Archiwa Aktualności-Bruksela - Strona 9 z 54 - Konfederacja Lewiatan

Powrót

W środę 12 czerwca odbyła się sektorowa konferencja „Kosmetyczna Polska. Sukcesy, zadania i wyzwania”, w której na zaproszenie Polskiego Związku Przemysłu Kosmetycznego wzięły udział Przedstawicielki zespołu europejskiego Konfederacji Lewiatan. W panelu pt. „Zrównoważony rozwój a ekonomia w branży kosmetycznej. Wyzwania i cele" uczestniczyła Kinga Grafa, Zastępczyni Dyrektora Generalnego ds. europejskich.

konferencja Kosmetyczni lewiatan relacja

Tematyka konferencji obejmowała wyzwania stojące przed przemysłem kosmetycznym z perspektywy polskiej i europejskiej. Perspektywę europejską zaprezentował John Chave, dyrektor generalny Cosmetics Europe, który nakreślił konsekwencje tegorocznych wyborów do instytucji UE dla procesu legislacyjnego i branży kosmetycznej. Z kolei prezentacje na temat stanu polskiej branży przedstawili Justyna Żerańska, dyrektor generalna Kosmetycznych oraz Maciej Bukowski, prezes zarządu i kierownik Programu Ekonomia i Polityka Gospodarcza, WiseEuropa. Debata, z udziałem Kingi Grafy, Dyrektorki Biura Lewiatana w Brukseli i Stałej Przedstawicielki przy BusinessEurope, była zwieńczeniem wydarzenia łączącym wielowątkowe aspekty krajowe z europejskimi.

Cele wytyczone przez Zielony Ład są wyzwaniem dla wszystkich przedsiębiorców. Dlatego Konfederacja Lewiatan i inne federacje BusinessEurope od lat apelują o działania, które będą wspierać konkurencyjność firm europejskich w ramach zielonej transformacji. W UE widać coraz większą otwartość na dialog z przemysłem. Mam nadzieję, że raport Mario Draghiego, który ma się pojawić w połowie lipca, zaproponuje konkretne działania dla wsparcia firm. Przed nami wejście w nowy cykl instytucjonalny UE oraz prezydencja Polski w Radzie UE. Ten czas trzeba dobrze wykorzystać i promować postulaty biznesu, w tym sektora kosmetycznego. Liczę na aktywność polskich przedsiębiorców – powiedziała Kinga Grafa.

Uczestnicy konferencji mogli przekonać się jak wiele czynników będzie wpływać na branżę w kontekście bieżącej legislacji Unii Europejskiej oraz przyszłych działań Parlamentu Europejskiego i Komisji Europejskiej w związku ze zmianą cyklu instytucjonalnego w instytucjach europejskich. Prezydencja Polski w Radzie UE będzie wyjątkowym czasem, który pozwoli polskiemu biznesowi na promocję branży, do czego serdecznie zachęcamy Członków Lewiatana.

W wydarzeniu wzięły udział także Luana Żak, Zastępczyni Dyrektorki Biura Lewiatana w Brukseli oraz Ewelina Augustyniak, Ekspertka ds. UE.

Powrót

We wtorek 11 czerwca odbyło się kolejne wydarzenie z serii „Spotkań z Prezydencją”. Przedstawiciele biznesu mieli okazję do wymiany poglądów z Kerstin Jorną – Dyrektor Generalną DG GROW w Komisji Europejskiej. Uczestnicy spotkania aktywnie wzięli udział w dyskusji, prezentując swoje stanowiska w kontekście nadchodzącej prezydencji Polski w Radzie UE.

DG GROW Kerstin Jorna lewiatan MŚP spotkanie

W siedzibie Konfederacji Lewiatan odbyło się spotkanie Kerstin Jorny reprezentującej Dyrekcję Generalną ds. Rynku Wewnętrznego, Przemysłu, Przedsiębiorczości i MŚP (DG GROW) Komisji Europejskiej z członkami Lewiatana. Spotkanie dotyczyło przyszłości jednolitego rynku, europejskiej polityki przemysłowej oraz priorytetów biznesu dla przyszłego gabinetu Komisji Europejskiej.

Kerstin Jorna omówiła rolę DG GROW w tworzeniu polityk UE, skupiając się na wsparciu biznesu i przedsiębiorczości. Zaprezentowała trzy priorytety, którymi Komisja Europejska kieruje się obecnie, prezentując nowe propozycje legislacyjne mające na celu wzmocnienie europejskiej gospodarki: przepisy, konkurencyjność i odporność.

W kontekście przepisów podkreśliła wagę zgodności i implementacji, które są nieodzownymi elementami wpływającymi na funkcjonowanie rynku wewnętrznego UE. Dużo uwagi poświęciła również wysiłkom Komisji Europejskiej na rzecz upraszczania przepisów oraz redukcji obciążeń administracyjnych dla MŚP.

W kwestii konkurencyjności i rozwoju strategicznych sektorów UE, Dyrektor Jorna szczególne znaczenie nadała innowacjom, o które trudno w czasach niepewności rynkowej. Mówiła także o współpracy sektora publicznego i prywatnego, podając za przykłady sojusze przemysłowe, takie jak Europejski sojusz na rzecz czystego wodoru czy Europejski Sojusz na rzecz baterii.

