Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy – uwagi Lewiatana do projektu ustawy
10 marca 2022

Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy – uwagi Lewiatana do projektu ustawy

Niezwłoczne uregulowanie kwestii pobytu, dostępu do rynku pracy czy wsparcia dla osób uciekających przed wojną z terytorium Ukrainy ma obecnie kluczowe znaczenie. Przedsiębiorcy, pracodawcy będą pełnić istotną rolę we wsparciu pobytu uchodźców na terytorium RP, w kształtowaniu ich współżycia z obywatelami RP.

KL/84/41/RL/2022

Pobierz załącznik
Biokomponenty i biopaliwa ciekłe – uwagi Lewiatana do projektu nowelizacji ustawy
10 marca 2022

Biokomponenty i biopaliwa ciekłe – uwagi Lewiatana do projektu nowelizacji ustawy

W odpowiedzi na prowadzone konsultacje publiczne projektu ustawy o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz niektórych innych ustaw (nr 110 w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów), przekazuję uwagi Konfederacji Lewiatan.

KL/85/42/AB/2022

Pobierz załącznik
Europejski nakaz wydania dowodów dotyczącego elektronicznego materiału dowodowego – uwagi Lewiatana
10 marca 2022

Europejski nakaz wydania dowodów dotyczącego elektronicznego materiału dowodowego – uwagi Lewiatana

W związku z intensywnymi pracami w trilogach nad rozporządzeniem w sprawie europejskiego nakazu wydania dowodów dotyczącego elektronicznego materiału dowodowego w sprawach karnych i europejskiego nakazu zabezpieczenia dowodów dotyczącego elektronicznego materiału dowodowego w sprawach karnych (COM/2018/225 final – 2018/0108), Konfederacja Lewiatan, w załączeniu, przesyła materiał pomocny w toku dalszych negocjacji rozporządzenia.

KL/86/43/AM/2022

Pobierz załącznik
Zasady stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji lub sieci – uwagi Lewiatana
10 marca 2022

Zasady stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji lub sieci – uwagi Lewiatana

W odpowiedzi na prowadzone konsultacje publiczne projektu rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji lub sieci, przekazuję poniżej uwagi Konfederacji Lewiatan.

KL/81/40/AB/2022

Pobierz stanowisko
Apel o ułatwienia w zatrudnianiu Ukraińców w polskich aptekach
10 marca 2022

Apel o ułatwienia w zatrudnianiu Ukraińców w polskich aptekach

O wdrożenie odpowiednich rozwiązań prawnych umożliwiających podjęcie pracy przez ukraiński personel farmaceutyczny w polskich aptekach apelują Business Centre Club, Konfederacja Lewiatan, Pracodawcy RP, Związek Przedsiębiorców i Pracodawców oraz Związek Pracodawców Aptecznych PharmaNET.

Stojąc w obliczu tragedii humanitarnej, która dotyka Ukrainę i mając na względzie setki tysięcy uchodźców, którzy trafiają na teren Rzeczypospolitej Polskiej, w tym przedstawicieli branży farmaceutycznej, tj. magistrów farmacji i techników farmaceutycznych, zwracamy się, jako organizacje pracodawców z apelem o pilne wdrożenie rozwiązań mających ułatwić zatrudnienie obywateli tego państwa w sektorze aptecznym, w ramach tzw. systemu uproszczonego.

Pragniemy przypomnieć, że obowiązująca od zeszłego roku procedura nie obejmuje swym zakresem magistrów farmacji czy techników farmaceutycznych. Dziś, w dobie wojny a także wobec trwającej cały czas pandemii oraz mając na uwadze niewielki stopień wyszczepialności społeczeństwa ukraińskiego, rola placówek aptecznych i pracującego w nich profesjonalnego zespołu fachowców jest nie do przecenienia. Chcielibyśmy jednocześnie zaznaczyć, że w Polsce można się zaszczepić już w prawie 1800 aptekach, w których do tej pory podano 1,7 mln dawek szczepionek na COVID-19.

