Apel o przedłużenie ochrony obywateli Ukrainy w Polsce
07 lutego 2024

Apel o przedłużenie ochrony obywateli Ukrainy w Polsce

O przedłużenie do 4 marca 2025 roku, zgodnie z decyzją Rady UE, ochrony obywateli Ukrainy przebywających w naszym kraju, a także wydłużenie ważności dokumentów pobytowych – apeluje Konfederacja Lewiatan.

28 września 2023 r. Rada UE podjęła decyzję o przedłużeniu do 4 marca 2025 r. tymczasowej ochrony przyznanej uciekającym przed wojną obywatelom Ukrainy. Tymczasem w rządowym projekcie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy znalazł się zapis o legalnym ich pobycie w Polsce tylko do 30 czerwca 2024 roku. Wśród obywateli Ukrainy i pracodawców ich zatrudniających panuje niepewność wynikająca z rozbieżności tych terminów.

– Dlatego proponujemy wydłużenie okresu obowiązywania ochrony czasowej dla obywateli Ukrainy do 4 marca 2025 r. Na taki sam okres należałoby również przedłużyć ważność polskich wiz krajowych, zezwoleń na pobyt czasowy, kart pobytu, polskich dokumentów tożsamości cudzoziemca i dokumentów „zgoda na pobyt tolerowany”. Wydłużeniu powinien też ulec okres, w którym pobyt obywateli Ukrainy w Polsce uznaje się za legalny – po wykorzystaniu prawa dopuszczalnego pobytu, wynikającego pierwotnie z polskich wiz Schengen oraz wiz i dokumentów pobytowych wydanych przez inne państwa obszaru Schengen lub ruchu bezwizowego – mówi Nadia Kurtieva, ekspertka Konfederacji Lewiatan.

Takie zmiany są konieczne zarówno w kontekście bezpieczeństwa migrantów wojennych, poczucia pewności odnośnie sytuacji w tym bardzo trudnym dla nich okresie.  Ma to znaczenie również  z perspektywy polskiego rynku pracy. Już teraz pojawiają się  informacje, że ze względu na niepewną sytuację co do przedłużenia legalności pobytu Ukraińców, przedsiębiorcy tracą pracowników korzystających z przepisów ustawy.

Konfederacja Lewiatan postuluje również doprecyzowanie regulacji dotyczących biegu terminu na dokonanie powiadomienia o powierzeniu pracy obywatelowi Ukrainy. Wątpliwości budzi fakt, że pracodawca po raz drugi musi wysłać powiadomienie o zatrudnieniu obywatela Ukrainy w przypadku uzyskania decyzji o zezwoleniu na pobyt. Przy czym bieg terminu na dokonanie powiadomienia rozpoczyna się w dniu doręczenia tej decyzji obywatelowi Ukrainy. Prowadzi to do sytuacji, w której wobec pracodawcy, który nie jest stroną postępowania w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt, ale jest obarczony obowiązkiem dokonania pewnych czynności, mogą zostać zastosowane sankcje za nielegalne powierzenie pracy cudzoziemcowi.

– Pracodawca nie dysponuje żadnymi instrumentami prawnymi, które by umożliwiały uzyskanie informacji o decyzji w sprawie zezwolenia na pobyt pracownika (chyba że występuje w roli pełnomocnika), dlatego postulujemy zmianę tego przepisu w taki sposób, aby termin 14 dni był liczony od dnia doręczenia przez cudzoziemca tej decyzji pracodawcy – dodaje Nadia Kurtieva.

 Konfederacja Lewiatan

 

 

Szkolenia dla pracodawców zainteresowanych zatrudnieniem pracowników z Ukrainy
20 stycznia 2023

Szkolenia dla pracodawców zainteresowanych zatrudnieniem pracowników z Ukrainy

fot. Karollyne Hubert / Unsplash

Międzynarodowa Organizacja ds. Migracji (IOM) chce ułatwić dostęp do rynku pracy dla osób z Ukrainy oraz zapewnić im wsparcie w integracji na rynku pracy. W tym celu realizuje program, który ma także wesprzeć prywatnych pracodawców w zakresie poszukiwania pracowników, w tym ułatwienie ich zatrudnienia zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami.

W ramach Programu organizowane są szkolenia dla pracodawców w zakresie zatrudniania cudzoziemców, etycznej rekrutacji, ułatwiania ich adaptacji tworzenia inkluzywnego środowiska pracy dla osób pochodzących z różnych krajów, w tym uchodźców.

Konfederacja Lewiatan wspiera inicjatywy na rzecz pełniejszego włączenia uchodźców z Ukrainy na lokalnych rynkach pracy oraz zapewnienia im godnej pracy, dlatego zachęcamy pracodawców do współpracy z IOM.

Spotkania Międzysektorowego Okrągłego Stołu IOM

Organizacja rozwija również międzysektorową wymianę wiedzy i doświadczeń w zakresie integracji na rynku pracy osób, które otrzymały ochronę czasową w Polsce. W tym celu został zainicjowany cykl spotkań Międzysektorowego Okrągłego Stołu.

Raport podsumowujący jest dostępny do pobrania tutaj.

Podczas pierwszego spotkania Konfederacja Lewiatan przedstawiła wyzwania stojące przed pracodawcami oraz rekomendacje na temat aktywizacji zawodowej uchodźców.