Szefowa DG GROW wyjaśniła także, jak ważna jest odporność w świetle problemów gospodarczych spowodowanych pandemią COVID czy rosyjską agresją na Ukrainę. Zaprezentowała główne założenia otwartej autonomii strategicznej i potrzebę uwzględnienia ich w tworzeniu europejskiego prawa. Europejski akt w sprawie surowców krytycznych uznała za jeden z przykładów legislacji, która wzmocni zdolności Europy do radzenia sobie w podobnych kryzysach w przyszłości.

Kerstin Jorna podkreśliła także czynniki, jakie mają wpływ na tempo cyfryzacji i dekarbonizacji unijnej gospodarki, pośród których znalazły się procedury dotyczące wydawania pozwoleń, dostęp do rynku, finansowania oraz umiejętności.

Z kolei członkowie Lewiatana reprezentujący różne branże mieli okazję przedstawić bariery, z którymi boryka się biznes w Europie. Pośród najczęściej wymienionych utrudnień znalazły się złożoność regulacji, różnice w implementacji przepisów, fragmentacja rynku czy też wyzwania związane z cyfryzacją i zieloną transformacją. Przedstawiciele biznesu zwrócili także uwagę na potrzebę zapewnienia lepszych zachęt – zarówno finansowych, jak i regulacyjnych.

Uczestnicy spotkania zwrócili uwagę na konieczność zapewnienia równych warunków dla biznesu w kontekście autonomii strategicznej UE oraz ochrony europejskiego rynku w świetle zagrożeń wynikających z ciągłego wzrostu konkurencyjności gospodarek krajów trzecich na arenie globalnej.

Spotkanie poprowadziła Kinga Grafa, Zastępczyni Dyrektora Generalnego ds. europejskich. Dyrektor Generalnej towarzyszyli Marek Przeor z DG GROW oraz Przemysław Kalinka z Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce.

Powrót

Prezydenci Konfederacji Lewiatan i niemieckiej organizacji pracodawców BDA spotkali się z Komisarzem UE do spraw rynku wewnętrznego i usług. Tematem rozmów była konkurencyjność europejskiej gospodarki, wyzwania biznesu związane z wdrożeniem Zielonego Ładu oraz priorytety dla nowej Komisji Europejskiej.

spotkanie UE Ukraina współpraca

Prezydent Lewiatana Maciej Witucki i prezydent BDA Rainer Dulger spotkali się 8 kwietnia w Brukseli z Thierrym Bretonem, komisarzem UE ds. rynku wewnętrznego i usług. Podczas spotkania omówiono wyzwania dla konkurencyjności europejskiej gospodarki, wskazując na konieczność wprowadzenia konkretnych działań, które zwiększą atrakcyjność prowadzenia biznesu w UE. Niezwykle istotna w tym kontekście będzie realizacja zapowiedzi szefowej Komisji Europejskiej dotycząca redukcji obciążeń sprawozdawczych dla firm o 25 proc.

O Zielonym Ładzie z Thierrym Bretonem

Tematem rozmów była również przyszłość Zielonego Ładu, którego realizacja stanowi dla europejskich firm duże wyzwanie – nowa Komisja Europejska powinna opracować nową politykę przemysłową, która ułatwi transformację klimatyczną bez pogarszania konkurencyjności europejskiego biznesu. Prezydenci obu organizacji zaprezentowali również priorytety biznesu dla nowego gabinetu KE.

Rozmowy o rozwoju relacji europejskich i ukraińskich przedsiębiorstw

Spotkanie było również okazją do rozmów na temat wsparcia Ukrainy oraz rozwoju relacji między europejskimi i ukraińskimi przedsiębiorstwami. Maciej Witucki, jako wiceprezydent BusinessEurope i specjalny wysłannik tej organizacji ds. współpracy z Ukrainą, podkreślił także konieczność wsparcia Ukrainy przez UE, w tym również znaczenie współpracy pomiędzy ukraińskimi i europejskimi przedsiębiorstwami.

Od początku wojny Lewiatan jest mocno zaangażowany w rozwój relacji między biznesem z Ukrainy i UE, w tym za współpracę z najbardziej reprezentatywnymi organizacjami ukraińskich przedsiębiorców i pracodawców.

Powrót

Przedstawicielstwo Konfederacji Lewiatan w Brukseli wzięło udział w warsztatach zorganizowanych przez Komisję Europejską, których celem było omówienie możliwości współpracy pomiędzy ukraińskimi i europejskimi przedsiębiorstwami w ramach procesu odbudowy Ukrainy. Spotkanie było również okazją do dyskusji na temat wyzwań stojących przed firmami w zakresie dostępu do finansowania i realizacji inwestycji w Ukrainie.

Bruksela odbudowa UE Ukraina warsztaty

22 marca Dyrekcja Generalna ds. Polityki Sąsiedztwa i Negocjacji w sprawie Rozszerzenia (DG NEAR), która odpowiada za realizację unijnej polityki sąsiedztwa i rozszerzenia zorganizowała warsztat na temat unijnego wsparcia procesu odbudowy Ukrainy skierowany do europejskich i ukraińskich organizacji otoczenia biznesu. Komisja Europejska chce podnieść świadomość biznesu na temat możliwości wynikających z procesu akcesyjnego Ukrainy, zwłaszcza w kontekście przyjętego Instrumentu na rzecz Ukrainy (Ukraine Facility).

