Sankcje na Rosję i rosyjskie sankcje odwetowe – co należy wiedzieć?
21 czerwca 2022

Sankcje na Rosję i rosyjskie sankcje odwetowe – co należy wiedzieć?

fot. Ludvig14 / CC BY-SA 4.0

Przedstawiamy najnowsze informacje na temat sankcji przyjętych w odpowiedzi na agresję Rosji wobec Ukrainy, wdrażania i egzekwowania środków unijnych, a także na temat środków zaradczych stosowanych przez Rosję.

UE przedłuża o rok sankcje za nielegalną aneksję Krymu i Sewastopola przez Rosję

20 czerwca Rada podjęła decyzję o przedłużeniu do 23 czerwca 2023 roku sankcji wprowadzonych przez UE w odpowiedzi na nielegalną aneksję Krymu i Sewastopola przez Federację Rosyjską. Środki te, wprowadzone po raz pierwszy w czerwcu 2014 roku, obejmują zakazy importu i eksportu towarów z i do zaanektowanych terytoriów, zakazy inwestycji finansowych i infrastrukturalnych czy usług turystycznych na tych terenach. Więcej informacji można znaleźć tutaj.

Spotkanie Komisji Europejskiej na temat wdrażania i egzekwowania sankcji

17 czerwca Komisja Europejska zorganizowała spotkanie z udziałem DG TRADE, DG GROW, DG FISMA i DG TAXUD na temat wdrażania i egzekwowania sankcji przyjętych w odpowiedzi na agresję Rosji wobec Ukrainy.  W stanowisku BusinessEurope poruszono konieczność:

  • Lepszej koordynacji z USA, Wielką Brytanią i innymi partnerami w zakresie środków dotyczących usług.
  • Wyjaśnienie niepewności dotyczących statusu usług w chmurze i ubezpieczeń morskich.
  • Wspierania firm, które chciałyby opuścić rynek rosyjski
  • Zapewnienia dodatkowych wytycznych w zakresie transportu i logistyki – zwłaszcza w odniesieniu do towarów w ramach handlu humanitarnego – oraz rozwiązanie kwestii związanych z płatnościami za legalne transakcje
  • Wspierania prac nad środkami łagodzącymi, które mają pomóc w dywersyfikacji, oraz wykorzystanie wszystkich instrumentów, jakimi dysponuje UE, w tym polityki handlowej

Więcej wytycznych opublikowanych przez Komisję Europejską

W ostatnich dniach Komisja Europejska opublikowała dodatkowe wytyczne, w formie najczęściej zadawanych pytań (FAQ), dotyczące kwestii związanych z przedsiębiorstwami państwowymi, centralnymi depozytami papierów wartościowych, importem i zakupem towarów oraz sprzedażą papierów wartościowych. Wszystkie dokumenty zawierające najczęściej zadawane pytania, opublikowane po przyjęciu środków unijnych w odpowiedzi na agresję Rosji na Ukrainie, można znaleźć tutaj.

Wkrótce zostaną opublikowane dodatkowe wskazówki dotyczące importu ropy naftowej i funduszy powierniczych.

Komisja Europejska, DG FISMA, opublikowała również artykuł na temat wpływu sankcji UE na Rosję i UE.

W skrócie:

Wpływ na Rosję: Środki finansowe UE wywarły głęboki wpływ na gospodarkę i rynki finansowe Rosji, chociaż Centralny Bank Rosji (CBR) i inne władze rosyjskie zdołały tymczasowo złagodzić ich skutki.

Wpływ na UE: Wpływ sankcji na gospodarkę UE jest na tym etapie trudny do oszacowania, ale nie ulega wątpliwości, że będzie on znaczący.

Artykuł można przeczytać tutaj.

Wielka Brytania nakłada kolejne sankcje na Rosjan

16 czerwca Wielka Brytania dodała do listy sankcji kolejne osoby i podmioty. Wśród osób objętych sankcjami jest rosyjska komisarz ds. praw dziecka Maria Lwowa-Bełowa, ukarana za przymusowe przesiedlanie i adopcję ukraińskich dzieci, oraz patriarcha Cyryl, głowa Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej, również ukarany za wyraźne poparcie dla rosyjskiej agresji wojskowej na Ukrainie. Więcej informacji można znaleźć tutaj i tutaj.

USA nakłada sankcje na członków Rosyjskiego Ruchu Imperialnego (RIM)

15 czerwca Departament Skarbu USA objął sankcjami dwóch kluczowych zwolenników etnicznie motywowanej, brutalnej grupy ekstremistycznej znanej jako Rosyjski Ruch Imperialny (RIM). RIM został wcześniej wskazany przez Departament Stanu USA jako organizacja o specjalnym statusie globalnego terrorysty (SDGT). Więcej informacji można znaleźć tutaj.

Rosyjskie środki zaradcze

Wcześniej informowaliśmy o złożonym w Dumie projekcie ustawy o administracji zewnętrznej, który określa warunki i mechanizm wprowadzenia administracji zewnętrznej w rosyjskich pododdziałach firm zagranicznych, które opuściły Rosję. Rozumiemy, że przyjęcie tego aktu prawnego zostało odłożone na później.

Jak uprzejmie informuje Stowarzyszenie Europejskiego Biznesu (AEB) w Rosji: „Duma Państwowa nie przyjmie na wiosennej sesji projektu ustawy o zewnętrznym zarządzaniu przedsiębiorstwami. Poinformowało o tym Wiedomosti źródło w kierownictwie niższej izby parlamentu oraz źródło bliskie rządowi. Według źródła zbliżonego do kierownictwa Dumy, „na obecnym etapie rozpatrywania ustawa nie zostanie przyjęta przed zakończeniem sesji wiosennej”. Ostatnie posiedzenie plenarne Dumy Państwowej w sesji wiosennej odbędzie się 6 lipca.

