• Przepisy dotyczące pracy zdalnej powinny być precyzyjne i przejrzyste dla przedsiębiorców i pracowników oraz mniej sformalizowane.
• Wdrożeniu pracy zdalnej do Kodeksu pracy powinna towarzyszyć szersza elektronizacja dokumentacji pracowniczej – uważa Konfederacja Lewiatan.

Projekt nowelizacji kodeksu pracy, który wprowadza na stałe regulacje o pracy zdalnej, przedstawiło Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii. Konfederacja Lewiatan zgłosiła szereg uwag, które dotyczą poszczególnych przepisów.

– Proponujemy doprecyzowanie szczególnie kwestii związanych z rozliczaniem kosztów czy zwiększaniem wymiaru pracy zdalnej wykonywanej okazjonalnie (na wniosek pracownika, z wyłączeniem szeregu obowiązków po stronie pracodawcy). W przypadku wniosków, oświadczeń (za wyjątkiem rozwiązania umowy) czy informacji wymaganych przepisami Kodeksu pracy postulujemy odejście, nie tylko w odniesieniu do pracy zdalnej, od formy pisemnej na rzecz postaci papierowej bądź elektronicznej – mówi Robert Lisicki, dyrektor departamentu pracy Konfederacji Lewiatan.

Wykonywanie pracy zdalnej będzie uzgadniane między pracownikiem a pracodawcą. Lewiatan opowiada się za zmniejszeniem obowiązków, które mają być uwzględnione w takim porozumieniu, a także doprecyzowanie sposobu wyliczania kosztów, biorąc pod uwagę fakt, iż pracodawca powinien mieć prawo do odejścia od rozliczania kosztów w odniesieniu do poszczególnych pracowników. Wprowadzana instytucja ryczałtu kosztów powinna oznaczać, że na poziomie zakładowym można przyjąć pewną kwotę w stosunku do grupy pracowników, całej załogi. Opierając ją o przeciętne, zwyczajowo ponoszone koszty w danych okolicznościach.

Lewiatan proponuje również doprecyzowanie przepisów dotyczących żądania pracy zdalnej przez pracowników – opiekunów dzieci do lat 4. Możliwość odmowy powinna obejmować nie tylko kwestie związane z organizacją pracy, rodzajem wykonywanych zadań. Odmowa może być również związana z umiejętnościami pracownika, jego podejściem do pracy w tej formule.

Konfederacja Lewiatan

• Ministerstwo Finansów zapowiada zmiany w uldze badawczo-rozwojowej. Zgodnie z propozycją przedstawioną w projekcie ustawy o ulgach proinnowacyjnych, wysokość odpisów dla Centrów Badawczo-Rozwojowych wzrośnie ze 150 do 200 proc.
• Dodatkowo wszyscy podatnicy prowadzący działalność B+R będą mogli odliczyć aż 200 proc. kosztów osobowych zamiast dotychczasowych 100 proc.
• Podniesienie progu odpisów jest krokiem w bardzo dobrym kierunku – uważa Konfederacja Lewiatan.

Wzrost wartości odliczeń ulgi B+R był najczęściej podnoszonym postulatem ze strony rodzimych innowatorów. Nierzadko bywało tak, że nakład pracy związany ze skorzystaniem z ulgi, np. przygotowanie ewidencji kosztów kwalifikowanych oraz specjalistycznej dokumentacji projektowej, przewyższał możliwe do uzyskania korzyści. A to w konsekwencji prowadziło do rezygnacji z jej rozliczenia.

– Dotychczasowy dość niski poziom wykorzystania ulgi badawczo-rozwojowej (w 2019 r. rozliczyło ją zaledwie 2537 płatników PIT i CIT), wskazuje, że firmy potrzebują bardziej atrakcyjnych zachęt. Podniesienie progu odpisów jest krokiem w bardzo dobrym kierunku i należy ocenić go pozytywnie. Niemniej przedsiębiorcy oczekują również rozszerzenia katalogu kosztów kwalifikowanych m.in. o koszty związane z wprowadzeniem nowych produktów na rynek. Rekomendacje, które przygotowaliśmy, powinny zachęcić przedsiębiorców do działalności badawczo-rozwojowej i częstszego korzystania z ulg proinnowacyjnych – stwierdza Agnieszka Hrynkiewicz-Sudnik z Ayming Polska, przewodnicząca Zespołu ds. Ulg Innowacyjnych Rady Podatkowej Konfederacji Lewiatan.

