Wysłuchaj komentarza ekspertki:

Właśnie zakończyły się konsultacje publiczne projektu rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie dodatkowych danych, o które należy uzupełnić prowadzone księgi podlegające przekazaniu na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Lewiatan przekazał uwagi do zaproponowanych w rozporządzeniu rozwiązań oraz wynikających z nich struktur logicznych JPK_KR, które okazują się być dla podatników sporym wyzwaniem.

Czego dotyczą nowe wymogi?

Nowe obowiązki sprawozdawcze dotyczą obligatoryjnego prowadzenia ksiąg rachunkowych w formie elektronicznej i ich regularnego przesyłania w ramach struktury JPK dla ksiąg rachunkowych przez podatników CIT. Księgi rachunkowe będą zatem przesyłane przez podatników do urzędu skarbowego w formie ustrukturyzowanej xml, bez wezwania tak jak miało to miejsce dotychczas.  Ponadto, zaproponowana przez MF nowa struktura logiczna przedstawiająca dane do raportowania będzie zawierać znacznie więcej elementów obligatoryjnych niż obecnie funkcjonująca struktura JPK_KR.

Kiedy pierwsze raportowanie?

Pierwsze raportowanie  dla dużych podatników CIT  oraz podatkowych grup kapitałowych ma odbyć się za 2025 rok, co oznacza konieczność dostosowania systemów już od momentu rozpoczęcia księgowań za ten rok. W takim przypadku na przygotowanie się pozostaje czas do końca 2024 roku.

– Uważamy, że termin wejścia w życie przepisów rozporządzenia powinien zostać odroczony przynajmniej o rok tj. przepisy powinny zacząć obwiązywać nie wcześniej niż od 1 stycznia 2026 r. Z uwagi na to, iż w obecnym kształcie obowiązki i procesy związane z technicznym wdrożeniem przepisów rozporządzenia pokryją się czasowo z obowiązkami związanymi z wdrażaniem w przedsiębiorstwach Krajowego Systemu e-Faktur. Zwłaszcza teraz kiedy wiemy, że  KSeF został przesunięty w czasie. Co prawda Minister Finansów nie podał konkretnej daty wejścia obowiązkowego KSeF ale zapowiedział, że na pewno nie zdarzy się to w 2024 roku. Zatem należy spodziewać się, że nastąpi to z początkiem 2025 r. Wdrażanie tych dwóch rozwiązań nie powinno następować w tym samym momencie ponieważ istnieje duże ryzyko braku odpowiednich zasobów i środków finansowych po stronie przedsiębiorców a także ryzyko, że niewykluczone nieprawidłowości i błędy początkowego okresu funkcjonowania KSeF i JPK_KR  będą się na siebie nakładały i zwiększały ryzyko kar i sankcji. Po drugie do prawidłowego wdrożenia raportowania o księgach rachunkowych konieczne jest opublikowanie ostatecznej wersji schemy służącej raportowaniu danych przynajmniej na 18-24 miesiące przed wejściem w życie obowiązku posiadania systemów generujących pliki JPK_KR – mówi Anna Słomińska – Wernik, ekspertka Lewiatana.

Będą dodatkowe wymogi

Rozporządzenie przewiduje dodatkowe wymogi, które wymuszają liczne zmiany systemowe, procesowe i techniczne, bowiem księgi trzeba będzie uzupełnić o:

1. dane identyfikacyjne kontrahenta podatnika (np. NIP jeśli został nadany)
2. w przypadku faktur stanowiących dowód księgowy – numer identyfikujący fakturę w Krajowym Systemie e-Faktur, o ile został nadany
3. znaczniki identyfikujące konta rachunkowe wykazywane według słownika znaczników
4. dane potwierdzające nabycie, wytworzenie lub wykreślenie z ewidencji środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej:
5. wysokość, rodzaj i typ różnicy pomiędzy wynikiem bilansowym i podatkowym (wskazanie różnic trwałych, przejściowych).

Nowe znaczniki kont rachunkowych oznaczają przebudowę całego procesu i zmiany w systemach i aplikacjach przedsiębiorstw.  Dodatkowo przedsiębiorcy sygnalizują, iż pomimo wykorzystania systemu finansowego wraz z odpowiednim modułem środków trwałych brak jest często bezpośredniego, systemowego powiązania środka trwałego z fakturą oraz wskazują na inne szczególne przypadki,  które uniemożliwią prawidłowe raportowanie jak np. tworzenie wielu środków trwałych z wielu faktur od różnych dostawców lub wielu środków trwałych z jednej faktury, wytworzenia środka trwałego, który obejmuje zakup materiałów od jednego lub wielu dostawców oraz pracę pracowników.

Bez znaczników kont

– Apelujemy zatem o rezygnację ze znaczników kont w zakresie kwalifikacji księgowanych zdarzeń gospodarczych dla celów podatkowych oraz danych potwierdzających nabycie, wytworzenie lub wykreślenie z ewidencji środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej. Ponadto, uważamy, że tego typu rewolucja w rachunkowości podatkowej podatników wymaga w pierwszej kolejności licznych zmian legislacyjnych zbliżających wynik podatkowy do rachunkowego, tak aby rzeczywiście podatnicy mogli „oderwać” się od licznych pozasystemowych kalkulacji i prowadzić kalkulacje podatku dochodowego i odroczonego wyłącznie o salda kont księgowych. Postulujemy zatem od odejścia zaproponowanego  mapowania do JPK_KR uzgodnienia między wynikiem bilansowym a podatkowym – dodaje Anna Słomińska – Wernik.

Zasadne zatem wydaje się, aby Ministerstwo Finansów przeanalizowało ponownie zaproponowane przepisy tak, aby nie było konieczności gruntownych zmian i idących za tym ogromnych kosztów dostosowania systemów finansowych w przedsiębiorstwach, bowiem po rewolucji w fakturowaniu podatnicy mogą nie udźwignąć kolejnego ciężaru zmian w tak krótkim odstępie.

Konfederacja Lewiatan