Źródło bliskie rządowi również powiedziało, że ustawa może nie zostać przyjęta na sesji wiosennej: obecnie trwa dyskusja nad jej zmianą … W obecnej wersji ustawy biznes widzi szereg ryzyk nadużyć, a także zagrożeń dla klimatu biznesowego.” Więcej można przeczytać tutaj.

 

źródło: BusinessEurope
Relacje gospodarcze między USA i UE – podsumowanie spotkania BusinessEurope
21 czerwca 2022

Relacje gospodarcze między USA i UE – podsumowanie spotkania BusinessEurope

15 czerwca 2022 przedstawiciele Konfederacji Lewiatan wzięli udział w wirtualnym spotkaniu zorganizowanym przez BusinessEurope, poświęconym relacjom gospodarczym pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Unią Europejską.

Na spotkaniu głos zabrał Rupert Schlegelmilch z Komisji Europejskiej, który określił jak rysuje się dialog z USA za pośrednictwem Rady ds. Handlu i Technologii (TTC) w której Komisja bierze czynny udział.

Według Komisji, USA nie wykazują się taką aktywnością na arenie międzynarodowej, jak w poprzednich latach. Administracja Bidena i Harris koncentruje się na polityce wewnętrznej pod hasłem „Build Back Better”. Ich strategią jest zwiększenie konkurencyjności Stanów Zjednoczonych, zanim powrócą one do bardziej aktywnej roli na arenie światowej. Komisja uważa, że choć polityka amerykańska w sprawach handlu jest miejscami niezrozumiała, konieczne jest kontynuowanie dialogu.

Ostatnie spotkanie Rady ds. Handlu i Technologii odbyło się w kontekście agresji, którą rozpoczęła Rosja przeciwko Ukrainie. Amerykanie i Europejczycy omówili najbardziej bieżące wyzwania, takie jak wytrzymałość łańcuchów dostaw, relacje handlowe z Chinami oraz szantaż, jaki Rosja stosuje wobec świata w zakresie energii i żywności. Omówiono także sposoby jak USA i UE mogą wspólnym wysiłkiem pomóc Ukrainie w jej walce o samostanowienie. Istotnym elementem rozmów była transformacja energetyczna i potrzeba przestawienia gospodarek na zrównoważony rozwój

Komisja określiła, w jaki sposób wyobraża sobie sukces Rady ds. Handlu i Technologii. Niewątpliwym sukcesem byłoby osiągnięcie porozumienia w sprawie standaryzacji procesu ładowania pojazdów elektrycznych. W obecnej sytuacji jeden standard technologiczny jest realizowany przez UE, inny przez Japonię, a jeszcze inny przez Chiny. Gdyby UE udało się przekonać USA do przyjęcia wspólnego standardu, byłby to ogromny sukces. Według Komisji ważne jest, aby od samego początku standaryzować i regulować obszary nowych technologii, ponieważ później będzie to bardzo trudne.  Kolejnym sukcesem byłoby stworzenie wspólnych ram do analizy obszarów w Internecie, które należy oczyścić ze szkodliwej działalności, takiej jak tzw. „Rosyjskie farmy trolli”. Komisja liczy na merytoryczny wkład ze strony europejskich przedsiębiorców oraz organizacji takich jak BusinessEurope. Ich bliskie relacje z partnerami zza Atlantyku mogą zwiększyć szansę na osiągnięcie wspólnego stanowiska.

Rezolucja EKES: Ukraina – od pomocy do odbudowy
20 czerwca 2022

Rezolucja EKES: Ukraina – od pomocy do odbudowy

fot. EKES

Ukraina – od pomocy do odbudowy - Taki tytuł ma kolejna rezolucja Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego przyjęta podczas sesji plenarnej 16 czerwca 2022 w Brukseli. To ważny dokument, bo po dość burzliwych debatach w gronie członków EKES jest wspólne stanowisko.

Kluczowe stwierdzenia:

  • EKES wzywa Radę Europejską do przyznania Ukrainie statusu kandydata do UE na posiedzeniu w dniach 23–24 czerwca 2022 r. Status kandydata Ukrainy musi zostać przyznany bez szkody dla trwającego procesu akcesyjnego Bałkanów Zachodnich. EKES opowiada się za wprowadzeniem systemu stopniowej integracji, opartego na wypełnianiu acquis communitaire.
  • Społeczeństwo obywatelskie zareagowało szybko i skutecznie, wywołując wyjątkową oddolną mobilizację obywateli. Pomoc humanitarna musi zostać zwiększona i powinna być wypłacana bezpośrednio wspierając organizacje społeczeństwa obywatelskiego (CSO).
  • Komitet apeluje o przyznanie uchodźcom takich samych praw, jak obywatelom UE, jeśli chodzi o opiekę zdrowotną i dostęp do rynku pracy (uznawanie kwalifikacji, dostęp do usług agencji zatrudnienia, kursy językowe, systemy opieki zdrowotnej i edukacji). są kluczem do uniknięcia eskalacji ubóstwa wśród uchodźców.
  • Aby uchronić ukraińską gospodarkę przed całkowitym zniszczeniem, potrzebna jest natychmiastowa europejska i międzynarodowa pomoc finansowa. Należy zapewnić wsparcie finansowe, aby wesprzeć MŚP, ukraińskich rolników na kolejne żniwa oraz ukraińskie społeczeństwo obywatelskie, w tym organizacje pracodawców i związki zawodowe, aby zapewnić im pełną operacyjność w czasie wojny.
  • Wojna nie powinna podważać realizacji polityki zielonej transformacji w UE. Komitet wzywa państwa członkowskie i instytucje UE do podjęcia niezbędnych środków w celu ograniczenia nadmiernej spekulacji towarami, zwiększenia przejrzystości rynku i tymczasowego usunięcia wszelkich przeszkód w imporcie towarów rolnych w celu złagodzenia kryzysu cen żywności.
  • Długa historia i więź EKES-u z ukraińskimi organizacjami społeczeństwa obywatelskiego odgrywają ważną rolę w utrzymaniu otwartych kanałów i umożliwieniu udziału w procesie integracji z UE.
  • Jednocześnie EKES podkreśla, że nie wolno porzucać pozostałych niezależnych organizacji społeczeństwa obywatelskiego w Rosji.

