W polityce spójności 2014-2020 nie ma ani jednego nowego euro dla Polski z przeznaczeniem na pomoc Ukraińcom.
Dzisiaj ma być opublikowany Pakiet CARE (Cohesion’s Action for Refugee in Europe) i wejść w życie 8 kwietnia. Zawiera on tylko rozwiązania legislacyjne. Na pomoc uchodźcom możemy wykorzystać wyłącznie oszczędności.
– Polska liczyła na znacznie więcej niż dotychczas zaproponowała Komisja Europejska. Przede wszystkim na zastrzyk pieniędzy, którego w ramach polityki spójności nie ma, ale także na dalej idące uproszenia i elastyczność w procedurach – mówi Małgorzata Lelińska, dyrektorka departamentu funduszy unijnych i edukacji cyfrowej Konfederacji Lewiatan.
Pakiet rozwiązań legislacyjnych CARE zaproponowanych przez Komisję Europejską pozwala na:
– objęcie wsparciem ze środków UE osób, które ucierpiały w związku z wojną w Ukrainie (kwalifikowalność zgodnie z przepisami prawa krajowego)
– 100% finansowanie wsparcia przedsięwzięć skierowanych na pomoc Ukraińcom (bez konieczności wnoszenia wkładu własnego przez państwo członkowskie)
– 100% poziom cross-financingu pomiędzy EFS i EFRR – czyli de facto będzie można finansować to samo z obu funduszy, ale wyłącznie w zakresie ich dotychczasowych obszarów interwencji
– uproszczone procedury sprawozdawcze, ale pod warunkiem wydzielenia oddzielnych osi finansowych w programach (z tej opcji Polska nie skorzysta – nie planujemy wydzielać w programach oddzielnych osi na tym etapie wdrażania perspektywy 2014-2020)
– uproszczone i skrócone procedury wprowadzania zmian w programach
– Rząd zabiegał o dalej idącą elastyczność, ale na wiele rozwiązań Komisja Europejska się nie zgodziła – dodaje Małgorzata Lelińska.
Nie będzie zatem możliwe:
- wydłużenie okresu programowania 2014-2020 i kwalifikowalności kosztów
- zmiana zakresu kosztów kwalifikowanych w danym funduszu, np. uwzględnienie w projektach EFS wsparcia na zabezpieczenie socjalno-bytowe dla Ukraińców (w tym dach nad głową, żywność, środki czystości)
- uproszczenie procedur sprawozdawczych bez konieczności wydzielania odrębnych osi w programach
- pakiet legislacyjny CARE w ogóle nie obejmuje Funduszu Spójności, a tu Polska ma największe oszczędności, a tym samym potencjalnie największą możliwość oddziaływania na obecny kryzys.
Konfederacja Lewiatan