Postulaty Lewiatana. Tania i czysta energia priorytetem
05 lipca 2023

Postulaty Lewiatana. Tania i czysta energia priorytetem

Powrót do mechanizmów rynkowych, ewaluacja i łagodzenie negatywnych skutków interwencji cenowych dla firm wytwarzających energię z OZE oraz sprzedawców energii, przywrócenie obliga giełdowego, ponowną nowelizację tzw. ustawy wiatrakowej w celu umożliwienia budowy wiatraków w odległości 500 metrów od zabudowań, czy wsparcie budowy i modernizacji sieci dystrybucji energii elektrycznej - proponują w nowej kadencji parlamentu eksperci Konfederacji Lewiatan.

– W obecnych realiach jak najszybsze zwiększanie udziału zielonych mocy w systemie powinno być oczywistym elementem strategii rozwoju polskiej energetyki – mówi Jakub Safjański, dyrektor departamentu energii i zmian klimatu Konfederacji Lewiatan.

Obecnie w Polsce i w Europie dyskutujemy o potrzebie dywersyfikacji, budowy niezależności od dostawców paliw, utrzymania i rozwijania lokalnej produkcji przemysłowej, zwłaszcza w branżach strategicznych, a wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną, i to z niskim śladem węglowym, jest do tego niezbędny.

Należy dokonać pilnej transformacji energetycznej i dostosować regulacje prawne tak, aby ułatwiały budowę nowych instalacji OZE. Wdrażane obecnie do porządku prawnego regulacje unijne z 2019 roku stworzą narzędzia, by stymulować lepsze dopasowanie popytu i podaży na energię i przyczynią się do zmniejszenia wyzwań związanych z bilansowaniem systemu elektroenergetycznego.

Polskiej gospodarce w najbliższej przyszłości najbardziej potrzebne jest uporządkowanie i ustabilizowanie przede wszystkim środowiska prawnego, a także rozładowanie niepewności inwestycyjnej tak, aby częste zmiany regulacyjne oraz doraźne cele polityczne nie przesłaniały nam szans rozwojowych.

Powinno także nastąpić zracjonalizowanie podejścia do zamrożenia mechanizmów rynkowych, ponieważ ich utrzymywanie poza okresem kryzysu wywołuje szereg niepożądanych skutków, które ostatecznie mogą doprowadzić do wzrostu cen energii w przyszłości na skutek znacznego ograniczenia dochodów wytwórców energii z OZE, jak i sprzedawców energii. Tylko konkurencyjny rynek energii zapewni w dłuższym terminie niższe ceny energii dla przedsiębiorców oraz umożliwi firmom kontynuację inwestycji w zielone źródła energii. Ponadto, mechanizmy interwencyjne, jeżeli są konieczne, powinny obejmować wszystkie podmioty gospodarcze, bez dyskryminacyjnego zróżnicowania.

Postulaty Lewiatan dotyczące energetyki

– powrót do mechanizmów rynkowych i wyhamowanie interwencji cenowych.

– przywrócenie obliga giełdowego.

– ponowna nowelizacja tzw. ustawy wiatrakowej i umożliwienie budowy wiatraków w odległości 500 metrów od zabudowań.

 – ograniczenie barier regulacyjnych umożliwiających budowę linii bezpośrednich.

– rozwiązanie problemu związanego z odmowami przyłączenia nowych instalacji OZE do sieci.

– wsparcie budowy i modernizacji sieci dystrybucji energii elektrycznej.

– objęcie dużych przedsiębiorstw czasowym mechanizmem ceny maksymalnej energii elektrycznej w okresach znacznych wzrostów cen.

– objęcie wsparciem finansowym wszystkich sektorów gospodarki o wysokiej wrażliwości na ceny energii elektrycznej oraz gazu.

– zmiana zasad finansowania mechanizmu zamrożonych cen.

 Zapraszamy na debatę online „Kryzys energetyczny – wyzwania i potrzeby mikro oraz małych i średnich firm”

Pobierz postulaty – wersja skrócona

Pobierz postulaty – wersja rozszerzona

Konfederacja Lewiatan

 

       

Gospodarka potrzebuje cudzoziemców i polityki migracyjnej
04 lipca 2023

Gospodarka potrzebuje cudzoziemców i polityki migracyjnej

W najbliższych latach potrzebujemy co roku 200 - 400 tysięcy pracowników z całego świata, aby nie załamał się system ubezpieczeń społecznych, a gospodarka mogła się szybko rozwijać. Konieczne jest rozpoczęcie dyskusji nad długofalową polityką migracyjną i integracyjną – uważa Konfederacja Lewiatan.