Business Centre Club, Konfederacja Lewiatan, Pracodawcy RP, Związek Przedsiębiorców i Pracodawców oraz Związek Pracodawców Aptecznych PharmaNET zwracają się z prośbą o wdrożenie odpowiednich rozwiązań prawnych umożliwiających podjęcie pracy przez ukraiński personel farmaceutyczny w polskich aptekach.

W ocenie pracodawców w tym celu należy wprowadzić stosowne przepisy do projektu ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy i ich rodzinom w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Projekt zawiera już podobne przepisy dotyczące lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek i położnych. Farmaceuci i technicy farmaceutyczni zostali w projekcie pominięci, co uderza nie tylko w znaczną grupę uchodźców, ale pośrednio również w dostępność usług świadczonych obecnie w aptekach dla pacjentów

Konfederacja Lewiatan

 

 

 

Apel w sprawie zatrudniania Ukraińców w aptekach
Sankcje Rosji. Nowe sankcje UE na Białoruś i Rosję
09 marca 2022

Sankcje Rosji. Nowe sankcje UE na Białoruś i Rosję

Bardzo cieszy nas to, że Komisja Europejska wsłuchała się w nasze apele i przygotowała specjalną stronę internetową, zawierającą zbiorcze informacje na temat sankcji UE przyjętych wobec Rosji po inwazji na Ukrainę.

Adres strony internetowej:

https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/stronger-europe-world/eu-solidarity-ukraine/eu-sanctions-against-russia-following-invasion-ukraine_en .

Strona zawiera informacje z podziałem na kategorie – indywidualne listy osób i podmiotów; sankcje w sektorze finansowym; sankcje w sektorze energetycznym; sektor lotniczy i transportowy; towary podwójnego zastosowania i produkty zaawansowanych technologii; środki wizowe; sankcje wobec podmiotów prowadzących działalność dezinformacyjną; Białoruś – a także odnośniki do aktów prawnych.

Sankcje Rosji

1 – Zatwierdzenie listy państw nieprzyjaznych, na której znalazły się: Albania, Andora, Australia, Kanada, Gibraltar, Japonia, Liechtenstein, państwa członkowskie UE, Islandia, Mikronezja, Monako, Czarnogóra, Nowa Zelandia, Norwegia, Macedonia Północna, Republika Korei, San Marino, Singapur, Szwajcaria, Tajwan, Wielka Brytania (w tym Brytyjskie Wyspy Dziewicze), Ukraina i USA.

2 – Ustawodawstwo, które nakazuje, aby wszystkie transakcje i operacje firm rosyjskich z obywatelami i firmami z krajów nieprzyjaznych Rosji były zatwierdzane przez rządową komisję ds. kontroli inwestycji zagranicznych. Ustanowiono procedurę, zgodnie z którą firma będąca rezydentem rosyjskim lub firma zagraniczna z kraju nieprzyjaznego musi złożyć wniosek o pozwolenie na przeprowadzenie takich transakcji lub operacji. Wniosek ten musi zawierać wyczerpujące informacje o wnioskodawcy, w tym dokument dotyczący rzeczywistych właścicieli firmy. Komisja przeanalizuje każdy przypadek i podejmie decyzję o zezwoleniu na transakcje lub operacje lub o odmowie ich przeprowadzenia. Można również określić warunki, które muszą być spełnione, aby zezwolić na transakcje lub operacje.

3 – Rozszerzenie prawa umożliwiającego zajmowanie aktywów cudzoziemców. Podczas gdy wcześniej ograniczenia wynikające z tej ustawy mogły być stosowane tylko wobec obywateli USA, obecnie dotyczą one wszystkich cudzoziemców i bezpaństwowców. Ograniczenia te obejmują: Zakaz wjazdu na terytorium Rosji; Zajęcie aktywów finansowych i innych w Rosji; Zakaz dokonywania jakichkolwiek transakcji z nieruchomościami i inwestycjami obywateli, którzy zostali objęci restrykcjami; Zakaz dysponowania nieruchomościami znajdującymi się na terytorium Rosji; Zawieszenie działalności osób prawnych pozostających pod kontrolą tych obywateli w Rosji; Zawieszenie ich uprawnień w zarządach lub innych organach zarządzających organizacji zarejestrowanych na terytorium Rosji.