DG NEAR zaprezentowała główne założenia nowego specjalnego instrumentu mającego wspierać odbudowę, rekonstrukcję i modernizację Ukrainy, a jednocześnie jej reformy na drodze do UE. Całkowity budżet Instrumentu na rzecz Ukrainy wyniesie 50 mld EUR. Przedstawiciele KE omówili filar II instrumentu, który dedykowany jest dla biznesu i zakłada specjalne ramy inwestycyjne mające na celu przyciągnięcie i mobilizację inwestycji publicznych i prywatnych na rzecz odbudowy kraju. Filar zawiera mechanizmy ograniczające ryzyko inwestorów, wsparcie finansowe dla ukraińskiego sektora prywatnego i pomoc techniczną.

Dyrekcja Generalna ds. Rynku Wewnętrznego, Przemysłu, Przedsiębiorczości i MŚP (GROW) omówiła z kolei wysiłki KE na rzecz wzmocnienia współpracy pomiędzy ukraińskim i europejskim biznesem. Wśród wspomnianych inicjatyw warto przywołać działania w ramach Enterprise Europe Network, projekty Business Bridge czy Erasmus for Young Entrepreneurs – Ukraine.

Spotkanie było również okazją do dyskusji na temat głównych wyzwań związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej na Ukrainie oraz konkretnych potrzeb biznesu, zwłaszcza w kontekście dostępu do finansowania inwestycji. Przedstawiciele ukraińskich i europejskich organizacji biznesowych podzielili się swoimi spostrzeżeniami i uwagami dotyczącymi poprawy klimatu inwestycyjnego oraz stworzenia odpowiednich narzędzi wsparcia dla biznesu w Ukrainie.

Powrót

BusinessEurope opublikowało właśnie swój coroczny raport "Barometr reform". Znajdziemy w nim wyniki przeprowadzonego wśród europejskich przedsiębiorstw badania dotyczącego oceny środowiska biznesowego w Europie. Po raz kolejny nie napawają one optymizmem – większość przedsiębiorców krytycznie ocenia wysiłki UE na rzecz poprawy środowiska inwestycyjnego i zmniejszenia nadmiaru unijnych regulacji.

2023 badanie barometr reform biznes BusinessEurope nastroje

Celem publikowanego co roku „Barometru reform” BusinessEurope jest analiza globalnej konkurencyjności Europy. Przygotowywana jest ona w oparciu o kluczowe dla biznesu wskaźniki, takie jak kierunki polityki fiskalnej, stan finansów publicznych, jakość środowiska biznesowego, nakłady na innowacyjność czy dostęp do finansowania. Wyniki tegorocznego raportu niestety kolejny rok z rzędu nie napawają optymizmem. Z jakimi problemami boryka się europejski biznes?

Atrakcyjność inwestycyjna Europy nie poprawia się

W zeszłym roku badanie przeprowadzone wśród organizacji członkowskich BusinessEurope wykazało, że około 90% z nich uważa, że środowisko inwestycyjne w UE jest mniej konkurencyjne w stosunku do pozostałych wiodących gospodarek. Tegoroczna analiza pokazuje, że UE nie udało się powstrzymać tego niepokojącego trendu i atrakcyjność Europy nie ulega wciąż poprawie – większość federacji członkowskich ponownie wskazała, że atrakcyjność UE jako miejsca do inwestycji dla globalnych firm utrzymuje się na stałym poziomie lub nawet spadła w ciągu ostatniego roku.

Oceny te znajdują potwierdzenie w przytoczonych w raporcie liczbach, które obrazują słabnącą pozycję Europy. W ostatnich latach UE nie udało się zniwelować długoterminowej luki produktywności w stosunku do Stanów Zjednoczonych, przy czym ogólna produktywność UE w 2022 r. stanowiła jedynie 75% wydajności w USA. Stany Zjednoczone uzyskały również przewagę nad Europą pod względem inwestycji w aktywa niematerialne, na przykład w kapitał ludzki czy badania i rozwój, inwestując 20,2% PKB w 2019 r. w porównaniu z 14,6% PKB w UE. Ogólna liczba projektów BIZ spadła w UE w 2022 r. o 2% w porównaniu ze wzrostem o 45% w Azji i 19% w Ameryce Północnej.

Wyzwania dla europejskiego biznesu

Jak wskazują europejskie przedsiębiorstwa, największymi wyzwaniami w UE pozostają wciąż wysokie ceny energii, deficyt siły roboczej i luka kompetencyjna, a także nadmierne obciążenie regulacyjne.

Większość federacji członkowskich BusinessEurope uważa, że obciążenia administracyjne wzrosły w ciągu ostatniego roku w wyniku wdrożonych przez Komisję Europejską kolejnych ambitnych projektów legislacyjnych. Jak ocenia BE, propozycje w ramach Zielonego Ładu w 2022 r. stanowiły łącznie prawie 2 miliardy euro dodatkowego obciążenia administracyjnego dla unijnych przedsiębiorstw. Inne koszty prowadzenia biznesu również rosną – ceny prądu w I półroczu 2023 r. były o 130% wyższe niż w okresie przed pandemią, w porównaniu do wzrostu cen energii elektrycznej w USA o 22%. Co więcej, 22% unijnych przedsiębiorstw działających w przemyśle wskazało, że niedobory siły roboczej ograniczyły ich zdolność produkcyjną na koniec 2023 r. Warunki prowadzenia biznesu w Europie stają się tym samym coraz trudniejsze.

Priorytety dla nowej Komisji Europejskiej

Przed nami nowy cykl instytucjonalny – w czerwcu odbędą się wybory do Parlamentu Europejskiego, natomiast w listopadzie ukonstytuuje się nowa Komisja Europejska. W tym nowym rozdaniu UE musi skupić się na przywróceniu konkurencyjności Europy. Mamy nadzieję, że raport Letty na temat jednolitego rynku i Draghiego w sprawie konkurencyjności UE, rozpoczną dyskusję na temat konkretnych działań, które realnie wesprą przedsiębiorstwa działające na terenie Europy i zapobiegną dalszemu spadkowi atrakcyjności inwestycyjnej UE.

