W piątek 6 września członkowie Lewiatana spotkali się z wiceministrem cyfryzacji, Dariuszem Standerskim. To kolejne wydarzenie w ramach cyklu „Spotkań z Prezydencją”, poświęcone priorytetom polskiej prezydencji w Radzie UE.
cyfryzacjalewiatanpolska prezydencja w UErelacjaUE
Organizowane przez Konfederację Lewiatan „Spotkanie z Prezydencją” tym razem zostało poświęcone planom resortu cyfryzacji związanym z przyszłym sprawowaniem przez Polskę Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej.
W takcie wydarzenia goście z Ministerstwa Cyfryzacji przedstawili szczegółowe informacje dotyczące „cyfrowych” ram Prezydencji. Omówili także priorytety resortu na najbliższy czas, w tym program oraz wydarzenia towarzyszące.
Firmy członkowskie dopytywały o istotne z ich perspektywy szczegóły na temat planów Ministerstwa na pierwsze półrocze 2025 roku. Padło też szereg pomysłów na to, jak mogą włączyć się w inicjatywy proponowane przez Ministerstwo Cyfryzacji oraz jak wesprzeć swoją obecnością wydarzenia organizowane w ramach Prezydencji.
W trakcie dyskusji poruszono m.in. takie kwestie jak konkurencyjność i innowacyjność Europy, spójność prawa w zakresie cyfryzacji czy rozwój sztucznej inteligencji.
Wiceministrowi Standerskiemu towarzyszyli: Rafał Kownacki, dyrektor Departamentu Współpracy Międzynarodowej oraz Karol Michalski, naczelnik Wydziału Koordynacji Współpracy Międzynarodowej w Ministerstwie Cyfryzacji.
Ze strony Konfederacji Lewiatan spotkanie rozpoczęła dyrektorka generalna, Małgorzata Mroczkowska-Horne. Dyskusję prowadziły Aleksandra Musielak, dyrektorka Departamentu Rynku Cyfrowego oraz Eliza Turkiewicz, ekspertka.
09 września 2024
EFNI 2024: w Sopocie o tym, co będzie jutro – już po raz trzynasty
Już po raz trzynasty – i jak zawsze w Sopocie – odbędzie się Europejskie Forum Nowych Idei, którego organizatorem jest Konfederacja Lewiatan. EFNI, które w tym roku będzie trwało od 16 do 18 października, to jedna z największych konferencji biznesowych w tej części kontynentu, poświęcona globalnym trendom, nowym ideom oraz przyszłości Europy.
2024EFNISopot
Służy za platformę dialogu i wymiany myśli pomiędzy przedstawicielami świata biznesu, nauki, kultury, decydentów, liderów opinii oraz reprezentantów administracji lokalnej, krajowej i europejskiej, co roku gromadząc około półtora tysiąca uczestników z kilkunastu krajów.
Wśród gości i panelistów EFNI 2024 znajdą się przedstawiciele świata biznesu, kultury oraz nauki, a także europejskiej i polskiej administracji publicznej, w tym członkowie Rady Ministrów. Swoją obecność w Sopocie potwierdzili: Krzysztof Gawkowski, wiceprezes Rady Ministrów i minister cyfryzacji, Adam Bodnar, minister sprawiedliwości, Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, minister funduszy i polityki regionalnej, Marzena Okła-Drewnowicz, minister ds. polityki senioralnej, Izabela Leszczyna, minister zdrowia, Krzysztof Paszyk, minister rozwoju i technologii, Barbara Nowacka, minister edukacji, Paulina Hennig-Kloska, minister klimatu i środowiska, Światłana Cichanouska, prezydentka-elekta Białorusi, Zbigniew Derdziuk, prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych czy Tomasz Chłoń, pełnomocnik ministra spraw zagranicznych ds. przeciwdziałania dezinformacji międzynarodowej.
Tegoroczna edycja ponownie odbędzie się w sopockim hotelu Radisson Blu. Na uczestników czekać będzie różnorodny program: debaty skupiać się będą wokół najważniejszych wyzwań dla biznesu i społeczeństw w zmieniającym się świecie. Porozmawiamy o globalnych trendach oraz o przyszłym kształcie Unii. Europejskie Forum Nowych Idei to jedyna konferencja w Polsce, w której kluczową perspektywą nie są najbliższe dni czy miesiące, a lata i dekady.
