Produkcja sprzedana przemysłu wzrosła w grudniu 2020 roku o 11,2% r/r, przy spadku 3,8% m/m. Z uwagi na liczbę dni wolnych, eliminacja czynników sezonowych weryfikuje te odczyty do 7,1% r/r oraz 0,5% m/m – podał dzisiaj GUS.

Komentarz dr Sonii Buchholtz, ekspertki ekonomicznej Konfederacji Lewiatan

To sygnał o tym, że zdolności produkcyjne wracają, ale zarazem silny jest popyt na polskie produkty. Co najciekawsze, wzrost dotyczy niemal wszystkich typów dóbr – z czego najwyższy jest wśród trwałych dóbr konsumpcyjnych (30,2%) oraz zaopatrzeniowych (17,3%). Wyraźne drgnięcie notują również dobra inwestycyjne (9,8%). Trwałe dobra konsumpcyjne to w świetle (umiarkowanie pozytywnych) zeszłotygodniowych danych o koniunkturze konsumenckiej ciekawy dysonans.

Grudniowy wynik ciągnie w górę przetwórstwo, chociaż skala zmian w cyklu miesięcznym była mniej imponująca (12,8% r/r, 2,5% m/m, nieskorygowane). Rośnie odsetek i waga sekcji przemysłu z dodatnimi dynamikami. Imponujące wzrosty widać w produkcji komputerów i wyrobów elektronicznych (39,3% r/r) – co nie dziwi w dobie wydłużającej się pracy zdalnej – oraz urządzeń elektrycznych (39,1%), a także m.in. wyrobów z drewna (22%), mebli (20,4%) i wyrobów z metali (15%).

Spadki odnotowuje produkcja pozostałego sprzętu transportowego, przy czym w wypadku tej kategorii zauważamy duże jednostkowe zakupy, co przekłada się na spore amplitudy wahań wyników. Niezależnie, za dobry sygnał należy przyjąć dynamikę kategorii „Naprawa, konserwacja i instalowanie maszyn i urządzeń” rzędu 40,2% – można zakładać, że nawet jeśli nie zawsze jest to modernizacja parku maszynowego, to może przygotowanie starszych urządzeń w związku z sygnałami o rosnącym popycie.

Konfederacja Lewiatan

• Prezydent podpisał ustawę o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych.
• To historyczny moment dla polskiego offshore. Teraz ważne jest szybkie wydanie aktów wykonawczych, które umożliwią realizację projektów w strefie Bałtyku – uważa Konfederacja Lewiatan.

– Najbardziej zaawansowane projekty będą mogły ubiegać się o wsparcie w formule bezpośredniej (bez aukcji) do końca marca 2021 roku. Harmonogram ustalony pomiędzy rządem a Komisją Europejską, pozostawia inwestorom niewiele czasu na złożenie odpowiednich dokumentów. Będą one wymagały notyfikacji KE, a do 30 czerwca 2021 roku musi je rozpatrzyć Urząd Regulacji Energetyki. Dlatego poza przyjęciem ustawy, tak ważne jest szybkie wydanie aktów wykonawczych, nad którymi trwają prace. Dopiero ich przyjęcie da zielone światło dla dwunastu projektów rozwijanych obecnie w polskiej strefie Bałtyku – mówi Dorota Zawadzka-Stępniak, dyrektorka departamentu energii i zmian klimatu Konfederacji Lewiatan.

Ustawa zawiera ramy regulacyjne dla rozwoju morskiej energetyki wiatrowej na Bałtyku. Celem przyjętych rozwiązań jest zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego, przy jednoczesnym spełnianiu wymogów środowiskowych i rozwijaniu gospodarki w sektorach powiązanych z budową i eksploatacją morskich farm wiatrowych.

Konfederacja Lewiatan

W rządowym projekcie nowelizacji ustawy o Radzie Dialogu Społecznego brak odniesienia do wniosków i propozycji partnerów społecznych, zgłoszonych w trakcie prac zespołu ds. nowelizacji tej ustawy – uważa Konfederacja Lewiatan.

Zawarte w projekcie ustawy propozycje dotyczą m.in. przepisów związanych z wstępowaniem i występowaniem z RDS reprezentatywnej organizacji związkowej lub organizacji pracodawców, ustalania liczby przedstawicieli strony pracowników i pracodawców, wskazywania przewodniczącego Rady. Nowe propozycje obejmują również kwestie racjonalizacji kosztów funkcjonowania RDS oraz wprowadzenie obowiązku składania przez jej członków oświadczenia lustracyjnego.

