wiarygodnością ekonomiczną, zwłaszcza w obszarze praworządności, finansów publicznych i stabilności pieniądza. W 2023 roku indeks Polski wyniósł −1,15, lepiej niż rok wcześniej, ale znacznie gorzej niż dwa lata temu. Konfederacja Lewiatan jest jednym z głównych partnerów merytorycznych raportu.
Raport został zaprezentowany podczas drugiego dnia kongresu Open Eyes Economy Summit 2024. Objął pięć krajów Europy Środkowej: Polskę, Czechy, Rumunię, Słowację i Węgry, a tegoroczną nowością była analiza Rumunii.
– Priorytetem naszego rządu jest przywracanie praworządności i w bardzo trudnych warunkach budżetowych i gospodarczych powrót na ścieżkę stabilnego rozwoju i konwergencji z najbardziej rozwiniętymi gospodarkami UE. W tej sytuacji rząd realizuje lub zapowiada spełnienie obietnic wyborczych. Odczyty kluczowych wskaźników zastosowanych w tegorocznej edycji Indeksu Wiarygodności Ekonomicznej Polski nie wieszczą przełomu, ale są i powinny być wyznacznikiem dla dalszych działań. Niestety, to ostatni moment, aby upomnieć się o kwestie gospodarcze, które jak wynika z badań Lewiatana są słabo widoczne, nie ma ośrodka koordynacji polityki gospodarczej. Obawiam się, że jeśli rząd natychmiast nie podejmie tego postulatu, kolejne odczyty Indeksu znów nie będą wskazywać przełomu, a większość wskaźników pozostawać będzie w czerwonych barwach. Dziś obok bezpieczeństwa i praworządności priorytetem w polityce rządu musi stać się strategia rozwoju gospodarki – podkreśla prof. Jacek Męcina, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan, jeden ze współautorów raportu.
Autorzy raportu przestrzegają, że najistotniejszym zagrożeniem w perspektywie najbliższych trzech lat będzie w Polsce brak pewności prawa, obejmujący dualizm prawny oraz lekceważenie faktycznej niezależności i niezawisłości sędziowskiej. Istotnym problemem pozostaje także niewydolność systemu sprawiedliwości i przewlekłość postępowań sądowych. Ponadto, wśród czynników o ponadprzeciętnej wadze oraz ponadprzeciętnym prawdopodobieństwie materializacji znalazły się: zniszczona wiarygodność sądownictwa konstytucyjnego oraz niekonstytucyjność Krajowej Rady Sądownictwa.
Kluczowym zagrożeniem dla wiarygodności ekonomicznej Polski w perspektywie najbliższych trzech lat jest też utrzymujący się wysoki deficyt finansów publicznych połączony z ekspansywną polityką fiskalną. Niebezpieczeństwem jest jednocześnie niska przejrzystość i dezintegracja finansów publicznych, w tym niespójność statystyk dotyczących stanu finansów publicznych i ograniczenie roli ustawy budżetowej.
Ocena swobody działalności gospodarczej w Polsce wypada w tegorocznym Indeksie wyraźnie gorzej niż w edycji z 2023 roku.
Pełny raport, opracowany przez czołowych ekonomistów, zawiera rekomendacje mające na celu poprawę wskaźników wiarygodności gospodarczej. „Niska wiarygodność ekonomiczna to niestabilna gospodarka, a jej skutki dotykają każdego z nas – od wyższych cen po ograniczony dostęp do usług publicznych” – przypominają w nim eksperci.
Pełna wersja raportu: https://hub.oees.pl/wp-content/uploads/2024/11/IWEP_2024_online-ost.pdf
Skrót: https://hub.oees.pl/wp-content/uploads/2024/11/IWEP_2024_SKROT-WEB.pdf
Konfederacja Lewiatan