Zostały też przedstawione wnioski z pilotażowego programu „Model aktywizacji zawodowej obywateli Ukrainy”, który prowadzi Jobs First na zlecenie Konfederacji Lewiatan.

Jeśli są Państwo zainteresowani współpracą z IOM w zakresie poszukiwania kandydatów do pracy, serdecznie zapraszamy do kontaktu z osobą odpowiedzialną za projekt – Panią Aliaksandrą ZHAILOVICH, azhailovich@iom.int.

 

Pobierz raport
Zmiany w pomocy dla obywateli Ukrainy [+MP3]
07 listopada 2022

Zmiany w pomocy dla obywateli Ukrainy [+MP3]

fot. Shutterstock

Pracodawcy i cudzoziemcy, w tym Ukraińcy, potrzebują więcej niż 30 dni na legalizację pobytu osób z państw trzecich. Konfederacja Lewiatan zwraca uwagę, że projekt ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy nie został skierowany do konsultacji z partnerami społecznymi.

Wysłuchaj komentarza ekspertki:

Regulacje zawarte w projekcie nie ograniczają się tylko do obywateli Ukrainy. Rząd planuje  zakończyć stosowanie tzw. przepisów antycovidowych wydłużających ważność tytułów pobytowych cudzoziemców spoza obszaru UE.

Wśród proponowanych  rozwiązań znalazły się m.in. nałożenie na obywateli Ukrainy obowiązku uzyskania numeru PESEL w ciągu 30 dni, usankcjonowanie na poziomie ustawowym dokumentu elektronicznego dostępnego w aplikacji Diia.pl jako dokumentu pobytowego, współfinansowanie przez Ukraińców kosztów zakwaterowania i wyżywienia w ośrodkach zbiorowego zakwaterowania, umożliwienie organom  realizującym świadczenia rodzinne weryfikacji historii przekraczania granicy. Wiele proponowanych rozwiązań będzie miało wpływ na przedsiębiorców zatrudniających obywateli Ukrainy. Dobrze, że wciąż będą oni mogli korzystać z regulacji wynikającej z konfliktu na terytorium tego kraju.

– Przepisy odnoszą się nie tylko do obywateli Ukrainy. Wprowadzają również istotne zmiany dla cudzoziemców, których legalny pobyt na terytorium Polski został wydłużony na mocy szczególnych rozwiązań w związku z pandemią COVID-19. Stan zagrożenia epidemiologicznego  wciąż obowiązuje, natomiast zgodnie z projektem ustawy cudzoziemcy, których dokumenty pobytowe straciły ważność w okresie pandemii będą musieli zadbać o ich przedłużenie bądź opuścić Polskę i to w najbliższym czasie. Z uzasadnienia ustawy wynika, że ma ona wejść w życie przed 24 listopada. Natomiast cudzoziemcy przebywający w Polsce mimo braku ważnych dokumentów pobytowych będą musieli dopełnić niezbędnych  formalności w okresie 30 dni od tej daty. Spowoduje to znaczne utrudnienia dla cudzoziemców, pracodawców ich zatrudniających, jak również urzędów do których wpłyną liczne wnioski o zezwolenia na pobyt. Należałoby zatem najpierw oszacować liczbę cudzoziemców, korzystających ze szczególnych rozwiązań tzw. specustawy covidovej. W związku z tym firmy postulują wykreślenie tego przepisu z projektu ustawy bądź wydłużenie terminu jego wejścia w życie, np. do 180 dni – mówi Nadia Kurtieva, ekspertka Konfederacji Lewiatan.

Na szczególną uwagę zasługują również regulacje dotyczące nałożenia na obywateli Ukrainy obowiązku uzyskania numeru PESEL oraz likwidacji uproszczonego trybu uzyskania zezwolenia na pobyt. Zakłada się, że obywatel Ukrainy będzie musiał złożyć wniosek o nadanie numeru PESEL w ciągu 30 dni od dnia wjazdu na terytorium RP.

– Zarówno omawiana nowelizacja, jak również procedowana obecnie ustawa o zatrudnianiu cudzoziemców nie precyzują, czy zostanie utrzymana możliwość legalnego zatrudnienia obywatela Ukrainy nieposiadającego numeru PESEL. Dodatkowe obawy pojawiają się w związku z krótkim okresem przewidzianym na dopełnienie tego obowiązku z uwagi na dostępność terminów w urzędach, która może być ograniczona w niektórych miejscowościach – dodaje Nadia Kurtieva.

Obowiązujące przepisy umożliwiają Ukraińcom przybyłym do Polski po wybuchu wojny złożenie wniosku o pobyt czasowy w ramach uproszczonej procedury po upływie dziewięciu miesięcy. W celu uniknięcia dużego napływu wniosków do urzędów wojewódzkich ustawodawca likwiduje możliwość złożenia wniosku w tym trybie, wprowadza natomiast inne zabezpieczenia przed odmowną decyzją o wydanie zezwolenia na pobyt.

Stanowisko Konfederacji Lewiatan

Konfederacja Lewiatan

   

Pobierz
Jakie prawa przysługują firmom w relacjach z platformami internetowymi – jest przewodnik dla MŚP
30 września 2022

Jakie prawa przysługują firmom w relacjach z platformami internetowymi – jest przewodnik dla MŚP

fot. rupixen.com/unsplash

Co zrobić, gdy dostawca platformy internetowej działa niezgodnie z regułami konkurencji? Jak postąpić, kiedy ogranicza możliwości oferowania towarów i usług za pośrednictwem innej platformy? Użytkownikowi biznesowemu platform przysługują konkretne prawa.