– W projekcie ustawy nie wzięto pod uwagę naszych postulatów zgłoszonych w czasie konsultacji społecznych w ramach zespołu ds. nowelizacji ustawy. Zgłaszane były propozycje uregulowania zasad konsultacji projektów poselskich, wzmocnienia instytucji wysłuchania publicznego oraz uściślenia kryteriów reprezentatywności. Partnerzy zgodnie też wskazywali na konieczność wzmocnienia pozycji RDS oraz poprawy warunków jej funkcjonowania – mówi prof. Jacek Męcina, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.

Zdaniem Lewiatana potrzebne są regulacje, zapisane w projekcie, że jeżeli organizacja przez 30 dni nie wyznaczy co najmniej jednego przedstawiciela do reprezentowania jej w RDS, to w ten sposób rezygnuje z prac. Oznacza to, że nie jest reprezentowana we wszystkich gremiach (posiedzeniach plenarnych, prezydiach, zespołach) oraz nie otrzymuje środków za udział w pracach.

Pracodawcy potwierdzają konieczność uregulowania wszystkich przypadków, w których np. wycofanie swoich przedstawicieli z prac w RDS, czy ich zawieszenie powoduje rozbieżności zarówno w zasadach stosowania przepisów ustawy, jak i samej organizacji prac Rady, prezydium i zespołów problemowych. Być może wystarczy jeszcze bardziej rozbudowane, jednoznaczne stanowisko w uzasadnieniu do nowelizacji ustawy.

Pewne wątpliwości budzą zmiany dotyczące kwestii finansowania działań podejmowanych na forum RDS przez reprezentatywne organizacje pracowników i pracodawców. W projekcie omówiono problem rosnących kosztów ryczałtów i zmniejszających się środków na aktywność organizacji, ale nie pojawiły się żadne konkluzje, analizy i uzasadnienia. Wymaga to uściślenia i prezentacji przez rząd nowej koncepcji funkcjonowania RDS.

Nie budzą natomiast większych wątpliwości propozycje uregulowania procedury lustracyjnej.

Konfederacja Lewiatan

Działania antykryzysowe rządu powinny przede wszystkim dążyć do możliwie szerokiego otwarcia gospodarki i umożliwienia działalności jak największej grupie przedsiębiorców – z uwzględnieniem ścisłych rygorów sanitarnych. Na tej bazie powinny być tworzone instrumenty pomocy. W przeciwnym wypadku, wiele polskim firm upadnie zanim doczeka się jakiejkolwiek pomocy – czytamy w stanowisku Rady Przedsiębiorczości.

Z coraz większym zaskoczeniem i ogromnym niepokojem śledzimy kolejne decyzje rządu, których skutkiem jest utrzymywanie wielu gałęzi gospodarki w stanie zamrożenia – napisała Rada Przedsiębiorczości, którą tworzą ABSL, Federacja Przedsiębiorców Polskich, Krajowa Izba Gospodarcza, Konfederacja Lewiatan, Polska Rada Biznesu, Pracodawcy RP, Związek Banków Polskich, BCC i Związek Rzemiosła Polskiego.

Nadmierna skłonność do zamykania gospodarki powoduje, że coraz większa liczba przedsiębiorców zaczyna balansować na skraju przepaści. Apelujemy, aby decyzje o ewentualnych ograniczeniach były podejmowane z odpowiednim wyprzedzeniem w ramach przedstawionej wcześniej „mapy drogowej dotyczącej gospodarki w czasie pandemii”.

Rada Przedsiębiorczości, w swoich dotychczasowych stanowiskach wielokrotnie ostrzegała, że zamknięcie gospodarki może spowodować potężny kryzys i likwidację ogromnej liczby miejsc pracy, a co za tym idzie, ubożenie licznych grup ludności i brak dostępu do istotnych usług.

Rada Przedsiębiorczości oceniła też pomoc, którą otrzymują firmy w ramach tarcz antykryzysowych.

Pełne stanowisko Rady Przedsiębiorczości  pobierz tutaj

Konfederacja Lewiatan

Zatrudnienie w przedsiębiorstwach zatrudniających powyżej 9 osób w grudniu 2020 roku wyniosło 6329 tys. osób. To oznacza spadek r/r o 1%, czyli pracuje mniej o 67 tys. osób. Przeciętna płaca wynosiła 5973,75 zł i była wyższa od tej wypłaconej rok wcześniej o 6,6% (czyli o 369,5 zł) – podał dzisiaj GUS.