– Coraz większy deficyt pracowników na naszym rynku pracy stanowi poważną barierę w rozwoju przedsiębiorstw. Z roku na rok tysiące osób opuszczają rynek pracy. Brak pracowników doskwierać zaczyna szczególnie w takich branżach  jak budowlana, przemysłowa, medyczna, transportowa, czy IT.  Niedobór pracowników jest również skutkiem niekorzystnych zmian demograficznych, czyli starzenia się społeczeństwa. Maleje liczba osób w wieku produkcyjnym, co będzie hamowało rozwój firm i gospodarki – mówi Nadia Kurtieva, ekspertka Konfederacji Lewiatan.

Od wielu lat cudzoziemcy skutecznie wypełniają luki kadrowe w różnych gałęziach gospodarki – zarówno w zawodach nie wymagających kwalifikacji, jak i  w tych, gdzie potrzebne są wyspecjalizowane umiejętności (m.in. kierowcy, pracownicy produkcji, informatycy). Z badania przeprowadzonego przez Polski Instytut Ekonomiczny i BGK wynika, że co czwarta firma w Polsce zatrudnia cudzoziemców niebędących obywatelami UE. Żeby sprostać  wyzwaniom demograficznym i negatywnym zjawiskom społeczno-gospodarczym wynikającym z kurczących się zasobów pracy, skala emigracji powinna być znacznie większa niż dotychczas.

W ciągu ostatniej dekady w Polsce ubyło ponad 2,2 mln osób w wieku produkcyjnym, rośnie także współczynnik obciążenia demograficznego rozumiany jako stosunek liczby osób w wieku nieprodukcyjnym do liczby osób w wieku produkcyjnym. Zgodnie z wyliczeniami ZUS, aby zahamować wzrost tego współczynnika, który negatywnie oddziałuje na utrzymanie systemu zabezpieczeń społecznych, w kilku najbliższych latach liczba cudzoziemców w wieku produkcyjnym musiałaby corocznie przyrastać o 200-400 tys. (w stosunku do poprzedniego roku),  tzn. kilkakrotnie więcej niż w ostatnich latach.

– Wyzwaniem jest nie tylko pozyskiwanie pracowników zza granicy, ale również ich utrzymanie i skuteczna integracja. Tymczasem w Polsce do tej pory nie powstała długofalowa strategia migracyjna.  Prace nad takim dokumentem na lata 2021-2022 zostały wstrzymane. Konfederacja Lewiatan od lat apeluje o rozpoczęcie dyskusji nad planem działań, który całościowo  uregulowałby koordynację polityki migracyjnej. W tej chwili nie mamy strategii, co w obliczu przybywających wyzwań, może mieć fatalne konsekwencje gospodarcze i społeczne – dodaje Nadia Kurtieva.

Konfederacja Lewiatan

 

       

 

Jak przełamać kryzys w układach zbiorowych pracy?
04 lipca 2023

Jak przełamać kryzys w układach zbiorowych pracy?

Projekt ustawy o układach zbiorowych pracy zawiera wiele korzystnych zmian, takich jak podpisywanie porozumień do 5 lat, uproszczona procedura rejestracji czy zaangażowanie mediatora.

Konfederacja Lewiatan uważa jednak, że  należałoby też zwolnić strony układu z obowiązku stosowania przepisów branżowych, stworzyć system zachęt do negocjowania porozumień zbiorowych poprzez angażowanie pieniędzy publicznych, wreszcie  poszerzyć przestrzeń negocjacyjną w Kodeksie pracy, tak aby układy były atrakcyjne tak dla pracowników, jak dla pracodawców.

Porozumienia zbiorowe, a w szczególności układy zbiorowe pracy przeżywają w Polsce zapaść. Mamy do czynienia z poważnym regresem w zawieraniu ponadzakładowych układów zbiorowych pracy i wyraźny spadek układów na poziomie zakładu pracy.

Do promowania porozumień zbiorowych zobowiązuje nas unijna dyrektywa w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w krajach UE, której wdrożenie powinno nastąpić do 15 listopada 2024 roku.

– Niestety, projekt ustawy przygotowany przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej nie uwzględnia szerokich możliwości jakie daje dyrektywa w zakresie szerszego ujęcia w statystykach i sprawozdawczości porozumień zbiorowych, corocznie zawieranych i negocjowanych przez partnerów społecznych. Rozwojowi negocjacji zbiorowych powinno towarzyszyć przede wszystkim umacnianie się partnerów społecznych i tworzenie zachęt do rozwoju takiej współpracy ze strony państwa. Nie można zapominać, że znaczna część porozumień zbiorowych zawieranych przez partnerów społecznych nie jest dziś uwzględniania w statystyce porozumień, co jest krzywdzące dla oceny jakości dialogu społecznego. Rozwój porozumień zbiorowych, zwłaszcza układów, wymaga  także szerokiej akcji promującej zbiorowe stosunki pracy, ulepszanie technik rokowania układów oraz świadczenie usług doradztwa dla pracodawców, pracowników i ich organizacji  – mówi prof. Jacek Męcina, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.

