Najważniejsze strategiczne wyzwania przed UE – o tym mówi się w Brukseli
25 stycznia 2024

Najważniejsze strategiczne wyzwania przed UE – o tym mówi się w Brukseli

fot. EC - Audiovisual Service

Tekst ten można równie dobrze zatytułować: „Na korytarzach brukselskich mówi się…”. Lewiatan, mając swoje przedstawicielstwo w stolicy Unii Europejskiej, zarówno w ramach BusinessEurope, jak i poprzez kontakty bilateralne uczestniczy w rozmowach o kierunkach rozwoju Europy, promując interesy polskich firm.

Komisja Europejska ma świadomość tego, że zmieniający się krajobraz geopolityczny oraz wojny na Ukrainie i Bliskim Wschodzie wpływają na funkcjonowanie europejskich przedsiębiorstw, w tym na MŚP. Dlatego pilnie musimy ożywić konkurencyjność UE, która pozostaje w tyle za USA, m. in. pod względem produktywności pracy, jak również wydatków na badania i rozwój. Niestety, w ramach rewizji wieloletnich ram finansowych mówi się m. in. o cięciach w programie Horyzont Europa. Ostatnia prognoza gospodarcza KE wskazuje, że unijna gospodarka zwalnia, ale nie wchodzi w recesję i wykazuje oznaki odporności. Perspektywy długoterminowe pozostają jednak trudne. Wpływ konfliktu na Bliskim Wschodzie na ceny energii jest na razie umiarkowany, ale sytuacja może się zmienić, jeśli konflikt będzie eskalował.

Komisja określiła 3 główne priorytety, aby uniknąć recesji i pobudzić wzrost gospodarczy w Unii Europejskiej:

  1. Efektywne wykorzystanie istniejących zasobów i narzędzi (np. Fundusz na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności).
  2. Porozumienie w sprawie rewizji reguł fiskalnych, które udało się osiągnąć pod koniec zeszłego roku, po zgodzie Niemiec (na razie na poziomie ministrów finansów). Oznacza to więcej elastyczności w zarządzaniu długiem i wprowadzenie zachęt do inwestycji, co umożliwi państwom członkowskim skuteczniejsze radzenie sobie z kryzysem gospodarczym i strategicznymi wyzwaniami.
  3. Wspieranie konkurencyjności europejskich przedsiębiorstw, m. in. poprzez większą integrację jednolitego rynku. W tym zakresie może pomóc nowelizacja Unijnego Kodeksu Celnego (UKC). Jej celem jest m. in. ujednolicenie działań organów celnych w państwach członkowskich, co umożliwi równomierne wdrożenie przez państwa członkowskie procedur i przepisów, szczególnie w kontekście zarządzania ryzykiem celnym, jak również lepszą koordynację.

Dla Komisji Europejskiej jest obecnie kluczowe, aby nie stracić społecznego poparcia dla Zielonego Ładu. Oznaki niezadowolenia już są widoczne, przede wszystkim w związku z niepewną sytuacją gospodarczą i polityczną. Dlatego Komisja coraz chętniej mówi o potrzebie intensyfikacji dialogu z przemysłem, ponieważ „bez przemysłu nie możemy osiągnąć naszych celów, a przemysł potrzebuje pomocy”. W tym kontekście, widać większą przychylność Komisji, przynajmniej w deklaracjach, dla kluczowego postulatu biznesu o potrzebie zmniejszenia obciążeń regulacyjnych, m. in. 25% redukcji obowiązków raportowania. Równocześnie przyjmowana jest jednak na poziomie unijnym legislacja, która te obciążenia znacznie zwiększa, jak np. PPWR, CSRD, czy CS3RD, co nie napawa optymizmem.

W zakresie relacji międzynarodowych, Komisja liczy na reformę Światowej Organizacji Handlu, jak również poszerzenie „kręgu przyjaciół i partnerów handlowych”, unikając ponownego wpadnięcia w pułapkę nadmiernej zależności. Relacje UE z innymi państwami nie powinno ograniczać się tylko do umów o wolnym handlu. Dobrym przykładem jest Rada Handlu i Technologii UE-Indie (Trade and Technology Council – TTC). TTC ma się przyczynić do zwiększenia bilansu handlowego między UE a Indiami, który w 2022 r. osiągnął historyczną wielkość, z obrotami o wartości 120 miliardów euro oraz wymianą dóbr cyfrowych i usług o wartości 17 miliardów. Co więcej, porozumienie z Indiami ma przyczynić się do bliższej współpracy w zakresie: strategicznych technologii, zarządzania cyfrowego i łączności cyfrowej (m. in. projekty badawczo-rozwojowe z zakresu technologii kwantowych i superkomputerów, AI); technologie energetyki zielonej i czystej (zarządzanie odpadami i przetwarzanie ich na wodór; recyklingu baterii do pojazdów elektrycznych); handlu, inwestycji (odporne łańcuchy wartości, dostęp do rynków, procedury oceny inwestycji zagranicznych). Podobnych inicjatyw powinno być w najbliższych latach coraz więcej.