Wśród propozycji Konfederacji Lewiatan, które miałyby zachęcić przedsiębiorców do działalności innowacyjnej, znalazło się m.in. zwiększenie wysokości odliczeń dla wszystkich podatników, możliwość kwalifikowania kosztów związanych z zatrudnieniem w formie umów B2B, poszerzenie katalogu kosztów o te dotyczące wydatków związanych z usługami takimi jak np. konsultacje techniczne czy profesjonalne doradztwo technologiczne.

Rekomendacje Konfederacji Lewiatan
1. Zwiększenie wysokości odliczeń dla wszystkich podatników
2. Możliwość rozliczania w ramach ulgi B+R kosztów amortyzacji środków trwałych (ŚT) wytworzonych lub ulepszonych w ramach działalności B+R w takiej proporcji, w jakiej koszty kwalifikowane zostaną ujęte w wartości początkowej ŚT – tzw. amortyzacja prototypów
3. Możliwość kwalifikowania kosztów związanych z zatrudnieniem w formie umów B2B
4. Prawo do kwalifikowania kosztów związanych z konsultacjami technicznymi/ technologicznymi
5. Możliwość rozliczania kosztów związanych z certyfikacją nowych produktów

Konfederacja Lewiatan

• Do listopada br. do polskiego prawa ma być implementowana dyrektywa „Omnibus”, regulująca ochronę praw konsumentów.
• Konfederacja Lewiatan, w trakcie prac wdrożeniowych, proponuje doprecyzowanie przepisów dotyczących, np. ustalania cen na platformach sprzedażowych, czy wymogów informacyjnych przy umowach zawieranych na odległość i poza lokalem przedsiębiorstwa.

– Niezwykle ważne jest, aby konsumenci i przedsiębiorstwa mogli korzystać ze spójnych przepisów prawnych. Jeśli nie zostaną one wdrożone w sposób skoordynowany w poszczególnych państwach, wywołają niepewność prawną i stworzą nierówne szanse dla wielu firm. Ostatecznie mogą zakłócić funkcjonowanie rynku wewnętrznego i przyczynić się do nieuczciwej konkurencji, premiując sprzedawców mających siedzibę w państwach, które opowiedziały się za mniej rygorystyczną transpozycją dyrektywy – ostrzega Aleksandra Musielak, ekspertka Konfederacji Lewiatan.

Konfederacja Lewiatan popiera rozwiązanie, że państwa członkowskie mogą, jako jeden z wariantów w ramach implementacji, wprowadzić przepisy przewidujące, że w przypadku stopniowego zwiększania obniżki cen na internetowych platformach sprzedażowych, wcześniejsza cena jest ceną bez obniżki sprzed pierwszego jej zastosowania czyli wyłączenia z zakresu przyszłej ustawy tzw. „promocji postępujących” (które oznaczają stopniowe, konsekwentne obniżanie ceny danego produktu, np. telewizor zostaje przeceniony z 1000 zł na 800 zł, a ostatecznie na 700 zł). We wszystkich państwach przedsiębiorcy powinni mieć taką samą możliwość korzystania z tej strategii marketingowej. Ustawodawca unijny pozostawił dowolność implementacyjną w tym zakresie. Ma to kluczowe znaczenie dla konkurencyjności firm z UE w porównaniu z krajami spoza wspólnego rynku, które nie będą musiały dostosować się do nowych zapisów dyrektywy.

Doprecyzowania wymaga też kwestia uwzględniania cen promocyjnych dla wąskiego grona odbiorców (np. dla posiadaczy kart lojalnościowych, itp.) do wyliczenia minimalnej ceny lub średniej ceny.

Przedsiębiorcy popierają też wprowadzenie przez poszczególne kraje innych przepisów dla towarów, które ulegają szybkiemu zepsuciu lub mających krótki termin przydatności, a także produktów znajdujących się w obrocie krócej niż 30 dni.

Państwa powinny ponadto ustanowić wyraźne rozróżnienie między ogłoszeniami o obniżkach cen, a innymi porównaniami cen. Takie podejście jest poparte stanowiskiem Komisji Europejskiej, która wprost wskazała, że porównania ceny o charakterze faktycznym nie są objęte obowiązkiem wskazania „poprzedniej ceny”.

