• Pandemia Covid-19 przyczyniła się do upowszechnienia pracy zdalnej, która stała się niemal powszechnym zjawiskiem. Szacuje się, że duża część Polaków w czasie lockdownów pracowała zdalnie.
• Zmiany na rynku pracy wymagają dostosowania prawa związanego ze świadczeniem pracy zdalnej w dialogu z firmami i pracownikami – uważa Konfederacja Lewiatan.

– Jak pokazują badania część pracowników nie chce już wracać do starego trybu pracy, a co do zasady preferowaną formą jest praca hybrydowa (czyli częściowo zdalna, częściowo stacjonarna) – mówi Małgorzata Lelińska, wicedyrektorka departamentu funduszy europejskich Konfederacji Lewiatan.

Konieczne jest dostosowanie prawa związanego ze świadczeniem pracy zdalnej w dialogu z jego odbiorcami, czyli firmami, pracownikami, tak by stosunki pracy nie były zaburzone, ale także by możliwość rozwoju firm nie była ograniczona. Konieczne jest też wypracowywanie mechanizmów i instrumentów wspierania tych firm i pracowników, którzy potrzebują pomocy np. w zakresie wyposażania miejsc pracy czy w związku z podnoszeniem kompetencji.

– Z perspektywy pracodawcy najważniejsze będzie wypracowanie nowych metod zarządzania, motywowania, weryfikowania efektów pracy świadczonej zdalnie. Wyzwaniem będzie także zatrzymanie najlepszych specjalistów, dla których otwierają się teraz zupełnie nowe możliwości zatrudnienia, także poza granicami Polski, bez konieczności fizycznego przenoszenia się np. do innego kraju. Planując wsparcie z Europejskiego Funduszu Społecznego na lata 2021-2027 trzeba te wyzwania koniecznie uwzględnić – dodaje Małgorzata Lelińska.

Z perspektywy pracownika kluczowym wyzwaniem jest godzenia życia zawodowego z prywatnym, znalezienie właściwego balansu pomiędzy zaangażowaniem w pracę, a np. obowiązkami domowymi. To jest na pewno wyzwanie, ponieważ niezależnie od sposobu świadczenia pracy co czwarty aktywny zawodowo Polak deklaruje, że nie potrafi znaleźć równowagi między domem a pracą, a prawie 1/4 pracodawców nie podejmuje żadnych aktywności wspierających ten obszar.

W oparciu o dane oficjalne, na tle innych krajów Europy, polski rynek pracy przechodzi przez lockdowny praktycznie suchą nogą. Co do zasady nie było masowych zwolnień, wiele osób także zdecydowało się (z powodzeniem) pracę zmienić na lepszą, ale na pewno odczuwamy ogromną presję, wzrost frustracji i zmęczenia, stres, wypalenie zawodowe, i to niezależnie od tego, jak elastyczne rozwiązania i wsparcie zastosowali pracodawcy.

– A nie są to czynniki ani obojętne dla zdrowia (w tym psychicznego), ani dla efektywności pracy w długim okresie. I to jest także obszar, który będzie wymagał zaopiekowania się i to relatywnie szybko. Pracodawcy i pracownicy powinni w tym zakresie otrzymać wsparcie, by długofalowe skutki tego najtrudniejszego czasu maksymalnie zniwelować – podkreśla Małgorzata Lelińska.

Konfederacja Lewiatan

• Wicepremier Jarosław Gowin przedstawił dzisiaj nową Politykę Przemysłową Polski, czyli strategiczną wizję rozwoju naszego przemysłu.
• Konfederacja Lewiatan pozytywnie ocenia propozycje dotyczące cyfryzacji, która została potraktowana jako jedno z najważniejszych i priorytetowych zadań mających bezpośredni wpływ na rozwój przemysłu.

– Podejście do cyfryzacji zaproponowane w nowej polityce przemysłowej jest spójne z oczekiwaniami rynku, w szczególności wynikami badania Digi Index 2020 oraz 2021, wskazującymi na pilną potrzebę digitalizacji firm produkcyjnych. Zgadzam się z potrzebą mądrego podejścia do zarządzania danymi w przemyśle. To czego mi brakuje to zapewnienie gwarancji łatwego dostępu przedsiębiorców do danych i zagwarantowanie ich nieskomplikowanego przetwarzania (w tym m.in. spójnej regulacji Internetu Rzeczy (IoT)- mówi Aleksandra Musielak, ekspertka Konfederacji Lewiatan.