 

Przeczytaj pełne stanowisko (j.angielski) >>

 

źródło: EKES
Spotkanie przedstawicieli europejskiego biznesu w Pradze (CoPres)
08 czerwca 2022

Spotkanie przedstawicieli europejskiego biznesu w Pradze (CoPres)

3 czerwca, na miesiąc przed przejęciem przewodnictwa przez Czechy w Radzie UE, odbyło się w Pradze spotkanie Rady Prezydentów BusinessEurope z udziałem premiera Czech Petra Fiali, oraz ponad 100 przedstawicieli europejskiego biznesu.

Omówione zostały priorytety czeskiej prezydencji w świetle obecnego kryzysu w Europie i na świecie. Podczas spotkania potwierdzony został wybór nowego prezydenta BusinessEurope, Frederika Perssona ze Szwecji, który zastąpi na tym stanowisku Pierre Gattaza.

Obecny rząd w Czechach powstał w okresie kiedy wydawało się że największym wyzwaniem będzie pandemia Covid 19 oraz jej konsekwencje, jednak 24 lutego br. okazało się inaczej. Od początku inwazji, Czechy wydały 36 000 wiz dla Ukraińców i uporały się z kryzysem migracyjnym w pierwszych tygodniach wojny. Jednak obecnie coraz widoczniejsze stają się konsekwencje trwającej wojny, zarówno gospodarcze, jak i społeczne. Wysokie ceny energii, szybująca inflacja, duże uzależnienie Czech od dostaw paliw kopalnych z Rosji. Rząd czeski spotyka się z ciągłą krytyką opozycji, zarówno z lewej, jak i z prawej strony sceny politycznej. Jednak pomimo tego, sytuacja gospodarcza jest stabilna i tworzy dobre warunki do inwestycji. Wśród najważniejszych planów rządu, znajdują się, m. in., zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego, poprzez budowę infrastruktury oraz implementację czesko-polskich i czesko-austriackich interkonektorów, jak również wprowadzanie w życie instrumentów społecznych,  które zniwelują negatywne efekty obecnego kryzysu.

Priorytety prezydencji Czech w RUE

  • Zagwarantowanie bezpieczeństwa energetycznego i ograniczenie negatywnych efektów obecnej sytuacji na społeczeństwach i gospodarkach Europy
  • Zaradzenie obecnemu kryzysowi migracyjnemu
  • Budowanie strategicznej odporności gospodarki UE
  • Budowanie strategicznej odporności instytucji demokratycznych

Rząd czeski przyjmie je w połowie czerwca.

Wojna na Ukrainie

Podczas CoPres, dyskutowano również o inwazji Rosji na Ukrainę oraz jej konsekwencjach dla firm. Prezydent Witucki mówił o swojej wizycie w Kijowie i oczekiwaniach Ukraińców względem UE. Ukraina chce uzyskać „fast track candidate status”, czyli szybkie przyznanie statusu kandydata do Unii.  Nie można tego mylić z „fast track membership status”, czyli szybkim przyznaniem członkostwa, które jest nierealne. Lewiatan wspiera te aspiracje, ale jednocześnie przypomina o warunkach, które muszą być spełnione. Ukraina jest państwem o ogromnym potencjale: ma do zaoferowania duży rynek, pracowników, jest kluczowym producentem żywności i posiada źródła energii. Dzisiaj pojawia się dziejowa szansa na stworzenie nowej Ukrainy i naprawienie błędów które przez ostatnie 30 lat ograniczały rozwój tego kraju.  Prezydent Zełenski i jego ministrowie są młodzi i mają bardziej „europejskie” podejście od swoich poprzedników. Powinniśmy zatem wesprzeć rząd ukraiński w jego staraniach, aby zbudować nowoczesne, europejskie państwo.

Nawet mocno związane gospodarczo z Rosją państwa deklarują, że chcą zaprzestać prowadzenia biznesu z Kremlem. Jednak równocześnie zapowiadają, że nie wesprą embarga na rosyjski gaz. Inni przestrzegają przed zbyt twardą polityką wobec Rosji, która może wywołać „kolejną zimną wojnę” w Europie. Reprezentanci z regionu CEE podkreślają zaś jak istotne dla Europy jest zwycięstwo Ukrainy. Dlatego dyskusja o sankcjach oraz potrzebie wsparcia Ukrainy nie jest motywowana emocjami, ale egzystencjalnym zagrożeniem.

Gospodarka UE

Konkurencyjność europejskiej gospodarki jest kluczowa. Firmy w Europie nie mogą mieć gorszych warunków do prowadzenia biznesu niż nasi konkurenci spoza UE. Nowe propozycje Komisji Europejskiej, dodatkowo zaostrzane przez Parlament Europejski, sprawiają, że istnieje ryzyko że europejskie firmy zostaną w tyle wobec w światowej konkurencji (np. CSDD).

W tej nowej rzeczywistości, BusinessEurope oraz federacje członkowskie muszą przedstawiać politykom konsekwencje wprowadzanym zmian dla firm, pracowników i konsumentów.

