Inflacja spada wolno. Tanieje żywność, rosną ceny paliw
31 lipca 2020

Inflacja spada wolno. Tanieje żywność, rosną ceny paliw

W lipcu inflacja wyniosła 3,1% r/r oraz -0,1% m/m. To tylko trochę mniej niż w czerwcu, kiedy w ujęciu rocznym osiągnęła 3,3% – szacuje GUS.

Komentarz dr Sonii Buchholtz, ekspertki Konfederacji Lewiatan
Można zatem przypuszczać, że na czerwcowy odczyt miała pewien wpływ metodologia pomiaru, ale z drugiej strony, odczyt lipcowy zaburza nowa matryca VAT. Inflacja nie spada znacząco. To, co GUS ujawnia w swoim szacunku, to istotne obniżki cen żywności (-1,4%) i symboliczne nośników energii (-0,1%), przy wzrostach cen paliw (2,3%) podążających za trendem na rynkach globalnych. Dzisiejsze oszacowanie sugeruje więc, że mamy do czynienia z wysoką dynamiką cen pozostałych kategorii.


Można przypuszczać, że nadal trwa dostosowanie cen usług do kosztów obciążeń reżimów sanitarnych. Najpewniej zobaczymy dalszy wzrost cen w usługach turystycznych. Nie jest również wykluczone, że część obserwowanych zmian to budowanie buforu zabezpieczającego w razie drugiej fali epidemii, której prawdopodobieństwo rośnie.

Konfederacja Lewiatan

Po zmianach w budżecie NFZ będzie mniej pieniędzy na leczenie pacjentów
31 lipca 2020

Po zmianach w budżecie NFZ będzie mniej pieniędzy na leczenie pacjentów

• Projekt rozporządzenia Ministra Finansów dotyczący zasad prowadzenia gospodarki finansowej Narodowego Funduszu Zdrowia zmniejsza wydatki na refundowane leki o ok. 1 mld zł.
• Konfederacja Lewiatan ostrzega, że mniej pieniędzy będzie przeznaczanych na leczenie pacjentów. Uszczuplone wydatki negatywnie wpłyną na potencjalnych inwestorów farmaceutycznych i biotechnologicznych oraz znacznie zmniejszą konkurencyjność naszego kraju.

Do Całkowitego Budżetu na Refundację dodano nowe pozycje: koszty leków 75+, RDTL i bezpłatnych leków dla kobiet w ciąży. Dotychczas wydatki te nie wchodziły w zakres tego budżetu. A to oznacza ich uszczuplenie na leki refundowane.

Zdaniem Konfederacji Lewiatan pozostawienie tych pozycji poza Całkowitym Budżetem na Refundację, jak było dotychczas, zapewni NFZ możliwość finansowania do tej pory refundowanych terapii. Może też pozwolić na podniesienie limitu finansowania leków i tym samym zmniejszenie udziału pacjentów w kosztach ich zakupu w ramach refundacji aptecznej albo na włączenie nowych cząsteczek do refundacji.

– Uszczuplenie wydatków na leki będzie miało istotny wpływ na potencjalnych inwestorów farmaceutycznych i biotechnologicznych. Znacznie zmniejszy konkurencyjność naszego kraju. Negatywne skutki takiej decyzji spadną również na krajowych producentów leków „sztucznie” zwiększając zagrożenie zastosowania instrumentu payback z ustawy o refundacji (polega na zwrocie przekroczonej kwoty refundacji w danej grupie limitowej). Dokładanie nowych zadań, które miałyby być finansowane w ramach budżetu refundacyjnego w sytuacji, kiedy w wyniku epidemii pieniędzy w budżecie może być mniej, jest ryzykownym przedsięwzięciem. Uruchomienie paybacku byłoby dewastującym posunięciem wobec krajowych producentów leków, którzy przyczyniają się do generowania oszczędności w wydatkach NFZ. Wybuch pandemii udowodnił także, że lokalni wytwórcy są filarem bezpieczeństwa lekowego państwa – mówi Arkadiusz Grądkowski, ekspert Konfederacji Lewiatan.

