Płace rosną znacznie szybciej niż inflacja [+MP3]
20 lutego 2024

Płace rosną znacznie szybciej niż inflacja [+MP3]

W styczniu br. przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w porównaniu ze styczniem 2023 r. było niższe o 0,2%. Wynagrodzenie zaś wzrosło nominalnie o 12,8% i wyniosło 7768,35 zł brutto – podał GUS.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Wzrost wynagrodzeń zdecydowanie przewyższył styczniową inflację. 12,8% wzrost płac oznacza, że mamy przed sobą okres ożywienia konsumpcji. Rzeczywistość może być jednak bardziej ponura. Po pierwsze, część tak silnego wzrostu płac może wynikać z podwyżki wynagrodzenia minimalnego, a nie z większej wydajności pracowników, czy nawet z samej presji płacowej. Jeśli nawet Polacy zdecydują się więcej wydawać, to nie ma co liczyć, że będzie to wyraźny wzrost wydatków. Taki, który byłby w stanie podratować nasz przemysł.

W danych bardziej szczegółowych widać, że np. rynek IT dochodzi powoli do maksimum możliwości podwyżek. Średnie wynagrodzenie w tej branży to ponad 12 tys. zł brutto. Przy czym dynamika wzrostu od kilku miesięcy jest poniżej średniej. Poza tym większość branż notuje ponad 10% wzrosty płac.

Z kolei w miesięcznych dynamikach wzrostów lub raczej powinno się napisać spadków, widać skalę wypłat nagród rocznych lub dodatkowych 13-stych pensji. Tylko w samym górnictwie lub leśnictwie spadki miesięczne z tego tytułu przekraczają 40%.

Nie ma przesłanek do tego, żeby wynagrodzenia przestały tak dynamicznie rosnąć.  Przy zastoju w konsumpcji, handlu zagranicznym przedsiębiorcy będą ponownie poddawani presji płacowej.

W drugiej zmiennej rynku pracy – zatrudnieniu widać nadal marazm. Zatrudnienie w skali roku spada o 0,2%, co przy miesiącach zimowych nie jest wielkim zaskoczeniem. Rynkowi pracy nie będzie pomagać spowolnienie, ale nadal jest to najsilniejsza część naszej gospodarki.

Konfederacja Lewiatan

 

 

 

Komitet Monitorujący KPO – rewizja i plany inwestycyjne na 2024 rok
20 lutego 2024

Komitet Monitorujący KPO – rewizja i plany inwestycyjne na 2024 rok

Podczas drugiego posiedzenia KM KPO Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, ministra funduszy i polityki regionalnej, zapowiedziała drugą rewizję Krajowego Planu Odbudowy. Zmiany są konieczne, żeby Polska mogła złożyć kolejne wnioski o płatność.

W Krajowym Planie Odbudowy po rewizji z zeszłego roku jest 55 inwestycji i 55 reform, do których przypisano 314 mierników. Łączny budżet KPO to 59,818 mld euro – to niektóre ze statystyk przedstawionych na drugim posiedzeniu KM KPO.

Komisja Europejska wypłaciła państwom członkowskim 221,59 mld EUR (z 723,8 mld EUR) w formie zaliczki lub na podstawie wniosków opłatność. To ponad 30% całego budżetu Instrumentu Odbudowy i Odporności, który finansuje KPO.

Gdzie jesteśmy – statystyki KPO

  • 19 państw dostało refundacje
  • 23 złożyło wnioski o płatność
  • 10 państw złożyło tylko jeden wniosek o płatność, w tym Polska
  • 4 państwa nie złożyły żadnego wniosku o płatność (Węgry, Szwecja, Holandia
  • najwięcej wniosków – 5 – złożyły Włochy, najwięcej pieniędzy – prawie 60% zaplanowanego budżetu – dostała Francja
  • Polska uruchomiła 29 z 55 inwestycji, przy czym uruchomienie oznacza w większości przypadków rozpoczęcie formalnego procesu, na przykład przygotowanie projektu kryteriów wyboru projektów, a nie faktyczną realizację inwestycji (np. prace budowlane)
  • W KPO podpisano umowy na kwotę 29 mld zł (ok 25% budżetu KPO), a PFR wypłacił 6,2 mld zł.

KE nałożyła na państwa członkowskie obowiązek publikacji informacji o największych beneficjentach KPO. Polska lista, aktualna na grudzień 2023 roku jest dostępna tutaj.

Rewizja KPO. Czego nie uda się zrealizować

Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej zapowiada szybką rewizję KPO, czyli:

  • taką, którą da się zamknąć, łącznie z konsultacjami krajowymi i negocjacjami z Komisją Europejską, do lipca 2024 roku
  • ograniczoną tylko do tego co zmienić trzeba – chodzi przede wszystkim o usunięcie lub przesunięcie najbardziej zagrożonych reform i inwestycji, których nie uda się zrealizować w pierwotnym terminie lub w ogóle.

Ta pozornie mało ambitna strategia, która nie do końca koresponduje z głosami, że program wymaga gruntownych i głębokich zmian, wynika przede wszystkim z kalendarza KPO.