Coraz więcej firm działa online, nie zawsze jednak zdają sobie sprawę ze swoich praw. Aby się z nimi zapoznać, proponujemy przegląd uprawnień w relacjach z platformami i wyszukiwarkami internetowymi.

Szczególne uprawnienia w relacjach z platformami internetowymi

W przewodniku można sprawdzić m.in. komu przysługują szczególne uprawnienia w relacjach z platformami internetowymi i wyszukiwarkami. Mają je na przykład przedsiębiorcy prowadzący sklep internetowy i właściciele lub zarządzający hotelem czy pensjonatem. Uprawnienia przedsiębiorcy wynikają z przepisów unijnych.

Ważne, by dostawca platformy zapewnił łatwy dostęp do regulaminu świadczenia usług na wszystkich etapach relacji handlowych z firmą użytkownika. Przedsiębiorca ma prawo tego wymagać, również w okresie poprzedzającym zawarcie umów z platformą internetową.

Co powinien zawierać regulamin platformy internetowej dla użytkownika

Regulamin platformy internetowej musi zawierać opis sytuacji, w których platforma decyduje o zawieszeniu, zakończeniu lub nałożeniu ograniczeń świadczenia usług na rzecz firmy. Powinien też informować o wszystkich dodatkowych kanałach dystrybucji i potencjalnych programach partnerskich, za których pośrednictwem dostawca platformy może wprowadzać do obrotu towary i usługi oferowane przez użytkującą firmę.

Jeśli zachodzą zmiany w regulaminie platformy internetowej, jej dostawca musi dostarczyć użytkownikowi informację na ten temat. Powinien ją otrzymać na trwałym nośniku (na przykład: na papierze, pendrivie, karcie pamięci, dysku twardym, e-mailu zapisanym na twardym dysku).

Zaskarżanie decyzji platformy internetowej, rozstrzyganie sporów

Użytkownik platformy ma prawo zaskarżyć decyzje platformy internetowej w ramach wewnętrznego systemu rozpatrywania skarg, powołanego i utrzymywanego przez dostawcę platformy internetowej. Taki system muszą posiadać wszyscy dostawy platform internetowych – z wyjątkiem małych przedsiębiorców.

Jeżeli sporu nie dało się rozstrzygnąć w ten sposób, można skorzystać z mediacji. Dla powstrzymania przypadków nieprzestrzegania prawa przez dostawców platform internetowych lub dostawców wyszukiwarek internetowych, można skorzystać ze wsparcia specjalnych organizacji. Użytkownik może także wnieść sprawę do właściwego sądu w Polsce. Ma też prawo zawiadomić Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Cały przewodnik dostępny jest TUTAJ

 

EFNI TALKS. Firmy chcą zatrudniać Ukraińców
27 maja 2022

EFNI TALKS. Firmy chcą zatrudniać Ukraińców

Co zrobić, by w obliczu wojny na Ukrainie nie zagroził nam kryzys humanitarny, jak integrować Ukraińców z naszym społeczeństwem, jak wykorzystać ich potencjał na rynku pracy? – to pytania na które szukali odpowiedzi uczestnicy kolejnego spotkania z cyklu EFNI TALKS zorganizowanego przez Konfederację Lewiatan.

Europejskie Forum Nowych Idei rozpoczęło serię spotkań i dyskusji – EFNI TALKS. Tematem drugiego spotkania była „Wojna na Ukrainie – jak efektywnie zarządzać, aby nie zagroził nam kryzys humanitarny”.

Prof. Gertruda Uścińska, prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zwróciła uwagę, że w pomoc dla Ukraińców zaangażowanych jest wiele instytucji publicznych, samorządowych, organizacji pozarządowych i całe społeczeństwo.

Bardzo szybko przyjęliśmy ustawę o pomocy obywatelom Ukrainy. Otworzyliśmy rynek pracy. Według najnowszych danych 164 tys. Ukraińców znalazło już zatrudnienie w naszym kraju. Pracują na umowach zlecenia i o dzieło, ale także na etacie. Połowa z nich to kobiety i dzieci do 18 roku życia. Rząd umożliwił  im otrzymanie numeru PESEL. Osoby, które pracują są objęte ubezpieczeniem społecznym, otrzymują świadczenia. Uprościliśmy też procedury dostępu do działalności gospodarczej – wyliczała Gertruda Uścińska.

– Ogromnie pomocna w niesieniu pomocy Ukraińcom okazała się specjalna specustawa, która ograniczyła biurokrację – powiedziała Karolina Zdrodowska, dyrektor w Urzędzie Miasta Stołecznego Warszawy. Do stolicy przejechała ogromna liczba uchodźców. Szacujemy, że w tej chwili przebywa u nas 260 tys. osób. Od pierwszych dni próbowaliśmy im pomagać w znalezieniu pracy. Obecnie mamy zarejestrowanych w urzędzie pracy 2600 Ukraińców – to głównie kobiety, z których 58% ma wykształcenie wyższe, a ponad 30% średnie. Są wśród nich nauczycielki prawniczki, księgowe. Deklarują podjęcie pracy w różnych branżach, także na stanowiskach poniżej swojego wykształcenia. Największym problemem jest jednak brak wśród nich znajomości języka polskiego. Tylko jedna trzecia osób deklaruje, że zna nasz język, jedna trzecia, że posługuje się angielskim. Oferujemy im szkolenia zawodowe i językowe – dodała.