Konfederacja Lewiatan

Stanowisko Konfederacji Lewiatan wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw
30 lipca 2020

Stanowisko Konfederacji Lewiatan wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw

W związku ze skierowaniem ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych
innych ustaw (druk sejmowy nr 388, 503,503-A) na posiedzenie senackiej Komisji Infrastruktury,
Konfederacja Lewiatan przedstawia poniżej stanowisko do ustawy.

Konfederacja Lewiatan

Pobierz pełną treść
Konfederacja Lewiatan, KL/359/255/AM/2020
Pismo w sprawie możliwości elektronicznego składania wniosków o wydanie zezwolenia na obrót towarami o znaczeniu strategicznym za pośrednictwem Elektronicznej Platformy Usług Administracji Publicznej e-PUAP.
30 lipca 2020

Pismo w sprawie możliwości elektronicznego składania wniosków o wydanie zezwolenia na obrót towarami o znaczeniu strategicznym za pośrednictwem Elektronicznej Platformy Usług Administracji Publicznej e-PUAP.

Pobierz pełną treść
Konfederacja Lewiatan, KL/360/256/ED/2020
Uwagi Konfederacji Lewiatan do projektu ustawy o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw.
30 lipca 2020

Uwagi Konfederacji Lewiatan do projektu ustawy o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw.

Pobierz pełną treść
Konfederacja Lewiatan, KL/361/257/ML/2020
Prośba o zmianę projektu rozporządzenia Ministra Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia gospodarki finansowej Narodowego Funduszu Zdrowia.
30 lipca 2020

Prośba o zmianę projektu rozporządzenia Ministra Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia gospodarki finansowej Narodowego Funduszu Zdrowia.

Pobierz pełną treść
Konfederacja Lewiatan, KL/362/258/AG/2020
Badanie Lewiatana. Firmy oczekują zmian w podatkach i większych inwestycji w zieloną gospodarkę
30 lipca 2020

Badanie Lewiatana. Firmy oczekują zmian w podatkach i większych inwestycji w zieloną gospodarkę

• 46% przedsiębiorców uważa za potrzebne uwolnienie środków z rachunków VAT, 51% chciałoby mieć szybszy dostęp do interpretacji indywidualnej prawa podatkowego.
• 40% firm oczekuje zwiększenia inwestycji w tzw. zieloną gospodarkę – takie są wyniki badania, które na zlecenie Konfederacji Lewiatan przeprowadził Instytut Badań Spraw Publicznych.

Zapytaliśmy reprezentatywną próbę przedsiębiorców jakich zmian prawnych najbardziej oczekują. Wśród postulatów podatkowych na pierwszym miejscu znalazło się uwolnienie środków z rachunków VAT. 46% przedsiębiorców uznało, że jest to bardzo potrzebne. Niezwykle istotna okazała się także kwestia przyspieszenia dostępu do interpretacji indywidualnej prawa podatkowego. Na ten problem wskazało 51% przedsiębiorców.

Coraz popularniejsze, w kontekście pandemii koronawirusa, stają się postulaty dotyczące cyfryzacji gospodarki. Za likwidacją ograniczeń w stosowaniu faktur elektronicznych opowiedziało się 51% firm, za szerokim dopuszczeniem dla dokumentów formy elektronicznej zamiast pisemnej 65% przedsiębiorców. Im mniejsza firma, tym bardziej popiera ten postulat (wśród małych to 71%).

Dużym poparciem biznesu cieszy się zwiększenie inwestycji w tzw. zieloną gospodarkę. 40% przedsiębiorców uważa, że działania w tym kierunku są bardzo potrzebne. Patrz raport Impuls energii dla Polski, Impuls energii dla Polski – wersja angielska

– Przedsiębiorcy dostrzegają, że czysta energia, ochrona klimatu, to nie temat zastępczy, lecz szansa na zielony impuls gospodarczy, niezmiernie ważny dla szybszego wyjścia z kryzysu gospodarczego. Inwestycje w OZE, efektywność energetyczną, nowoczesną gospodarkę odpadami, innowacyjny transport, to szansa na zwiększenie konkurencyjności polskich firm i gospodarki – mówi Dorota Zawadzka-Stępniak, dyrektorka departamentu energii i zmian klimatu Konfederacji Lewiatan.

Badanie przeprowadził w połowie lipca br. Instytut Badań Spraw Publicznych, na zlecenie Konfederacji Lewiatan na próbie 300 przedsiębiorców.