Reformy i inwestycje KPO muszą się zakończyć do sierpnia 2026 roku, a to za mało czasu, żeby zaprojektować i wdrożyć totalną rewolucję i zupełnie nowe przedsięwzięcia.

Warto zrobić jedno ważne zastrzeżenie – w KPO zakończenie reform i inwestycji nie zawsze musi oznaczać ich wdrożenie/ realizację. W programie inwestycją zakończoną może być też taka, w której podpisano zaplanowaną liczbę umów z beneficjentami, o ile tak zdefiniowano jej wskaźnik, nawet jeśli nie zaczęła się w praktyce (beneficjenci nie rozpoczęli żadnych prac). Tak na przykład wygląda sytuacja inwestycji A.2.5.1 dla przemysłów kreatywnych czy G3.1.4 Wsparcie krajowego systemu energetycznego (Fundusz Wsparcia Energetyki).

W inwestycjach, w których właśnie tak zdefiniowano mierniki, wystarczy przygotowanie ram formalnych (np. opracowanie kryteriów wyboru projektów, organizacja naboru) i doprowadzenie do podpisania umów. Ich faktyczna realizacja może wykraczać poza sierpień 2026 rokWięcej tutaj.

Drugi ważny powód to kwestie proceduralne:

  • w trakcie procesu rewizji KPO państwo które zgłosiło do KE taką propozycję, nie można składać wniosków o płatność. Tymczasem MFiPR, żeby zapewnić płynność programu planuje w tym roku złożyć aż 4 takie wnioski: po dwa w lipcu i grudniu. Czyli najpierw rewizja, potem – praktycznie od razu – wnioski o płatność nr 2 i 3, a następnie w grudniu 4 i 5.
  • specyfiką KPO jest to, że wnioski o płatność mają sztywny zakres (czyli mierniki: kamienie milowe lub wskaźniki) i terminy realizacji ustalone i zapisane w programie. Państwo musi zrealizować cały zakres z danego wniosku o płatność, żeby taki wniosek został przyjęty i oceniony przez KE. Co więcej państwa muszą składać wnioski w ustalonej kolejności – na przykład nie można złożyć wniosku 3 przed 2. Tymczasem we wnioskach o płatność 2,3,4 i 5 jest łącznie 95 mierników, z czego 41 mierników zostało zrealizowanych, a 54 są opóźnione. Żeby Polska mogła te wnioski złożyć, trzeba usunąć lub przesunąć na kolejne okresy mierniki, które nie mają szans na realizację.

Mierniki zagrożone z 2 i 3 wniosku o płatność, których najpewniej będzie dotyczyć (między innymi) rewizja to:

WOP2 – część grantowa – 3,097 mld EUR (III-IV kwartał 2022)

  • C21G Wejście w życie znowelizowanych przepisów ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa, wdrażająca dyrektywę NIS oraz ustanawiająca kompleksowe podstawy prawne i organizacyjne cyberbezpieczeństwa dla krajowego systemu cyberbezpieczeństwa
  • D1G Wejście w życie ustawy o modernizacji i poprawie efektywności szpitali
  • D9G Wejście w życie aktu prawnego w sprawie wykazu dokładnych kryteriów kwalifikujących szpitale do poszczególnych kategorii, aby pomóc w określeniu potrzeb inwestycyjnych wynikających z reformy
  • B4G Wejście w życie znowelizowanego  rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie norm jakościowych dla paliw stałych
  • E1G Wejście w życie ustawy wprowadzającej od 2025 r. obowiązek zakupu wyłącznie autobusów niskoemisyjnych i zeroemisyjnych w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców;
  • E9G Wybór pośredników finansowych

WOP3 – część pożyczkowa – 3,103 mld EUR (I-II kwartał 2023)

  • D6L Wejście w życie aktu prawnego w sprawie zapewnienia bezpieczeństwa dostaw leków, w tym rozwiązania problemu niedoborów leków i najważniejszych słabych punktów w łańcuchach dostaw.

Co się wydarzy w 2024 roku

Inwestycje, które są planowane do uruchomienia w 2024 roku:

Część dotacyjna

  • A2.3.1 Rozbudowa i wyposażenie centrów kompetencji (specjalistyczne ośrodki szkoleniowe, wsparcia wdrożeń, centra monitorowania) oraz infrastruktura do zarządzania przemysłem pojazdów bezzałogowych, jako Ekosystem Innowacji)
  • B1.1.3 Termomodernizacja szkół
  • B2.1.1 Inwestycje w technologie wodorowe, wytwarzanie, magazynowanie i transport wodoru
  • B3.1.1 Inwestycje w zrównoważoną gospodarkę wodno-ściekową na terenach wiejskich
  • C2.1.3 E-kompetencje
  • D1.1.1 Rozwój i modernizacja infrastruktury centrów opieki wysokospecjalistycznej i innych podmiotów leczniczych
  • D1.1.2 Przyspieszenie procesów transformacji cyfrowej ochrony zdrowia poprzez dalszy rozwój usług cyfrowych w ochronie zdrowia
  • D3.1.1 Kompleksowy rozwój badań w zakresie nauk medycznych i nauk o zdrowiu
  • E2.1.3 Projekty intermodalne
  • G1.1.3 Systemy magazynowania energii.
  • G1.1.4 Wsparcie dla instytucji wdrażających reformy i inwestycje w ramach REPowerEU.
  • G1.2.3 Rozwój sieci przesyłowych, inteligentna infrastruktura elektroenergetyczna.
  • G1.2.4 Budowa lub modernizacja sieci dystrybucyjnych energii elektrycznej na obszarach wiejskich w celu umożliwienia przyłączenia nowych odnawialnych źródeł energii.