Komisja Europejska odpowiada na apel Konfederacji Lewiatan ws. Ukrainy
02 czerwca 2022

Komisja Europejska odpowiada na apel Konfederacji Lewiatan ws. Ukrainy

fot. European Union, 2022

Komisja Europejska podziękowała Konfederacji Lewiatan i zaprzyjaźnionym federacjom z państw bałtyckich za ich oświadczenie w sprawie wojny w Ukrainie. Komisja obiecała już w połowie czerwca przedstawić swoje stanowisko wobec perspektywy członkostwa Ukrainy w Unii Europejskiej, czyli jednego z głównych elementów apelu federacji z naszego regionu.

KE równolegle będzie zacieśniać współpracę z Ukrainą, również w sferze jej europejskich aspiracji.

O wspólnym apelu Konfederacji Lewiatan oraz federacji pracodawców z Litwy, Łotwy i Estonii pisaliśmy na początku maja.

Odpowiedź Komisji Europejskiej

Komisja pragnie podziękować Litewskiej Konfederacji Przemysłowców, Polskiej Konfederacji Lewiatan, Estońskiej Konfederacji Pracodawców oraz Konfederacji Pracodawców Łotwy za oświadczenie z dnia 2 maja 2022 r. w sprawie wojny na Ukrainie.

Komisja Europejska potępia z całą stanowczością niesprowokowaną i nieuzasadnioną napaść zbrojną Rosji na Ukrainę. Poprzez swoje bezprawne działania wojenne, Rosja rażąco narusza prawo międzynarodowe i postanowienia Karty Narodów Zjednoczonych, podważając bezpieczeństwo i stabilność w Europie i na świecie oraz wykazując się całkowitym brakiem szacunku dla życia ludzkiego. Naród ukraiński walczy o swoje życie i nie tylko w interesie swojego kraju, ale także w obronie wartości europejskich. Ukraińcy zasługują na każdą formę wsparcia ze strony UE.  Ukraina przynależy do rodziny europejskiej, a Unia Europejska jako całość jest solidarna z narodem ukraińskim.

Rada zwróciła się do Komisji o przygotowanie stanowiska w sprawie wniosku Ukrainy o członkostwo w Unii Europejskiej zgodnie z odpowiednimi postanowieniami Traktatu. Rada Europejska w Wersalu poparła tę decyzję. Obecnie jesteśmy zdeterminowani  aby przedstawić to stanowisko najpóźniej do połowy czerwca. W międzyczasie będziemy dalej wzmacniać więzi i pogłębiać naszą współpracę, aby wspierać Ukrainę w jej europejskiej ścieżce.

Unia Europejska zareagowała w rekordowym czasie na inwazję Rosji na Ukrainę. W ciągu dni od rozpoczęcia przez Rosję napaści zbrojnej nałożyliśmy największy pakiet sankcji w historii naszej Unii. Zakres i waga tych sankcji są bez precedensu. Środki te zwiększają koszty, jakie Rosja musi ponieść w związku z przeprowadzeniem nieludzkiej interwencji militarnej i w znacznym stopniu ograniczają jej możliwości bojowe. Naszym celem jest pozbawienie Kremla zdolności prowadzenia wojny z sąsiednimi krajami. Nasze sankcje są nie są skierowane wyłącznie przeciwko rządowi rosyjskiemu, ale przeciwko wszystkim podmiotom, które wspierają Kreml i jego inwazję na Ukrainę. Wysyłamy sygnał, że ich wsparcie będzie wiązało się z kosztami. W tym celu przyjęliśmy pięć szeroko zakrojonych pakietów sankcji, które już teraz odciskają piętno na rosyjskiej gospodarce i utrudniają Putinowi prowadzenie wojny.

Prezydent von der Leyen ogłosiła szósty pakiet sankcji wobec Rosji a porozumienie polityczne w tej sprawie osiągnięto na posiedzeniu Rady Europejskiej w dniach 30-31 maja. Oprócz całkowitego zakazu importu rosyjskiej ropy naftowej szósty pakiet sankcji obejmuje osądzenie zbrodniarzy wojennych, odłączenie kolejnych banków od systemu SWIFT oraz dalsze ograniczanie rosyjskiej propagandy. Z całą stanowczością popieramy Ukrainę i naród ukraiński.

Więcej informacji na temat sankcji można znaleźć na stronie internetowej.

Nasze państwa członkowskie, zwłaszcza te graniczące z Ukrainą, wykazały się ogromną solidarnością w przyjmowaniu ukraińskich uchodźców do swoich domów. W ramach globalnej akcji „Rise for Ukraine ” zebrano 9,1 mld euro dla ludzi uciekających przed rosyjską inwazją w samej Ukrainie i za granicą, w tym 1 mld euro od samej Komisji Europejskiej. Ponadto, Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju  również ogłosił udzielenie 1 miliarda euro pożyczki na zaspokojenie potrzeb ludzi przesiedlonych w następstwie inwazji.

Przygotowujemy się do przyszłej odbudowy Ukrainy jako wolnego i zamożnego państwa europejskiego. W dniu 18 maja Komisja przedstawiła plan natychmiastowego działania Unii w celu wypełnienia luki finansowej Ukrainy oraz jej długoterminowej odbudowy.

Więcej informacji na stronach:

Komisja pragnie podziękować federacjom przedsiębiorców z Polski, Litwy, Łotwy i Estonii za wszystkie wysiłki na rzecz wsparcia Ukrainy w tych trudnych czasach i liczy na dalszą współpracę w przyszłości.

Co dalej z szóstym pakietem sankcji UE na Rosję?
02 czerwca 2022

Co dalej z szóstym pakietem sankcji UE na Rosję?

fot. European Council

Na posiedzeniu Rady Europejskiej 30 maja państwa członkowskie przyjęły istotne postanowienia w sprawie Ukrainy i dalszych sankcji wobec Rosji.