Kolejną kwestią, która wymaga pogłębionej uwagi są wymogi informacyjne dotyczące umów zawieranych na odległość i poza lokalem przedsiębiorstwa. Zgodnie z dyrektywą Omnibus, zanim konsument zostanie związany takimi umowami, przedsiębiorca w jasny i zrozumiały sposób udziela mu informacji o pełnym adresie pocztowym, jak również numerze telefonu oraz adresie poczty elektronicznej sprzedawcy na platformie.

– Proponujemy bardziej elastyczne podejście do kwestii podawania każdorazowo numeru telefonów do sprzedających. Naszym zdaniem należy wrócić do podejścia zgodnie, z którym przedsiębiorca zobowiązany jest do zapewniania łatwo dostępnego kanału komunikacji dla konsumenta, przy czym jako zamienne należy traktować numer telefonu, czaty i formularze kontaktowe, o ile umożliwiają one efektywne skontaktowanie się ze sprzedającym – dodaje Aleksandra Musielak.

Konfederacja Lewiatan

• Około 1,1 mln osób z niepełnosprawnościami w wieku produkcyjnym pozostaje obecnie poza rynkiem pracy. Wskaźnik zatrudnienia w tej grupie osób wynosi tylko 26,8%.
• Główną rolę w aktywizacji osób z niepełnosprawnościami powinny odgrywać organizacje pozarządowe i niepubliczne instytucje rynku pracy – uważa Konfederacja Lewiatan.

– W przyjętej przez rząd w lutym tego roku Strategii na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami 2021-2030 przewidziany jest wzrost wskaźnika zatrudnienia osób z niepełnosprawnościami do 40%. To ogromna, potrzebna zmiana, ale wymaga aktywnych polityk w tym zakresie, także w odniesieniu do systemów zabezpieczenia społecznego osób z niepełnosprawnościami, czy orzekania o niepełnosprawności. Jednocześnie to najsłabiej zarabiająca grupa na rynku pracy. Średnie wynagrodzenie praktycznie oscyluje wokół najniższej krajowej, co także nie sprzyja zwiększeniu zainteresowania podejmowaniem pracy przez nowe osoby. To ważny temat w kontekście planowania wsparcia z Europejskiego Funduszu Społecznego na lata 2021-2027 – mówi Małgorzata Lelińska, wicedyrektora departamentu funduszy europejskich Konfederacji Lewiatan.

W opinii Lewiatana główną rolę w aktywizacji osób z niepełnosprawnościami powinny odgrywać doświadczone, posiadające własne, skuteczne modele działania organizacje pozarządowe i niepubliczne instytucje rynku pracy, takie, które mogą wykazać się dorobkiem, jakością i wynikami.

Wsparcie powinno też być skierowane do osób z niepełnosprawnościami obecnymi na rynku pracy. W ich przypadku potrzeba działań zwiększających jakość miejsc pracy, w tym także wynagrodzeń. Badania (chociażby ostatnie prezentowane przez Fundację Aktywizacja) pokazują, że co do zasady zatrudnienie lepszej jakości i większa satysfakcja z pracy w przypadku osób z niepełnosprawnościami dotyczy otwartego rynku pracy i na nim powinniśmy się koncentrować.

– Pamiętać trzeba również o pracodawcach, którzy chcieliby zwiększać zatrudnienie osób z niepełnosprawnościami, a brakuje im rozeznania, gdzie szukać kandydatów, z czym wiąże się przeprowadzenie skutecznej rekrutacji, przygotowanie miejsca pracy i wdrożenie pracowników z niepełnosprawnościami. W przypadku tych inicjatyw widzę potrzebę większej aktywności partnerów społecznych, organizacji pracodawców i związków zawodowych – dodaje Małgorzata Lelińska.

Konfederacja Lewiatan

• Rząd przyjął dzisiaj propozycję minimalnego wynagrodzenia w 2022 r. w kwocie 3 tys. zł. Minimalna stawka godzinowa ma wynosić 19,60 zł.
• To rozsądna propozycja w okresie, gdy gospodarka wychodzi z kryzysu spowodowanego pandemią Covid-19.

Związkowcy oczekiwali dużo wyższej podwyżki płacy minimalnej. Tymczasem powinna ona brać pod uwagę kondycję firm w czasie pandemii, które z trudem radzą sobie z utrzymaniem biznesu. Każdy znaczący wzrost kosztów działalności, a koszty pracy mają dla firm newralgiczne znaczenie, może oznaczać trudności z utrzymaniem zatrudnienia.