Ponadto przyjęto szereg środków mających na celu wsparcie przedsiębiorstw i obywateli w obliczu sankcji, w tym: Zniesienie inspekcji dla małych i średnich przedsiębiorstw oraz firm informatycznych; Uproszczenie warunków i procedury zamówień rządowych; Możliwość przeprowadzenia przez rząd dodatkowej indeksacji emerytur ubezpieczeniowych, współczynnika emerytalnego i stałej wypłaty do emerytur; Uproszczenie procedury zakupu leków, upoważnienie Rządu do dostosowania wymogów licencyjnych dla działalności farmaceutycznej, istnieją ograniczenia w eksporcie niektórych leków z Rosji; Możliwość dostosowania przez rząd zasad przyjmowania na uczelnie wyższe Rosjan, którzy mają trudności ze studiowaniem za granicą.

Wreszcie, Visa i Mastercard ogłosiły zawieszenie swojej działalności w Rosji, co oznacza, że karty wydane w Rosji przestaną działać za granicą, a te wydane za granicą przestaną działać w Rosji. Nie powinno to mieć wpływu na karty wydawane przez banki rosyjskie i używane na terenie Rosji. Centralny Bank Rosji podał dalsze szczegóły, w tym dotyczące używania rosyjskich kart Mir za granicą.

Nowe Sankcje UE

Rada UE uzgodniła 9 marca przede wszystkim nowe sankcje na Białoruś:

  • ograniczenia świadczenia specjalistycznych usług w zakresie komunikatów finansowych (SWIFT) na rzecz Belagroprombanku, Banku Dabrabyt i Banku Rozwoju Republiki Białorusi, a także ich białoruskich spółek zależnych;
  • zakaz transakcji z Bankiem Centralnym Białorusi związanych z zarządzaniem rezerwami lub aktywami oraz zapewnieniem finansowania ze środków publicznych handlu i inwestycji na Białorusi;
  • zakaz notowania i świadczenia usług związanych z akcjami białoruskich podmiotów państwowych w unijnych systemach obrotu od dnia 12 kwietnia 2022 r;
  • znaczne ograniczenia napływu środków finansowych z Białorusi do UE, poprzez zakaz przyjmowania od obywateli lub rezydentów Białorusi depozytów przekraczających 100 000 EUR, prowadzenia rachunków klientów białoruskich przez centralne depozyty papierów wartościowych UE, a także sprzedaży papierów wartościowych denominowanych w euro klientom białoruskim;
  • zakaz dostarczania na Białoruś banknotów denominowanych w euro.

Rada UE uzgodniła 9 marca także nowe sankcje na Rosję:

  • Inne środki ograniczające w odniesieniu do wywozu towarów związanych z nawigacją morską i technologią radiokomunikacyjną do Rosji. Na mocy tej decyzji zabroniona będzie sprzedaż, dostawa, przekazywanie lub wywóz, bezpośrednio lub pośrednio, towarów i technologii związanych z nawigacją morską jakiejkolwiek osobie fizycznej lub prawnej, podmiotowi lub organowi w Rosji, do użytku w Rosji lub w celu umieszczenia na pokładzie statku pływającego pod rosyjską banderą.
  • Wykaz osób prawnych, podmiotów i organów podlegających zakazom związanym z usługami inwestycyjnymi, zbywalnymi papierami wartościowymi, instrumentami rynku pieniężnego i pożyczkami.