  • Rada Europejska powtórzyła, że zamierza zintensyfikować naciski na Rosję i Białoruś, aby udaremnić wojnę Rosji przeciwko Ukrainie. Jednocześnie wezwała wszystkie kraje do dostosowania się do sankcji UE oraz do zaprzestania wszelkich prób obejścia sankcji lub wspomagania Rosji innymi sposobami.
  • Rada Europejska uzgodniła również, że szósty pakiet sankcji przeciwko Rosji obejmie ropę naftową, a także produkty naftowe dostarczane z Rosji do państw członkowskich, z tymczasowym wyjątkiem dotyczącym ropy naftowej dostarczanej rurociągami.
  • Rada wezwała Radę do bezzwłocznego sfinalizowania i przyjęcia szóstego pakietu sankcji, co pomogłoby w zapewnieniu sprawnie funkcjonujący jednolitego rynku UE, uczciwą konkurencję, solidarność między państwami członkowskimi i równe szanse, także w odniesieniu do stopniowego zmniejszania naszej zależności od rosyjskich paliw kopalnych. W przypadku nagłych przerw w dostawach wprowadzone zostaną środki nadzwyczajne w celu zapewnienia bezpieczeństwa dostaw. W związku z tym Komisja będzie monitorować wdrażanie tych środków i regularnie składać Radzie sprawozdania na temat ich realizacji, aby zapewnić równe szanse na jednolitym rynku UE i ciągłość dostaw.
  • Rada Europejska postanowiła również jak najszybciej powrócić do kwestii tymczasowego wyjątku dotyczącego ropy naftowej dostarczanej rurociągami.

Pełną treść konkluzji Rady Europejskiej w sprawie Ukrainy można znaleźć tutaj.

Dalsze kroki

Oczekuje się, że szósty pakiet zostanie przyjęty w najbliższych dniach. Oprócz środków dotyczących ropy naftowej i produktów ropopochodnych szósty pakiet sankcji UE będzie zawierał także szereg innych środków, takich jak:

  • Umieszczenie w wykazie wysokich rangą oficerów wojskowych i innych osób
  • Środki dotyczące importu niektórych surowców
  • Zakaz korzystania z systemu SWIFT przez Sberbank – zdecydowanie największy bank Rosji – oraz dwa inne duże banki
  • Zakaz wstępu na antenę UE dla trzech dużych rosyjskich nadawców państwowych
  • Zakaz świadczenia usług księgowych i konsultingowych na rzecz firm rosyjskich
źródło: BusinessEurope
Apel BusinessEurope do Rady Europejskiej o szybkie wdrożenie REPower EU 
25 maja 2022

Apel BusinessEurope do Rady Europejskiej o szybkie wdrożenie REPower EU 

fot. European Union, 2022

BusinessEurope, do którego należy Konfederacja Lewiatan, wystosowało apel do Rady Europejskiej ws. szybkiego wdrożenia planu REPowerEU.

Inicjatywa ta ma na celu sprostanie aktualnym wyzwaniom stojącym przed naszą europejską wspólnotą poprzez utrzymanie wsparcia dla Ukrainy, stworzenie długofalowej strategii energetycznej oraz zbudowanie silnego sektora obronnego w Europie.

Wspieranie Ukrainy przy zachowaniu gospodarczej pozycji UE

BusinessEurope stanowczo potępia inwazję Rosji na Ukrainę. Jesteśmy głęboko przekonani, że UE musi stać na straży prawa międzynarodowego i robić wszystko, co w jej mocy, by wspierać Ukrainę i jej mieszkańców. Od pierwszego dnia agresji w pełni popieramy nałożone na Rosję sankcje. Firmy europejskie podjęły niezbędne działania, aby dostosować się do tych sankcji, pomimo istotnych konsekwencji finansowych. Sankcje te muszą być dobrze ukierunkowane i starannie opracowane, aby zachować siłę gospodarczą Europy, która jest naszym głównym atutem.

Obecnie przedsiębiorstwa europejskie starają się uporać ze skutkami wojny na Ukrainie oraz pozostałymi zakłóceniami dostaw związanych z kryzysem COVID. Rządy i władze na szczeblu unijnym i krajowym muszą zrobić wszystko, co w ich mocy, aby uniknąć nakładania nowych obciążeń na przedsiębiorstwa. Muszą one dostosować wszystkie polityki UE do nowej rzeczywistości i uprościć procedury zatwierdzania projektów inwestycyjnych w UE, zgodnie z zaleceniami Konferencji w sprawie przyszłości Europy. UE musi także rozważyć alternatywne źródła dostaw surowców i znaleźć nowe możliwości rynkowe dla naszych firm.

Podobnie jak we wszystkich obszarach polityki, zwiększone środki udostępnione w celu przyspieszenia rozwoju filaru obronnego UE będą musiały być wykorzystane w sposób efektywny. Należy poprawić synergię między sektorem publicznym i prywatnym, w tym w zakresie badań i innowacji. Z zadowoleniem przyjmujemy niedawne utworzenie w Europejskiej Agencji Obrony centrum innowacji w dziedzinie obronności UE.

Podobnie jak wiele innych podmiotów, nasze przedsiębiorstwa podejmują konkretne działania w celu zapewnienia pomocy humanitarnej i wsparcia osób uciekających z rejonów walk. Należy zapewnić odpowiednią pomoc krajom i regionom UE, które przyjmują uchodźców z Ukrainy.