Kinga Grafa, zastępczyni Dyrektora Generalnego Konfederacji Lewiatan ds. Europejskich

Tekst dla Brussels Headlines – europejskiego newslettera Konfederacji Lewiatan

Spotkanie z Komisarzem UE do spraw rynku wewnętrznego
05 grudnia 2023

Spotkanie z Komisarzem UE do spraw rynku wewnętrznego

fot. EC - AV

Delegacja członków Konfederacji Lewiatan spotkała się z Komisarzem Unii Europejskiej do spraw rynku wewnętrznego. Spotkanie było okazją do dyskusji na temat polityki przemysłowej UE, zapewnienia konkurencyjności MŚP i dalszej integracji jednolitego rynku.

Członkowie Konfederacji Lewiatan spotkali się z Komisarzem UE ds. rynku wewnętrznego, aby porozmawiać o ważnych dla polskich przedsiębiorstw tematach. Uczestnicy spotkania reprezentujący różne sektory mieli możliwość przedstawienia problemów, z którymi obecnie borykają się europejskie MŚP – m.in. rosnące koszty prowadzenia działalności, nadmierne obciążenie regulacjami, spadająca konkurencyjność produkcji, a także fragmentacja jednolitego rynku.

Tematy poruszane na spotkaniu z Komisarzem Thierrym Bretonem

Tematem rozmów była także budowa strategicznej autonomii UE, m.in. poprzez wsparcie produkcji API i leków podstawowych w UE, a także wzmocnienie systemów ochrony zdrowia (np. poprzez zwiększenie roli aptek w UE).

Przedstawiciele branży materiałów budowlanych poruszyli również wyzwania dla unijnej strategii celnej, natomiast sektor kosmetyczny zaprezentował kwestie ważne dla przemysłu w Polsce (m.in. nadregulacja, spadająca konkurencyjność warunków produkcji, fragmentacja rynku wspólnotowego w zakresie regulacji środowiskowych).

W spotkaniu wzięły udział między innymi Kinga Grafa i Luana Żak z Przedstawicielstwa Lewiatana w Brukseli

Na agendzie spotkania nie zabrakło tematyki cyfrowej, w tym rozmów o projekcie Ustawy o Sieciach Cyfrowych (DNA), a także przyszłości sektora łączności elektronicznej i jego infrastruktury.

Spotkanie odbyło się 4 grudnia w Brukseli.

Program prac Komisji Europejskiej na kolejny rok – co w nim znajdziemy?
27 października 2023

Program prac Komisji Europejskiej na kolejny rok – co w nim znajdziemy?

fot. EC - Audiovisual Service

W październiku Komisja Europejska przyjęła program prac na 2024 r., w którym sporo miejsca poświęciła uproszczeniu przepisów obowiązujących przedsiębiorstwa w Unii Europejskiej. Plan działań obejmuje m.in. środki mające na celu realizację zobowiązania przewodniczącej KE do ograniczenia wymogów sprawozdawczych o 25% na poziomie europejskim. Czy proponowane działania przyczynią się do zwiększenia długoterminowej konkurencyjności UE?

Komisja Europejska zaprezentowała program prac na 2024 r., w którym przedstawiła propozycje działań na kolejne miesiące. W planie podkreślono, że ponad 90% zobowiązań zawartych w wytycznych politycznych z 2019 r. zostało już zrealizowane i biorąc pod uwagę to, że do wyborów europejskich pozostało kilka miesięcy, zaproponowane inicjatywy mają służyć realizacji celów, które nie zostały jeszcze urzeczywistnione. Jednym z nich jest ograniczenie wymogów sprawozdawczych dla MŚP, których obecna ilość stanowi dla nich nadmierne obciążenie i może negatywnie wpłynąć na ich konkurencyjność.

Jak Ursula von der Leyen wskazała już w swoim orędziu o stanie Unii, Komisja planuje zatem na koniec swojego obecnego mandatu podjąć próbę redukcji wymogów sprawozdawczych o 25% na poziomie europejskim. Podkreślono, że KE zaproponowała już inicjatywy, które mają ulżyć europejskim MŚP – na przykład: reforma unijnego kodeksu celnego, która ma przynieść handlowcom około 2 miliardy euro oszczędności, a także zmiana przepisów dotyczących badań statystycznych, która z kolei ma przyczynić się do zmniejszenia kosztów – w tym dla MŚP – o 450 mln euro.

W programie prac na 2024 r. przedstawiono kolejnych 26 propozycji uproszczeń, które zakładają m.in. skonsolidowanie nakładających się obowiązków, zmniejszenie liczby przedsiębiorstw objętych wymogami, przesunięcie terminu wejścia w życie przepisów czy zwiększenie cyfryzacji procesów administracyjnych. Dla przykładu planowane są zmiany w dyrektywie ws. sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD) – będzie ona obejmowała mniej przedsiębiorstw, a także zostanie przesunięty termin jej stosowania dla poszczególnych sektorów, aby przedsiębiorstwa miały więcej czasu na dostosowanie się do nowych wymagań.

Ponadto, Komisja ogłosiła zaproszenie do składania uwag dotyczące uciążliwych wymogów sprawozdawczych, potwierdzając w ten sposób swój zamiar rozszerzenia prac w tym zakresie. KE podkreśla jednak, że celem inicjatywy nie leży całkowite wyeliminowanie obowiązków sprawozdawczych, lecz ich racjonalizacja przez usunięcie zbędnych, zdublowanych lub nieaktualnych obowiązków, nieefektywnych rozwiązań pod względem częstotliwości lub terminów składania sprawozdań czy nieodpowiednich metod zbierania danych.