Zdaniem prof. Igi Magda, SGH najważniejszym wyzwaniem, które zdecyduje o integracji uchodźców na rynku pracy i w społeczeństwie jest znajomość języka polskiego. A z tym nie jest najlepiej. Dobrze język polski zna tylko kilka procent Ukraińców, którzy trafili do naszego kraju. Znacznie lepiej  znają język rosyjski.

– Osoby, które do nas przyjechały są dobrze wykształcone (ok. 60% ma skończone studia), ale mało wiemy o ich umiejętnościach i kwalifikacjach. Sprawą kluczową dla integracji jest także edukacja i opieka nad dziećmi – przekonuje Iga Magda.

Z kolei Anna Wicha, prezes Polskiego Forum HR zapewniła, że biznes dobrze przygotował się do przyjęcia uchodźców. Firmy najpierw przedstawiły rzetelną informację o możliwościach zatrudnienia, wysyłały swoich przedstawicieli na granicę, zaangażowały się w transport i zakwaterowanie osób z Ukrainy.

– Biznes chce zatrudniać Ukraińców. Wyzwaniem są znajomość języka polskiego i odpowiednie kompetencje. Przygotowaliśmy dla nich ofertę pracy na różnych stanowiskach, od tych najprostszych do bardziej skomplikowanych. Pracodawcy mają pozytywny stosunek do uchodźców. Podobnie zresztą jak pracownicy, z których 80% nie obawia się zatrudniania Ukraińców. W dużych miastach, gdzie przebywa najwięcej uchodźców, zauważyliśmy, że są oni mało mobili i niepewni, co do swojej przyszłości – podkreśliła Anna Wicha.

Prof. Jacek Męcina, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan, który moderował dyskusję, podkreślił, że brakuje bardziej systemowego podejścia do pomocy Ukraińcom. Powinno nam zależeć na skoordynowaniu pomocy i współpracy między państwem, samorządami, różnymi organizacjami. Marzy mi się uruchomienie wielkich programów, np. dotyczących poszukiwania pracy – stwierdził.

 

Spotkanie odbyło się w ramach projektu: „Wzmocnienie dialogu społecznego w Polsce – model inicjowania dialogu społecznego przez stronę pracodawców” finansowanego przez Norwegię poprzez Fundusze Norweskie 2014-2021 w ramach Programu „Dialog Społeczny – Godna Praca”.

W projekcie realizujemy działania, które wzmocnią dialog społeczny na poziomie krajowym i regionalnym. Jednym z kluczowym obszarów naszej aktywności jest legalizacja pobytu i zatrudnienia cudzoziemców. Temat jest szczególnie istotny w obliczu kryzysu wojny na Ukrainie i migracji obywateli Ukrainy do Polski.

Projekt realizuje również działania związane z zainicjowaniem dialogu społecznego na poziomie europejskim i regionalnym w odniesieniu ważnych tematów związanych z obszarem godnej pracy, work-life balance, poprawy sytuacji kobiet w zatrudnieniu. 

 

….

Dyskusje organizowane w ramach cyklu EFNI TALKS są bezpłatne i otwarte. Organizatorzy zachęcają jednak społeczność i przyjaciół EFNI do wsparcia inicjatyw związanych z pomocą Ukrainie  i osobom uciekającym przed wojną. Konfederacja Lewiatan uruchomiła specjalny numer konta na który można przelewać datki na pomoc Ukrainie. Szczegóły dostępne pod tym adresem.

O Europejskim Forum Nowych Idei. To jedna z największych międzynarodowych konferencji w Europie Środkowej, organizowana od 11 lat przez Konfederację Lewiatan we współpracy z BusinessEurope, Miastem Sopot oraz polskimi i międzynarodowymi firmami oraz instytucjami. Głównymi tematami, o których dyskutują uczestnicy Forum są, między innymi: konkurencyjność UE, rozwój społeczeństwa obywatelskiego i różnorodność. W ubiegłorocznej, 10. edycji wydarzenia wzięło udział 100 uczestników i uczestniczek z kilkunastu krajów, w tym wybitni przedstawiciele świata nauki, kultury i biznesu. Wśród gości edycji 2021 byli między innymi: Frans Timmermans, Bruno Gencarelli, Jerzy Buzek, Iveta Radicova, Adam Bodnar, Marek Niedużak, Natalia Hatalska, Mark Williams, Justyna Orłowska, Marek Kamiński czy Anda Rottenberg.

Firmy członkowskie Polskiego Forum HR zatrudniły 3 tys. Ukraińców
06 kwietnia 2022

Firmy członkowskie Polskiego Forum HR zatrudniły 3 tys. Ukraińców

Od początku wojny firmy zrzeszone w Polskim Forum HR, które jest członkiem Konfederacji Lewiatan, zatrudniły już blisko 3 tys. obywateli Ukrainy. Wsparcie w szukaniu pracy to nie jedyna forma pomocy, którą oferują.

