Uchwalona przez USA ustawa o redukcji inflacji (IRA) to wyzwanie dla Europy, ale również ostrzeżenie, które musi zmobilizować Unię Europejską do zmian.
Reakcja Komisji Europejskiej na IRA powinna wziąć pod uwagę również obecne wyzwania europejskiego biznesu, czyli wysokie ceny energii, zbyt duże obciążenie regulacjami, a także powolne procedury administracyjne.
1 lutego 2023 r., BusinessEurope zorganizowało okrągły stół, podczas którego europejskie federacje pracodawców, a także przedstawiciele stowarzyszeń branżowych mieli okazję porozmawiać z wiceprezydentem U.S. Chamber of Commerce na temat obecnego stanu relacji transatlantyckich oraz aktualnych wyzwań, zwłaszcza w kontekście przyjętej przez USA ustawy IRA.
Podczas spotkania dyrektor generalny BusinessEurope, Markus J. Beyrer oraz dyrektor wykonawczy U.S. Chamber of Commerce, Myron Brilliant zgodnie stwierdzili, że Unię Europejską i Stany Zjednoczone łączy silne partnerstwo oparte na wspólnych wartościach, jak demokracja, wolny handel, praworządność i prawa człowieka. UE i USA stają również przed wspólnymi wyzwaniami, tj. inwazja Rosji na Ukrainę, zmiany klimatyczne, brak bezpieczeństwa żywnościowego, problemy wyczerpywania się kluczowych surowców naturalnych oraz nieuczciwe praktyki handlowe Chin. Te wszystkie czynniki sprawiają, że dalszy rozwój stosunków transatlantyckich musi być dla obu stron priorytetem. Tylko pogłębiona współpraca i koordynacja działań może pomóc odpowiedzieć na powyższe wyzwania.
Pomimo bliskiej współpracy unijno-amerykańskiej, wciąż pozostaje wiele płaszczyzn, które wymagają dalszego dialogu. Głównym tematem dyskusji podczas okrągłego stołu były coraz częściej stosowane przez obie strony działania niekorzystnie wpływające na konkurencyjność i wolny handel. W tym kontekście uchwalona przez USA IRA jest, zdaniem europejskiego biznesu, przykładem praktyk protekcjonistycznych, które negatywnie wpłyną na bilateralne stosunki gospodarcze. Jest zgoda, co do celów ustawy, jednak jej środki są dyskryminujące wobec zagranicznych przedsiębiorców.
Myron Brilliant wskazał, że głównym celem IRA było wzmocnienie działań Stanów Zjednoczonych w zakresie walki ze zmianami klimatycznymi, a w następnej kolejności dywersyfikacja i wzmocnienie łańcuchów dostaw. Podkreślił również, że europejski biznes może być także beneficjentem tych zmian i obie strony powinny obecnie skupić się na minimalizowaniu potencjalnych negatywnych skutków IRA. Jednocześnie Brilliant zauważył, że Unia Europejska również coraz bardziej chroni swój rynek, co negatywnie wpływa na aktywność amerykańskich przedsiębiorstw w Europie. Przykładem takich działań mają być m.in. regulacje sektora cyfrowego, takie jak Digital Markets Act, Digital Services Act oraz Data Act.
BusinessEurope podkreśliło, że Unia Europejska musi odpowiedzieć na IRA, jednak nie może wpaść w wyścig na subsydia. Uchwała o redukcji inflacji powinna być ostrzeżeniem dla UE, które zmobilizuje ją do zmian poprzez wprowadzenie środków wspierających unijną konkurencyjność oraz inwestycje w tych trudnych dla europejskiego biznesu czasach. W tym kontekście Komisja Europejska w swojej odpowiedzi na IRA musi skupić się kompleksowo na rozwiązaniu problemów przedsiębiorców, jak wysokie ceny energii, zbyt duże obciążenie regulacjami, a także powolne procedury administracyjne uniemożliwiające szybki dostęp do unijnych instrumentów wsparcia. Przedstawiciele europejskich konfederacji pracodawców wskazali również na potrzebę dywersyfikacji handlu, którą zapewniłyby kolejne porozumienia o wolnym handlu z państwami trzecimi.
Istotnym tematem okrągłego stołu były również stosunki z Chińską Republiką Ludową. Europejski biznes staje się coraz ostrożniejszy we współpracy z Chinami rozumiejąc potrzebę większej dywersyfikacji łańcuchów dostaw i rosnących wyzwań związanych z coraz mniej przyjaznym środowiskiem biznesowym w Państwie Środka. Jednocześnie UE i USA zdają sobie sprawę, że nie ma możliwości całkowitego odcięcia się od Chin, więc konieczne jest wypracowanie wspólnego stanowiska oraz koordynacji działań wobec tego kraju.