Obiecującą inicjatywą, która znalazła się w programie prac jest również propozycja powołania pełnomocnika UE ds. MŚP, który we współpracy z zainteresowanymi stronami ma przeanalizować funkcjonujące już przepisy pod kątem ich sprawności, a także zapewnić, że kolejne inicjatywy będą przyjazne dla przedsiębiorstw. Pełnomocnik ten będzie składał sprawozdania bezpośrednio przewodniczącej KE oraz będzie brał udział w posiedzeniach Rady ds. Kontroli Regulacyjnej oceniając inicjatywy legislacyjne pod kątem ich potencjalnego wpływu na przedsiębiorstwa.

Europejski biznes z pewnym optymizmem przyjął propozycje zawarte w programie prac KE. Należy podkreślić, że jest to istotny krok w kierunku ograniczenia obciążeń sprawozdawczych dla przedsiębiorstw, jednak konieczne jest przygotowanie ambitniejszej strategii, która przywróci przyjazne warunki prowadzenia biznesu w Europie. MŚP są szczególnie narażone na koszty wynikające z przepisów, m.in. ze względu na ich ograniczone zasoby ludzkie i finansowe, i dlatego niezwykle istotne jest dążenie do tego, by przepisy legislacyjne były opracowywane również z uwzględnieniem perspektywy przedsiębiorstw.

Jak wiemy, małe i średnie przedsiębiorstwa są podstawą europejskiej gospodarki – stanowią one 99% wszystkich przedsiębiorstw w UE, zatrudniają około 100 milionów ludzi, a także wytwarzają ponad połowę europejskiego PKB. Jednak warunki prowadzenia biznesu w Europie, w porównaniu do innych regionów świata, stają się coraz trudniejsze zdaniem aż 55% MŚP do ich największych problemów należą obciążenia administracyjne lub przeszkody regulacyjne. Dlatego też konieczne jest stworzenie takiego otoczenia regulacyjnego, które przyczyni się do zwiększenia konkurencyjności przedsiębiorstw, a także pomoże im przejść przez skutki ostatnich kryzysów.

Wydaje się również, że oprócz racjonalizacji przepisów legislacyjnych, istotne jest opracowanie kompleksowej strategii na rzecz dalszego pogłębiania integracji gospodarczej i likwidacji barier na rynku wewnętrznym. Niestety w orędziu o stanie Unii zabrakło wystarczającego podkreślenia znaczenia jednolitego rynku, zwłaszcza w kontekście rosnących tendencji protekcjonistycznych niektórych państw. Komisja Europejska musi zaproponować działania, które pogłębią jednolity rynek i zapobiegną dalszej jego fragmentacji. Z niecierpliwością będziemy czekać na sprawozdanie w sprawie przyszłości jednolitego rynku, które Enrico Letta ma przygotować na wniosek Rady Europejskiej.

Czy dotychczasowe propozycje faktycznie przyniosą ulgę europejskim przedsiębiorcom? Samo zauważenie problemu przez instytucje unijne jest już kierunkiem w dobrą stronę, jednak z pewnością, oprócz szumnych zapowiedzi, potrzebujemy długofalowej strategii oraz konkretnych propozycji, które będą również uwzględniały perspektywę biznesu. Bruksela ma informować o swoich postępach w osiągnięciu celu redukcji obciążeń o 25% – pierwszy raport ma pojawić się już w przyszłym roku.

Wydaje się jednak, że te kilkadziesiąt propozycji redukcji obciążeń zaprezentowanych w programie prac to kropla w morzu potrzeb MŚP – jak wskazał Prezydent BusinessEurope podczas EFNI, w ciągu ostatnich 5 lat na poziomie UE powstało 850 nowych obowiązków regulacyjnych skierowanych do przedsiębiorstw, obejmujących ponad 5000 stron prawodawstwa. Potrzebujemy więc bardziej ambitnych propozycji.


Luana Żak, ekspertka ds. UE, Przedstawicielstwo Lewiatana w Brukseli

Artykuł dla październikowego wydania Brussels Headlines

Wizyta studyjna sektora cyfrowego w Brukseli – relacja
01 lipca 2023

Wizyta studyjna sektora cyfrowego w Brukseli – relacja

5-7 czerwca odbyła się wizyta studyjna 20 firm zrzeszonych w Konfederacji Lewiatan, która została zorganizowana dzięki uprzejmości Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce oraz Konfederacji Lewiatan.

Tematami przewodnimi spotkań były m.in. transformacja cyfrowa przedsiębiorstw w Polsce i Unii Europejskiej, cyfrowa przyszłość Europy oraz kluczowe bieżące regulacje unijne.

Pierwsza część wizyty obejmowała szereg licznych spotkań z przedstawicielami i przedstawicielkami Komisji Europejskiej. Wtorek rozpoczął się dyskusją oraz przedstawieniem założeń przez Panią Aleksandrę Częścik (Policy Officer, DG Communications Networks, Content and Technology, CNECT.E2 – Cloud & Software) na temat European Alliance for Industrial Data, Edge and Cloud, który zrzesza przedsiębiorstwa, przedstawicieli państw członkowskich oraz odpowiednich ekspertów w celu wzmocnienia pozycji UE w m.in. w zakresie technologii chmury obliczeniowej.