Część pożyczkowa

  • A2.5.1 Program wspierania działalności podmiotów sektora kultury i przemysłów kreatywnych na rzecz stymulowania ich rozwoju
  • A2.6.1-1/2 Rozbudowa krajowego systemu serwisów monitoringowych, produktów, narzędzi analitycznych i usług i towarzyszącej infrastruktury wykorzystujących dane satelitarne (częściowo uruchomiona)
  • B1.2.1 Efektywność energetyczna i OZE w przedsiębiorstwach – inwestycje o największym potencjale redukcji gazów cieplarnianych
  • B3.2.1 Inwestycje w neutralizację ryzyka i rekultywację wielkoobszarowych terenów poprzemysłowych i Morza Bałtyckiego
  • B3.3.1 Inwestycje w zwiększanie potencjału zrównoważonej gospodarki wodnej na obszarach wiejskich
  • B3.4.1 Inwestycje na rzecz zielonej transformacji miast
  • C2.2.1 Wyposażenie szkół/instytucji w odpowiednie urządzenia i infrastrukturę ICT w celu poprawy ogólnej wydajności systemów edukacji
  • C4.1.1 Wsparcie transformacji cyfrowej przedsiębiorstw z wykorzystaniem chmury obliczeniowej
  • D1.2.1 Rozwój opieki długoterminowej poprzez modernizację infrastruktury podmiotów leczniczych na poziomie powiatowym
  • D3.2.1 Rozwój potencjału sektora leków i wyrobów medycznych – inwestycje związane z produkcją w Polsce API
  • E1.2.1 Zeroemisyjny transport zbiorowy w miastach (tramwaje)
  • G3.1.4 Wsparcie krajowego systemu energetycznego (Fundusz Wsparcia Energetyki).
  • G3.1.5 Budowa morskich farm wiatrowych (Fundusz na rzecz morskiej energetyki wiatrowej).
  • G3.2.1 Budowa infrastruktury gazu ziemnego w celu zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego.
  • G3.3.1 Systemy magazynowania energii.

Na które inwestycje KPO powinni zwrócić uwagę przedsiębiorcy

  • A1.2.1 Inwestycje dla przedsiębiorstw w produkty, usługi i kompetencje pracowników oraz kadry związane z dywersyfikacją działalności (MFiPR) – nabór planowany na początku II kwartału 2024 r.
  • A2.2.1 Inwestycje we wdrażanie technologii i innowacji środowiskowych, w tym związanych z gospodarką o obiegu zamkniętym (MRiT) – nabory planowane 03/04/2024
  • A2.5.1 Program wspierania działalności podmiotów sektora kultury i przemysłów kreatywnych na rzecz stymulowania ich rozwoju (MKiDN)
  • B.1.1 Inwestycje w źródła ciepła w systemach ciepłowniczych (MKiŚ)- w przygotowaniu
  • B1.2.1 Efektywność energetyczna i OZE w przedsiębiorstwach – inwestycje o największym potencjale redukcji gazów cieplarnianych (MAP) nabór planowany od 01/05/2024
  • B2.1.1 Inwestycje w technologie wodorowe, wytwarzanie, magazynowanie i transport wodoru (MKiŚ) – w przygotowaniu
  • C3.1.1. Cyberbezpieczeństwo – CyberPL, infrastruktura przetwarzania danych i dostarczania usług cyfrowych oraz optymalizacja infrastruktury służb państwowych odpowiedzialnych za bezpieczeństwo – komponent IPCEI – wybór projektów dotyczących chmury obliczeniowej nowej generacji oraz opracowane rozwiązań w zakresie przetwarzania danych dotyczących infrastruktury krajowej/usług (MC) – nabór uruchomiony – aktualnie trwa nabór krajowy organizowany przez NCBiR, przeznaczony tylko dla podmiotów wymienionych w decyzji notyfikacyjnej KE
    Zakończenie naboru dla podmiotów typu Direct Partners: 23 lutego 2024
    Zakończenie naboru dla podmiotów typu Indirect Partners: 22 marca 2024
  • C4.1.1 Wsparcie transformacji cyfrowej przedsiębiorstw z wykorzystaniem chmuryobliczeniowej (MC) – w przygotowaniu
  • C1.1.1 Zapewnienie dostępu do bardzo szybkiego internetu na obszarach białych plam, (MC) – planowany 3 nabór
  • D3.1.1 Kompleksowy rozwój badań w zakresie nauk medycznych i nauk o zdrowiu (MZ) w przygotowaniu
  • D3.2.1 Rozwój potencjału sektora leków inwestycje związane z produkcją w Polsce API (MRiT)
  • G1.1.2 Instalacje OZE realizowane przez społeczności energetyczne (MRiT) nabór uruchomiony od 11.12.2023 r. do 29.02.2024 r.
  • G1.2.3 Rozwój sieci przesyłowych, inteligentna infrastruktura elektroenergetyczna (MKiŚ) – w przygotowaniu
  • G1.2.4 Budowa lub modernizacja sieci dystrybucyjnych energii elektrycznej na obszarach wiejskich w celu umożliwienia przyłączenia nowych odnawialnych źródeł energii (MKiŚ) – w przygotowaniu
  • G3.1.4 Fundusz Wsparcia Energetyki (MKiŚ) w przygotowaniu
  • G3.1.5 Budowa morskich farm wiatrowych (Fundusz Morskiej Energetyki Wiatrowej) (MAP)
  • G3.2.1 Budowa infrastruktury gazowej w celu zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego (MKiŚ).