UE musi skupić się na dalszym rozwoju i integracji jednolitego rynku towarów i usług – zwłaszcza w obszarach takich jak usługi cyfrowe czy finansowe. Liczymy również na to, że Komisja Europejska wywiąże się ze swojego zobowiązania dotyczącego zmniejszenia wymogów w zakresie sprawozdawczości dla przedsiębiorstw o 25%, co będzie stanowiło pierwszy istotny krok w kierunku lepszego stanowienia prawa. Niezwykle potrzebne jest również zadbanie o to, aby Zielony Ład stał się strategią wzrostu i został uzupełniony odpowiednią polityką przemysłową, która wesprze rozwój przedsiębiorstw.

Tylko poprzez wzmocnienie swojej gospodarki i poprawę swojej atrakcyjności jako miejsca do inwestycji UE będzie w stanie osiągnąć w nadchodzących latach swoje cele środowiskowe i społeczne, a także w dalszym ciągu zapewniać pokój, dobrobyt i bezpieczeństwo w coraz bardziej niepewnej sytuacji na świecie.

Z raportem można zapoznać się tutaj.

Luana Żak, zastępczyni dyrektorki Przedstawicielstwa Lewiatana w Brukseli

Artykuł dla marcowego wydania Brussels Headlines – newslettera europejskiego Konfederacji Lewiatan

Powrót

15 marca br. negocjatorzy Rady UE i Parlamentu Europejskiego doszli do porozumienia odnośnie projektu rozporządzenia o europejskiej przestrzeni danych dotyczących zdrowia. Porozumienie będzie teraz musiało zostać zatwierdzone zarówno przez Radę UE, jak i Parlament.

przepisy UE wymiana danych zdrowie

Celem regulacji jest poprawa dostępu obywateli do swoich elektronicznych danych zdrowotnych oraz umożliwienie ponownego wykorzystania określonych danych w celach o charakterze publicznym oraz badań naukowych. Rozporządzenie ustanawia ekosystem danych zdrowotnych, co przyczyni się do stworzenia jednolitego rynku dla cyfrowych usług i produktów zdrowotnych.

Regulacja umożliwi pacjentom dostęp do danych zdrowotnych z systemów ochrony zdrowia państw członkowskich. Podobnie będzie w przypadku pracowników ochrony zdrowia. Nowe rozwiązania prawne pozwolą przykładowo obywatelowi Polski zrealizować receptę podczas wakacji we Włoszech lub lekarzowi w Polsce na dostęp do historii medycznej pacjenta z Francji leczącego się w Polsce.

Elektroniczna dokumentacja medyczna będzie zawierać informacje m.in. o wynikach badań laboratoryjnych, receptach, badaniach diagnostyki obrazowej. Na podstawie regulacji zostanie stworzony unijny standard wymiany elektronicznej dokumentacji medycznej oraz jakości danych i ich bezpieczeństwa.

Europejska Przestrzeń Danych dot. Zdrowia pozwoli na udostępnianie zanonimizowanych danych, włączając w to historie medyczne, wyniki badań klinicznych, informacje o patogenach, dane genetyczne oraz informacje z rejestrów zdrowia publicznego. Podczas negocjacji posłowie do PE upewnili się, że dane te nie będą wykorzystywane do decyzji na rynku pracy czy warunków kredytowych, ani do innych form dyskryminacji lub profilowania.

Uchwalenie rozporządzenie będzie kolejnym zdecydowanym krokiem w stronę stworzenia Europejskiej Unii Zdrowotnej i przyniesie wzmocnienie cyfryzacji ochrony zdrowia w państwach członkowskich.

Kacper Olejniczak, dyrektor Departamentu Ochrony Zdrowia i Sektora Life Sciences w Konfederacji Lewiatan

Artykuł dla Brussels Headlines – newslettera europejskiego Lewiatana

Powrót

Podczas marcowej sesji plenarnej, Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny przyjął rezolucję dotyczącą wyborów europejskich, która opowiada jakiej Unii Europejskiej potrzebujemy i chcemy. Towarzyszyła temu debata o konieczności szerokiego zaangażowania obywateli w kampanię i same wybory.

EKES Parlament Europejsk rezolucja wybory

W wielu krajach członkowskich Unii coraz częściej dochodzą do głosu partie i ugrupowania prawicowe, które mają zupełnie inną wizję przyszłości Unii, kwestionują podstawowe wartości Unii, co przy ciągle stosunkowo niskiej frekwencji staje się groźne. Nie jesteśmy też, jako zwolennicy Unii bez winy.