Debaty panelowe zostaną podzielone na pięć ścieżek tematycznych:
Europa w zrównoważonym świecie,
Europa w spolaryzowanym świecie,
Europa i cyfrowa transformacja
Europa i zielona zmiana,
Zdrowa Europa.
Ponadto Forum wzbogacą dyskusje w formacie EFNI Talks, rozmowy Nocnych Marków, spotkania z autorami książek i wiele więcej.
Trzynasta edycja Europejskiego Forum Nowych Idei będzie wyjątkowa z wielu względów. Forum odbywa się tuż przed objęciem przez Polskę unijnej prezydencji, a także w roku 25-lecia Konfederacji Lewiatan, która organizuje wydarzenie we współpracy z BusinessEurope i miastem Sopot.
Więcej szczegółów dotyczących programu EFNI 2024 tutaj.
Europejskie Forum Nowych Idei
Sopot, Hotel Radisson Blu
16-18 października 2024
Zarejestruj się już dziś na efni.pl
#CoBędzieJutro
Europejskie Forum Nowych Idei organizowane jest od 2011 roku przez Konfederację Lewiatan przy współudziale BusinessEurope oraz miasta Sopot. Partnerami strategicznymiEFNI 2024 są Orange, Orlen SA i Google. Partnerzy główni: Adamed, Allegro, Amazon, BAT Poland, Danone, Fundacja Kronenberga City Handlowy, Miasto Gdańsk, Grupa Lux Med, Huawei, IKEA, InPost, Invest in Pomerania, Komisja Europejska, Meta, Philip Morris International, TikTok oraz Samorząd Województwa Pomorskiego. Partnerzy wspierający: BASF, bp Polska, Centrum Kreatywności Targowa, Deutsche Bank, Diageo, GSK, EDP PE, Grupa Ergis, Château Isolette, Kotler Impact, Polski Związek Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego, Millennium Bank, Medicover, PharmaNET, Radisson Blu Sopot, Range Rover, Servier, Uber, Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Związek Pracodawców Technologii Cyfrowych. Strategicznymi partnerami merytorycznymi są: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie i Uniwersytet Łódzki, a partnerami merytorycznymi: Centrum Stosunków Międzynarodowych, Euractiv.pl, Forum Odpowiedzialnego Biznesu, Fundacja Nowej Wspólnoty, Instytut Finansów Publicznych, Legimi, PWN oraz Thinktank. Partnerami instytucjonalnymi są Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny Grupa Pracodawców oraz Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, a partnerem technologicznym – Amber Expo. Główni partnerzy medialni: BusinessInsider Polska, Dziennik Gazeta Prawna, Forbes, Onet, TOK FM, Radio Zet, Rzeczpospolita, RP.pl i Wyborcza.biz. Partnerzy medialni: ams, Miesięcznik Bank, Biznes Prestiż, Express Biznesu, ICAN Institute, ISB News, My Company Polska, Parkiet.com, Puls Biznesu, Radio Nowy Świat, Tórjmiasto.pl oraz Warsaw Business Journal.
06 września 2024
Lewiatan i OPZZ wybiorą najlepsze agencje zatrudnienia
Do 27 września br. będą przyjmowane zgłoszenia agencji zatrudnienia do programu certyfikacji „Agencja zatrudnienia przyjazna pracownikom”, stworzonym przez Konfederację Lewiatan i Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych.
agencje zatrudnieniacertfikacjaprogram
To już trzecia edycja tego programu, który ma przede wszystkich promować wysokie standardy usług pośrednictwa pracy i pracy tymczasowej. Wyróżnione agencje wykazują ponadprzeciętną troskę o jakość świadczonych usług, promują stabilne formy zatrudnienia, podejmują działania służące zapewnieniu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zwiększeniu zadowolenia pracowników.
Do udziału w programie zapraszamy agencje zatrudnienia, które nie posiadają certyfikatu. Przed rokiem zostało wyróżnionych osiem agencji: Abalone Poland, Contrain Poland, Devire, Gi Group, Manpower Group, OTTO Work Force Solutions, Randstad Polska i Trenkwalder. Certyfikat jest przyznawany na dwa lata.