W posiedzeniu udział wzięła przedstawicielka Konfederacji Lewiatan, Marzena Chmielewska, zastępczyni Dyrektora Generalnego ds. rozwoju projektów. Spotkanie odbyło się 16 lutego.

Europejski rynek edtech w rozkwicie. Szansa dla polskich firm
19 lutego 2024

Europejski rynek edtech w rozkwicie. Szansa dla polskich firm

Europejski rynek edtech jest niezwykle dynamiczny i rośnie w tempie 14% rocznie. Do 2027 roku jego wartość ma się potroić i wynieść 60 mld dolarów. To ogromna szansa dla polskich firm edtech, które oferują innowacyjne i konkurencyjne rozwiązania edukacyjne – uważa Konfederacja Lewiatan.

Strategia ekspansji na kluczowe rynki

Program ekspansji zagranicznej powinien skupić się na 2-3 kluczowych rynkach UE o dużym potencjale dla polskich dostawców edtech.

– Polska ma szansę stać się jednym z najważniejszych graczy na europejskim rynku edtech. Uruchomienie programu ekspansji zagranicznej to kluczowy krok do osiągnięcia tego celu – mówi Adam Dżumaga, ekspert Konfederacji Lewiatan.

Strategia ekspansji powinna obejmować:

  • badanie rynków zagranicznych: szczegółowa analiza demografii, systemów edukacyjnych, trendów technologicznych i konkurencji
  • współpracę z lokalnymi biurami handlowymi do nawiązywania kontaktów z klientami i partnerami na tych rynkach
  • misje gospodarcze: prezentacja oferty polskich firm edtech potencjalnym klientom podczas targów, konferencji i innych wydarzeń branżowych
  • współpracę z lokalnymi instytucjami: partnerstwo z agencjami rządowymi, organizacjami pozarządowymi i ośrodkami badawczymi, aby ułatwić wejście na nowe rynki.

Korzyści dla polskich firm edtech

Uruchomienie programu ekspansji zagranicznej przyniesie szereg korzyści dla polskich firm edtech, m.in.: wzmocnienie pozycji na rynkach zagranicznych, zwiększenie eksportu polskich rozwiązań edukacyjnych, czy promocję Polski jako lidera innowacji w edukacji

Międzynarodowe targi edtech w Polsce

Organizacja międzynarodowych targów edtech w Polsce to kolejny ważny element strategii ekspansji. Organizacja targów edtech to doskonała okazja do zaprezentowania naszych rozwiązań edukacyjnych szerokiej publiczności i nawiązania kontaktów z potencjalnymi klientami oraz partnerami zagranicznymi. Idealną do tego porą będzie polska Prezydencja w Radzie UE w pierwszej połowie 2025 roku.

Polska branża edtech rozwija się w imponującym tempie, a jej potencjał na arenie międzynarodowej jest ogromny. Aby w pełni wykorzystać tę szansę, Rada ds. EdTech Konfederacji Lewiatan postuluje uruchomienie programu sektorowego ukierunkowanego na ekspansję zagraniczną polskich firm z tego sektora.

Inicjatywy Lewiatana

Uruchomienie programu ekspansji zagranicznej oraz organizacja międzynarodowych targów edtech w Polsce to kluczowe kroki do osiągnięcia tego celu. Współpraca administracji i firm edtech w wypracowaniu i wdrożeniu właściwego programu wsparcia może zapewnić szybki i efektywny rozwój polskiej branży edtech, a tym samym przyczynić się do budowania silnej pozycji Polski na arenie międzynarodowej.

Lewiatan podejmował już działania w tym zakresie w dialogu z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej, Polską Agencja Innowacji i Handlu czy Centrum Govtech. Efektem tych działań był m.in. webinar na temat możliwości wejścia na rynek francuski firm z sektora edtech z Polski. Jesteśmy w trakcie ustalania kolejnych działań, w tym stoiska narodowego na wybranych targach kluczowych dla firm z sektora w 2024 r. i 2025 r.

Postulaty Rady ds. EdTech Lewiatana znajdziesz tutaj

 Konfederacja Lewiatan

 

O priorytetach w edukacji z przewodniczącą sejmowej komisji
16 lutego 2024

O priorytetach w edukacji z przewodniczącą sejmowej komisji

Reprezentanci Lewiatana spotkali się z Krystyną Szumilas, przewodniczącą sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży.