Komentarz Moniki Fedorczuk, ekspertki Konfederacji Lewiatan

Największy spadek zatrudnienia w 2020 roku był spowodowany wiosennym, głębokim zamrożeniem gospodarki, co pociągnęło za sobą zmniejszenie wymiaru czasu pracy, przestoje czy zwolnienia w niektórych branżach. Po liczbie pracujących widać, że polskie firmy nie wróciły do kondycji sprzed pandemii, choć niewątpliwie wprowadzenie w tarczach antykryzysowych rozwiązań polegających na dopłatach do wynagrodzeń pozwoliło uniknąć fali zwolnień w okresie wiosennym. W poprzednich latach mieliśmy do czynienia ze wzrostem liczby zatrudnionych w sektorze przedsiębiorstw – w grudniu 2019 r liczba zatrudnionych r/r wzrosła o 2,6%, a rok wcześniej – 2,8%.

Rośnie wysokość przeciętnego wynagrodzenia. Dynamika wzrostu płac jest większa niż rok wcześniej (w 2019 roku wynagrodzenia wzrosły o 6,2%). W ciągu minionego roku przeciętna płaca wzrosła w prawie wszystkich sekcjach PKD: od 0,5% w sekcji „Zakwaterowanie i gastronomia” do 8,3% w sekcji „Administrowanie i działalność wspierająca. Spadek przeciętnej płacy odnotowano w sekcjach” „Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo”( -1,4%) oraz „Pozostała działalność usługowa” (- 0,5%).

Te dane dotyczą jedynie sektora przedsiębiorstw zatrudniających powyżej 9 osób. Nie obejmują więc blisko 10 milionowej grupy pracujących w mikro firmach, oraz sytuacji osób samozatrudnionych. Dane z lat ubiegłych wskazują, że dochody z pracy, jakie uzyskują te osoby są znacząco niższe, a zatrudnienie mniej stabilne.

Wzrost przeciętnego wynagrodzenia w roku, w którym polska gospodarka próbuje poradzić sobie ze skutkami pandemii może dziwić. Należy jednak wziąć pod uwagę czynniki jakie miały wpływ na tę sytuację. Pierwszym z nich jest wzrost płacy minimalnej w styczniu 2020 o 350 zł do 2600 zł brutto (czyli o ponad 15%). Nawet jeśli odsetek zatrudnionych w przedsiębiorstwie uzyskujących płacę minimalną był niewielki, to samo administracyjne podniesienie tego wskaźnika spowodowało presję płacową i oczekiwania pracowników co do różnicowania wysokości wynagrodzeń.

Drugim czynnikiem jest różna sytuacja określonych branż w okresie pandemii – obok takich, które odczuwają duże problemy (gastronomia, zakwaterowanie, rozrywka) są też takie, które radzą sobie stosunkowo dobrze lub bardzo dobrze (produkcja przemysłowa np. mebli czy sprzętu IT). W tych firmach nadal trwa konkurowanie o pracowników, zarówno wysoko wykwalifikowanych, jak i pracowników szeregowych posiadających określone umiejętności, przede wszystkim techniczne. A jednym z podstawowych elementów pozwalających na zatrudnienie pracownika, który wcześniej pracował w innej firmie jest zaoferowanie wyższego wynagrodzenia. I trzeci czynnik – pandemia spowodowała w wielu przedsiębiorstwach szczegółowy przegląd stanu zatrudnienia i przyspieszenie decyzji o automatyzacji, również z obawy o zachorowania pracowników. Firmy obawiały się zwolnień pracowników kluczowych czy takich o unikalnych kwalifikacjach, gdyż w przypadku zmiany sytuacji ich odzyskanie mogłoby być niemożliwe lub bardzo kosztowne.

Jeśli podejmowano decyzje o zwolnieniach, to najczęściej dotyczyły one pracowników nisko wykwalifikowanych, wykonujących proste prace a tym samym nisko wynagradzanych. Dodatkowo warto zauważyć, że procesy automatyzacji czy cyfryzacji w pierwszej kolejności zastępują prace proste. „Wypadniecie” osób najniżej wynagradzanych z listy płac i zmniejszenie tym samym liczby zatrudnionych powoduje wzrost średniego wynagrodzenia.

Opublikowane dane GUS nie oddają sytuacji całego rynku pracy. Wśród małych i mikro firm, często mających mniejsze możliwości dostosowania się do nowych warunków sytuacja jest znacznie gorsza. Przywoływane wyżej średnie wynagrodzenie należy raczej do rzadkości a ryzyko zwolnienia jest większe z uwagi na trudną sytuację firm związaną z Covid -19.

Konfederacja Lewiatan