– Agencje zatrudnienia odgrywają niezwykle istotną rolę w gospodarce, są ważnym i niezbędnym elementem rynku pracy. Świadczą wyspecjalizowane usługi w zakresie pośrednictwa pracy zarówno dla poszukujących zatrudnienia, jak i dla pracodawców. Uzupełniają działania publicznych służb zatrudnienia, podejmują inicjatywy w zakresie podnoszenia kwalifikacji pracowników, zapewniają cudzoziemcom możliwość podejmowania legalnej pracy, realizują programy outplacementowe. Jako organizacja pracodawców dążymy do tego, aby rynek pracy tymczasowej cechował się najwyższymi standardami. W związku z tym warto promować najlepsze, najbardziej godne zaufania agencje – mówi Nadia Kurtieva, ekspertka Konfederacji Lewiatan.
Przy wyborze najlepszych agencji zatrudnienia bierze się pod uwagę kwestie dotyczące m.in.: bezpieczeństwa i higieny pracy, promowania umów o pracę, przeciwdziałania dyskryminacji i mobbingowi, wysiłki mające na celu zapobieganie konfliktom, stwarzanie pracownikom możliwości rozwoju zawodowego czy przedsięwzięcia na rzecz zwiększania zadowolenia pracowników z podejmowanej pracy.
Konfederacja Lewiatan i OPZZ rekomendują wyróżnione agencje zatrudnienia do współpracy zarówno dla pracowników, jak i pracodawców. Agencje są oceniane przez 6-osobową kapitułę w następujących obszarach: usługi pośrednictwa pracy, obszar pracy tymczasowej, zatrudnianie cudzoziemców.
Program certyfikacji agencji zatrudnienia jest pierwszą inicjatywą podjętą wspólnie przez związek zawodowy i organizację pracodawców. Jego celem jest weryfikacja jakości usług świadczonych przez agencje zatrudnienia, promowanie agencji zatrudnienia dbających o wysokie standardy zatrudnienia, poprawa wizerunku agencji zatrudnienia i promocja dobrych praktyk w zakresie zatrudniania pracowników przez agencje zatrudnienia.
Już w październiku odbędzie się finał drugiej edycji konkursu HR Tech Changer organizowanego przez Polskie Forum HR, członka Konfederacji Lewiatan. Finaliści zaprezentują innowacyjne rozwiązania przed największymi korporacjami i firmami poszukującymi nowych technologii, mogących wesprzeć ich działania związane z zasobami ludzkimi. Zgłoszenia do konkursu przyjmowane są do 20 września.
changerHRtech
Współczesny świat biznesu charakteryzuje się niesamowitą dynamiką, powodującą częste zmiany trendów w wielu obszarach gospodarki, a w tym – a może przede wszystkim – HR-u. Firmy dostosowując się do potrzeb swoich klientów oraz pracowników, nieustannie poszukują nowych rozwiązań mogących usprawnić ich działania. Właśnie dlatego, w trakcie nadchodzącej konferencji przedstawicieli rynku HR, zaplanowano finał drugiej edycji konkursu HR Tech Changer. Inicjatywa, zapoczątkowana w 2023 roku przez Polskie Forum HR, ma na celu ukazywać przedstawicielom branży nowe trendy i możliwości technologiczne, a także oferować bezpośredni dostęp do możliwości nawiązania z nimi współpracy.
– Zauważyliśmy, że brakowało na rynku przestrzeni do integracji środowiska HR z przedstawicielami nowych technologii i startupów. Wszyscy mamy świadomość, że bez inwestycji w rozwiązania HR Tech budowanie przewagi konkurencyjnej staje się niemożliwe. Nie wszystkie firmy mają jednak zasoby, które pozwalają na bieżąco śledzić trendy na tym rynku. Właśnie dlatego, w ramach naszej inicjatywy HR Tech Changer, postawiliśmy sobie za cel im to ułatwić – komentuje Agnieszka Zielińska, dyrektor Polskiego Forum HR.
Zgłoszenia do konkursu odbywają się za pośrednictwem strony internetowej (link), a warto wspomnieć, że jedną z kategorii jest Debiut Roku, której celem jest wyróżnienie początkujących startupów i tym samym danie im bezpośredniego dostępu do wielu potencjalnych klientów. Pozostałe kategorie konkursu dedykowane są innowacjom z obszarów: Optymalizacja kosztów HR -najlepszy case study, HR Management, HR Automation oraz Recruitment tools.