Tymczasowe działania w odpowiedzi na kryzys energetyczny i długofalowa polityka energetyczna UE

BusinessEurope z zadowoleniem przyjmuje Tymczasowe Ramy Kryzysowe opublikowane przez Komisję Europejską 23 marca 2022 roku. Jednak niektóre z warunków przyznawania rekompensat są zbyt rygorystyczne. Konieczne jest szybkie i ukierunkowane działanie na poziomie UE, aby podwyżki cen energii miały charakter tymczasowy. Należy poprawić koordynację tymczasowych krajowych reakcji na kryzys energetyczny na poziomie UE, aby zagwarantować równe warunki konkurencji.

W marcowym komunikacie REPowerEU Komisja Europejska zaproponowała państwom członkowskim tzw. podatek nadzwyczajny od „inframarginalnych” zysków osiąganych przez niektórych wytwórców energii elektrycznej. Podatek taki mógłby potencjalnie przyczynić się do obniżenia wyjątkowo wysokich cen w krótkim okresie, ale w dłuższej perspektywie grozi wzrostem kosztów finansowania inwestycji energetycznych i zakłóceniem rynku.

BusinessEurope uważa na obecnym etapie, że istniejące zasady rynkowe nie są dysfunkcyjne, a zmiany cen są napędzane przez czynniki zewnętrzne. Jednocześnie konieczne jest wprowadzenie dodatkowych środków dla przedsiębiorstw w celu zabezpieczenia się przed wysokimi cenami energii lub głębsza ocena, w jaki sposób długoterminowe opcje projektowe mogą najlepiej wspierać dekarbonizację przemysłu.

Zapewnienie bezpieczeństwa dostaw energii ma zasadnicze znaczenie. BusinessEurope popiera cel planu REPowerEU, jakim jest dywersyfikacja dostaw energii do Europy w celu stopniowego uniezależniania się od Rosji. Należy jednak zachować realistyczny pogląd w odniesieniu do potencjalnego zastąpienia importu gazu ziemnego. Wraz z wprowadzeniem odnawialnych, jądrowych i innych niskoemisyjnych źródeł energii, a także środków efektywności energetycznej, należy rozważyć dalsze poszukiwania i produkcję gazu ziemnego w Europie.

Konfederacja Europejskiego Biznesu z zadowoleniem przyjmuje propozycję legislacyjną Komisji Europejskiej, stanowiącą część planu REPowerEU, dotyczącą wprowadzenia w każdym kraju „obszarów energii odnawialnej”, z krótszymi terminami przyznawania pozwoleń, wynoszącymi 1 rok, oraz dalszego skrócenia procesu przyznawania pozwoleń na projekty z zakresu repoweringu do sześciu miesięcy. Propozycje te muszą zostać szybko przyjęte.

Należy również przyspieszyć realizację szerokiej gamy przedsięwzięć przemysłowych i infrastrukturalnych. W szczególności należy pilnie ukończyć kluczowe połączenia międzygraniczne, aby poprawić połączenia między europejskimi sieciami elektroenergetycznymi i gazowymi. BusinessEurope jest zaniepokojona znacznymi opóźnieniami w realizacji projektów oraz tym, że niektóre projekty (np. dotyczące gazu ziemnego) mogą nie kwalifikować się do istniejących instrumentów finansowania UE.

Niedawne przerwy w dostawach rosyjskiego gazu do niektórych krajów UE podkreślają pilną potrzebę opracowania realistycznej i funkcjonalnej europejskiej strategii dywersyfikacji źródeł energii, przyspieszenia integracji europejskiego rynku energetycznego oraz okazania solidarności w celu sprostania krajowym wyzwaniom energetycznym i zachowania jedności Europy.

Liczymy na to, że Rada Europejska udzieli jasnych wskazówek i utoruje drogę do szybkiego przyjęcia i wdrożenia wiarygodnego planu REPowerEU. Od powodzenia tego planu zależeć będzie przyszłość gospodarki europejskiej.

źródło: BusinessEurope
Krajowi Producenci Leków składają petycję do Parlamentu Europejskiego
25 maja 2022

Krajowi Producenci Leków składają petycję do Parlamentu Europejskiego

fot. National Cancer Institute / Unsplash

Złożona w maju br. przez Krajowych Producentów Leków do Parlamentu Europejskiego petycja dotycząca wsparcia produkcji składników do wytwarzania leków na terenie UE została przyjęta i będzie rozpatrywana jesienią br.

80% substancji do produkcji leków wykorzystywanych w Europie pochodzi z Chin lub Indii. Postępujące uzależnienie doprowadziło do częściowej utraty kompetencji w zakresie samodzielnego ich wytwarzania. Do połowy lat 90. Europa i USA dostarczały 90 proc. stosowanych na świecie substancji do produkcji leków. Dziś zaledwie 20 proc. Jeszcze 20 lat temu w Polsce było około 170 producentów substancji czynnych, dziś jest ich kilkunastu.

Pandemia SARS-CoV-2 pokazała zagrożenia wynikające z uzależnienia od Azji. W wyniku przerw w produkcji w tamtejszych fabrykach i w globalnym transporcie oraz zwiększonego zapotrzebowania na farmaceutyki na całym świecie naruszona została zasada międzynarodowej solidarności, co przełożyło się na braki leków oraz substancji czynnych.

W „Petycja w sprawie potrzeby wsparcia produkcji substancji czynnych dla produktów leczniczych na terytorium UE” Krajowi Producenci Leków podkreślili konieczność wypracowania przez organy UE mechanizmów wsparcia zdolności produkcyjnych substancji farmaceutycznych. Ich brak oraz wyższe koszty pracy i konieczność spełniania rygorystycznych norm środowiskowych w Europie sprawiają, że produkcja farmaceutyczna jest nieopłacalna. Aby ją przywrócić w skali niezbędnej dla zapewnienia bezpieczeństwa UE, potrzebne będą inwestycje. Wdrożenie produkcji jednej substancji czynnej trwa od 3 do 6 lat, a jego koszt w zależności od wymaganej technologii syntezy jest szacowany na 50-180 mln euro.