Firmy członkowskie Polskiego Forum HR od pierwszych dni angażowały się w pomoc obywatelom Ukrainy. Należy pamiętać, iż na długo przed konfliktem współpracowały z kandydatami do pracy z tego kraju, skąd pochodzi blisko 40% zatrudnionych w Polsce pracowników tymczasowych.

– Nie tylko szeroka grupa pracowników tymczasowych to obywatele Ukrainy, ale także nasi konsultanci. Firmy członkowskie w pierwszej kolejności wspierały  pracowników, którzy ściągali do Polski swoje rodziny i przyjaciół. Wiele z tych osób była gotowa jak najszybciej podjąć zatrudnienie w Polsce i ustabilizować swoją sytuację w naszym kraju – komentuje Anna Wicha, prezes Polskiego Forum HR.

Od wybuchu wojny firmy członkowskie zatrudniły ok. 3 tys. obywateli Ukrainy, w tym blisko 600 osób na podstawie zgłoszenia, wynikającego z nowych regulacji wprowadzonych specustawą.

– Stosunkowo długo czekaliśmy na nowe przepisy, które uregulują sytuację pobytową i prawo do pracy osób, które wjechały do Polski po 24 lutego, a następnie obejmą nowymi rozwiązaniami także osoby przekraczające inną niż bezpośrednią granicę. Ważne, że pierwsze przepisy pojawiły się nim upłynął czas najkrótszego z legalnych pobytów (15 dni). Dodatkowe wątpliwości pojawiły się w związku z zasadami stosowania w Polsce decyzji Rady Unii Europejskiej w przedmiocie ochrony czasowej.  Dlatego też, jak wynika z danych Polskiego Forum HR, znaczna część osób, zatrudniona została na podstawie dotychczasowych, standardowych zasad, co uległo zmianie po wejściu w życie wspomnianych przepisów – komentuje Olga Gierada-Jabłonka, członek Zarządu Polskiego Forum HR.

Z danych wynika, iż od początku obowiązywania specustawy dokonano ponad 30 tys. zgłoszeń zatrudnienia obywateli Ukrainy. Około 700 tys. uchodźców otrzymało numer PESEL. Jak podaje MSWiA 50% tej grupy to dzieci, 44% kobiety do 65 roku życia, 3% mężczyźni do 65 roku życia, 3% seniorzy.

– Profil osób, które teraz przyjeżdżają jest skrajnie odmienny od kandydatów do pracy, z którymi pracowaliśmy do tej pory. Zaczynają się trudności z dostępnością ofert pracy dla kobiet, szczególnie tych o niskich kwalifikacjach, których jest najwięcej. Pracodawcy robią co mogą, ale, w szczególności w sektorze produkcji, rodzi to wiele trudności – dodaje Wojciech Ratajczyk, członek Zarządu Polskiego Forum HR.

Wiele firm członkowskich Polskiego Forum HR oferuje nie tylko pracę ale też dużo szersze wsparcie. Duża część ma strony internetowe w języku ukraińskim, gdzie publikuje nie tylko oferty pracy ale też informacje o innych formach pomocy, które oferują. Powstały ukraińskojęzyczne infolinie, firmy oferują wsparcie w znalezieniu zakwaterowania, miejsca w żłobkach czy szkołach. Organizowane są zbiórki i wolontariaty pracownicze.

Konfederacja Lewiatan

 

Na pomoc Ukraińcom możemy wykorzystać tylko oszczędności
04 kwietnia 2022

Na pomoc Ukraińcom możemy wykorzystać tylko oszczędności

W polityce spójności 2014-2020 nie ma ani jednego nowego euro dla Polski z przeznaczeniem na pomoc Ukraińcom.

Dzisiaj ma być opublikowany Pakiet CARE (Cohesion’s Action for Refugee in Europe) i  wejść w życie 8 kwietnia. Zawiera on tylko rozwiązania legislacyjne. Na pomoc uchodźcom możemy wykorzystać wyłącznie oszczędności.

– Polska liczyła na znacznie więcej niż dotychczas zaproponowała Komisja Europejska. Przede wszystkim na zastrzyk pieniędzy, którego w ramach polityki spójności nie ma, ale także na dalej idące uproszenia i elastyczność w procedurach – mówi Małgorzata Lelińska, dyrektorka departamentu funduszy unijnych i edukacji cyfrowej Konfederacji Lewiatan.

Pakiet rozwiązań legislacyjnych CARE zaproponowanych przez Komisję Europejską pozwala na:

– objęcie wsparciem ze środków UE osób, które ucierpiały w związku z wojną w Ukrainie (kwalifikowalność zgodnie z przepisami prawa krajowego)

– 100% finansowanie wsparcia przedsięwzięć skierowanych na pomoc Ukraińcom (bez konieczności wnoszenia wkładu własnego przez państwo członkowskie)

– 100% poziom cross-financingu pomiędzy EFS i EFRR – czyli de facto będzie można finansować to samo z obu funduszy, ale wyłącznie w zakresie ich dotychczasowych obszarów interwencji

– uproszczone procedury sprawozdawcze, ale pod warunkiem wydzielenia oddzielnych osi finansowych w programach (z tej opcji Polska nie skorzysta – nie planujemy wydzielać w programach oddzielnych osi na tym etapie wdrażania perspektywy 2014-2020)

– uproszczone i skrócone procedury wprowadzania zmian w programach

– Rząd zabiegał o dalej idącą elastyczność, ale na wiele rozwiązań Komisja Europejska się nie zgodziła – dodaje Małgorzata Lelińska.