 

Komisja Europejska
Firmy chcą oddzielnych systemów kaucyjnych dla opakowań jednorazowych  i szklanych butelek wielokrotnego użytku
09 marca 2022

Firmy chcą oddzielnych systemów kaucyjnych dla opakowań jednorazowych i szklanych butelek wielokrotnego użytku

Butelki szklane po napojach wielokrotnego i jednorazowego użytku powinny być wyłączone z proponowanego systemu kaucyjnego. Powinien on obejmować wyłącznie butelki jednorazowego użytku po napojach z tworzyw sztucznych PET, a także metalowe puszki po napojach. W odniesieniu do butelek szklanych wielokrotnego użytku powinny być kontynuowane obecnie funkcjonujące systemy dobrowolne – uważa Konfederacja Lewiatan.

Na początku marca upłynął termin na zgłaszanie uwag do projektu zmian do ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz ustawy o odpadach (UC98), który ma na celu wprowadzenie tzw. systemu kaucyjnego.

System kaucyjny ma polegać na tym, że przy sprzedaży napojów w opakowaniach jednorazowego albo wielokrotnego użytku pobierana jest kaucja, która jest zwracana konsumentom w momencie zwrotu opakowań lub odpadów opakowaniowych. Proponowany system kaucyjny ma objąć butelki jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego na napoje o pojemności do 3l oraz butelki szklane wielokrotnego użytku na napoje o pojemności do 1,5l.

Konfederacji Lewiatan podkreśla, że w Polsce powinny funkcjonować oddzielne systemy dla opakowań jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych i puszek metalowych po napojach oraz dla opakowań szklanych wielokrotnego użytku. Wynika to z zasadniczych różnic pomiędzy opakowaniami wielokrotnego użytku, a opakowaniami jednorazowego użytku. Różnica polega na własności zebranego opakowania oraz jego przeznaczeniu po zbiórce – butelki wielokrotnego użytku muszą podlegać segregacji i wrócić najszybszą drogą do ich właściciela w celu kolejnego użycia. Opakowania jednorazowe trafiają natomiast do recyklera jako odpady opakowaniowe, aby ten przetworzył je na surowiec do produkcji nowych opakowań. Tymczasem przedstawiony projekt ustawy ustanawiający system kaucyjny próbuje w jednym systemie połączyć odpady po opakowaniach jednorazowego użytku ze szklaną butelką zwrotną wielokrotnego użytku.

– Butelki szklane wielokrotnego użytku powinny być wyłączone z systemu kaucyjnego, który ma wprowadzić projektowana ustawa. Do tego systemu nie powinny także trafić butelki szklane jednorazowego użytku. System powinien obejmować wyłącznie butelki jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych PET po napojach, a także metalowe puszki po napojach – mówi Dorota Zawadzka-Stępniak, dyrektorka departamentu energii i zmian klimatu.

– Butelki szklane wielokrotnego użytku już podlegają zbiórce w ramach działających obecnie systemów zorganizowanych i finansowanych przez producentów używających tych opakowań. Te systemy powinny być kontynuowane, potrzebne jest jedynie zmodyfikowanie istniejących przepisów tak, aby spopularyzować opakowania wielokrotnego użytku wśród podmiotów wprowadzających – podkreśla Agata Bator, ekspertka Konfederacji Lewiatan.

Szklanych butelek jednorazowego użytku, przeciwieństwie do wykonanych z tworzyw sztucznych jednorazowego użytku, nie da się bezpiecznie skompresować w celu zapewnienia ich efektywnego składowania. Proces odbioru opakowania szklanego od klienta, jego przeniesienia oraz składowania, wiązałby się ze znacznymi utrudnieniami w działalności handlowej (np. z uwagi na ograniczenie powierzchni oraz bezpieczeństwo pracowników i klientów).

Z kolei wprowadzenie puszek metalowych po napojach do systemu dla opakowań jednorazowego użytku zabezpieczy osiągnięcie wymaganych dyrektywami unijnymi poziomów recyklingu, pozwoli wprowadzającym puszki na posiadanie realnego wpływu na ich poziom, jak i wykorzystanie zebranego materiału, a przede wszystkim zmniejszy koszty całego systemu dla operatora.