Dobrze, że mamy ważną deklarację i chcemy, aby wybory europejskie stały się świętem liberalnej demokracji. Jednak musimy wreszcie zrozumieć, że w społeczeństwach wiedza o Unii Europejskiej jest wciąż niewystarczająca. Obywatele nie mają pojęcia, jak działa UE, często jest ona oskarżana przez krajowych polityków o narzucanie niepotrzebnych i wymagających regulacji, co jest pretekstem do ich własnych zaniedbań. Niektórzy obywatele kojarzą UE z funduszami, niektórzy z Covidem i zakupem szczepionek, jeszcze inni z walką o równość obywateli bez względu na płeć, orientację czy pochodzenie, część z blokadami rolników, jednak dla większości jest to skomplikowana i tajemnicza struktura. Nie wiedzą, jaki jest program kluczowych europejskich partii w Parlamencie Europejskim, a mają na nie głosować wybierając europosłów, choć listy w tych wyborach nie będą jeszcze oznaczone logo partii europejskiej. Transmisja obrad PE lub migawek z posiedzeń Rady nie wystarczy. UE i jej instytucje potrzebują własnej, aktywnej polityki komunikacyjnej. Pewnie już w nowej kadencji, ale ważnym zadaniem jest przebicie tej brukselskiej bańki.

Rezolucja EKES – Głosujcie za zjednoczoną, demokratyczną, konkurencyjną i zrównoważoną Unią Europejską opartą na modelu społecznym!

Lech Pilawski, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan, członek EKES

Artykuł dla marcowego wydania Brussels Headlines – newslettera europejskiego Konfederacji Lewiatan

Powrót

W Brukseli coraz więcej mówi się o bezpieczeństwie zarówno w kontekście gospodarczym, jak i militarnym. Mówi się również o nowej tece ds. obronności w ramach Komisji Europejskiej 2024-2029. Wygląda na to, że rok 2024 będzie przełomowy jeśli chodzi o inicjatywy z zakresu bezpieczeństwa i obrony zarówno w ramach UE, jak i NATO.

bezpieczeństwo Europa obrona UE wojsko. WPBiO

W 2022 r. został zatwierdzony Strategiczny kompas na rzecz bezpieczeństwa i obrony, dokument polityczny definiujący unijną strategię do 2030 r. Jego pierwsza wersja została zaprezentowana przez Josepa Borrella w listopadzie 2021 r. i opierała się na ocenie służb wywiadowczych 27 państw, jak również dialogu pomiędzy państwami członkowskimi, unijnymi instytucjami i ekspertami. Głównym celem kompasu było zapewnienie wytycznych politycznych dotyczących osiągnięcia przez UE autonomii strategicznej w czterech obszarach: zarządzanie kryzysowe, odporność, potencjał i partnerstwa. Rosyjska agresja na Ukrainę, 24 lutego 2022 r., zasadniczo zmieniła kontekst geopolityczny, co doprowadziło do przyjęcia jego nowej wersji.

Dla przypomnienia, unijna Wspólna polityka bezpieczeństwa i obrony (WPBiO) została ustanowiona w traktacie lizbońskim w 2009 r. Jest częścią Wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (WPZiB). Jednak w okresie do 2022 r. niedostatecznie się w tej materii działo, z uwagi na brak politycznej woli i co za tym idzie, niewielkie unijne inwestycje. Działania koncentrowały się wokół projektów w ramach PESCO, dotyczących m. in. szkoleń, rozwijania zdolności, gotowości operacyjnej.

W obliczu nowych zagrożeń, sytuacja się zmienia. W czerwcu br. Rada Europejska zatwierdzi nową Strategiczną Agendę UE, w ramach której bezpieczeństwo i obrona będą jednym z priorytetów. W najbliższych miesiącach, możemy spodziewać się intensyfikacji debat na temat zamówień obronnych, alokacji budżetu oraz roli instytucji takich jak Europejski Bank Inwestycyjny (EBI). Wezwania do zwiększenia wydatków na obronność i testowanie mechanizmów wspólnego finansowania odzwierciedlają uznanie potrzeby długoterminowych inwestycji w ten obszar. Wyzwaniem jest nie tylko uzupełnienie zapasów wojskowych i pozyskanie niezbędnego sprzętu, ale także promowanie trwałego zaangażowania w wzmacnianie zdolności obronnych Europy. Mobilność wojskowa wyłoniła się jako kwestia kluczowa, z UE odgrywającą decydującą rolę w ułatwianiu przemieszczania się wojska między państwami członkowskimi. Obejmuje to m. in. inwestycje w infrastrukturę, upraszczanie procedur celnych. Niezależnie od wyniku wyborów w USA, Europejczycy muszą wzmocnić europejski filar NATO i stać się wiarygodnym partnerem w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony.

Ta dyskusja jest częścią szerszej dyskusji nt. przyszłości jednolitego rynku, polityki przemysłowej, konkurencyjności oraz budowy otwartej strategicznej autonomii UE. Potrzebujemy spójnej wizji dla tych ważnych wyzwań stojących przed Europą i tego będziemy wymagać od unijnych instytucji, które wyłonią się po wyborach europejskich.

Kinga Grafa, zastępczyni dyrektora generalnego Lewiatana ds. europejskich

Artykuł dla marcowego wydania Brussels Headlines

Powrót

Mieszkalne, publiczne, czy komercyjne – wszystkie budynki w Unii Europejskiej mają stać się zeroemisyjne. Plan już jest, ale pytań i emocji wokół niego nie brakuje.

budynkowa dyrektywa EPBD przepisy termomodernizacja UE

W połowie marca Parlament Europejski przyjął długo przygotowywaną i budzącą dużo emocji znowelizowaną Dyrektywę o charakterystyce energetycznej budynków, zwaną częściej „budynkową” lub EPBD, a mającą ogromne znaczeniu dla europejskiej transformacji energetycznej. Rzecz nie tylko w tym, że agresja Rosji – kluczowego dostawcy paliw kopalnych w Europie – rozwiała złudzenia i kazała nam pilnie przedefiniować pojęcie bezpieczeństwa energetycznego. EPBD to przede wszystkim kluczowy kawałek układanki, jaką jest unijny pakiet Fit For 55.