Nie będzie zatem możliwe:

  • wydłużenie okresu programowania 2014-2020 i kwalifikowalności kosztów
  • zmiana zakresu kosztów kwalifikowanych w danym funduszu, np. uwzględnienie w projektach EFS wsparcia na zabezpieczenie socjalno-bytowe dla Ukraińców (w tym dach nad głową, żywność, środki czystości)
  • uproszczenie procedur sprawozdawczych bez konieczności wydzielania odrębnych osi w programach
  • pakiet legislacyjny CARE w ogóle nie obejmuje Funduszu Spójności, a tu Polska ma największe oszczędności, a tym samym potencjalnie największą możliwość oddziaływania na obecny kryzys.

        Konfederacja Lewiatan

Jak pomagać uchodźcom z Ukrainy?
21 marca 2022

Jak pomagać uchodźcom z Ukrainy?

Efektywna pomoc uchodźcom z Ukrainy polegać musi na integracji i pomocy w choćby częściowej aktywizacji na rynku pracy. Czas na uruchomienie przez państwo we współpracy z samorządami, NGO-sami, pracodawcami i agencjami zatrudnienia profesjonalnie przygotowanych programów integracji społecznej i zawodowej uchodźców w środowiskach lokalnych – uważa Konfederacja Lewiatan.

– Aby nie utracić nic z tego pozytywnego wizerunku Polski jako kraju, który pomaga swoim sąsiadom, a przede wszystkim myśleć o efektywnej pomocy, często zagubionym i zrozpaczonym matkom z dziećmi i starszym obywatelom Ukrainy, konieczne są bardzo precyzyjne działania i decyzje. Przede wszystkim potrzebna jest oferta zintegrowanej pomocy od zakwaterowania do oferty opieki i edukacji dla dzieci, po szanse na zatrudnienie, choćby dorywcze w pierwszym okresie dla dorosłych. Takie kompleksowe programy integracji finansowane przez rząd, muszą być uruchamiane przez gminy, przy wsparciu samorządu powiatu, NGO-sów i pracodawców oraz agencji zatrudnienia – mówi prof. Jacek Męcina, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.

Kluczową formą integracji musi być oferowanie pracy i to już się dzieje. Pracodawcy już zatrudniają bezpośrednio, zgłaszają oferty pracy do urzędów pracy i agencji zatrudnienia.

– Pojawiające się tezy o zagrożeniach dla rynku pracy są bardzo przesadzone. Nasz rynek pracy w większym stopniu może skorzystać na aktywności zawodowej obywateli Ukrainy niż stracić. Ale aktywizacja uchodźców wcale nie będzie łatwa. Sukcesem będzie, jeśli pracę podejmie połowa dorosłych kobiet i dorosłych, często starszych mężczyzn lub studentów – podkreśla prof. Jacek Męcina.

Po pierwsze, warunkiem podjęcia pracy przez Ukraińców, w większości przez kobiety i osoby starsze jest zorganizowanie opieki nad dziećmi, czy to poprzez uruchamiane przedszkola i żłobki, czy poprzez przyjmowanie dzieci do szkoły. Dodatkowo należy we współpracy z NGO-sami tworzyć grupy samopomocowe samych Ukraińców, którzy w formach klubików i innych miejsc opieki przejmą pieczę nad dziećmi, po to by ich matki mogły podjąć zatrudnienie.

Po drugie, większość kobiet nie będzie mogła lub chciała podjąć zatrudnienia w pełnym wymiarze. To prace dorywcze i prace na godziny będą najczęściej poszukiwaną przez wielu Ukraińców formą zatrudnienia, zwłaszcza na początku, a to wymaga dostosowania oferty pracodawcy.  Dlatego duże znaczenie będzie miała pomoc oferowana i organizowana przez agencje zatrudnienia i agencje pracy tymczasowej, które mają więcej doświadczenia w organizacji takiej pracy, są sprawne i mają doskonałe rozeznanie rynku.

Po trzecie, brak nam wiedzy na temat kwalifikacji i kompetencji, w tym językowych obywateli Ukrainy, ale i ich oczekiwań i preferencji i to jest dziś największe wyzwanie dla sprawnej organizacji pośrednictwa pracy. Szkoda, że proces rejestracji PESEL nie został wykorzystany do zebrania takich danych, nie przez urzędników zawalonych pracą, ale przez woluntariuszy. Przy tej okazji można zebrać dane wpisywane na tablecie lub telefonie i wysyłane do chmury, tak, aby były one chronione i administrowane tylko przez osoby i podmioty upoważnione.  Taki program, na wzór spisu powszechnego uchodźców bardzo pomógłby w organizacji pomocy, a w przypadku pośrednictwa pracy byłby nieoceniony. Dodatkowo można też popularyzować aplikację do poszukiwania pracy, dostępną w telefonie komórkowym.

Jeszcze nie jest za późno na uruchomienie takiego programu i apeluję o to do decydentów, aby przy wykorzystaniu pomocy woluntariuszy czy studentów podjąć takie działania. Wartość dodana wynikająca z uruchomienia takich narzędzi i działań może być nieoceniona w dobrej organizacji i monitorowaniu sytuacji – dodaje prof. Jacek Męcina.