Rozmowa dotyczyła przede wszystkim współpracy Lewiatana z Komisją, w tym aktywnego udziału w konsultacjach i pracach nad legislacją pozostającą w zakresie odpowiedzialności tego gremium. Mieliśmy okazję do zaprezentowania zakresu zainteresowania i ekspertyzy Lewiatana w obszarze edukacji na wszystkich poziomach, szkolnictwa wyższego oraz uczenia się przez całe życie.

Przewodnicząca doceniła dotychczasową aktywność Lewiatana, wskazując, że w jej ocenie jesteśmy najbardziej zaangażowaną w prace legislacyjne organizacją gospodarczą w wielu obszarach, także w odniesieniu do edukacji, a nasz głos jest trafny i niejednokrotnie był uwzględniany w pracach nad ustawami czy rozporządzeniami.

Współpraca Lewiatana z sejmową komisją edukacji

Komisja pracuje w oparciu o 6-miesięczny plan. Jest otwarta na dialog i zachęca do udziału w konsultacjach. Konsekwentnie będzie stawiać na pełną ścieżkę legislacyjną i nawet projekty poselskie kierować do konsultacji społecznych. Jej celem jest także współpraca międzyresortowa, czego dowodem jest chociażby najbliższe przyszłotygodniowe połączone spotkanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii.

Poza bieżącą legislacją prace Komisji będą obejmować dwa wybrane tematy merytoryczne w miesiącu. Przewodnicząca zapowiada także dużą otwartość na współpracę z organizacjami pozarządowymi i partnerami społecznymi.

Spotkanie odbyło się 16 lutego 2024 r. Konfederację Lewiatan reprezentowali Małgorzata Lelińska, dyrektorka Departamentu Funduszy Unijnych i Edukacji Cyfrowej, koordynatorka Rady ds. EdTech oraz Sławomir Szymczak, ekspert w Departamencie Pracy, koordynator Rady ds. Kompetencji i Kwalifikacji.

Barry C. Lynn gościem Lewiatana
16 lutego 2024

Barry C. Lynn gościem Lewiatana

Władza monopolistyczna zagraża wolności jednostki, demokracji, dobrobytowi i bezpieczeństwu narodowemu – przekonywał Barry C. Lynn, executive director Open Markets Institute (USA), gość specjalny Konfederacji Lewiatan i Centrum Stosunków Międzynarodowych.

Spotkanie, które zorganizowali Konfederacja Lewiatan i Centrum Stosunków Międzynarodowych, poświęcone było wpływowi nowej polityki gospodarczej USA na Unię Europejską.

Gość z USA podkreślił, że polityka gospodarcza USA się zmienia. Wracamy do koncepcji ekonomicznych sprzed lat 80 – tych poprzedniego stulecia. Próbujemy ograniczyć koncentrację władzy w rękach państwa, czy korporacji. Ekonomista zwrócił uwagę, że takie firmy jak Google, czy Amazon manipulują przepływem wiadomości, informacji i biznesu w Ameryce. I coś z tym trzeba zrobić.

– Mamy do czynienia z trzema kryzysami – politycznym związanym z dużą koncentracją władzy, klimatycznym oraz dotyczącym koncentracji produkcji, handlu w jednym miejscu, np. w Chinach. Powinniśmy tę koncentrację  władzy w różnych obszarach wyeliminować – powiedział Barry C. Lynn.

W czasie spotkania akcentowano, że USA budują przewagi konkurencyjne przez utrzymywanie podwyższonych taryf celnych dla licznych produktów z Europy. Protekcjonistyczna polityka amerykańskich władz może negatywnie  wpływać na przyszłość Europy. Prowadzi także do wyścigu na subwencje, co wywołuje nie tylko napięcia transatlantyckie, ale i między państwami członkowskimi, destabilizując zasady wspólnego rynku.

Szef Open Markets Institute przekonywał, że obecny prezydent USA promuje nowy system światowego handlu. – Europa powinna podejmować decyzje szybciej, nie skupiać się tylko na umowie IRA, która zakłada wydatek 370 mld dolarów, które USA przeznaczą na zwiększenie mocy produkcyjnych w obszarze zielonej gospodarki na swoim terytorium. Problemy z amerykańskimi subsydiami nie mogą Europejczykom przesłonić innych kwestii. Europa powinna przygotować plan reindustrializacji, odrodzenia przemysłu. Powstrzymajcie przenoszenie produkcji z Europy do Chin. Wypracujcie wreszcie jakąś politykę gospodarczą wobec Państwa Środka. Wprowadźcie cła na chińskie towary. Na zmianach w światowej gospodarce może skorzystać Polska. Otwiera się przed nią duża szansa. Część inwestycji przenoszonych, np. z Chin może trafić nad Wisłę. Polska ma energię, pomysły jak odnaleźć się w tym nowym świecie – dodał gość z USA.

 

Konfederacja Lewiatan

 

Pakiet unijnych zmian VAT in the Digital Age – rozmowy w Lewiatanie
15 lutego 2024

Pakiet unijnych zmian VAT in the Digital Age – rozmowy w Lewiatanie

Członkowie Rady Podatkowej Konfederacji Lewiatan spotkali się z  przedstawicielami DG TAXUD - Polityka podatku od wartości dodanej (TAXUD.C.1).