Wyjazd studyjny był niezwykłą okazją do spotkania z unijnym Komisarzem do spraw sprawiedliwości – Didierem Reyndersem, które stanowiło możliwość podjęcia dyskusji na temat nierozerwalnej więzi pomiędzy stanowieniem prawa i jego wpływie na środowisko prowadzenia biznesu. O szczegółach oraz wnioskach ze spotkania można przeczytać w podsumowaniu.

Kolejną możliwością do debaty o rynku cyfrowym było spotkanie z Panem Roberto Viola (Director General of Communications Networks, Content and Technology), gdzie żywą dyskusję wywołały kwestie programu cyfrowej dekady, czy potrzeby sektora cyfrowego.

Nie zabrakło również tematów związanych z rynkiem telekomunikacyjnym, który ostatnimi miesiącami obfituje w regulacje. Na spotkaniu z Panią Kamilą Kloc (Head of Unit B3 Markets in Directorate B Connectivity, DG CONNECT) omówione zostały najnowsze propozycje Komisji Europejskiej takie jak m.in. The Gigabit Infrastructure Act, czy szeroko komentowana inicjatywa związana z przyszłością rynku telekomunikacyjnego w Unii Europejskiej.

Dzień komisyjny zamknęło spotkanie z Panem Killianem Grossem (Head of Unit A2 – AI Policy Development and Coordination), podczas którego zostały nam przedstawione szczegóły dalszych prac nad rewolucyjnym Aktem w sprawie sztucznej inteligencji.

Druga część wizyty miała miejsce w Parlamencie Europejskim, gdzie przedstawiciele Konfederacji Lewiatan mieli możliwość uczestnictwa w dwóch spotkaniach, których gospodarzami byli europosłowie Kosma Złotowski oraz Adam Jarubas. Podczas spotkań omówiona została problematyka kluczowych bieżących regulacji unijnych dotyczących rynku cyfrowego.

Podsumowując, wyjazd studyjny był unikalną okazją do poznania od kuchni stanu prac nad najważniejszymi aktami prawnymi, pogłębieniem relacji pomiędzy organami unijnymi a przedstawicielami biznesu i możliwością do przedstawienia stanowisk Konfederacji Lewiatan szerszemu gronu.


Eliza Turkiewicz, ekspertka Lewiatana

Artykuł dla wydania Brussels Headlines z lipca 2023

Spotkanie z Komisarzem UE do spraw sprawiedliwości
07 czerwca 2023

Spotkanie z Komisarzem UE do spraw sprawiedliwości

W ramach wizyty studyjnej firm zrzeszonych w Konfederacji Lewiatan mieliśmy okazję spotkać się z Komisarzem Unii Europejskiej do spraw sprawiedliwości, Didierem Reyndersem.

Spotkanie było okazją do dyskusji na temat nierozerwalnej więzi pomiędzy praworządnym stanowieniem prawa i jego wpływie na środowisko prowadzenia biznesu.

Główne wnioski płynące z dyskusji z Komisarzem UE do spraw sprawiedliwości:

  • przestrzeganie prawa jest najważniejszą wartością Unii Europejskiej
  • praworządność stanowi rdzenny element tożsamości Unii
  • pewność i stabilność prawa to czynniki, które są niezbędne dla wzrostu inwestycji w kraju oraz rozwoju biznesu

Na agendzie spotkania nie zabrakło tematyki cyfrowej – kwestii transferu danych i planów dotyczących polityki konsumenckiej.

W wizycie studyjnej brali udział przedstawiciele firm członkowskich Lewiatana, które reprezentują wiele sektorów, m.in. sektor IT, media, handel bezpośredni czy motoryzacyjny. Spotkanie odbyło się 6 czerwca w Brukseli.  

Mechanizmy interwencyjne też po 30 czerwca 2023?
02 czerwca 2023

Mechanizmy interwencyjne też po 30 czerwca 2023?

Mechanizmy interwencyjne, w tym zwłaszcza limit przychodów dla wytwórców w źródłach inframarginalnych, formalnie zostały dopuszczone w państwach członkowskich Unii Europejskiej do 30 czerwca 2023 roku.

Komisja Europejska nadal nie opublikowała oceny stosowania mechanizmów interwencyjnych w państwach członkowskich – część państw przewiduje stosowanie mechanizmów do końca 2023 roku.

Mechanizmy interwencyjne w państwach członkowskich Unii Europejskiej zostały wprowadzone na podstawie Rozporządzenia Rady (UE) 2022/1854 z dnia 6 października 2022 r. w sprawie interwencji w sytuacji nadzwyczajnej w celu rozwiązania problemu wysokich cen energii[1] (dalej: „Rozporządzenie”). Zgodnie z art. 20 Rozporządzenia Komisja Europejska powinna była dokonać przeglądu rozdziału II w świetle ogólnej sytuacji w zakresie dostaw energii elektrycznej i cen tej energii w Unii oraz przedłożyć Radzie sprawozdanie
z głównych ustaleń tego przeglądu do 30 kwietnia 2023 roku. Na podstawie tego sprawozdania Komisja może zaproponować przedłużenie okresu stosowania Rozporządzenia po 30 czerwca 2023 roku.