Pierwsza edycja konkursu, która odbyła się w 2023 roku przyciągnęła blisko sto startupów i firm oferujących narzędzia i rozwiązania wspierające pracę specjalistów z zakresu zasobów ludzkich. W tym, roku organizatorzy spodziewają się podwojenia tej liczby, a część z nich wybrana przez jury składające się z rynkowych ekspertów, będzie miała możliwość zaprezentowania się 23 października w trakcie konferencji HR Tech Changer 2024 organizowanej w Warszawie przez Polskie Forum HR. Co więcej, wszystkie zakwalifikowane rozwiązania zostaną opublikowane w raporcie podsumowującym rynek HR Tech w Polsce (edycja 2023).
– HR TECH CHANGER to więcej niż konkurs. W trakcie konferencji o tym samym tytule poznamy nie tylko finalistów konkursu, ale też przyjrzymy się najnowszym trendom na rynku HR TECH. Dowiemy się jak pozyskiwać finansowanie dla projektów w tym obszarze oraz z drugiej strony, które z nich cieszą się największym zainteresowaniem inwestorów. Zaproszeni goście podzielą się swoimi doświadczeniami ze współpracy na linii inwestorzy i founderzy i uchylą rąbka tajemnicy w zakresie tego co może pójść nie tak – dodaje Przemysław Kadula, członek Zarządu Polskiego Forum HR.
Kontakt dla mediów:
Agnieszka Zielińska
+48 665 355 335
azielinska@polskieforumhr.pl
Konfederacja Lewiatan
06 września 2024
Zaproszenie na spotkanie „Wyzwania i możliwości współpracy polskich i ukraińskich przedsiębiorców”
Konfederacja Lewiatan i Związek Ukraińskich Przedsiębiorców zapraszają na spotkanie przedstawicieli polskiego i ukraińskiego biznesu o wyzwaniach i możliwościach współpracy przedsiębiorców z obu państw.
Ukraina
Spotkanie w gronie przedstawicieli firm działających na obu rynkach lub planujących ekspansję swojego biznesu odbędzie się w czwartek 12 września o godzinie 15:00 w siedzibie Konfederacji Lewiatan (ul. Z. Cybulskiego 5 w Warszawie). Rozpoczniemy je od wystąpień prezydenta Konfederacji Lewiatan Macieja Wituckiego i dyrektorki wykonawczej SUP Kateryny Glazkovej.
W dalszej części przedstawiciele polskich i ukraińskich firm z powodzeniem działających w obu krajach lub zainteresowanych wejściem na rynek sąsiada wezmą udział w dyskusji i podzielą się swoimi doświadczeniami. Po zakończeniu dyskusji będzie możliwość dalszych kuluarowych rozmów przy kawie i herbacie.
UWAGA:
Spotkanie prowadzone będzie w języku angielskim!
Liczba miejsc siedzących w siedzibie Konfederacja „Lewiatan” jest ograniczona, istnieje możliwość zdalnego udziału.
W Bydgoszczy odbyło się posiedzenie Rady Regionów Konfederacji Lewiatan. Wśród omawianych przez członków Rady tematów było m.in. Europejskie Forum Nowych Idei oraz strategia Lewiatana na kolejne lata.
Rada Regionówregiony
To pierwsza Rada Regionów, którą współfinansowaliśmy ze środków pozyskanych w konkursach dla partnerów społecznych.
Zebrani na posiedzeniu rozmawiali o Europejskim Forum Nowych Idei, na które Lewiatan zaprasza już 16 października do Sopotu. Dyskutowano też o projektach dla partnerów społecznych oraz projektach Lewiatana z komponentem regionalnym.
Udział w spotkaniu wziął prezydent Konfederacji Lewiatan Maciej Witucki, który omówił strategię organizacji na kolejne lata.
Przegląd aktualnej sytuacji w dziedzinie podatków, którą omówił Przemysław Pruszyński, doradca podatkowy, dyrektor departamentu podatkowego Konfederacji Lewiatan.
Prawo pracy, przegląd aktualnej sytuacji w zakresie prawa pracy podsumował Robert Lisicki, dyrektor dep. pracy Lewiatana.
Dwa wykłady Dariusza Jodłowskiego: Zapaść gospodarcza Polski wschodniej w wyniku polityki ustalania płacy minimalnej oraz Strategia migracyjna i jej skutki dla tynku pracy.
Podczas spotkania omawiano też Nagrodę Rady Regionów – przedstawienie kandydatów przez regiony i wybór rekomendacji dla kapituły.