Głównym tematem rozmów był pakiet unijnych zmian – VAT in the Digital Age. W spotkaniu udział wzięła Patrice Pillet, kierownik Działu oraz Maria Del Carmen Muniz Sanchez, kierownik Sektora oraz członkowie rady Podatkowej Lewiatana.

8 grudnia 2022 r. Komisja Europejska opublikowała propozycję zmian mających na celu dostosowanie rozliczeń VAT do wyzwań ery cyfrowej – tzw. pakiet „VAT in the Digital Age” (ViDA). Zmierza on przede wszystkim w kierunku modernizacji obowiązków sprawozdawczych VAT i fakturowania, dostosowania rozliczeń VAT do nowych wyzwań rynkowych (wprowadzając nowe obowiązki VAT dla platform cyfrowych) oraz dalszego uszczelniania unijnego systemu VAT.

Pakiet ViDA obejmuje trzy główne obszary zmian:

  1. Wprowadzenia obowiązkowego e-fakturowania w czasie rzeczywistym i w ustrukturyzowanej formie dla wszystkich podatników dokonujących transakcji wewnątrzwspólnotowych – w skróconym terminie 2 dni od daty transakcji. Uznano również, że realizując koncepcję raportowania w czasie rzeczywistym konieczne jest zniesienie możliwości wystawiania faktur zbiorczych zawierających dane obejmujące kilka odrębnych dostaw towarów lub transakcji świadczenia usług. W ocenie Komisji możliwość wystawiania tego typu faktury np. dla odrębnych transakcji realizowanych w ciągu całego miesiąca, uniemożliwi osiągnięcie zamierzonych celów.

Dyrektywa ma również umożliwić członkom Unii Europejskiej wprowadzanie e-fakturowania dla transakcji wewnątrzkrajowych bez konieczności ubiegania się o zgodę od Rady Unii Europejskiej.

Wprowadzenie kluczowych zmian w tym obszarze zaplanowane zostało na 2028 r.

  1. Dalsze zmiany dotyczące obowiązków dla platform cyfrowych.

W ocenie organów unijnych platformy cyfrowe stanowią kluczowe podmioty nie tylko dla rozwoju gospodarki cyfrowej, a także dla wsparcia procesu uszczelniania poboru podatku VAT w segmencie e-commerce. Konsekwencją takiego podejścia do roli platform cyfrowych jest nakładanie na nie dodatkowych obowiązków w obszarze VAT obejmujących m.in. rozszerzenie roli platform jako deemed supplier (zobowiązanego do rozliczenia VAT) w zakresie ułatwianych przez daną platformę transakcji dotyczących następujących obszarów:

  • usług krótkoterminowego zakwaterowania oraz usług transportu pasażerskiego (świadczonych przez podmioty nierozliczające VAT od tych transakcji);
  • wszystkich transakcji towarowych w UE ułatwianych przez platformę (bez względu na pochodzenie faktycznego sprzedawcy i status nabywcy (B2C i B2B); przewidziano jedynie wyłączenie dla platform działających tylko w jednym kraju UE i ułatwiających transakcje tylko w tym jednym kraju);
  • przemieszczeń towarów faktycznego sprzedawcy między krajami UE dla potrzeb działalności prowadzonej na platformie (np. w modelach fulfilemnt center wspieranych przez platformę).
  1. Zmiany w obszarze rejestracji VAT zgodnie z koncepcją pojedynczej rejestracji VAT (SVR – Single VAT Registration).

Celem ułatwienia działalności na terenie UE planowane są zmiany mające ograniczyć obowiązek posiadania rejestracji VAT w różnych krajach UE. Koncepcja pojedynczej rejestracji VAT (SVR – Single VAT Registration) realizowana ma być m.in. poprzez rozszerzenie procedury szczególnej OSS również na:

  • dostawy towarowe do niepodatników (oraz podatników i osoby prawne niebędące zobowiązane do deklarowania WNT);
  • wprowadzenie obowiązku rozliczania VAT przez platformy w procedurze IOSS dla transakcji sprzedaży na odległość towarów importowanych (SOTI);
  • rozszerzenie procedury szczególnej OSS nieunijny na dostawy do wszystkich nabywców nie-podatników (nie tylko tych z UE).

Proponowane zmiany są bardzo istotne dla wszystkich podatników. Mają być wprowadzane stopniowo w latach 2025-2028.

Obecnie TAXUD skupia się na pierwszym obszarze czyli  modernizacji zasad sprawozdawczości VAT i dostosowaniu tej sprawozdawczości do wyzwań ery cyfrowej (DRR – Digital Reporting Requirements).

Cyfrowa sprawozdawczość dla transakcji wewnątrzwspólnotowych

Zgodnie z obecnymi propozycjami nowy system cyfrowej sprawozdawczości dla transakcji wewnątrzwspólnotowych funkcjonował będzie w oparciu o założenie, że to państwa członkowskie określą format i sposób raportowania danych, a jednocześnie zobowiązane będą przyjmować dane raportowane zgodnie z normą europejską. Norma ta umożliwi podmiotom działającym w rożnych krajach raportowanie w ujednolicony sposób w każdym państwie członkowskim, bez konieczności dostosowywania się do różnych systemów występujących w różnych krajach.