Po czwarte, w tej ogromnej liczbie obywateli Ukrainy jest pewnie wielu specjalistów i fachowców wręcz poszukiwanych na rynku pracy. Dlatego szkoda, że rząd nie zgodził się na bardziej systemowe podejście do ułatwiania potwierdzania kwalifikacji, a to ważne zadanie na przyszłość. Bezcenne mogą okazać się lekarki, psycholożki, pielęgniarki, ale także specjalistki w innych dziedzinach. Wykorzystanie ich potencjału to szansa na poprawę deficytu pracowników w tak wielu zawodach specjalistycznych i regulowanych.

Po piąte, nasz rynek pracy potrzebuje nie tylko specjalistów, ale ratunkiem dla polskiego ogrodnictwa i rolnictwa może okazać się aktywizacja Ukrainek przy pracach sezonowych w tych sektorach, a jeśli do tego dodamy prace sezonowe w turystyce i gastronomii, na jakiś czas możemy rozwiązać problem deficytu rąk do pracy. Nie tylko poprawi się efektywność tych sektorów, ale może też oznaczać nieco niższą inflację, tradycyjnie związaną z wiosennymi wzrostami cen warzyw i owoców i letnimi wakacjami. Podwyżki często były uzasadniane brakiem pracowników.

Trzeba też dostrzegać jednak zagrożenia. Najważniejszym jest niebezpieczeństwo nadużywania prawa przez nieuczciwe podmioty, poprzez zatrudnianie na czarno, czy ferowanie niższego wynagrodzenia od obowiązującej w Polsce płacy minimalnej lub minimalnej stawki godzinowej. Takie działania należy piętnować i surowo im przeciwdziałać, bo w ten sposób faktyczne można popsuć rynek pracy, nie wspominając już o zwykłej ludzkiej krzywdzie, którą i tak dotknięci są przybywający do nas Ukraińcy. Będziemy piętnować wszystkie takie przypadki. Także w tym kontekście zaproponowany system cyfryzacji zbierania danych o kwalifikacjach i preferencjach oraz pośrednictwa byłby dodatkowo dobrym narzędziem monitorowania sytuacji i uaktualniania danych o zatrudnieniu obywateli Ukrainy – przekonuje  prof. Jacek Męcina.

 Konfederacja Lewiatan

Pomoc dla Ukrainy z zerowym podatkiem VAT
09 marca 2022

Pomoc dla Ukrainy z zerowym podatkiem VAT

fot. EQRoy / Shutterstock

Objęcie zerową stawką VAT dostaw towarów i świadczenia usług na cele wsparcia ofiar wojny w Ukrainie to dobre rozwiązanie, oczekiwane przez przedsiębiorców. Katalog instytucji do których ma trafiać pomoc objęta zerową stawką VAT powinien być jednak poszerzony, ze względu na skalę pomocy oraz ogromne potrzeby w tym zakresie – uważa Konfederacja Lewiatan.

– Objęcie zerową stawką VAT dostaw towarów i świadczenia usług na cele wsparcia ofiar wojny jest rozwiązaniem oczekiwanym przez przedsiębiorców. Resort finansów dostrzega działania przedsiębiorców na rzecz ofiar wojny w Ukrainie. Pragniemy jednak zwrócić uwagę, że biorąc pod uwagę skalę w jakiej przedsiębiorcy oraz organizacje pozarządowe zaangażowały się w niesienie pomocy oraz ogromne potrzeby w tym zakresie, katalog instytucji, na rzecz których będzie przekazywana pomoc jest niewystarczający – mówi Przemysław Pruszyński, dyrektor departamentu podatkowego Konfederacji Lewiatan.

W tym katalogu powinny znaleźć się także:

– organizacje, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie w tym równoważnym organizacji określonych w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego obowiązujących na terytorium Ukrainy,

– inne organizacje pozarządowe, w tym także ukraińskie,

– organizacje kościelne osób prawych.

Minister Finansów wydał rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług[1], na mocy którego do 30 czerwca 2022 r. obowiązywać będzie obniżona – zerowa stawka podatku VAT dla dostaw towarów oraz świadczenia usług, na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy. Rozporządzenie weszło w życie 5 marca 2022 r.

Stawka podatku wynosząca 0% stosowana będzie do:

  • dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT oraz
  • świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy przekazanych lub świadczonych na rzecz:
  • Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych
  • podmiotów leczniczych w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej
  • jednostek samorządu terytorialnego.

Warunkiem zastosowania stawki 0% jest zawarcie pisemnej umowy pomiędzy podatnikiem i podmiotem, na rzecz którego przekazywane są towary lub świadczone usługi, z której wynika, że dostarczane towary lub świadczone usługi, będą wykorzystane na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy.

Obniżona stawka podatku może być zastosowana do dostaw towarów lub świadczenia usług dokonanych od 24 lutego 2022 r. do 4 marca 2022 r. W przypadku dostaw i świadczeń dokonanych przed wejściem w życie rozporządzenia warunek zawarcia pisemnej umowy pomiędzy podatnikiem i podmiotem obdarowanym będzie spełniony, jeżeli obie strony potwierdzą na piśmie dokonanie dostawy towarów lub wykonanie usługi.