– System dla opakowań jednorazowego użytku po napojach powinien skutecznie motywować do uczestnictwa w nim. Ważne jest również, żeby podmiot reprezentujący (operator), bez względu na ich liczbę, działał w formule not-for-profit – dodaje Agata Bator.

Konfederacja Lewiatan

Pomoc dla Ukrainy z zerowym podatkiem VAT
09 marca 2022

Pomoc dla Ukrainy z zerowym podatkiem VAT

fot. EQRoy / Shutterstock

Objęcie zerową stawką VAT dostaw towarów i świadczenia usług na cele wsparcia ofiar wojny w Ukrainie to dobre rozwiązanie, oczekiwane przez przedsiębiorców. Katalog instytucji do których ma trafiać pomoc objęta zerową stawką VAT powinien być jednak poszerzony, ze względu na skalę pomocy oraz ogromne potrzeby w tym zakresie – uważa Konfederacja Lewiatan.

– Objęcie zerową stawką VAT dostaw towarów i świadczenia usług na cele wsparcia ofiar wojny jest rozwiązaniem oczekiwanym przez przedsiębiorców. Resort finansów dostrzega działania przedsiębiorców na rzecz ofiar wojny w Ukrainie. Pragniemy jednak zwrócić uwagę, że biorąc pod uwagę skalę w jakiej przedsiębiorcy oraz organizacje pozarządowe zaangażowały się w niesienie pomocy oraz ogromne potrzeby w tym zakresie, katalog instytucji, na rzecz których będzie przekazywana pomoc jest niewystarczający – mówi Przemysław Pruszyński, dyrektor departamentu podatkowego Konfederacji Lewiatan.

W tym katalogu powinny znaleźć się także:

– organizacje, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie w tym równoważnym organizacji określonych w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego obowiązujących na terytorium Ukrainy,

– inne organizacje pozarządowe, w tym także ukraińskie,

– organizacje kościelne osób prawych.

Minister Finansów wydał rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług[1], na mocy którego do 30 czerwca 2022 r. obowiązywać będzie obniżona – zerowa stawka podatku VAT dla dostaw towarów oraz świadczenia usług, na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy. Rozporządzenie weszło w życie 5 marca 2022 r.

Stawka podatku wynosząca 0% stosowana będzie do:

  • dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT oraz
  • świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy przekazanych lub świadczonych na rzecz:
  • Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych
  • podmiotów leczniczych w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej
  • jednostek samorządu terytorialnego.

Warunkiem zastosowania stawki 0% jest zawarcie pisemnej umowy pomiędzy podatnikiem i podmiotem, na rzecz którego przekazywane są towary lub świadczone usługi, z której wynika, że dostarczane towary lub świadczone usługi, będą wykorzystane na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy.

Obniżona stawka podatku może być zastosowana do dostaw towarów lub świadczenia usług dokonanych od 24 lutego 2022 r. do 4 marca 2022 r. W przypadku dostaw i świadczeń dokonanych przed wejściem w życie rozporządzenia warunek zawarcia pisemnej umowy pomiędzy podatnikiem i podmiotem obdarowanym będzie spełniony, jeżeli obie strony potwierdzą na piśmie dokonanie dostawy towarów lub wykonanie usługi.