Jeśli naprawdę chcemy, jako Europa, być globalnym liderem ochrony klimatu, łączyć i elektryfikować sektory, poprawiać jakość powietrza, systemem ETS2 objąć wreszcie pomijane dotychczas źródła emisji gazów cieplarnianych, a jednocześnie walczyć z ubóstwem energetycznym, transformować i rozwijać ciepłownictwo oparte na OZE, stymulować gospodarkę i zielone miejsca pracy – nie uda się to bez trwałego i znaczącego obniżenia zapotrzebowania budynków na energię.

Ilości i skali wyzwań odpowiada objętość i kompleksowość dyrektywy. Zawarte w niej europejskie standardy energetyczne dotyczą budynków „wszelkich”: tych, w których mieszkamy, pracujemy, obiektów użyteczności publicznej, zarówno nowych, które dopiero powstaną, jak i już istniejących. Liczbę samych budynków mieszkalnych w Polsce szacuje się na 6,9 mln, a 80% z nich w roku 2050 będzie nadal stała.

Zmiany, zmiany, zmiany…

Gdyby istotę tej ponad 150-stronnicowej dyrektywy chcieć streścić w jednym zdaniu, to stanowi ona mapę drogową wskazującą, w jaki sposób przez następne ćwierć wieku kraje członkowskie Unii mają wyeliminować paliwa kopalne ze źródeł energii dla budynków, wprowadzić standardy zeroemisyjne oraz nade wszystko jak zmniejszać zapotrzebowanie istniejących budynków na energię, poprzez ich stopniową, wspieraną przez państwo termomodernizację.

Wśród licznych i ważnych zmian wprowadzanych przez EPBD, ja wskazałbym trzy game-changery:

Obowiązek objęcia budynków systemem klas energetycznych (od A do G). Nie tylko zainicjuje to pozytywną rewolucję w świadomości społecznej i na rynku sprzedaży oraz wynajmu nieruchomości. Klasy energetyczne stworzą też wreszcie ramy do oceny postępów krajowych planów termomodernizacji budynków, gdyż na razie Polska działa tu praktycznie po omacku.
Obowiązek zapewnienie nie tylko niezbędnego wsparcia finansowego, ale również ogólnokrajowej sieci doradztwa energetycznego (one-stop-shops), oferującego powszechne, bezpłatne i kompleksowe usługi – od udzielenia informacji i porad, po pomoc w wypełnianiu i składaniu wniosków o dofinansowanie.I na koniec, last but not least – kluczowa zmiana forsowana m.in. przez sektor prywatny:
Dla budynków niemieszkalnych zrezygnowano z kategorycznego brzmienia wielu obowiązkowych wymogów technologicznych (dotyczących np. fotowoltaiki), poprzez dodanie w kilku miejscach zastrzeżenia: „where technically and economically feasible”.

Budynki nowe będą musiały być wyłącznie zeroemisyjne („nie emitować na miejscu gazów cieplarnianych z paliw kopalnych”) – niemieszkalne już od 2028 roku, mieszkalne dwa lata później. W zależności od charakteru i powierzchni będą też miały obowiązek montażu instalacji do wykorzystania energii słonecznej – kolektory słoneczne lub panele fotowoltaiczne.

Dla tych istniejących, wyznaczono wskaźniki łącznego zmniejszenia zapotrzebowania na energię i terminy ich osiągnięcia. Obiekty mieszkalne – 16% redukcji do 2030 roku, do roku 2035 – 20-22% , z czego ponad połowa (55%) ma pochodzić z budynków z klasy G. W przypadku obiektów niemieszkalnych, wymogi dotyczą termomodernizacji tych o najgorszej charakterystyce – 16% do 2030 i 26% do 2033.

Co z gazem?

Najwięcej emocji i komentarzy budzą dwie wskazane dyrektywą daty dotyczące urządzeń grzewczych zasilanych gazem ziemnym: rok 2025 jako kres możliwości dotowania nowych pieców gazowych ze środków unijnych, oraz rok 2040, od którego nie będzie można ich używać nawet w budynkach istniejących. Pilność pierwszego z tych terminów wynika wprost z całego pakietu FF55 – skoro od 2027 gaz ziemny, a więc i ogrzewanie gazowe, zdrożeje po objęciu go systemem ETS2, nie możemy unijnymi dotacjami zachęcać ludzi do wpadania w tzw. „pułapkę gazową”. Dobrze tłumaczy to najnowszy, opublikowany 26 marca raport Forum Energii „Czysta i tania energia w polskich domach”.

Ta druga data – 2040 jest faktycznie mocno dyskusyjna. Po pierwsze jednak, restrykcje dotyczyć mają nie urządzeń, lecz samego paliwa – gazu ziemnego, który można z powodzeniem zastąpić chemicznie identycznym biometanem, uzyskiwanym z biogazu. Mamy 15 lat na odblokowanie wreszcie w Polsce jego znaczącego potencjału. Po drugie zaś, diabeł jak zawsze tkwi w szczegółach – zakaz najpewniej nie obejmie hybrydowych urządzeń grzewczych, w których przynajmniej część energii pochodzi ze źródeł odnawialnych np. z kolektorów słonecznych.