 Konfederacja Lewiatan

[1] Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 3 marca 2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych (Dz. U. poz. 531) https://dziennikustaw.gov.pl/D2022000053101.pdf

Pracodawcy popierają ułatwienia dla Ukraińców w dostępie do rynku pracy
08 marca 2022

Pracodawcy popierają ułatwienia dla Ukraińców w dostępie do rynku pracy

Projekt ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy to pierwszy dobry i ważny krok w kierunku budowania systemowej pomocy dla osób uciekających przed działaniami wojennymi, ale stworzenie warunków rzeczywistego wsparcia oraz integracji społecznej i zawodowej to wyzwanie wykraczające poza ramy ustawy – uważa Konfederacja Lewiatan.

 – Bez mechanizmów szybkiej organizacji działań na rzecz integracji Ukraińców w środowisku lokalnym, z udziałem samorządów, służb zatrudnienia i agencji pracy, organizacji pozarządowych i szkół samorządowych trudno będzie systemowo pomóc matkom z dziećmi i starszym osobom uciekającym przed wojną. Kończy się faza spontanicznej pomocy i obok takich działań dla wciąż przybywających uciekinierów, w co bardzo angażują się także nasi przedsiębiorcy, potrzebne są rozwiązania systemowe i mądre zarządzanie publiczne – podkreśla prof. Jacek Męcina, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.

Projekt ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa procedowany w parlamencie jest na pewno potrzebny. Kluczowym dziś zagadnieniem jest pilne uregulowanie i potwierdzenie statusu i uprawnień Ukraińców na terenie Polski. Z wstępnej analizy projektu wynika, że regulował on będzie zasady zalegalizowania na terytorium Polski pobytu obywateli Ukrainy czy kwestie związane ze szczególnymi zasadami przedłużania okresów ich legalnego pobytu.

Pracodawcy popierają ułatwienia w dostępie do rynku pracy, bo to podstawowy warunek aktywizacji wszystkich tych, którzy będą chcieli podjąć zatrudnienie.  Większość Ukraińców preferować będzie prace dorywcze, czy w niepełnym wymiarze. Ale nie zapominajmy też o możliwości aktywizacji specjalistów.  Ale tutaj warunkiem jest szybka nostryfikacja dyplomów i potwierdzanie prawa wykonywania zawodu – dotyczyć to może lekarzy, pielęgniarek, psychologów, ale także innych zawodów regulowanych.

W projekcie ustawy znalazły się też szczególne regulacje dotyczące kształcenia, wychowania, opieki dzieci i uczniów będących obywatelami Ukrainy, w tym wsparcia jednostek samorządu terytorialnego w realizacji dodatkowych zadań oświatowych i dostępu do edukacji. Szybka organizacja opieki nad dziećmi oraz dostęp starszych dzieci i młodzieży do edukacji to kluczowy warunek integracji, nie tylko w wymiarze psychologicznym, dla zapewnienia dzieciom opieki i w miarę normalnego funkcjonowania w obcym środowisku, ale to także warunek otwarcia możliwości aktywizacji ich matek, która stanowi ważny element usamodzielnienia.  W ustawie znalazły się też rozwiązania szczegółowe ułatwiające pracownikom naukowym podejmowanie pracy na polskich uczelniach i studentom przyjęcie na studia.

W ustawie reguluje się także niektóre uprawnienia obywateli Ukrainy, których pobyt na terytorium Polski jest uznawany za legalny, w tym w zakresie świadczeń rodzinnych i wychowawczych, pomocy społecznej i świadczeń zdrowotnych. W tej części zagwarantowanie obywatelom Ukrainy świadczeń rodzinnych i wsparcia socjalnego oraz opieki zdrowotnej to możliwość zapewnienia minimum bezpieczeństwa socjalnego.

Wreszcie duża część ustawy to regulacje w zakresie organizacji pomocy i zarządzania publicznego, w tym pomoc udzielana przez wojewodów obywatelom Ukrainy, tworzenie państwowego funduszu celowego pod nazwą Fundusz Pomocy Obywatelom Ukrainy. Projekt koncertuje się na rządowej koordynacji pomocy, wskazując, że co do zasady samorządy mogą organizować pomoc w ramach środków własnych lub realizować zadania zlecone im w tym zakresie przez administrację rządowej. W sposób szczególny potraktowano samorządy w zakresie realizacji zadań oświatowych, usług rynku pracy i pomocy społecznej i świadczeń rodzinnych.

– Zabrakło moim zdaniem bardziej kompleksowego podejścia do włączenia gmin miejskich w organizację zintegrowanej pomocy i aktywizacji na lokalnym rynku pracy – podkreśla prof. Jacek Męcina.

Zdaniem Jacka Męciny, jeśli nie podejdziemy do organizacji pomocy dla uciekających z Ukrainy profesjonalnie, z dużą odpowiedzialnością i rozwagą, jeśli nie zaplanujemy precyzyjnie standardu pomocy i dobrej organizacji, ten „egzamin z solidarności”, który na razie państwo, NGO i obywatele zdają na „piątkę” możemy oblać. Czas na profesjonalne działania i systemową, dobrze zorganizowaną pomoc, co może być o tyle łatwe, że już od dawna nie widzieliśmy takiego zrywu i aktywności obywateli, polityków, organizacji pracodawców, organizacji pozarządowych. Ten kapitał społeczny trzeba dobrze wykorzystać.

Konfederacja Lewiatan