Do dnia publikacji niniejszej informacji Komisja Europejska nie przedstawiła wniosków z przeglądu stosowania Rozporządzenia. Sektor energetyczny w Polsce, a zapewne także sektory energetyczne innych państw członkowskich, wyczekują komunikatu Komisji Europejskiej w sprawie Rozporządzenia. Krajowe środki, co naturalne, mogą obowiązywać niezależnie od stanowiska Komisji Europejskiej, jednak stanowisko takie może zawierać argumenty przemawiające za zmianami legislacyjnymi.

Wytwórcy energii elektrycznej oraz spółki obrotu w Polsce  zobowiązani zostali do uiszczania odpisu służącego finansowaniu zamrożenia cen energii dla wybranych odbiorców energii elektrycznej. Podstawą takiego rozwiązania jest Ustawa z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku[2] (dalej: „Ustawa”). Mechanizm wprowadzony w Polsce zakłada, że przedsiębiorstwa sprzedające energię elektryczną uprawnionym odbiorcom będą miały prawo do otrzymania rekompensaty, która zostanie sfinansowana w części z odpisów opłaconych przez wytwórców i spółki obrotu.

Obecnie, brakuje publicznie dostępnych informacji na temat kwoty środków, które zostały przekazane do tego funduszu. Jest to istotne dla zapewnienia przejrzystości i zaufania społecznego, a także dla właściwej oceny skuteczności mechanizmu.

Ustawa doprowadziła do określonych skutków, których trwałość w dłuższej perspektywie może wpłynąć negatywnie na rozwój rynku energii elektrycznej w Polsce oraz sprawne przeprowadzenie transformacji energetycznej. Komisja Europejska opublikowała projekt zaleceń Rady UE w sprawie polskiego Krajowego Programu Reform na lata 2023/2024. Dokument ten jest cyklicznie przekazywany przez państwa członkowskie Komisji i określa główne elementy agendy gospodarczej państwa w perspektywie najbliższego roku. Zalecenia w pierwszej kolejności podkreślają konieczność wycofania środków wsparcia w dziedzinie energii, a dalej – szybsze wycofywanie paliw kopalnych i wdrażanie energii ze źródeł odnawialnych.

Uwarunkowania gospodarcze oraz geopolityczne uzasadniają systemowe podejście do uregulowania mechanizmów interwencyjnych będących odpowiedzią na skokowe zmiany cen paliw i innych nośników energii. Przedsiębiorstwa energetyczne mają świadomość konieczności zapewnienia ochrony odbiorców końcowych, zwłaszcza gospodarstw domowych przed nadmiernym obciążeniem kosztami energii, a zwłaszcza przed ubóstwem energetycznym. Nie można natomiast zgadzać się z postulatem powszechnego nieuzasadnionego obciążenia przedsiębiorstw energetycznych i przenoszenia na ich barki całego finansowego wysiłku związanego z ochroną odbiorców końcowych.

Przyjęcie Rozporządzenia podyktowane było szczególnymi okolicznościami
i stanowiło działanie ad hoc. Było to uzasadnione krytyczną sytuacją na europejskim rynku energii elektrycznej. Obecnie w ramach reformy rynku energii elektrycznej trwa dyskusja dotycząca ogólnounijnego mechanizmu reagowania na sytuacje kryzysowe. Okres obowiązywania Rozporządzenia nie powinien być przedłużony, a w konsekwencji krajowe mechanizmy nadmiernie obciążające spółki energetyczne powinny być wygaszone do końca czerwca 2023 r. lub odpowiednio zmodyfikowane.

Konfederacja Lewiatan

[1] Rozporządzenie Rady (UE) 2022/1854 z dnia 6 października 2022 r. w sprawie interwencji w sytuacji nadzwyczajnej w celu rozwiązania problemu wysokich cen energii (Dz. U. UE. L. z 2022 r. str. 261).

[2] Ustawa z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku (Dz. U. poz. 2243 z późn. zm.).

Inicjatywy UE w sprawie podatków – spotkanie z dyrektorem DG Taxud
16 listopada 2022

Inicjatywy UE w sprawie podatków – spotkanie z dyrektorem DG Taxud

Członkowie Rady Podatkowej Konfederacji Lewiatan spotkali się z Benjaminem Angelem, dyrektorem w DG Taxud w Komisji Europejskiej, odpowiedzialnym za podatki bezpośrednie. Głównym tematem spotkania były opublikowane przez KE propozycje projektów dwóch dyrektyw istotnych z punktu widzenia międzynarodowego prawa podatkowego.

Przepisy wdrażające obie Dyrektywy powinny zostać przyjęte do lipca 2023 roku przez państwa członkowskie UE i zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2024 roku. Wymaga to jednak jednomyślności.

Dyrektywa w zakresie tzw. podatku minimalnego dla dużych grup kapitałowych – Pillar II

Propozycja Dyrektywy w zakresie tzw. podatku minimalnego dla dużych grup kapitałowych tzw. Pillar II opracowanego przez OECD jest jednym z  pakietów zmian w prawie podatkowym (Global Anti-Base Erosion Rules), który wprowadza rozwiązania zwiększające efektywne opodatkowanie największych grup kapitałowych osiągających zyski w różnych jurysdykcjach podatkowych w związku z globalizacją i rozpowszechnieniem digital economy.