W obradach udział wzięli przedstawiciele związków regionalnych Lewiatana. Spotkanie odbyło się w dniach 5-6 września w Hotelu City w Bydgoszczy.
05 września 2024
Podatek od nieruchomości. Ministerstwo Finansów wysłuchało głosu przedsiębiorców
Nowy projekt zmian w podatku od nieruchomości, który przedstawił resort finansów, uwzględnia postulaty przedsiębiorców. Zaproponowane zmiany w definicji budynku i budowli nie spowodują wzrostu opodatkowania oraz zrealizują cel służący uproszczeniu przepisów przy zachowaniu „podatkowego status quo” – uważa Konfederacja Lewiatan.
nowy projektpodatek od nieruchomości
– Cieszymy się, że w trakcie konsultacji społecznych Ministerstwo Finansów uwzględniło wiele uwag i postulatów przedsiębiorców. Skorygowane zostały przepisy, które rodziły obawy o istotny wzrost opodatkowania majątku przedsiębiorstw. Od początku wskazywaliśmy, że poza budynkami i budowlami opodatkowane mogą zostać m.in. różnego rodzaju urządzenia techniczne, urządzenia peryferyjne sieci telekomunikacyjnych i energetycznych oraz instalacje OZE. Doceniamy zmiany zawarte w projekcie, ich wprowadzenie pokazuje jak ważne są dialog i pogłębione konsultacje – mówi Przemysław Pruszyński, doradca podatkowy, dyrektor departamentu podatkowego Konfederacji Lewiatan.
Nowe przepisy zakładają, że opodatkowana będzie tylko część budowlana elektrowni fotowoltaicznych, magazynów energii, pieców przemysłowych, kolei linowych czy wyciągów narciarskich. Najważniejsza dla przedsiębiorców jest jednak rezygnacja z koncepcji opodatkowania budowli jako całości techniczno – użytkowej, tj. wraz z urządzeniami z nią połączonymi oraz wskazanie, że budynkami i budowlami są obiekty wzniesione w wyniku robót budowlanych.
– Pozytywnie oceniamy też przepis pozwalający na wydłużenie terminu na złożenie deklaracji na podatek od nieruchomości na 2025 rok do 31 marca przeszłego roku, dzięki temu firmy będą miały dwa miesiące więcej na inwentaryzację i analizę posiadanego majątku pod kątem nowych przepisów – dodaje Przemysław Pruszyński.
Konfederacja Lewiatan
05 września 2024
Fundusze Europejskie na rozwój firm w cyklu FunduszowEFakty – podsumowanie sierpnia
W sierpniu odbyło się wiele wydarzeń związanych z Funduszami Europejskimi, zaszło też sporo zmian. W naszym nowym cyklu FunduszowEFakty zapraszamy do sierpniowego podsumowania.
fundusze UE
Rozpoczęliśmy FunduszowEFakty – cykl publikacji i informacji, w których w kolejnych miesiącach będziemy polecać między innymi:
podsumowanie ogłoszonych konkursów dla firm i zapowiedzi kolejnych naborów,
najważniejsze newsy dotyczące funduszy unijnych,
przypomnienia o ważnych zmianach w zasadach, przepisach, terminach,
ciekawostki ze świata funduszy,
zaproszenia na wartościowe wydarzenia.
Tematy te poruszamy w ramach projektu „Fundusze europejskie na rozwój firm w perspektywie finansowej 2021-2027” finansowanego ze środków Programu Pomoc Techniczna dla Funduszy Europejskich 2021-2027. Projekt realizuje Konfederacja Lewiatan oraz Związek Pracodawców Business Centre Club.
Zmiany w harmonogramach wniosków
Zmiany w swoich harmonogramach naborów wniosków ogłosiły instytucje odpowiadające za 8 programów regionalnych. Aktualne harmonogramy można znaleźć na Portalu Funduszy Europejskich.
Zmiany w opisach priorytetów programów (które określają m.in. kto i na co może otrzymać dofinansowanie) pojawiły się w 6 programach regionalnych oraz w 2 programach krajowych. Zbiór aktualnych „szopów” (czyli szczegółowych opisów priorytetów) znajduje się na Portalu Funduszy Europejskich.