Rozwój w kierunku Przemysłu 4.0 oraz zapewnienie mu nowych kadr wymaga nakładów. Przedsięwzięcia z tym związane muszą być w większym stopniu „sprzężone” z założeniami Krajowego Planu Odbudowy oraz Polskim Ładem.

Konfederacja Lewiatan

• Budżety państw Unii Europejskiej tracą 63,8 mld zł rocznie dochodów z powodu podrabianych towarów. Polska na podróbkach tylko w branży produktów kosmetycznych i higieny osobistej traci rocznie 1,942 mld zł.
• W walce z podrobionymi towarami kluczowe znaczenie ma egzekwowanie praw własności intelektualnej, uwzględniające potrzebę innowacji i zachowania zasad uczciwej konkurencji, a także nowy pakiet e-commerce – uważa Konfederacja Lewiatan.

Konfederacja Lewiatan zorganizowała Dzień Walki z Podrabianiem Towarów, w trakcie którego eksperci dyskutowali o wyzwaniach związanych z naruszeniami praw własności intelektualnej, w tym przede wszystkim w zakresie podrabiania towarów.

Podczas spotkania, prezes Urzędu Patentowego UP RP, Edyta Demby-Siwek, zaprezentowała perspektywę Urzędu Patentowego względem naruszeń praw własności intelektualnej. Omawiając wątek podrabiania towarów, słusznie wskazano nie tylko na aspekt ekonomiczny i biznesowy tego procederu, a więc na potencjalne straty poszczególnych przedsiębiorstw, ale również na wymiar społeczny, bliski każdemu konsumentowi, odnoszący się do życia i zdrowia kupujących dokonujących zakupu produktów nielegalnych, często niebezpiecznych. Ponadto, prezes przybliżyła aktualne inicjatywy UP RP skierowane do środowiska przedsiębiorców, jak choćby Pakiet dla innowatora czy projekt Własność intelektualna w Twojej firmie.

Naszym gościem był również dr Andrzej Gadkowski, Associate Legal Officer w Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO), który opowiedział o działalności WIPO, uwzględniając funkcjonowanie Centrum Arbitrażu i Mediacji Światowej Organizacji Własności Intelektualnej. W ostatnim czasie zaobserwować można było znaczący wzrost liczby postępowań mediacyjnych i arbitrażowych, co wskazuje na stopniowe, zwiększające zainteresowanie polubownymi metodami rozwiązywania sporów w zakresie własności intelektualnej. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom, a także wymuszonej sytuacji, WIPO wprowadziło możliwość przeprowadzania zdalnych postępowań w okresie pandemii, co zapewne zostanie z nami również w czasie popandemicznym. Warto zaznaczyć, że aż ok. 70% postępowań przed WIPO kończy zakończyło się ugodą.

Gośćmi naszego panelu, podczas którego skupialiśmy się na skutecznych sposobach przeciwdziałania wprowadzeniu towarów podrobionych do obrotu byli przedstawiciele internetowych platform handlowych – Joanna Gęga (Allegro) i Cezary Sowiński (Amazon), Anna Pompe (Wardyński i Wspólnicy) oraz Piotr Żak (Naczelnik Wydziału Ograniczeń Pozataryfowych i Single Window w Departamencie Ceł w Ministerstwie Finansów). Podczas dyskusji uczestnicy odpowiedzieli na serię kluczowych pytań odnoszących się do procederu podrabiania towarów. Wskazano jakie produkty najczęściej są podrabiane, a także dlaczego te produkty pojawiają się na internetowych platformach handlowych. Omówiono jakie kryteria brane są pod uwagę przy stwierdzaniu, że dany produkt jest towarem podrobionym lub też towarem pirackim oraz czy możemy zawsze jednoznacznie stwierdzić, że produkt narusza prawa własności intelektualnej.