Proponowane zmiany obejmują zasady relokowania części skonsolidowanego zysku, umożliwiając jego opodatkowanie w państwie, w którym realizowana jest sprzedaż albo świadczone są usługi (Pillar I) oraz wprowadzenie globalnego minimalnego podatku w stawce 15% (Pillar II).

Dyrektywa przeciw wykorzystywaniu spółek bez substratu majątkowo-osobowego – Unshell

Propozycja Dyrektywy w zakresie zapobiegania wykorzystywaniu spółek nieposiadających wystarczającego substratu majątkowo-osobowego (nazywaną przez Komisję dyrektywą „Unshell”, bywa też określana jako ATAD 3). Celem Dyrektywy jest zmniejszenie luki podatkowej spowodowanej wykorzystywaniem tzw. spółek fasadowych (tzw. shell entities). Dyrektywa jest kontynuacją działań uszczelniających system podatkowy Unii Europejskiej.

Dyrektywa może wpłynąć na struktury międzynarodowych grup kapitałowych, w których funkcjonują spółki holdingowe, finansowe czy spółki specjalnego przeznaczenia, które prowadzą działalność transgraniczną, a większość ich przychodów stanowią tzw. przychody pasywne (np. dywidendy, odsetki czy dochody z nieruchomości). Przepisy będą dotyczyć wszystkich podmiotów będących rezydentami podatkowymi w państwach członkowskich UE, kwalifikujących się do uzyskania certyfikatu rezydencji. Na podmioty, które spełnią warunki przewidziane w Dyrektywie, nałożone zostaną dodatkowe obowiązki sprawozdawcze oraz – w określonych przypadkach – realne konsekwencje podatkowe.

 

Wprowadzenie podatku minimalnego

Dyrektor DG TAXUD Benjamin Angele podkreślił, że  kwestia wprowadzenia podatku minimalnego jest aktualna mimo trwających wciąż negocjacji i rozmów z krajami członkowskimi co do pakietu implementacyjnego. – Należy zatem spodziewać się, że 1 stycznia 2024 r. to faktyczny start ich obowiązywania w państwa członkowskich. Jest zatem jeszcze trochę  czasu, aby biznes odpowiednio przygotował się do wdrożenia zmian – mówił.

Podejście Stanów Zjednoczonych do Pillar 1 ulegało znaczącym zmianom, nie można więc wykluczyć, że prezentowana obecnie propozycja również zostanie w przyszłości zmodyfikowana. Pozycja Stanów Zjednoczonych jest natomiast kluczowa dla osiągnięcia porozumienia – większość przedsiębiorstw cyfrowych, w które uderza Pillar 1. Pomimo trudności z opracowaniem jednego, wspólnego systemu, temat znajduje się wysoko na agendzie debaty międzynarodowej i nic nie wskazuje, aby zrezygnowano z pomysłu opodatkowania gospodarki cyfrowej na poziomie globalnym od 2024 roku.

Ulga na redukcję obciążenia kapitałem własnym

Ulga na redukcję obciążenia kapitałem własnym, czyli DEBR – to kolejny projekt dyrektywy ogłoszony w maju 2022 r., aby pomóc przedsiębiorstwom w uzyskaniu dostępu do potrzebnego im finansowania i zwiększeniu odporności. Środek ten wesprze przedsiębiorstwa poprzez wprowadzenie ulgi, która zapewni kapitałowi takie samo traktowanie podatkowe jak zadłużenie.

Propozycja przewiduje, że zwiększenie kapitału własnego podatnika z roku na rok podatkowy będzie podlegało odliczeniu od jego podstawy opodatkowania, podobnie jak ma to miejsce w przypadku długu. Trwają jeszcze prace nad zapisami dyrektywy i możliwe, że ostatecznie przepisy będą bardziej przychylne od zaproponowanych w projekcie.

Plan DG Taxud na 2023 r. i kolejne lata:

  1. propozycje uproszczenia przepisów podatkowych dotyczących transfer pricing,
  2. przyśpieszenie procesu zwrotu nadpłaconego WHT,
  3. dyskusja nt. koncepcji/ propozycji przeciwdziałania agresywnemu planowaniu w podatkach.

W ocenie dyrektora GD Taxud procedury zwrotu podatku u źródła w przypadku płatności transgranicznych okazały się długotrwałe, wymagające dużych zasobów i kosztowne zarówno dla inwestorów, jak i administracji podatkowych, ponieważ administracje podatkowe mają trudności z oceną uprawnień do obniżonych stawek podatku u źródła. Co więcej, procedury te były czasami nadużywane w niektórych państwach członkowskich UE.

Inicjatywa dotycząca podatku u źródła ma na celu dostarczenie państwom członkowskim informacji potrzebnych do zapobiegania nadużyciom podatkowym w zakresie podatków u źródła, a jednocześnie umożliwienie szybszego i skuteczniejszego zwrotu podatku u źródła lub procedur ulg dla inwestorów, administracji podatkowych i pośredników finansowych.

Ponadto Komisja Europejska nadal będzie podejmować inicjatywy służące zapewnieniu sprawiedliwego i uczciwego opodatkowania, w szczególności w odniesieniu do firm korzystających z agresywnego planowania podatkowego. W kolejnych latach będą przedstawiane do dyskusji kolejne propozycje rozwiązań służących przeciwdziałaniu optymalizacji podatkowej.