Wstyd o tym pisać, ale jednak trzeba odnotować, że w mediach wciąż nie brak też kasandrycznych wizji (podgrzewanych czasem przez niewiedzę a czasem cynicznie, z pobudek politycznych) przymusowych remontów, a nawet eksmisji i wpędzania ludzi w ubóstwo energetyczne. Są to jednak jedynie powidoki propozycji z wersji dyrektywy odrzuconej jeszcze w zeszłym roku. Po więcej informacji na temat ubóstwa energetycznego warto sięgnąć do raportu „Cztery oblicza ubóstwa energetycznego” wydanego miesiąc temu przez Polski Instytut Ekonomiczny.

Co dalej?

Samo uchwalenie dyrektywy to dopiero pierwszy krok. Przez najbliższe dwa lata, jakie mamy na transpozycję większości przepisów, czeka nas zmierzenie się z równie licznymi co trudnymi dylematami. Ponieważ wszystko co potrójne jest doskonałe, wskażę tylko trzy, według mnie najciekawsze:

Jak każde ogromne, wieloletnie przedsięwzięcie, powszechną termomodernizację również warto zacząć od „nisko wiszących owoców”, ale gdzie dostrzeże je nasz rząd? Czy na cel weźmie największe do uzyskania (w Excelu) oszczędności drzemiące w „wampirach energetycznych”, czyli budynkach o najgorszej charakterystyce energetycznej, ale zarazem najbardziej kapitałochłonne i najtrudniejsze proceduralnie do pozyskania? Czy też zacznie od mniejszych, ale najłatwiejszych do uruchomienia inwestycji, zwracając się do osób nieco zamożniejszych, których łatwiej przekonać i zmotywować mniejszym, ale odpowiednio skrojonym wsparciem finansowym?
Jakie będą dalsze losy głównego obecnie narzędzia wspierającego termomodernizację domów jednorodzinnych, czyli Programu Czyste Powietrze? Nadal pełen wad, ale niewątpliwie rozpędzony – każdego miesiąca do NFOŚiGW wpływają wnioski na kilkaset milionów złotych dotacji. Jego skuteczność jednak nadal pozostaje zagadką – wciąż mierzona jest jedynie ilością wypłacanych pieniędzy (!), a strukturalnie jest programem bardziej socjalnym niż środowiskowym – najwyższe poziomy dofinansowania (do 135 tys. zł) premiują nie najbardziej kompleksowe inwestycje, lecz jak najniższe dochody wykazywane przez właściciela nieruchomości.Żeby daleko nie szukać, u naszych południowych sąsiadów też działa (już drugą dekadę) program wspierania termomodernizacji domów. Nosi inną, wiele mówiącą nazwę Nová Zelená Úsporám, czyli Nowe Zielone Oszczędności. Weryfikację sytuacji socjalnej wnioskodawców Czesi pozostawiają organom kompetentnym – pomocy społecznej, a operator programu skupia się zaś na tym, na czym się zna, czyli na maksymalizowaniu „kupowanych” od społeczeństwa efektów ekologicznych. Wysokość średniego dofinansowania wynosi w przeliczeniu ok. 30 tys. złotych.
Czy polski rząd postawi na reset i nowe narzędzia, czy na kolejne naprawy istniejącego Programu Czyste Powietrze?
Co zrobić z budynkami w najgorszym stanie technicznym, w których głęboka termomodernizacja jest niewykonalna w przyczyn technicznych lub prawnych, a częściej – całkowicie nieopłacalna ekonomicznie? Inwestowanie ogromnych nakładów w budynki o zerowej rynkowej wartości rodziłoby pytania o efektywność wydatkowania środków publicznych. Albo jakie systemowe rozwiązania zaproponować starszym, niemajętnym osobom mieszkającym samotnie w dużych i kosztownych do ogrzania domach?

Dylematów tych jest znacznie więcej a w ich rozwiązaniu Lewiatan z pewnością będzie jak zawsze pomagał, co ostatnio bardzo miło doceniła firma Grant Thornton, przyznając nam nagrodę dla „Partnera społecznego dekady”.

Choć dyrektywę czeka jeszcze zatwierdzenie przez Radę UE i publikację w unijnym dzienniku urzędowym, jednak z informacji uzyskanych w MRiT wynika, że projekt klas energetycznych jest już gotowy i w ciągu najbliższych miesięcy trafi do konsultacji, o czym z pewnością poinformujemy.

Jan Ruszkowski, ekspert Lewiatana

Artykuł dla marcowego wydania Brussels Headlines – newslettera europejskiego Konfederacji Lewiatan

Powrót

- Potrzebujemy polityki przemysłowej, która wspiera transformację tradycyjnie silnych branż i tworzy solidne podstawy dla sektorów o wysokim potencjale wzrostu. Utrzymanie konkurencyjności gospodarki UE wymaga ograniczenia przeszkód biurokratycznych, a także uporządkowanie kwestii prawnych – powiedziała Henryka Bochniarz, przewodnicząca Rady Głównej Konfederacji Lewiatan, w czasie „Trójstronnego Szczytu Społecznego na rzecz wzrostu i zatrudnienia”, który odbył się w Brukseli.

Bochniarz szczyt społeczny Bruksela

W spotkaniu udział wzięli przewodnicząca Komisji Europejskiej, Ursula von der Leyen, przewodniczący Rady Europejskiej, Charles Michel, przedstawiciele państw członkowskich reprezentujących aktualną i dwie przyszłe Prezydencje w UE, związków zawodowych i organizacji przedsiębiorców. Polskę reprezentowała Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, minister rodziny, pracy i polityki społecznej.