Konfederacja Lewiatan

COVID-19 wpłynął na wyniki leasingu
30 lipca 2020

COVID-19 wpłynął na wyniki leasingu

• Związek Polskiego Leasingu, członek Konfederacji Lewiatan, przedstawił analizę dotyczącą wpływu COVID-19 na gospodarkę i wyniki branży leasingowej w pierwszej połowie 2020r.
• W omawianym czasie firmy leasingowe udzieliły łącznego finansowania na poziomie 29,8 mld zł, przy dynamice rynku -24% r/r. Pozytywna wiadomość płynąca od leasingodawców mówi o dodatnim wyniku całego aktywnego portfela branży na koniec czerwca 2020r. ( +0,6 % r/r).

 

 

– Pandemia covid-19 może doprowadzić do największej recesji gospodarczej od lat 30-tych. Ta sytuacja jest destruktywna dla globalnej gospodarki. Według czerwcowej projekcji Międzynarodowego Funduszu Walutowego, globalna dynamika PKB w 2020 roku ma wynieść -5,9%. To znaczące odchylenie w porównaniu z odczytem za 2019r. na poziomie +2,9% czy -0,1% za 2009 r. – powiedział Marcin Nieplowicz, dyrektor ds. Statystyki i Monitorowania Rynku Związku Polskiego Leasingu.

Pozytywne jest to, że polska krzywa zachorowań jest znacznie poniżej większości krajów w Europie. Na obecnym etapie rozwoju mamy ponad 2-krotnie mniej chorych niż we Francji i w Niemczech oraz blisko 5-krotnie mniej niż w Hiszpanii i we Włoszech. Zauważalnie rośnie u nas także udział osób, które wyzdrowiały.

– W reakcji na pogarszającą się sytuację polskich firm, w okresie od początku kryzysu do końca czerwca 2020 roku polska branża leasingowa objęła wakacjami leasingowymi ponad 160 tys. przedsiębiorców, w odniesieniu do ponad 360 tys. umów. Oznacza to, że co piąta umowa leasingu funkcjonująca na polskim rynku została objęta wakacjami leasingowymi- podkreśliła Ewa Łuniewska, Przewodnicząca Komitetu Wykonawczego Związku Polskiego Leasingu.


Foto: Ewa Łuniewska, Przewodnicząca KW ZPL

Wpływ pandemii jest widoczny w wynikach polskiej branży leasingowej. Dynamika finansowania udzielonego przez branżę w ciągu pierwszych sześciu miesięcy 2020r. wyniosła -24% r/r, przy wartości nowych kontraktów na poziomie 29,8 mld zł.
Pozytywna wiadomość płynąca od leasingodawców mówi o dodatnim wyniku całego aktywnego portfela branży na koniec czerwca 2020r.(+0,6 % r/r). W przypadku portfela ruchomości dynamika wyniosła +0,8% r/r.

W I połowie roku przedsiębiorcy najczęściej finansowali pojazdy lekkie (mające 46,1% w strukturze rynku) oraz maszyny i inne urządzenia w tym IT (odpowiadające za 32,7%). Nieco rzadziej finansowali środki transportu ciężkiego (18,7 proc. udział w rynku) oraz nieruchomości i inne aktywa (odpowiednio 1,5% oraz 1%). W portfelu firm leasingowych przeważały transakcje leasingowe, których skumulowana wartość wyniosła 25,2 mld zł, a łączne transakcje w zakresie pożyczki wyniosły 4,6 mld zł.
Szacunki ZPL pokazują też, że odbiorcami usług branży leasingowej są głównie mikro i małe firmy, czyli klienci o obrotach do 20 ml zł, którzy stanowią 72,4 % w strukturze klientów firm leasingowych. Największą (53,9%) i zarazem rosnącą grupą klientów są mikro firmy.

Trendy w grupach
Pojazdy lekkie: Po niewielkim spadku udzielonego finansowania o 2,6% r/r w pierwszym kwartale br., drugi kwartał przyniósł bardzo wyraźne pogłębienie spadków do -34,7% r/r. Łączna dynamika finansowania pojazdów lekkich za I półrocze (-19,6% r/r), w równej mierze wynikała z finansowania aut osobowych oraz pojazdów użytkowych do 3,5 tony. Kwietniowe załamanie finansowania pojazdów lekkich było następstwem zamknięcia gospodarki, a co za tym idzie bardzo istotnego ograniczenia działalności sprzedażowej salonów dealerskich. Wraz z odmrażaniem gospodarki przedsiębiorcy realizowali odłożone kontrakty, co pokazują dane dotyczące rejestracji nowych aut: dynamiki (roczne) -67,1%, -55,1% oraz -20,5% dla kolejnych miesięcy drugiego kwartału 2020.