Niemcy, Francja i Hiszpania zachęcają do inwestowania w produkcję farmaceutyczną u siebie. Działania te jednak nie przyniosą efektów dla całej Wspólnoty, jeśli nie zostaną podjęte skoordynowane wysiłki, które bezpośrednio przyczynią się do zbudowania nowych i utrzymania istniejących jeszcze zdolności produkcyjnych w Europie.

– Przykładem takiej skoordynowanej strategii są unijne plany dotyczące wzmocnienia europejskiego ekosystemu półprzewodników poprzez przyciąganie inwestycji
i zwiększanie zdolności produkcyjnych, a także ich testowanie i montaż w zintegrowanych zakładach oraz unijnych fabrykach. Podobnie jak
w przypadku chipów, ustanowienie kryteriów wspierania zakładów wytwarzających substancje farmaceutyczne i otwieranie unijnych linii produkcyjnych przyczyniłoby się do zapewnienia bezpieczeństwa UE – wskazuje Krzysztof Kopeć, prezes Krajowych Producentów Leków.

Innym kierunkiem mogłoby być ustanowienie systemu dopłat do produkcji tych substancji na wzór dopłat bezpośrednich do produkcji rolnej. System wsparcia powinien redukować koszty wytwarzania, aby umożliwić obniżenie ceny substancji farmaceutycznej i konkurowanie z azjatyckimi produktami.

Konieczne jest też natychmiastowe interwencyjne wsparcie aktualnie produkowanych jeszcze w UE substancji farmaceutycznych i niedopuszczenie do spadku wolumenu produkcji, który prowadzi do nieodwracalnego zamknięcia linii technologicznej.

– Powrót tej produkcji do UE pobudzi rozwój gospodarczy i zapewni nowe miejsca pracy. Zwiększy konkurencyjność europejskich wytwórców i odporność UE na przyszłe kryzysy związane z brakami leków. Pomoże też przywrócić Europie status lidera przemysłowego. Praca strategiczna została już wykonana, teraz czas na konkretne działania  – wskazuje Grzegorz Rychwalski, wiceprezes PZPPF.

„Petycja w sprawie potrzeby wsparcia produkcji substancji czynnych dla produktów leczniczych na terytorium UE” trafiła do Komisji Petycji Parlamentu Europejskiego. Krajowi Producenci Leków przypomnieli w niej też, że jednym z celów Rezolucji Parlamentu Europejskiego z  listopada 2021 r. w sprawie strategii farmaceutycznej jest wzmocnienie globalnej konkurencyjności sektora farmaceutycznego UE na świecie, a program UE dla zdrowia na lata 2021-2027 zakłada podtrzymanie wytwarzania substancji aktywnych i leków generycznych, a także promowanie produktów farmaceutycznych produkowanych w Europie.

źródło: Polski Związek Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego
Zakaz reklamy aptek stoi na drodze rozwoju usług i opieki farmaceutycznej
20 maja 2022

Zakaz reklamy aptek stoi na drodze rozwoju usług i opieki farmaceutycznej

fot. Dima Mukhin / Unsplash

Od 10 lat przepisy prawa farmaceutycznego skutecznie blokują możliwość informowania pacjentów o usługach farmaceutycznych i opiece farmaceutycznej.

Obowiązujące od 2012 r. w Polsce przepisy za zakazaną reklamę uznają wszelkie informacje przekazywane pacjentowi przez aptekę, wykraczające poza wskazane w regulacji dwa wąskie wyjątki, dotyczące informacji o lokalizacji i godzinach pracy apteki. W efekcie przepisy te nie stanowią tylko zakazu reklamy, lecz w praktyce są zakazem jakiejkolwiek komunikacji dotyczącej apteki i działań przez nią prowadzonych.

W konsekwencji zakazane jest komunikowanie czy informowanie o akcjach promujących zdrowie, akcjach profilaktycznych związanych z pomiarem ciśnienia czy poziomu cukru oraz opiece farmaceutycznej czy usługach farmaceutycznych świadczonych w aptece (np. przegląd leków przed wyjazdem na wakacje). Stąd też opieka czy usługi farmaceutyczne, chociaż formalnie dopuszczone, są oferowane
w ograniczonym zakresie, gdyż apteki w obawie przed sankcjami, powstrzymują się od informowania o nich albo po prostu ich nie wprowadzają.

Problem staje się szczególnie widoczny, odkąd opiekę i usługi uregulowano częściowo ustawą z dnia 10 grudnia 2020 r. o zawodzie farmaceuty. Chodzi o model i zakres opieki farmaceutycznej oraz świadczenie szeregu usług farmaceutycznych w aptekach, umożliwiający m.in. szczepienia na COVID-19 czy grypę.

O ile wspomniane powyżej zapisy ustawy trzeba ocenić pozytywnie, to należy podkreślić, że nie wystarczą one, aby polscy pacjenci mogli w praktyce korzystać na szerszą skalę z nowych usług dostępnych w aptekach. Potencjał farmaceutów pracujących w aptekach został w pewnym stopniu dostrzeżony przez ustawodawcę, poprzez przyznanie na ich rzecz większych uprawnień. Nadal nie mają oni jednak możliwości informowania pacjentów o dostępnej w aptece palecie usług z uwagi na bardzo szeroko zakreślony zakaz reklamy deprecjonujący rozwój przyznanych farmaceutom uprawnień. Pacjenci nie są przyzwyczajeni do dostępności w aptekach nowo wprowadzonych usług, często traktując ją jedynie jako miejsce, w którym nabywa się leki i koło się zamyka.