Przedstawiciel Komisji Europejskiej pozostaje otwarty na dialog z biznesem przy tworzeniu tak ważnych i trudnych regulacji dla funkcjonowania firm. Spotkanie odbyło się 16 listopada w siedzibie Konfederacji Lewiatan.

Weź udział w krótkim badaniu na temat zielonej transformacji
21 lipca 2022

Weź udział w krótkim badaniu na temat zielonej transformacji

Konfederacja Lewiatan chce zebrać głosy na temat zatrudnienia i kompetencji pracowników w związku z zieloną transformacją. Będą one cennym wkładem do raportu, który opracujemy. Prosimy o wypełnienie krótkiej ankiety.

Działania na rzecz zielonej transformacji są jednym z priorytetów UE. Aktywność Komisji Europejskiej znacząco wpływa na sposób funkcjonowania przedsiębiorców i sytuację na rynku pracy. Zielona transformacja to przejście na ekologiczną, niskoemisyjną, energooszczędną i „zasobooszczędną” gospodarkę.

W tym kontekście kluczowe znaczenie ma diagnoza zapotrzebowania na odpowiednie kwalifikacje i kompetencje pracowników, aby wspierać osoby zatrudnione i pracodawców w radzeniu sobie z przemianami. Brakuje bowiem usystematyzowanych informacji na temat skutków zielonej transformacji w obszarze kwalifikacji czy kompetencji zawodowych.

Powstanie raport o zmianach na rynku pracy

Konfederacja Lewiatan podjęła się opracowania raportu dotyczącego zmian na rynku pracy, w szczególności zmian w zapotrzebowaniu na kwalifikacje i kompetencje. Jednym z istotnych elementów raportu i diagnozy potrzeb jest ocena zachodzących zmian dokonana przez polskich przedsiębiorców zatrudniających pracowników. Interesuje nas opinia firm reprezentujących różne sektory działalności gospodarczej.

W związku z tym, zwracamy się z prośbą o wypełnienie krótkiej ankiety (7 pytań). Gromadzone dane są anonimowe i będą wykorzystane w raporcie w formie zestawień zbiorczych. Będziemy zobowiązani za wypełnienie ankiety do dnia 31 lipca br. 

Link do ankiety: https://www.survio.com/survey/d/O6D8G9N8L5H3V9O5M

W przypadku pytań, wątpliwości prosimy o kontakt z Roksaną Kozłowską (rkozlowska@lewiatan.org).

 

Zostań Partnerem EU TalentOn i wspieraj młodych naukowców
05 lipca 2022

Zostań Partnerem EU TalentOn i wspieraj młodych naukowców

fot. European Union

BusinessEurope, którego członkiem jest Konfederacja Lewiatan, pomaga Dyrekcji Generalnej ds. Badań Naukowych i Innowacji (RTD) oraz Leiden2022 w znalezieniu organizacji bądź instytucji, które mogłyby zostać Partnerami Misji w programie EU TalentOn.

BusinessEurope postanowiło wesprzeć DG RTD we współpracy z Leiden2022 w poszukiwaniach potencjalnych partnerów do inicjatywy EU TalentOn. Skierowana jest ona do osób, które rozwiążą wyzwania Unii Europejskiej. Wydarzenie odbędzie się w dniach 14-18 września 2022 roku w Lejdzie, Europejskim Mieście Nauki 2022.

Program ma na celu stworzenie jak najlepszych warunków dla młodych naukowców, aby mogli w pełni wykorzystać swoje umiejętności akademickie oraz pracy w zespole w opracowaniu najlepszych rozwiązań do wyzwań europejskiego społeczeństwa – EU Missions z programu Horizon Europe.

Obszary wyzwań dotyczą walki z rakiem, przystosowania się do zmiany klimatu, ochrony oceanów, życia w bardziej ekologicznych miastach oraz zapewnienia zdrowej gleby i żywności. Według Horizon Europe powinny one zostać spełnione do 2030 roku.

EU TalentOn zgromadzi nie tylko młodych wizjonariuszy, ale również Partnerów Misji, czyli organizacje branżowe lub instytuty inspirujące zespoły podczas jednej lub kilku z pięciu Misji.

Jeśli Twoja organizacja bądź instytucja chce zostać Partnerem Misji EU Talenton, skontaktuj się z Vivian Toemen, kierowniczką projektu EU TalentOn w Leiden2022, pisząc na adres mailowy: v.toemen@leiden2022.nl.

Więcej na stronie: www.talenton.eu

Sankcje na Rosję i rosyjskie sankcje odwetowe – co należy wiedzieć?
21 czerwca 2022

Sankcje na Rosję i rosyjskie sankcje odwetowe – co należy wiedzieć?

fot. Ludvig14 / CC BY-SA 4.0

Przedstawiamy najnowsze informacje na temat sankcji przyjętych w odpowiedzi na agresję Rosji wobec Ukrainy, wdrażania i egzekwowania środków unijnych, a także na temat środków zaradczych stosowanych przez Rosję.

UE przedłuża o rok sankcje za nielegalną aneksję Krymu i Sewastopola przez Rosję

20 czerwca Rada podjęła decyzję o przedłużeniu do 23 czerwca 2023 roku sankcji wprowadzonych przez UE w odpowiedzi na nielegalną aneksję Krymu i Sewastopola przez Federację Rosyjską. Środki te, wprowadzone po raz pierwszy w czerwcu 2014 roku, obejmują zakazy importu i eksportu towarów z i do zaanektowanych terytoriów, zakazy inwestycji finansowych i infrastrukturalnych czy usług turystycznych na tych terenach. Więcej informacji można znaleźć tutaj.