 Konfederacja Lewiatan

[1] Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 3 marca 2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych (Dz. U. poz. 531) https://dziennikustaw.gov.pl/D2022000053101.pdf

Stopy procentowe w górę, ale złoty pozostanie słaby [+MP3]
08 marca 2022

Stopy procentowe w górę, ale złoty pozostanie słaby [+MP3]

Podczas dzisiejszego posiedzenia Rada Polityki Pieniężnej zadecydowała o podniesieniu referencyjnej stopy procentowej z 2,75 proc. do 3,50 proc.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Posłuchaj komentarza eksperta

Złoty na rolercosterze – tak można nazwać ostatnie notowania naszej waluty. Jeszcze dziś rano za euro trzeba było zapłacić 5 zł. Chwilę przed ogłoszeniem decyzji Rady Polityki Pieniężnej złoty umocnił się osiągając 4,86 zł za jedno euro. Podobne wahnięcia miały również miejsce w notowaniach euro do węgierskiego forinta.  Chwilowe umocnienie to prawdopodobnie wynik ogłoszenia potencjalnej emisji obligacji przez Unię Europejską, które miałyby sfinansować wydatki na obronność i energię. Kluczowe jednak dla walut regionu nadal pozostają wydarzenia na froncie ukraińskim. Nie bez powodu również wymieniamy węgierską walutę w parzę z polskim złotym. To te dwie waluty tracą od początku wojny najbardziej – złoty – 7,5% a forint 9%. To też dwa kraje skonfliktowane z Unią Europejską i postrzegane przez inwestorów jak najbardziej ryzykowne w regionie.

Przecena złotego jest na tyle silna, że rynek nic sobie nie robi z kolejnych interwencji NBP. Wyprzedaż rezerw walutowych przynosi tylko chwilowe wahnięcie kursu i potencjalnie dolewa oliwy do spekulacyjnego ognia. Dlatego też dzisiejsza decyzja o podniesieniu stóp procentowych wyżej niż prawdopodobnie zakładał scenariusz NBP ma pokazać rynkom, że bank centralny trzyma rękę na pulsie. Wzrost głównej stopy referencyjnej o 75 punktów bazowych to jednak za mało, żeby wesprzeć złotego na tyle, aby zatrzymać jego deprecjację w najbliższych dniach. Patrząc jednak z punktu widzenia analitycznego to dobra decyzja.

NBP od jakiegoś czasu wysyła komunikat, że patrzy na rozwój sytuacji długofalowo, jednocześnie oceniając w bieżącej analizie, że obecna wyprzedaż waluty na rynku nie ma podstaw w fundamentach gospodarki, ergo jest wynikiem paniki na rynku i nie należy przez to zaburzać średnioterminowego scenariusza zgodnie z oczekiwaniami rynku, które sięgały nawet zwyżki o 150 pkt bazowych. Ta narracja może oczywiście ulec zmianie już w kolejnym miesiącu, gdyby konflikt w Ukrainie nie zakończył się do tego czasu.

Konfederacja Lewiatan

Pobierz MP3
Pracodawcy popierają ułatwienia dla Ukraińców w dostępie do rynku pracy
08 marca 2022

Pracodawcy popierają ułatwienia dla Ukraińców w dostępie do rynku pracy

Projekt ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy to pierwszy dobry i ważny krok w kierunku budowania systemowej pomocy dla osób uciekających przed działaniami wojennymi, ale stworzenie warunków rzeczywistego wsparcia oraz integracji społecznej i zawodowej to wyzwanie wykraczające poza ramy ustawy – uważa Konfederacja Lewiatan.

 – Bez mechanizmów szybkiej organizacji działań na rzecz integracji Ukraińców w środowisku lokalnym, z udziałem samorządów, służb zatrudnienia i agencji pracy, organizacji pozarządowych i szkół samorządowych trudno będzie systemowo pomóc matkom z dziećmi i starszym osobom uciekającym przed wojną. Kończy się faza spontanicznej pomocy i obok takich działań dla wciąż przybywających uciekinierów, w co bardzo angażują się także nasi przedsiębiorcy, potrzebne są rozwiązania systemowe i mądre zarządzanie publiczne – podkreśla prof. Jacek Męcina, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.