Tylko zintensyfikowanie odpowiednich działań mających na celu przyspieszenie postępowania Komisji Europejskiej, dotyczącego złożonej w roku 2013 przez Konfederację Lewiatan skargi w zakresie zakazu reklamy (znak EU PILOT 7216/14/MARK) może doprowadzić do oczekiwanych rezultatów.

Rozwiązanie jest proste. Wystarczy wyłączyć spod zakazu reklamy m.in. aktywności realizujące funkcję apteki jako placówki ochrony zdrowia, w tym informowanie o świadczonych usługach związanych z jego ochroną. Zasadnym jest też wprowadzenie obowiązku, aby każda apteka oraz punkt apteczny była zobowiązana do informowania pacjentów o zakresie świadczonych przez siebie usług zdrowotnych. Proponowany obowiązek istnieje już w przypadku podmiotów wykonujących działalność leczniczą, które podają do wiadomości publicznej informacje o zakresie i rodzajach udzielanych świadczeń.

Reasumując, sytuacja rynkowa jest o wiele lepsza niż 10 lat temu, bo usługi i opieka farmaceutyczna chociaż powoli, wdrażane są w aptekach. Nadal jednak nad interpretowanie zakazu reklamy przez Inspekcję Farmaceutyczną powoduje, że przedsiębiorcy apteczni w Polsce muszą działać w warunkach znacznej niepewności prawa. Nawet, gdy rozważają podjęcie legalnego działania informacyjnego obawiają się, że ostanie ono zakwestionowane. Sytuacji nie polepsza nawet to, że w ostatnim czasie sądy ukróciły najdalej idące działania organów, uchylając szczególnie bezprawne decyzje. Pomimo takich wyroków Inspekcja kontynuuje rozszerzające wykładanie zakazu reklamy, nie zważając na konstytucyjne zasady regulacji działalności gospodarczej wymagające, aby zakazy tego typu interpretować ściśle.


Marcin Piskorski

Artykuł dla majowego wydania Brussels Headlines, newslettera europejskiego Konfederacji Lewiatan

Liberalizacja relacji handlowych UE-Ukraina
20 maja 2022

Liberalizacja relacji handlowych UE-Ukraina

fot. Diana Vyshniakova / Unsplash.com

Po wniosku Komisji Europejskiej przedłożonym pod koniec kwietnia oraz zielonym świetle od Parlamentu Europejskiego, Rada UE przyjęła 24 maja rozporządzenie umożliwiające tymczasową liberalizację handlu i inne koncesje handlowe w odniesieniu do niektórych produktów ukraińskich.

Publikacja dokumentu oznacza brak ceł na cały ukraiński eksport do Unii Europejskiej przez okres jednego roku. To między innymi efekt rozmów przewodniczącej Komisji Europejskiej z prezydentem Ukrainy. Tak szybkie i zarazem szerokie zawieszenie ceł importowych znacznie ułatwi eksport ukraińskich towarów przemysłowych i rolnych do UE oraz pobudzi ukraińską gospodarkę. O takie rozwiązanie zabiegaliśmy od początku konfliktu za naszą wschodnią granicą.

Konsekwencje wojny na Ukrainie dla gospodarki

Wojna na Ukrainie wywarła niszczący wpływ na zdolności produkcyjne kraju, infrastrukturę transportową, a także zdolność do handlu z resztą świata, m. in. poprzez brak dostępu do Morza Czarnego. Jej konsekwencje nie mogą być lekceważone zarówno w wymiarze wewnętrznym, jak i międzynarodowym, m. in. z uwagi na bezpieczeństwo żywnościowe.

Od 1 stycznia 2016r., UE i Ukraina stosują tymczasowo pogłębioną i kompleksową umowę o wolnym handlu (DCFTA). Umowa ta otwiera rynki towarów i usług po obu stronach w oparciu o przewidywalne i możliwe do wyegzekwowania przepisy handlowe. Unia Europejska jest jednym z największych partnerów handlowych Ukrainy. Wymiana handlowa w 2021r. wyniosła ponad 52 mld euro, czyli dwa razy więcej niż w momencie wejścia w życie DCFTA. Wśród najważniejszych towarów eksportowych są: żelazo, stal, produkty górnicze, rolne, chemiczne, maszyny.

Decyzja Rady UE z 24 maja

Na mocy rozporządzenia Rady, zawieszone zostają w szczególności:

  • wszystkie taryfy celne na mocy tytułu IV Układu o stowarzyszeniu między UE a Ukrainą, które nie zostały jeszcze zliberalizowane. Zawieszenie obejmuje w szczególności: produkty przemysłowe, owoce i warzywa podlegające systemowi cen wejścia oraz produkty rolne i przetworzone produkty rolne objęte kontyngentami taryfowymi;
  • pobieranie ceł antydumpingowych na import pochodzący z Ukrainy; oraz
  • stosowanie wspólnych reguł importowych w odniesieniu do importu pochodzącego z Ukrainy.

Dodatkowo, Rada zwiększyła wsparcie dla ukraińskich sił zbrojnych w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju, które pozwolą UE na dalsze wspieranie ukraińskich sił zbrojnych w celu obrony integralności terytorialnej i suwerenności kraju oraz ochrony ludności cywilnej. Po przyjęciu w tym roku trzech transz wsparcia na łączną kwotę 1,5 mld euro, została wczoraj uruchomiona czwarta transza w wysokości 500 mln euro.


Kinga Grafa, dyrektorka Przedstawicielstwa Konfederacji Lewiatan w Brukseli

Artykuł dla majowego wydania Brussels Headlines, newslettera europejskiego Konfederacji Lewiatan