Z perspektywy polskich przedsiębiorców istotne jest, aby wymogi unijnych faktur ustrukturyzowanych były spójne z naszymi rodzimymi rozwiązaniami w zakresie fakturowania elektronicznego, tj. systemem KSeF, zwłaszcza teraz kiedy wiemy,  że projekt ten nie zacznie obowiązywać z datą 1 lipca 2024 r.  Mamy zatem czas i możliwość wypracowania lokalnie takich zmian, które będą zgodne z normą europejską i nie będą w przyszłości wymagały poniesienia dodatkowych kosztów na dostosowanie do wymogów DDR.

Spotkanie odbyło się 15 lutego w siedzibie Konfederacji Lewiatan.

Inflacja mocno w dół. W lutym będzie jeszcze niższa [+MP3]
15 lutego 2024

Inflacja mocno w dół. W lutym będzie jeszcze niższa [+MP3]

Według wstępnych danych w styczniu br. ceny towarów i usług konsumpcyjnych wzrosły o 3,9% w porównaniu z analogicznym miesiącem ub. roku. W stosunku do poprzedniego miesiąca były wyższe o 0,4% – podał GUS.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Coraz bliżej osiągnięcia celu inflacyjnego. Inflacja wyniosła w styczniu 3,9%, wobec 6,2% w grudniu ubiegłego roku. Wszystko w zasadzie dzieje się zgodnie z planem. Luty sprowadzi inflację do celu inflacyjnego, ale będzie to tylko chwilowe zjawisko, które wynika głównie z bardzo wysokiego punktu odniesienia do lutego 2022 r.

Pewnym zaskoczeniem jest nadal wysoki wzrost cen żywności, szczególnie w relacji miesięcznej o 0,9%. Ciągle pozytywny wpływ na inflację mają paliwa oraz koszty energii. Dane te będą jednak podlegały rewizji w marcu. GUS będzie zmieniał ważność poszczególnych kategorii w koszyku inflacyjnym. Może się wtedy okazać, że wzrośnie znaczenie właśnie wydatków na energię oraz paliwa, co może spowodować, że inflacja faktycznie za styczeń będzie nawet niższa niż dane wstępne.

Na to jak będzie wyglądała inflacja w najbliższych miesiącach będzie miał wpływ plan wychodzenia z tarcz antyinflacyjnych. Tę zagadkę będzie rząd musiał rozwiązać już częściowo w marcu. Nie widzimy ekonomicznego uzasadnienia dla kontynuowania działań osłonowych.

Dzisiejszy odczyt inflacji nie zmienia optyki Rady Polityki Pieniężnej jeśli chodzi o stopy procentowe. Te zostaną przez cały obecny rok na niezmienionym poziomie.

Konfederacja Lewiatan

 

Wyzwania firm na rynku cyfrowym – spotkanie z wiceministrem cyfryzacji
14 lutego 2024

Wyzwania firm na rynku cyfrowym – spotkanie z wiceministrem cyfryzacji

Michał Gramatyka, sekretarz stanu w Ministerstwie Cyfryzacji, rozmawiał z firmami członkowskimi Lewiatana reprezentującymi branżę IT, telekomunikacyjną, mediową, transportową oraz przemysłową.

Wiceminister podzielił się swoimi spostrzeżeniami dotyczącymi obecnych i przyszłych działań resortu cyfryzacji w obszarze telekomunikacji oraz transformacji cyfrowej.

Problemy firm działających na rynku cyfrowym

Spotkanie byłą okazją do przedstawienia i szczegółowego omówienia problemów i wyzwań z którymi aktualnie mierzą się firmy działające na rynku cyfrowym. Przedstawiciele rynku telekomunikacyjnego zwrócili uwagę na potrzebę ograniczania uderzających w biznes ponadstandardowych zapisów w kształtowaniu nowego Prawa komunikacji elektronicznej. Firmy zaadresowały również potrzebę rozwoju dyplomacji cyfrowej i pogłębiania współpracy z biznesem przy pracach nad projektami regulacji unijnych.

Głos w toku dyskusji zabrały również firmy reprezentujące sektor transportu, wskazując na potrzebę wsparcia digitalizacji sektora, apelując m.in. o wdrożenie projektu cyfrowej rejestracji aut. Niemniej istotną kwestią dla firm była konieczność określenia po stronie administracji rządowej osoby odpowiedzialnej za cyfryzację przemysłu i ustalenie wspólnych standardów w tym zakresie.

W najbliższych miesiącach wiceminister będzie chciał rozwinąć i pogłębić współpracę z poszczególnymi firmami Lewiatana w zakresie tematów poruszonych w toku spotkania.

Wiceminister Michał Gramatyka był gościem w siedzibie Konfederacji Lewiatan 14 lutego.