Przedstawiciele internetowych platform handlowych opowiedzieli o wykorzystywaniu w walce z podróbkami uczenia maszynowego. Ponadto, podzielili się tym, w jaki sposób zwalczają nieuczciwą konkurencję w swoim sklepie internetowym. Podkreślili również wagę przyłączania się do dobrowolnych inicjatyw takich jak Memorandum of Understanding for Counterfeit Goods czy Product Safety Pledge, które są pomocne w walce z nieuczciwymi sprzedawcami. Niezwykle ważny aspekt podrabiania towarów został poruszony przez Annę Pompe, która opowiedziała o podrabianiu środków ochrony roślin oraz konsekwencjach prawnych produkcji i wprowadzenia do obrotu podrobionych środków ochrony roślin. Z kolei Piotr Żak omówił rolę organów celnych w zapobieganiu wprowadzaniu towarów podrobionych, często niebezpiecznych, do obrotu oraz to, jak wygląda kontrola produktów przywożonych do Unii Europejskiej. Poruszono także kwestię pakietu VAT e-commerce, który ma wejść w życie 1 lipca br. i ze względu na swój zakres odnoszący się również do tak zwanych małych przesyłek, może realnie wesprzeć walkę z podróbkami.

Ostatnia część spotkania została poświęcona jednej z alternatywnych metod rozwiązywania sporów w sprawach własności intelektualnej, mianowicie mediacji. Marta Krzyśków-Szymkowicz oraz Małgorzata Gradek-Lewandowska, mediatorki Centrum Mediacji Lewiatan dokładnie omówiły założenia i zalety mediacji, z uwzględnieniem jej wykorzystania w sprawach własności intelektualnej, prezentując praktyczne przykłady i konkretne przypadki sporów.

Konkurencyjność europejska powiązana jest z badaniami i rozwojem, innowacjami oraz prawami własności intelektualnej. Zjawisko podrabiania towarów, naruszające prawa własności intelektualnej, przynosi poważne negatywne konsekwencje dla gospodarki Unii Europejskiej, gdyż ogranicza motywację do innowacji i hamuje bezpośrednie inwestycje zagraniczne. Co więcej, niejednokrotnie przyczynia się do likwidacji miejsc pracy i umożliwia tworzenie nielegalnego systemu gospodarczego, który jest kontrolowany przez grupy przestępcze.

Szkody dla środowiska
Podrabianie towarów, przede wszystkim proceder podrabiania środków ochrony roślin, powoduje również poważne szkody dla środowiska. Towary podrobione nie mają odpowiednich norm jakości. Ponadto, wyeliminowanie ich z obiegu handlowego i zniszczenie wiąże się z wysokimi kosztami. Rynek Unii Europejskiej powinien gwarantować konsumentom możliwość wolnego, przejrzystego i bezpiecznego wyboru towarów.

Opracowanie środków służących egzekwowaniu praw własności intelektualnej powinno uwzględniać potrzebę innowacji i zachowania zasad uczciwej konkurencji. Dodatkowo, na uwadze należy mieć skalę wykorzystywania internetu, w tym internetowych platform handlowych, jako drogi rozpowszechniania podrabianych towarów.

W walce z podróbkami pomoże pakiet e-commerce
– Produkty podrobione docierają do Unii Europejskiej skomplikowanymi szlakami handlowymi, przy nadużyciu wielu pośrednich punktów tranzytowych. Problem nadal stanowi wykorzystywanie małych przesyłek w handlu towarami podrobionymi. Za pomocą małych przesyłek przestępcy mogą ograniczyć ryzyko wykrycia nielegalnych produktów. Nowy pakiet e-commerce, którego założenia mają zacząć obowiązywać od lipca br., wydaje się być odpowiednią i skuteczną pośrednią odpowiedzią na ten problem – mówi Elżbieta Dziuba, ekspertka Konfederacji Lewiatan.

– Niezwykle ważną rolę w walce z podróbkami odgrywają organy celne, które nie dopuszczają do ich przywozu z państw trzecich i skrupulatnie sprawdzają spełnienie przewidzianych prawnie wymagań co do ich jakości, oznakowania, koniecznych dokumentów czy przeprowadzonych badań. Tym samym służba celna może doprowadzić do skutecznego zatrzymywania niepożądanych lub towarów stwarzających ryzyko dla zdrowia i życia konsumentów zanim zostaną one wprowadzone do obrotu w Unii Europejskiej – podkreśla Elżbieta Dziuba.

W walkę z naruszeniami praw własności intelektualnej, w tym w zwalczanie procederu podrabiania towarów, zaangażowane są najważniejsze międzynarodowe instytucje (WIPO, EUIPO, OECD, EUROPOL). Warto pamiętać, że naruszenie praw własności intelektualnej nie zawsze musi zakończyć się postępowaniem sądowym. Specyfika spraw w zakresie własności intelektualnej pozwala na korzystanie z alternatywnych metod rozwiązywania sporów, w tym mediacji, które niejednokrotnie są bardziej efektywne i pozwalają na szybsze i skuteczniejsze zakończenie powstałego sporu.