Projekt ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa procedowany w parlamencie jest na pewno potrzebny. Kluczowym dziś zagadnieniem jest pilne uregulowanie i potwierdzenie statusu i uprawnień Ukraińców na terenie Polski. Z wstępnej analizy projektu wynika, że regulował on będzie zasady zalegalizowania na terytorium Polski pobytu obywateli Ukrainy czy kwestie związane ze szczególnymi zasadami przedłużania okresów ich legalnego pobytu.

Pracodawcy popierają ułatwienia w dostępie do rynku pracy, bo to podstawowy warunek aktywizacji wszystkich tych, którzy będą chcieli podjąć zatrudnienie.  Większość Ukraińców preferować będzie prace dorywcze, czy w niepełnym wymiarze. Ale nie zapominajmy też o możliwości aktywizacji specjalistów.  Ale tutaj warunkiem jest szybka nostryfikacja dyplomów i potwierdzanie prawa wykonywania zawodu – dotyczyć to może lekarzy, pielęgniarek, psychologów, ale także innych zawodów regulowanych.

W projekcie ustawy znalazły się też szczególne regulacje dotyczące kształcenia, wychowania, opieki dzieci i uczniów będących obywatelami Ukrainy, w tym wsparcia jednostek samorządu terytorialnego w realizacji dodatkowych zadań oświatowych i dostępu do edukacji. Szybka organizacja opieki nad dziećmi oraz dostęp starszych dzieci i młodzieży do edukacji to kluczowy warunek integracji, nie tylko w wymiarze psychologicznym, dla zapewnienia dzieciom opieki i w miarę normalnego funkcjonowania w obcym środowisku, ale to także warunek otwarcia możliwości aktywizacji ich matek, która stanowi ważny element usamodzielnienia.  W ustawie znalazły się też rozwiązania szczegółowe ułatwiające pracownikom naukowym podejmowanie pracy na polskich uczelniach i studentom przyjęcie na studia.

W ustawie reguluje się także niektóre uprawnienia obywateli Ukrainy, których pobyt na terytorium Polski jest uznawany za legalny, w tym w zakresie świadczeń rodzinnych i wychowawczych, pomocy społecznej i świadczeń zdrowotnych. W tej części zagwarantowanie obywatelom Ukrainy świadczeń rodzinnych i wsparcia socjalnego oraz opieki zdrowotnej to możliwość zapewnienia minimum bezpieczeństwa socjalnego.

Wreszcie duża część ustawy to regulacje w zakresie organizacji pomocy i zarządzania publicznego, w tym pomoc udzielana przez wojewodów obywatelom Ukrainy, tworzenie państwowego funduszu celowego pod nazwą Fundusz Pomocy Obywatelom Ukrainy. Projekt koncertuje się na rządowej koordynacji pomocy, wskazując, że co do zasady samorządy mogą organizować pomoc w ramach środków własnych lub realizować zadania zlecone im w tym zakresie przez administrację rządowej. W sposób szczególny potraktowano samorządy w zakresie realizacji zadań oświatowych, usług rynku pracy i pomocy społecznej i świadczeń rodzinnych.

– Zabrakło moim zdaniem bardziej kompleksowego podejścia do włączenia gmin miejskich w organizację zintegrowanej pomocy i aktywizacji na lokalnym rynku pracy – podkreśla prof. Jacek Męcina.

Zdaniem Jacka Męciny, jeśli nie podejdziemy do organizacji pomocy dla uciekających z Ukrainy profesjonalnie, z dużą odpowiedzialnością i rozwagą, jeśli nie zaplanujemy precyzyjnie standardu pomocy i dobrej organizacji, ten „egzamin z solidarności”, który na razie państwo, NGO i obywatele zdają na „piątkę” możemy oblać. Czas na profesjonalne działania i systemową, dobrze zorganizowaną pomoc, co może być o tyle łatwe, że już od dawna nie widzieliśmy takiego zrywu i aktywności obywateli, polityków, organizacji pracodawców, organizacji pozarządowych. Ten kapitał społeczny trzeba dobrze wykorzystać.

Konfederacja Lewiatan