W odpowiedzi na pojawiające się wątpliwości, Konfederacja Lewiatan wyjaśnia, że:
- pomimo wejścia w życie zapisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/904 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko (Dyrektywa SUP)1 oraz
- pomimo upływu terminu przeznaczonego dla Państw Członkowskich na wprowadzenie w życie zapisów Dyrektywy SUP (tj. 3 lipca 2021 roku)2
przepisy Dyrektywy SUP nie stanowią podstawy prawnej dla nakładania nowych obowiązków dla podmiotów działających w Polsce, w szczególności przedsiębiorcy nie są prawnie zobowiązani do dostosowania swojej działalności do przepisów Dyrektywy SUP.
Jednocześnie Konfederacja Lewiatan wystosowała pismo w tej sprawie do p. Jacka Ozdoby – Sekretarza Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska.
Dopiero właściwa implementacja Dyrektywy SUP do polskiego systemu prawnego i wejście w życie polskich przepisów regulujących kwestie opisane w Dyrektywie SUP spowoduje konieczność dostosowania się do tych nowych obowiązków.
Nadmienić tu trzeba, że zgodnie z prawem UE, dyrektywa jest aktem prawnym, której przepisy wiążą podmioty prywatne (obywateli UE, przedsiębiorców) wyłącznie po ich implementacji przez państwa członkowskie do krajowego porządku prawnego, np. w drodze ustawy. Dyrektywy wyznaczają bowiem pewne rezultaty jakie powinny być osiągnięte (czasami w ogólny sposób), pozostawiając państwom wybór konkretnych środków, jakie mają zapewnić osiągnięcie tych rezultatów.
Jak wynika z prowadzonych obecnie prac legislacyjnych duża część regulacji objętych Dyrektywą SUP, ma zostać implementowana do polskiego porządku prawnego poprzez projekt ustawy o zmianie ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej oraz niektórych innych ustaw3. Projekt ten, pomimo upływu terminu na implementację przepisów Dyrektywy SUP, znajduje się jednak cały czas na etapie prac legislacyjnych.
Co należy podkreślić, prowadzone prace legislacyjne ani upływ terminu przewidzianego na implementację Dyrektywy SUP nie wpływają na obowiązki podmiotów działających na rynku. 4
Źródłem obowiązków dla polskich przedsiębiorców nie są także wytyczne Komisji opublikowane 31 maja b.r.5 Wytyczne te mają charakter pomocniczy i służą wyjaśnieniu postanowień Dyrektywy SUP, celem ułatwienia ich zastosowania.
Podsumowując, do czasu wejścia w życie przepisów implementujących Dyrektywę SUP przedsiębiorcy nie muszą dostosowywać swojej działalności do regulacji przewidzianych w Dyrektywie SUP. W szczególności, po dniu
3 lipca b.r.:
- produkty wymienione w części B załącznika do Dyrektywy SUP (objęte zakazem wprowadzania do obrotu) mogą być nadal wprowadzane do obrotu; oraz
- brak jest obowiązku umieszczania na produktach wymienionych w części D załącznika do Dyrektywy SUP lub na ich opakowaniach widocznego, czytelnego i nieusuwalnego oznakowania zgodnie z art. 7 Dyrektywy SUP.
1. Por. art. 18 Dyrektywy SUP, zgodnie z którym wchodzi ona w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;
2. Por. art. 17 Dyrektywy SUP;
3. Projekt nr UC73 opublikowany w dniu 1 kwietnia b.r., https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12345305/katalog/12777259#12777259
4. Możliwość powołania się bezpośrednio na przepisy dyrektywy w związku z brakiem jej implementacji w przewidzianym terminie ograniczone jest do ściśle określonych przypadków i – zgodnie z ugruntowaną linia orzeczniczą Trybunału Sprawiedliwości – nie przysługuje państwu w relacji z podmiotem prywatnym (np. przedsiębiorcą).
5.Commission guidelines on single-use plastic products in accordance with Directive (EU) 2019/904 of the European Parliament and of the Council of 5 June 2019 on the reduction of the impact of certain plastic products on the environment
Konfederacja Lewiatan