Pakiet „Fit for 55” – zapowiedź realizacji Europejskiego Zielonego Ładu

Komisja Europejska (KE) ogłosiła główną część długo oczekiwanego Pakietu Fit for 55. Jest to projekt zmian legislacyjnych, które mają na celu zmniejszenie emisyjności europejskiej gospodarki o co najmniej 55% do 2030 roku (w stosunku do poziomu emisyjności z roku 1990).

Obniżenie emisji w najbliższej dekadzie jest głównym warunkiem koniecznym do tego, aby Europa stała się pierwszym kontynentem na świecie, który jest neutralny dla klimatu. Ten cel ma zostać osiągnięty do 2050 roku.

Propozycje przedstawione przez Komisję Europejską są zestawem narzędzi prawodawczych, które mają służyć realizacji celów zawartych w Europejskim prawie o klimacie. Fit for 55 to podstawa do gruntownej transformacji naszej gospodarki i społeczeństwa oraz – jak pisze Komisja Europejska – „sprawiedliwej, ekologicznej i dostatniej przyszłości”.

Z jakich elementów składa się „fit for 55 package”?

Propozycje KE dotyczą obszarów takich jak:

• Zmiany w handlu uprawnieniami do emisji EU ETS – m.in.  zarówno w nowych sektorach (transport drogowy, budynki) jak i zaostrzenie zasad obecnego systemu.
• Rozporządzenie w sprawie wspólnego wysiłku redukcyjnego dla każdego państwa członkowskiego, w którym określono zaostrzone wartości docelowe w zakresie redukcji emisji w przypadku budynków, transportu drogowego i krajowego transportu morskiego, rolnictwa, odpadów i małych sektorów przemysłu.
• Dyrektywa OZE zakładająca m.in. że do 2030 r. 40% energii należy produkować ze źródeł odnawialnych.Dyrektywa ws. efektywności energetycznej to m.in. zobowiązanie państw członkowskich do oszczędności energii oraz renowacja 3% budynków sektora publicznego rocznie.
• Niskoemisyjny transport to m.in. zaostrzone normy emisji CO2 w transporcie drogowym, wymóg zmniejszenia średnich emisji z nowych samochodów o 55 proc. od 2030 r. i o 100 proc. od 2035 r. w porównaniu z poziomami z 2021 r.; nowy, bardziej rygorystyczny wymóg dla infrastruktury paliw alternatywnych; uwzględnienie w niskoemisyjnych transporcie także statków powietrznych i wodnych.
• Usuwanie dwutlenku węgla z atmosfery – postulaty zawarte w rozporządzeniu w sprawie użytkowania gruntów, leśnictwa i rolnictwa- m.in. strategia leśna zakłada zasadzenie 3 miliardów drzew w całej Europie do 2030 r.
• Przegląd dyrektywy ws. opodatkowania energii – polityka podatkowa wspierająca Europejski Zielony Ład.
• Nowy mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 wprowadzi cenę za emisje dwutlenku węgla w przypadku importu określonych produktów, aby zagwarantować, że ambitne działania w dziedzinie klimatu w Europie nie doprowadzą do ucieczki emisji gazów cieplarnianych.

Kolejne części Pakietu mają zostać opublikowane do końca bieżącego roku. Szczegółowe informacje nt. ogłoszonych legislacji można znaleźć na stronie Komisji Europejskiej.

Stanowisko europejskiego biznesu

BusinessEurope (europejska federacja zrzeszająca pracodawców z wielu europejskich państw, w tym Konfederację Lewiatan) zwraca uwagę, że w przypadku polityki klimatycznej ważne jest to, aby zwiększanie ambicji odbywało się przy jednoczesnym zapewnieniu konkurencyjności przemysłu UE.

Zaproponowany przez Komisję tzw. pakiet Fit for 55 to ogromna reforma, która wpłynie na cały europejski biznes, w tym na dostawców energii, przemysł ciężki, twórców technologii i produktów, producentów dóbr konsumpcyjnych i usług. Miliony przedsiębiorstw w UE są gotowe do podjęcia swojej części tego wyzwania. Dysponując przecież licznymi możliwościami i rozwiązaniami umożliwiającymi obniżenie emisyjności.

Jednocześnie Europa odpowiada jedynie za 8% światowych emisji, podczas gdy nasi konkurenci wytwarzają znacznie więcej dwutlenku węgla w swoich procesach produkcyjnych, a ponoszą z tego tytułu niewielkie lub żadne koszty.

W miarę, jak Europa zwiększa swoje ambicje klimatyczne i utrzymuje się niepewność co do planów dekarbonizacji naszych partnerów handlowych, sprawy takie jak konkurencja i ochrona przed ucieczką emisji stają się ważniejsze niż kiedykolwiek.

„Europejski przemysł popiera ambicje klimatyczne Unii Europejskiej. Kierunek wyznaczony przez pakiet Fit-for-55 jest właściwy, a przedstawione narzędzia legislacyjne pomagają utorować drogę do osiągnięcia celu UE w zakresie dekarbonizacji” – powiedział przewodniczący BusinessEurope Pierre Gattaz.

„Będziemy jednak bardzo uważni, jeśli chodzi na przykład o spójność pomiędzy różnymi środkami legislacyjnymi, aby uniknąć podwójnej regulacji przemysłu europejskiego. Wzywamy unijnych decydentów do zwiększenia wysiłków na rzecz przewidywalnego otoczenia biznesowego, które umożliwi całemu przemysłowi europejskiemu dokonywanie inwestycji niezbędnych do dekarbonizacji” – zaznaczył Gattaz.

Konfederacja Lewiatan