W Europejskim Komitecie Ekonomiczno-Społecznym, odbyła się 6 grudnia konferencja, zorganizowana wspólnie przez trzy obserwatoria EKES-u, Centrum Monitorowania Transformacji Cyfrowej i Jednolitego Rynku, Centrum Monitorowania Rynku Pracy i Centrum Monitorowania Zrównoważonego Rozwoju. Temat konferencji to: Przyspieszenie przemian w celu zbudowania otwartej strategicznej autonomii Europy.
Uczestnicy dyskutowali o tym co powinna oznaczać autonomia strategiczna, w jaki sposób społeczeństwo obywatelskie mogłoby pomóc przyspieszyć przejście do otwartej autonomii strategicznej Europy oraz jak zapewnić spójność między politykami UE w perspektywie krótko- i średnioterminowej.
Pierwotnie skoncentrowana na kwestiach bezpieczeństwa i obrony, definicja otwartej autonomii strategicznej rozszerzyła się, obejmując szeroki zakres polityk, od geopolityki, handlu i ekonomii (tj. surowce krytyczne i łańcuchy dostaw) po technologię, środowisko i klimat, sprawy społeczne i zarządzanie. Jednak państwa członkowskie UE nadal nie są zgodne na jakim poziomie ambicji należy dążyć do autonomii strategicznej, ani jak definiować to pojęcie. W następstwie kryzysu związanego z COVID-19, a następnie wojny na Ukrainie, wszyscy wydają się zgadzać, że UE powinna rozwinąć większe zdolności w celu zwiększenia samowystarczalności.
Jak zauważył Lech Pilawski, przewodniczący Centrum Monitorowania Rynku Pracy, obecny kontekst wielkich napięć geopolitycznych, wielu kryzysów, takich jak kryzys demograficzny, oraz wyzwań technologicznych zmusza nas do zrewidowania naszego postrzegania odporności Europy i osiągnięcia znacznie wyższego poziomu samowystarczalności, czyli strategicznej autonomii Europy. Dziś o tym rozmawialiśmy, ale to dopiero początek. UE musi się obudzić i szybko reagować, a to może wymagać zmiany paradygmatu wzrostu.