 

PKB trochę pozytywnie zaskoczył [+MP3]
14 lutego 2024

PKB trochę pozytywnie zaskoczył [+MP3]

Według szybkiego szacunku PKB niewyrównany sezonowo w IV kwartale 2023 r. zwiększył się realnie o 1% rok do roku, wobec wzrostu o 2,5% w analogicznym okresie 2022 r. – podał GUS.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Po mizernych danych o PKB za cały 2023 rok oczekiwania wobec czwartego kwartału były niewielkie. Tymczasem szybki szacunek pokazał, że w czwartym kwartale odnotowaliśmy stagnację w relacji do III kwartału. Brak wzrostu przy oczekiwaniach na poziomie (-1%) można uznać za swego rodzaju pozytywną niespodziankę. Innymi słowy jest słabo, ale nie tak źle jak się spodziewał rynek.

Jest wielce prawdopodobne, choć musimy poczekać na ostateczne dane (za 2 tygodnie), że to mimo wszystko pozytywne zaskoczenie było wynikiem niewielkiego wzrostu konsumpcji i zapewne większego wzrostu inwestycji.

W relacji rok do roku PKB urósł o 1%. To z kolei nie jest wielka niespodzianka. Końcówka 2022 r. to przecież zbliżanie się do szczytów inflacyjnych a tym samym dość poważne wyhamowanie popytu krajowego. Firmy wtedy przestały gromadzić zapasy rozpoczynając wyraźną redukcję stanów magazynowych.

Dane za IV kwartał, opublikowane po danych za cały rok nie budzą już większych emocji. Nie mają też specjalnego wpływu na naszą prognozę dotyczącą obecnego roku.  Nadal przewidujemy wzrost PKB na poziomie 2,4% w całym 2024 r.

W sytuacji rozbieżności oczekiwań i realnych wyników warto poczekać także na ostateczne dane, szczególnie te za cały 2023 r. Bo może się okazać, że nasz wzrost jednak będzie poddany, niewielkiej rewizji w górę.

Konfederacja Lewiatan

 

 

 

Małe wiatraki? Najpierw zbadajmy rynek
13 lutego 2024

Małe wiatraki? Najpierw zbadajmy rynek

Małe mikroinstalacje wiatrowe, mimo że nie zyskały dotychczas dużej popularności w żadnym europejskim kraju, są interesującym segmentem OZE. Konfederacja Lewiatan uważa jednak, że dopłaty do ich zakupu w wysokości 30 tys. zł (50% kosztów) są przedwczesne i nieuzasadnione.

Pracodawcy apelują o wstrzymanie prac na programem publicznego wsparcia do czasu przeprowadzenia gruntownych analiz i szerokich konsultacji z biznesem.

Na początku lutego zakończyły się bardzo pośpieszne, 6-dniowe konsultacje  programu NFOŚiGW „Moja Elektrownia Wiatrowa” . Chodzi o dopłaty do mikroinstalcji (<50kW) wiatrowych, tzw. małych wiatraków. Projekt, o budżecie 400 mln zł, przewiduje dopłaty nawet 30 tys. zł (do 50% kosztów) do zakupu turbin wiatrowych o wysokości do 30 m i mocy do 50 kW.

Konfederacja Lewiatan proponuje przeanalizowanie efektywności tej technologii OZE, jej rynkowego i gospodarczego potencjału, dostępności rozwiązań (nie tylko turbin, ale i niezbędnej elektroniki, szczególnie falowników), bezpieczeństwa, wyzwań legislacyjnych i technologicznych, potencjalnego popytu oraz potrzeby ewentualnego wsparcia.  Apeluje jednak o niewdrażanie programu dopłat bez przeprowadzenia wcześniej gruntownych analiz i szerokich, eksperckich konsultacji.

– Uruchamianie tak ogromnego wsparcia publicznego (400 mln zł), tak hojnego (do 50% kosztów), przy pomocy pośpiesznych konsultacji publicznych ogłaszanych dopiero na etapie gotowego projektu programu oraz wobec innych, dużo pilniejszych potrzeb, uważamy za przedwczesne, oparte na nietransparentnych przesłankach i nieuzasadnione – mówi Jan Ruszkowski, ekspert Konfederacji Lewiatan.

Konfederacja Lewiatan apeluje o rozważenie opracowania programu wsparcia w późniejszym terminie, w oparciu o rzetelną, technologiczną i rynkową wiedzę. Tym bardziej, że wykorzystanie środków z Funduszu Modernizacyjnego, mającego zasilać ten program, będzie możliwe w stosunkowo długim okresie.

Ogłoszenie programu w obecnym kształcie i terminie rodzi liczne ryzyka – nie tylko nieosiągnięcia zakładanych efektów, zwłaszcza ekologicznych, ale i krytyki niewłaściwego wydawania środków publicznych. Stwarza również ryzyko reputacyjne dla NFOŚiGW, Ministerstwa Klimatu i Środowiska i dla Polski jako jednego z największych beneficjentów Funduszu Modernizacyjnego.

Eksperci Konfederacji Lewiatan oraz przedstawiciele przedsiębiorców tworzących Radę OZE, w tym banków finansujących takie projekty, zadeklarowali gotowość do zaangażowania i współpracy przy konsultacjach wszelkich dokumentów związanych z rozwojem tej technologii. Również działający w Radzie OZE przedstawiciele centrum badawczego KEZO Polskiej Akademii Nauk deklarują otwartość na rozpoczęcie testów tej technologii.

Konfederacja Lewiatan