– W 2020 roku zakończy się seria 28 lat nieprzerwanego wzrostu gospodarczego (lata 1992-2019). Polska gospodarka w 2020 rok weszła z wysokim tempem wzrostu gospodarczego, z bardzo niskim bezrobociem. Polska ma zdywersyfikowaną i konkurencyjną gospodarkę, z dużym udziałem przemysłu w tworzeniu PKB (21,9% PKB w 2019), z niskim udziałem najbardziej zagrożonych branż oraz z relatywnie niskim udziałem eksportu towarów w tworzeniu PKB. Rząd uruchomił bezprecedensowy program pomocowy. Ale to wszystko nie wystarczy, aby uniknąć recesji. Zakładamy, że dynamika PKB w całym 2020 roku wyniesie -3,6% – stwierdził Marcin Nieplowicz.

Transport ciężki: W dwóch pierwszych kwartałach br. sektor transportu ciężkiego zanotował spadki wynoszące odpowiednio -40,5% r/r za pierwszy i -57,6% r/r za drugi kwartał. Stopniowa poprawa dynamik nastąpiła w trakcie drugiego kwartału: od -70,3% r/r w kwietniu, do -58,4% r/r w maju oraz -43,7% r/r w czerwcu. Pierwsze półrocze zakończyło się spadkami w tym segmencie rynku na poziomie -49,2% r/r. Największe spadki były widoczne w obszarze powiązanym z międzynarodowym transportem drogowym oraz transportem zbiorowym. Kryzys związany z covid-19 pogłębił spadki w sektorze finansowania pojazdów ciężkich. Jednak one rozpoczęły się już w trzecim kwartale 2019r. z uwagi na zatwierdzenie Pakietu Mobilności. Za bardzo słabe nastroje wśród firm transportowych odpowiadają pandemia oraz spadające wolumeny przewozowe, jednak to Pakiet Mobilności będzie czynnikiem diametralnie zmieniającym zasady funkcjonowania polskich firm transportowych.

Maszyny i inne urządzenia w tym IT: Dynamika segmentu finansowania maszyn wyniosła na koniec czerwca 2020r. -7,7% r/r. Obserwowaliśmy relatywnie niewielkie spadki na poziomie -2,6% r/r dla pierwszego kwartału oraz -11,4% dla drugiego kwartału br. Zauważalna była poprawa dynamik w trakcie drugiego kwartału (od -24,2% r/r w kwietniu, do -11,1% r/r w maju oraz +2,4% r/r w czerwcu).
Znacznie lepsze wyniki leasingodawcy osiągnęli w pożyczce, z uwagi na wysoki udział defensywnych sektorów (maszyny rolnicze, sprzęt medyczny). Z drugiej strony wyraźne spadki były obserwowane w tych sektorach maszyn, gdzie finansowanie jest mocno uzależnione od zmiany koniunktury (produkcja tworzyw sztucznych i obróbka metali, poligrafia, sprzęt budowlany).

Co firmy leasingowe mówią o kolejnych miesiącach roku?
Według kwartalnego odczytu badania koniunktury branży leasingowej, realizowanego wśród osób odpowiedzialnych za sprzedaż w firmach leasingowych zrzeszonych w ZPL, w trzecim kwartale br., ankietowane firmy oczekują pewnego spadku zatrudnienia. Firmy dostrzegają również nieznaczne pogorszenie jakości portfela oraz spodziewają się istotnego przyspieszenia aktywności sprzedażowej w drugiej połowie 2020 roku (przede wszystkim za sprawą bardzo wyraźnego wzrostu liczby wpływających wniosków leasingowych w trzecim kwartale 2020r.). W zakresie nowej produkcji, firmy leasingowej spodziewają się wyższego poziomu finansowania dla większości badanych grup środków trwałych.
Najwyższe wzrosty finansowania oczekiwane są dla sektora maszyn i IT. Trochę słabsze, ale wciąż wyraźnie pozytywne perspektywy rysują się dla finansowania pojazdów lekkich. Na niewielkim plusie pozostaje również prognoza dla pojazdów ciężkich. Natomiast negatywne perspektywy dla dalszego rozwoju prognozowane są dla finansowania nieruchomości.