Nowe konkursy z Funduszy Europejskich
Na Portalu Funduszy Europejskich pojawiło się 85 ogłoszeń o nowych konkursach z FE skierowanych do różnych podmiotów. Co ciekawego można znaleźć dla przedsiębiorców? Proponujemy TOP5 konkursów:
Przedsiębiorstwa MŚP działające na terenie Polski Wschodniej do 26.09 mogą składać wnioski do PARP w Programie FEWP na projekty związane z automatyzacją i robotyzacją (zmiana w kierunku Przemysłu 4.0).
Do końca października trwa konkurs organizowany przez NCBR w ramach KPO. Wnioski dużych firm i konsorcjów przedsiębiorstw mogą dotyczyć rozwoju nowych technologii związanych w szczególności z gospodarką obiegu zamkniętego.
Ruszyły europejskie pożyczki na dostępność udzielane przez operatorów współpracujących z BGK. Preferencyjne finansowanie z Programu FERS przeznaczone jest dla firm chcących uczynić swoje działalności bardziej przyjaznymi dla wszystkich członków społeczeństwa.
Dla młodych firm (startupów) z branży Greentech (Cleantech) rusza nabór wniosków organizowany przez PARP. START-UPS ARE US z FENG to program współpracy obejmujący m.in. szkolenia i misje wyjazdowe. Wnioski można składać do 24.09.
Podsumowanie naborów w bieżącej perspektywie
Od początku realizacji perspektywy unijnej 2021-2027:
instytucje ogłosiły 1844 nabory wniosków
wnioskodawcy złożyli 37695 wniosków o dofinansowanie
6912 spośród nich podpisało z instytucjami umowy o dofinansowanie
wykorzystaliśmy (w zawartych umowach) 23,6% dostępnych środków
Zgodnie z oczekiwaniami Rada Polityki Pieniężnej na wrześniowym posiedzeniu nie zmieniła poziomu stóp procentowych.
2024RPPstopy procentowewrzesień
– Nie było niespodzianki. RPP na pierwszym po wakacjach posiedzeniu nie ruszyła wysokości stóp procentowych. Tak jak wskazywaliśmy wcześniej, to co dzieje się obecnie w gospodarce, pozwala przypuszczać, że ewentualna obniżka może nastąpić dopiero w połowie 2025 roku – mówi Mariusz Zielonka, ekspert ekonomiczny Konfederacji Lewiatan.
– Gospodarka, po słabym 2023 r., gdzie była ewidentnie hamowana przez szybkie wzrosty cen produktów, ma już za sobą szok inflacyjny. Przemysł radzi sobie relatywnie dobrze, podobnie sprzedaż detaliczna, a co za tym idzie konsumpcja. Rynek pracy jest stabilny, a wynagrodzenia nie zwalniają tempa wzrostu, podsycane kolejnymi podwyżkami płacy minimalnej. Wszystko to przekłada się na zaskakująco dobre odczyty tempa wzrostu PKB. Jedyną gałęzią gospodarki, którą ewidentnie uwierają wysokie stopy jest branża budowlana – dodaje.
Więcej komentarzy ekonomicznych w serwisie społecznościowym X, na profilu naszego eksperta Mariusza Zielonki,https://x.com/MariuszZielon11
Konfederacja Lewiatan
04 września 2024
Raport Lewiatana. Konieczne zmiany w programie „Czyste Powietrze”
Celem programu „Czyste Powietrze” powinna być nie tylko poprawa jakości powietrza, ale i efektywności energetycznej budynków. Niewłaściwy zakres i kolejność prac termomodernizacyjnych, nieszczelność systemu, sprawiają, że zamiast walczyć z ubóstwem energetycznym może on je zwiększać – ostrzegają eksperci Rady ds. Czystego Powietrza Konfederacji Lewiatan w raporcie „Czyste Powietrze – cele, wyzwania, rekomendacje”.
Czyste Powietrzeprogramzmiany
Pieniądze płyną szerokim strumieniem
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej od 2018 roku wdraża program „Czyste Powietrze” – dopłat do wymiany źródeł ciepła w domach jednorodzinnych i (od niedawna) również działań termomodernizacyjnych. Program wielokrotnie modyfikowany, nadal wymaga gruntownego przeglądu i zmian, bo generuje poważne problemy – nadużycia, nadmierne zobowiązania finansowe bez gwarancji. Oferuje on bezprecedensowe w Polsce, w Europie, a może i na świecie, dotacje dla osób fizycznych – do 135 tys. zł. Tygodniowo napływają wnioski nawet na ok. 400 mln zł. Jego oficjalny, budżet wynosi 103 mld zł, ale tak do końca nie wiadomo skąd NFOŚiGW zamierza wziąć te pieniądze.