Spotkanie Komisji Europejskiej na temat wdrażania i egzekwowania sankcji

17 czerwca Komisja Europejska zorganizowała spotkanie z udziałem DG TRADE, DG GROW, DG FISMA i DG TAXUD na temat wdrażania i egzekwowania sankcji przyjętych w odpowiedzi na agresję Rosji wobec Ukrainy.  W stanowisku BusinessEurope poruszono konieczność:

  • Lepszej koordynacji z USA, Wielką Brytanią i innymi partnerami w zakresie środków dotyczących usług.
  • Wyjaśnienie niepewności dotyczących statusu usług w chmurze i ubezpieczeń morskich.
  • Wspierania firm, które chciałyby opuścić rynek rosyjski
  • Zapewnienia dodatkowych wytycznych w zakresie transportu i logistyki – zwłaszcza w odniesieniu do towarów w ramach handlu humanitarnego – oraz rozwiązanie kwestii związanych z płatnościami za legalne transakcje
  • Wspierania prac nad środkami łagodzącymi, które mają pomóc w dywersyfikacji, oraz wykorzystanie wszystkich instrumentów, jakimi dysponuje UE, w tym polityki handlowej

Więcej wytycznych opublikowanych przez Komisję Europejską

W ostatnich dniach Komisja Europejska opublikowała dodatkowe wytyczne, w formie najczęściej zadawanych pytań (FAQ), dotyczące kwestii związanych z przedsiębiorstwami państwowymi, centralnymi depozytami papierów wartościowych, importem i zakupem towarów oraz sprzedażą papierów wartościowych. Wszystkie dokumenty zawierające najczęściej zadawane pytania, opublikowane po przyjęciu środków unijnych w odpowiedzi na agresję Rosji na Ukrainie, można znaleźć tutaj.

Wkrótce zostaną opublikowane dodatkowe wskazówki dotyczące importu ropy naftowej i funduszy powierniczych.

Komisja Europejska, DG FISMA, opublikowała również artykuł na temat wpływu sankcji UE na Rosję i UE.

W skrócie:

Wpływ na Rosję: Środki finansowe UE wywarły głęboki wpływ na gospodarkę i rynki finansowe Rosji, chociaż Centralny Bank Rosji (CBR) i inne władze rosyjskie zdołały tymczasowo złagodzić ich skutki.

Wpływ na UE: Wpływ sankcji na gospodarkę UE jest na tym etapie trudny do oszacowania, ale nie ulega wątpliwości, że będzie on znaczący.

Artykuł można przeczytać tutaj.

Wielka Brytania nakłada kolejne sankcje na Rosjan

16 czerwca Wielka Brytania dodała do listy sankcji kolejne osoby i podmioty. Wśród osób objętych sankcjami jest rosyjska komisarz ds. praw dziecka Maria Lwowa-Bełowa, ukarana za przymusowe przesiedlanie i adopcję ukraińskich dzieci, oraz patriarcha Cyryl, głowa Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej, również ukarany za wyraźne poparcie dla rosyjskiej agresji wojskowej na Ukrainie. Więcej informacji można znaleźć tutaj i tutaj.

USA nakłada sankcje na członków Rosyjskiego Ruchu Imperialnego (RIM)

15 czerwca Departament Skarbu USA objął sankcjami dwóch kluczowych zwolenników etnicznie motywowanej, brutalnej grupy ekstremistycznej znanej jako Rosyjski Ruch Imperialny (RIM). RIM został wcześniej wskazany przez Departament Stanu USA jako organizacja o specjalnym statusie globalnego terrorysty (SDGT). Więcej informacji można znaleźć tutaj.

Rosyjskie środki zaradcze

Wcześniej informowaliśmy o złożonym w Dumie projekcie ustawy o administracji zewnętrznej, który określa warunki i mechanizm wprowadzenia administracji zewnętrznej w rosyjskich pododdziałach firm zagranicznych, które opuściły Rosję. Rozumiemy, że przyjęcie tego aktu prawnego zostało odłożone na później.

Jak uprzejmie informuje Stowarzyszenie Europejskiego Biznesu (AEB) w Rosji: „Duma Państwowa nie przyjmie na wiosennej sesji projektu ustawy o zewnętrznym zarządzaniu przedsiębiorstwami. Poinformowało o tym Wiedomosti źródło w kierownictwie niższej izby parlamentu oraz źródło bliskie rządowi. Według źródła zbliżonego do kierownictwa Dumy, „na obecnym etapie rozpatrywania ustawa nie zostanie przyjęta przed zakończeniem sesji wiosennej”. Ostatnie posiedzenie plenarne Dumy Państwowej w sesji wiosennej odbędzie się 6 lipca.

Źródło bliskie rządowi również powiedziało, że ustawa może nie zostać przyjęta na sesji wiosennej: obecnie trwa dyskusja nad jej zmianą … W obecnej wersji ustawy biznes widzi szereg ryzyk nadużyć, a także zagrożeń dla klimatu biznesowego.” Więcej można przeczytać tutaj.

 

źródło: BusinessEurope