– Wzrost minimalnego wynagrodzenia na poziomie wynikającym ze wskaźników ustawowych jest dobrą propozycją. Od dawna postulujemy jednak, żeby zmienić dotychczasową metodę ustalania wzrostu płacy minimalnej tak, aby była ona określana jako 50% przeciętnego wynagrodzenia i podwyższana automatycznie tylko do tego poziomu. Gwarancją byłby zatem poziom płacy minimalnej – 50% przeciętnego wynagrodzenia. Ewentualny dalszy wzrost w warunkach wzrostu PKB oraz zakładając rosnącą inflację, byłby już przedmiotem uzgodnień pomiędzy pracodawcami i związkami zawodowymi w Radzie Dialogu Społecznego – mówi prof. Jacek Męcina, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan i przewodniczący Zespołu ds. budżetu, wynagrodzeń i świadczeń socjalnych w RDS.

Konfederacja Lewiatan

• Trwają konsultacje opublikowanego przez Komisję Europejską projektu rozporządzenia w sprawie sztucznej inteligencji. Konfederacja Lewiatan pozytywnie ocenia wyważone podejście KE do kierunku jej rozwoju w UE.
• Przedsiębiorcy proponują jednak, aby w dalszych pracach legislacyjnych skoncentrować się na zapewnieniu konkurencyjności przedsiębiorstw w UE w zakresie sztucznej inteligencji.

– Proponujmy, aby ograniczyć definicję sztucznej inteligencji. Zbyt szerokie podejście oznacza, że zakres regulacji może obejmować zarówno systemy powszechnie uznawane za sztuczną inteligencję, jak i takie, które działają jedynie w sposób podobny, ale mniej złożony, do systemów sztucznej inteligencji. Sugerujemy zatem, aby proste, kontrolowane przez człowieka uczenie maszynowe pozostawić wyraźnie poza zakresem proponowanej regulacji. Nie każdą automatyzację IT należy uznać za sztuczną inteligencję – mówi Elżbieta Dziuba, ekspertka Konfederacji Lewiatan.

Lewiatan postuluje również wskazanie konkretnych granic zakazu poszczególnych praktyk w zakresie sztucznej inteligencji. Z uwagi, iż niektóre systemy sztucznej inteligencji są całkowicie zakazane, niezwykle istotne jest precyzyjne wytyczenie granic takiego zakazu.

– Popieramy ideę, aby w przypadku niektórych wewnętrznych procedur systemu sztucznej inteligencji skutecznie przeciwdziałać potencjalnym zagrożeniom i tworzyć ramy ostrożnościowe do przeprowadzania wewnętrznej deklaracji zgodności. Dobrym przykładem jest ocena zdolności kredytowej. Większość aplikacji sztucznej inteligencji do oceny zdolności kredytowej jest zarządzana wewnętrznie bez konieczności zewnętrznej oceny zgodności i rejestracji w zewnętrznie zarządzanych bazach danych. Proces ten okazał się stosunkowo odporny na zawirowania rynkowe. Tymczasem delegowanie oceny zgodności dla takich zastosowań sztucznej inteligencji zewnętrznemu regulatorowi może stworzyć efekt „wąskiego gardła” i znacząco spowolnić tworzenie kolejnych ulepszeń modeli stosowanych w systemach sztucznej inteligencji. A w konsekwencji stworzyć przepaść między rynkami unijnymi a zewnętrznymi – ostrzega Elżbieta Dziuba.

W ocenie Konfederacji Lewiatan, przewidziane sankcje, za nieprzestrzeganie przepisów, są zbyt surowe (zwłaszcza dla firm, które wypracowują niską marżę) i nieproporcjonalnie zwiększą ryzyko biznesowe związane z wykorzystaniem i rozwojem sztucznej inteligencji. Będzie to miało negatywny wpływ na jej rozwój w Unii Europejskiej. Istnieje ryzyko, że organy będą działać arbitralnie, bez szczególnego nakazu administracyjnego. Przedsiębiorcy sugerują wprowadzenie jasnych przesłanek oraz okoliczności łagodzących i zaostrzających na wzór rozwiązań wprowadzonych w RODO.

Konfederacja Lewiatan