– Rwąca rzeka publicznych pieniędzy, która płynie w dużym tempie, niebawem się skończy, a niemal nic nie wiemy o efektywności wydatkowania tych środków. Wiadomo natomiast o coraz liczniejszych nadużyciach, wykorzystywaniu luk programu i nieuczciwych praktykach rynkowych, co sprawia, że „Czyste Powietrze” wymaga przeglądu – równie pilnego co głębokiego. Program zamiast starać się priorytetowo traktować tę czy inną grupę beneficjentów, powinien przede wszystkim skupić się na celach, czyli maksymalizacji efektów, jakie ma osiągnąć. Nowy zarząd NFOŚiGW jest świadomy wyzwań i zapowiada głęboki przegląd programu. Doceniamy to – mówi Jan Ruszkowski, ekspert Konfederacji Lewiatan.
Rekomendacje ekspertów
W raporcie eksperci postulują m.in.:
– zapewnienie efektywności energetycznej budynków, w których wymieniane są źródła ciepła
– skrupulatną weryfikację wniosków i audytów energetycznych, w szczególności w przypadku najwyższego poziomu dofinansowania, ze względu na coraz powszechniejsze nadużycia.
– uproszczenie procedur kredytowych. 20% budżetu programu ma pochodzić z banków komercyjnych w formie kredytów – wymagania proceduralne sprawiają, że tzw. „ścieżka bankowa” jest praktycznie martwa.
– zorganizowanie kompleksowej, krajowej kampanii informacyjno – edukacyjnej (nie reklamowej, jak dotychczas), zwiększenie liczby lokalnych punktów konsultacyjnych oraz prowadzenie otwartego dialogu z różnymi interesariuszami programu.
– usprawnienie i zintegrowanie systemu weryfikacji wniosków, ujednolicenie zasady we wszystkich WFOŚiGW oraz informatyzację procesów.
Ważna efektywność kosztowa
Program „Czyste Powietrze”, zamiast skupiać się na niewątpliwie ważnych kwestiach socjalnych, powinien priorytetowo traktować efektywność kosztową. Ogromne, ale jednak ograniczone środki publiczne mają przynosić maksymalny efekt. Tymczasem istniejący, górny próg dochodowy (135 tys. zł rocznie), którego zniesienie postuluje Lewiatan, bardzo ogranicza grono potencjalnych inwestorów i beneficjentów programu. Próg dochodowy wyklucza osoby bardziej świadome, zamożniejsze, którym – nawet mniejszym dofinansowaniem, również kredytowym – właśnie taki program powinien pomóc w podjęciu decyzji o termomodernizacji domu i zainwestowaniu w bezemisyjne źródła ogrzewania. Obecnie na większe dofinansowanie mogą liczyć nie bardziej ambitne, kompleksowe projekty, ale wnioskodawcy, którzy wykażą najniższe dochody. Taka konstrukcja programu rodzi liczne nadużycia.
Niezbędna kontrola
– Ponieważ skala dofinansowania w programie „Czyste Powietrze” jest bezprecedensowa – wymaga równie bezprecedensowej kontroli. Gdy w innym programie dotacyjnym na instalację PV przysłowiowy Kowalski mógł otrzymać 5 tysięcy zł, w tym może dostać 135 tys. czyli 27 razy więcej! A były osoby –teoretycznie w najtrudniejszej sytuacji finansowej – które zgłaszały się po 3 takie dotacje, na termomodernizację swoich 3 domów. Na szczęście takie praktyki już ukrócono. Żaden inny program nie oferuje tak hojnych dotacji i to –paradoksalnie – w oparciu o niedoskonałą podstawę, jaką jest zaświadczenie o dochodach właściciela domu – dodaje Jan Ruszkowski.
Raport „Czyste powietrze – cele, wyzwania, rekomendacje” wykorzystuje wiedzę z ankiet i warsztatów ze specjalistami – ekodoradcami, doradcami energetycznymi, pracującymi na co dzień „na pierwszej linii frontu” z beneficjentami programu. Powstał we współpracy ze Związkiem Producentów Materiałów dla Budownictwa.