Jak wygląda prognoza ZPL na koniec 2020r.
Pandemia covid-19 oraz związane z nią zamknięcie gospodarki przełożą się na bardzo istotne wyhamowanie tempa rozwoju rynku w 2020 roku. Branża leasingowa spodziewa się utrzymania ujemnej dynamiki rynku w drugiej połowie roku. Aktualnie prognozowana dynamika rynku jest wyższa, niż wskazywały wyniki uzyskane za pierwsze cztery miesiące 2020r. Sytuację diametralnie zmieniło szybkie wdrożenie Tarczy Finansowej dla przedsiębiorców (75 mld subwencji dla mikro, małych i średnich firm, w znacznie mierze bezzwrotnych). Prognoza rynku leasingu na 2020 (-19,3%) jest ostatecznie powyżej rekordowych spadków odnotowanych w 2009 roku podczas Wielkiego Kryzysu Finansowego (wówczas dynamika wyniosła -30,2%).

 

Każdorazowo przywołując dane lub analizy Związku Polskiego Leasingu, prosimy o podanie źródła cytowanych danych.

Związek Polskiego Leasingu (ZPL) Związek Polskiego Leasingu (ZPL) to organizacja reprezentująca 90 proc. rynku leasingu w Polsce, która skupia 30 podmiotów. Związek zrzesza głównie firmy leasingowe, ale także firmy i organizacje związane z rynkiem wynajmu (Polski Związek Wynajmu i Leasingu Pojazdów). ZPL uczestniczy w pracach grup i zespołów roboczych przygotowujących i opiniujących projekty regulacji prawnych dotyczących branży leasingowej. Przedstawiciele ZPL utrzymują bieżące kontakty z przedstawicielami administracji publicznej i parlamentarzystami. ZPL monitoruje, opiniuje, przygotowuje lub zleca przygotowanie ekspertyz w zakresie regulacji dotyczących leasingu. Organizacja prowadzi także działania wizerunkowe i edukacyjne na rzecz propagowania leasingu jako narzędzia wspierającego rozwój przedsiębiorczości. Na gruncie europejskim Związek jest aktywnym członkiem Leaseurope, organizacji w skład, której wchodzi 45 związków z 32 krajów Europy. Polska organizacja leasingowa ma swojego reprezentanta w Radzie Dyrektorów Leaseurope, a także uczestniczy w pracach powołanych przez Leaseurope Grupy Sterującej ds. Motoryzacji, Grupy ds. Prawnych, a także współpracuje z innymi komitetami i grupami roboczymi w Leaseurope. Więcej na temat ZPL na http://www.leasing.org.pl oraz na profilu organizacji na LinkedIn link

Dodatkowe informacje dla mediów:
Anna Polak
Związek Polskiego Leasingu
Tel. 505 83 18 18
anna.polak@leasing.org.pl

Konfederacja Lewiatan

Badanie Lewiatana. Przedsiębiorcom najbardziej pomogło zwolnienie ze składek ZUS
29 lipca 2020

Badanie Lewiatana. Przedsiębiorcom najbardziej pomogło zwolnienie ze składek ZUS

• Dla 61% przedsiębiorców zwolnienie ze składek ZUS było najbardziej przydatną formą wsparcia w ramach tarcz antykryzysowych.
• Największą barierą, która pojawiła się w aplikowaniu o pomoc, była niejasna interpretacja przepisów. Tak uznało 43% firm – wynika z badania, które na zlecenie Konfederacji Lewiatan przeprowadził Instytut Badań Spraw Publicznych.

Po czterech miesiącach walki o utrzymanie miejsc pracy, w połowie lipca 2020 r., zapytaliśmy reprezentatywną próbę przedsiębiorców o ich wnioski wynikające z doświadczeń pandemii. Interesowały nas głównie informacje, które mogą okazać się przydatne w przyszłości.