Tematem przewodnim dyskusji była kwestia silnej gospodarczo i społecznie Europy, która odegra istotną rolę w świecie. Odnoszono się do strategii dla przemysłu uwzględniającej Zielony Ład i tworzenie wysokiej jakości miejsc pracy, funkcjonowania jednolitego rynku, przynoszącego korzyści przedsiębiorstwom i pracownikom czy radzenia sobie z niedoborami pracowników.

Przewodnicząca Komisji Europejskiej podkreśliła, że Europa wchodzi w nowy etap, w którym dialog z biznesem będzie kluczowy – przed nami implementacja założeń Zielonego Ładu, co wymaga rozwiązań szytych na miarę potrzeb różnych sektorów. Ursula von der Leyen wskazała, że nowe czasy wymagają nowych kompetencji i dlatego też potrzebujemy odpowiednich rozwiązań w zakresie rozwijania umiejętności i nabywania kwalifikacji, a także talentów spoza Unii Europejskiej.

Podczas dyskusji wielokrotnie podkreślono wagę dialogu instytucji unijnych z partnerami społecznymi. Premier Belgii przywołał Deklarację z Antwerpii w sprawie nowego ładu przemysłowego, którą podpisało już ok. 800 firm reprezentujących 20 sektorów, zaznaczając, że powinna ona stanowić drogowskaz dla kolejnej KE. Jednocześnie należy zadbać o to, aby strategia przemysłowa była zrównoważona ekologicznie i społecznie.

Przedstawiciele związków zawodowych podkreślili konieczność inwestowania w rozwój umiejętności pracowników i zapewnienia, że nowa strategia przemysłowa będzie inkluzywna społecznie. BusinessEurope przywołało również problem nadmiernego obciążenia regulacjami dla biznesu. Dekarbonizacja nie może doprowadzić do deindustrializacji UE i dlatego też wzmocnienie dialogu społecznego jest obecnie tak potrzebne.

Henryka Bochniarz, nawiązując do ostatnich protestów rolników zaznaczyła, że transformacja bez wsparcia społeczeństw nie może się powieść. Podkreśliła konieczność udzielenia większego wsparcia dla przedsiębiorców, ale także pracowników, w ramach zielonej i związanej z nią cyfrowej transformacji.

– Zmiany nie mogą zachodzić kosztem zmniejszenia się konkurencyjności unijnej gospodarki. Zachodzące przemiany mają szczególne znaczenie dla polskiego rynku, ze względu na znaczny udział energochłonnych gałęzi przemysłu – powiedziała.

W dłuższej perspektywie transformacje przyniosą korzyści dla środowiska i przyczynią się do modernizacji gospodarki oraz tworzenia wysokiej jakości miejsc pracy. Jednak w perspektywie krótkoterminowej zielona transformacja wiąże się z wyzwaniami społecznymi i gospodarczymi, wywołując szereg zagrożeń zarówno po stronie pracowników, jak i przedsiębiorców.

Skutki transformacji dla rynku pracy oznaczają zmiany w poziomie i strukturze zatrudnienia w odniesieniu do poszczególnych branż i zawodów. Nie ulega wątpliwości, że bez efektywnego systemu wsparcia pracodawców dostosowanie kompetencji i kwalifikacji będzie postępować w tempie niewystarczającym do utrzymania konkurencyjnej pozycji polskie gospodarka. W szczycie wzięła również udział Kinga Grafa, zastępczyni dyrektora generalnego Lewiatana ds. europejskich.

Konfederacja Lewiatan

Kategoria: Aktualności-Bruksela

Konferencja „Kosmetyczna Polska. Sukcesy, zadania i wyzwania” [relacja]

Spotkanie z Kerstin Jorną – dyrektor generalną w Komisji Europejskiej [Relacja]

Spotkanie z Komisarzem Unii Europejskiej do spraw rynku wewnętrznego

O Zielonym Ładzie z Thierrym Bretonem

Rozmowy o rozwoju relacji europejskich i ukraińskich przedsiębiorstw

Jak włączyć biznes w proces odbudowy Ukrainy – warsztaty Komisji Europejskiej

Europejski biznes krytycznie ocenia rok 2023

Atrakcyjność inwestycyjna Europy nie poprawia się

Wyzwania dla europejskiego biznesu

Priorytety dla nowej Komisji Europejskiej

Europejska przestrzeń danych dotyczących zdrowia – porozumienie Rady UE i Parlamentu

15 marca br. negocjatorzy Rady UE i Parlamentu Europejskiego doszli do porozumienia odnośnie projektu rozporządzenia o europejskiej przestrzeni danych dotyczących zdrowia. Porozumienie będzie teraz musiało zostać zatwierdzone zarówno przez Radę UE, jak i Parlament.

EKES wspiera wybory do Parlamentu Europejskiego

Podczas marcowej sesji plenarnej, Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny przyjął rezolucję dotyczącą wyborów europejskich, która opowiada jakiej Unii Europejskiej potrzebujemy i chcemy. Towarzyszyła temu debata o konieczności szerokiego zaangażowania obywateli w kampanię i same wybory.

Polityka bezpieczeństwa i obrony UE

Zeroemisyjna przyszłość budynków – co zawiera dyrektywa EPBD?

Mieszkalne, publiczne, czy komercyjne – wszystkie budynki w Unii Europejskiej mają stać się zeroemisyjne. Plan już jest, ale pytań i emocji wokół niego nie brakuje.

Zmiany, zmiany, zmiany…

Co z gazem?

Co dalej?

Transformacja bez wsparcia społeczeństw nie może się powieść