Najbardziej narażone branże
Sektory najbardziej narażone na podrabianie, produktów kosmetycznych i higieny osobistej, win i wyrobów spirytusowych, farmaceutyczny oraz sektor zabawek i gier w wyniku podrabiania towarów tracą rocznie blisko 80,7 mld złotych wartości sprzedaży. Z ostatniego raportu EUIPO poświęconego podróbkom wynika, że największy wzrost dotyczy sektora produktów kosmetycznych i higieny osobistej. W tych branżach Polska traci co roku 1,942 mld zł.

Unia Europejska jest drugim na świecie importerem towarów i usług, co daje ogromne możliwości, ale niesie również ryzyko pojawienia się na dużą skalę towarów podrobionych. Gospodarka Unii Europejskiej specjalizuje się głównie w produktach o znacznej wartości i najczęściej wysokiej jakości, które często są chronione znakami towarowymi, patentami czy też oznaczeniami geograficznymi. Problemem fałszerstw najbardziej są dotknięte branża kosmetyczna, farmaceutyczna, alkoholowa, zabawek oraz gier.

Skąd pochodzą podróbki
Głównym krajem pochodzenia towarów naruszających prawa własności intelektualnej nadal są Chiny. Tuż za nimi wymienić można Hongkong czy Bangladesz. Z Turcji najczęściej są sprowadzane inne podrobione napoje, perfumy i kosmetyki. Z Rosji i Ukrainy z kolei często docierają do UE podrobione środki ochrony roślin.

Konfederacja Lewiatan

Stopa bezrobocia rejestrowanego w maju br. wyniosła 6,1%, co oznacza spadek w stosunku do końca kwietnia o 0,2 pkt proc. W powiatowych urzędach pracy zarejestrowanych było 1 028 271 osób, czyli o 25 523 mniej niż miesiąc wcześniej.

Komentarz Moniki Fedorczuk, ekspertki Konfederacji Lewiatan

Na rynku pracy obserwujemy te same tendencje co przed pandemią, czyli sezonowy spadek bezrobocia na przełomie wiosny i lata związany ze zwiększonym popytem na pracę w branżach takich jak gastronomia, turystyka, hotelarstwo, budownictwo i rolnictwo. W poprzednim roku sezonowy odpływ z bezrobocia nie był zauważany m.in. dlatego, że część branż była objęta restrykcjami, a plany Polaków były niepewne z uwagi na pandemię. O ile nie będzie przykrych niespodzianek związanych z ponownym wzrostem zachorowań na Covid-19, w kolejnych miesiącach możemy się spodziewać dalszego spadku bezrobocia co najmniej do późnej jesieni.

Warto zwrócić uwagę na liczbę wolnych miejsc pracy i wolnych miejsc aktywizacji zawodowej (m.in. staże, roboty publiczne, prace społecznie użyteczne) zgłoszonych do powiatowych urzędów pracy. Ze strony pracodawców to nieobowiązkowy kanał poszukiwania pracowników, często stanowi „ostatnią deskę ratunku” w sytuacji, gdy inne sposoby znalezienia pracownika zawiodły lub okazały się zbyt kosztowe. Dane z maja br. wskazują, że liczba zgłoszeń wakatów do PUP wzrosła o 1,9%. W maju zgłoszono 112 178 wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej, czyli o ponad 25 tys. więcej niż miesiąc wcześniej. Można zaryzykować stwierdzenie, że zdecydowana większość to realne wakaty w gospodarce, co pokazuje również, że mimo wyższego niż w poprzednich latach bezrobocia nadal część pracodawców boryka się z problemem znalezienia pracownika.

Jedną z wielokrotnie wymienianych przyczyn jest niedostosowanie struktury kształcenia w Polsce do potrzeb rynku pracy i niski udział Polaków w kształceniu ustawicznym, które mogłoby stać się sposobem na podniesienie lub uzupełnienie kwalifikacji osób pracujących. Wspomniane w Polskim Ładzie wyzwanie, jakim jest podniesienie kompetencji cyfrowych pracowników, jest tylko jednym z elementów koniecznych zmian. Obok osób o wysokich kwalifikacjach, na rynku stale brakuje pracowników średniego szczebla technicznego, którzy posiadaliby kompetencje niezbędne do podjęcia zatrudnienia w produkcji czy serwisowaniu urządzeń.

Konfederacja Lewiatan