Zwolnienie ze składek ZUS okazało się przydatne dla największej grupy przedsiębiorców, z czego dla prawie 20% pomoc ta była niezbędna, aby utrzymać firmę. Dla 42% przedsiębiorstw przydatne były odroczenie płatności podatków i dofinansowanie przestojowego. Szalenie istotne okazało się przestojowe – 29% dużych firm biorących udział w badaniu uznało, że ta forma była niezbędna dla ich utrzymania.

Zdaniem 36% przedsiębiorców przydatne dla ich działalności było dofinansowanie wynagrodzeń z urzędu pracy. Pomoc płynnościową z BGK doceniło natomiast 24% firm.

Przedsiębiorców zapytaliśmy również o wskazanie trudności, które napotkali starając się o pomoc z tarczy. Najczęściej wskazywaną barierą okazała się niejasna interpretacja przepisów, którą podało 43% badanych. Na drugim miejscu znalazł się zbyt długi czas oczekiwania na rozpatrzenie wniosku (40%), a po 31% wskazań uzyskały zbyt wąskie kryteria dostępu oraz zbyt skomplikowana procedura. 30% firm miało problemy z uzyskaniem szczegółowej informacji.

Badanie przeprowadził w połowie lipca br. Instytut Badań Spraw Publicznych, na zlecenie Konfederacji Lewiatan na próbie 300 przedsiębiorców.

Konfederacja Lewiatan

Budżet 2021 pełen zagrożeń i niepewności
29 lipca 2020

Budżet 2021 pełen zagrożeń i niepewności

Rząd przyjął założenia do projektu budżetu na 2021 rok. Przewidują one, że w 2020 r. PKB spadnie o 4,6 proc., aby w 2021 r. urosnąć o 4 proc. Głównym czynnikiem wzrostu pozostanie popyt krajowy.

Komentarz dr Sonii Buchholtz, ekspertki Konfederacji Lewiatan

Z prognoz wyłania się niekorzystny obraz gospodarki w 2021 roku: nie nastąpi powrót do wielkości produktu z 2019 r., prognozowane inwestycje firm wyglądają fatalnie, a kasa państwa świeci pustkami. Ten obraz wynika z przyjęcia dość realistycznych założeń wskaźników makroekonomicznych. W związku z tempem procedur, nie należy spodziewać się znaczącego podbicia PKB przez środki unijne jeszcze w 2021 roku.


Może okazać się, że wychodzenie z kryzysu będzie trudniejsze, bo nasze zadłużenie wzrasta o ponad 100 mld zł. Nerwowo szukamy przestrzeni do dalszej stymulacji. Niestety najłatwiej dostępnym Ministerstwu Finansów narzędziem jest przesuwanie rosnącej części wydatków do funduszy celowych, które formalnie nie zwiększają państwowego długu publicznego. Oznacza to całkowite zaprzeczenie majowym obietnicom resortu finansów, który planował zwiększać transparentność finansów publicznych.

W świetle wstępnych komunikatów, jednym z powodów, dla których dalsze zadłużanie jest konieczne, jest kiepska prognozowana sytuacja w inwestycjach firm. U ich źródła leży niepewność gospodarcza, ale i regulacyjna. Z jednej strony więc – zasadnie – planuje się tworzyć bodźce dla zwiększania aktywności inwestycyjnej przedsiębiorstw, z drugiej – niespodziewanie proponuje podwyższenie płacy minimalnej do 2800 zł, co niepewność w prowadzeniu działalności tylko potęguje. Ewidentnie bagatelizuje się fakt, że koniunktura konsumencka odbija, podczas gdy biznes nie doszedł do siebie. W tym kontekście bardzo kontrowersyjnym pomysłem jest 13. i 14. emerytura. To szczególnie zastanawiające w zestawieniu z zamrożeniem płac w sektorze publicznym – trudno powiedzieć, jak państwo chce angażować urzędników do wytężonej pracy w tym trudnym czasie.

Zwiększone wydatki będzie trzeba pokryć przez nowe podatki. Nie ma wątpliwości, że w obecnych warunkach tego rodzaju obciążenia mają charakter fiskalny, a nie społeczny – jak w przypadku podatku cukrowego – i silnie obciążą wychodzącą z dołka konsumpcję – jak w przypadku podatków cukrowego i handlowego.

Konfederacja Lewiatan