Wśród plusów projektu ustawy o układach zbiorowych pracy warto wymienić: zawieranie ich na czas określony tj. do 5 lat, uproszczoną procedurę rejestracji, wspieranie procesu rokowań zaangażowaniem mediatora, ułatwienie rozszerzania zakresu stosowania układu na innych pracodawców poprzez wspólny wniosek pracodawcy i organizacji związkowych czy umożliwienie zawierania układów ponadzakładowych u pracodawców powiązanych ze sobą kapitałowo lub organizacyjnie.

W projekcie ustawy powinny się znaleźć też inne rozwiązania, np. zwolnienie z obowiązku stosowania licznych przepisów branżowych po wprowadzeniu układu zbiorowego pracy, poszerzenie przestrzeni negocjacyjnej w Kodeksie pracy poprzez dopuszczenie regulowania w układach pewnych kwestii mniej korzystnie niż stanowi Kodeks pracy  w ramach klauzul generalnych w niektórych obszarach (czas pracy, przywileje branżowe, umowy na czas określony, inne), zbudowanie systemu zachęt do negocjowania układów i porozumień zbiorowych poprzez angażowanie środków publicznych.

– Proponowanym zmianom powinny jednak towarzyszyć rozwiązania, które poszerzać będą także zakres podmiotowy układów zbiorowych pracy, dając szanse ich zawierania reprezentatywnym organizacjom pracodawców i związków zawodowych na rzecz pracodawców i pracowników, nawet w przypadku braku reprezentacji związkowej, pod warunkiem przystąpienia firmy do zawartego układu po konsultacji z przedstawicielami pracowników, wyłonionymi w sposób przyjęty u danego pracodawcy. Szczególne rozwiązania dotyczące implementacji takich regulacji na poziom ponadzakładowy i zakładowy mogłoby zwiększyć przestrzeń oddziaływania prawa układowego – przekonuje prof. Jacek Męcina.

 Konfederacja Lewiatan

 

       

 

Lewiatan i OPZZ nagrodzili 8 najlepszych agencji zatrudnienia
03 lipca 2023

Lewiatan i OPZZ nagrodzili 8 najlepszych agencji zatrudnienia

Abalone Poland, Contrain Poland, Devire, Gi Group, Manpower Group, OTTO Work Force Solutions, Randstad Polska, Trenkwalder – to agencje zatrudnienia, które otrzymały certyfikat „Agencja zatrudnienia przyjazna pracownikom”, przyznawany przez Konfederację Lewiatan i Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych.

Program certyfikacji stworzony przez Konfederację Lewiatan i OPZZ  ma przede wszystkich promować wysokie standardy usług pośrednictwa pracy i pracy tymczasowej. Wyróżnione agencje wykazują ponadprzeciętną troskę o jakość świadczonych usług, promują stabilne formy zatrudnienia, podejmują działania służące zapewnieniu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zwiększeniu zadowolenia pracowników.

– Wspólnie z pracodawcami promujemy dobre praktyki, wskazujemy najlepsze agencje zatrudnienia, które stosują wysokie standardy przy zatrudnianiu pracowników. Przyznając certyfikaty najlepszym chcemy podpowiadać, zwłaszcza pracownikom, kto najlepiej dba o warunki pracy – mówi Barbara Popielarz, wiceprzewodnicząca OPZZ.

– Agencje zatrudnienia odgrywają niezwykle istotną rolę w gospodarce. Jako pracodawcy dążymy do tego, aby rynek pracy tymczasowej cechował się najwyższymi standardami. W związku z tym, będziemy promować najbardziej godne zaufania agencje – mówi Maciej Witucki, prezydent Konfederacji Lewiatan.

Przy wyborze najlepszych agencji zatrudnienia brano pod uwagę kwestie dotyczące m.in.: bezpieczeństwa i higieny pracy, promowania umów o pracę, przeciwdziałania dyskryminacji i mobbingowi, wysiłki mające na celu zapobieganie konfliktom,  stwarzanie pracownikom możliwości rozwoju zawodowego czy przedsięwzięcia na rzecz zwiększania zadowolenia pracowników z podejmowanej pracy. Certyfikacji dokonał zespół złożony z przedstawicieli Konfederacji Lewiatan i OPZZ w składzie: prof. Jacek Męcina, dr Grzegorz Baczewski, Barbara Popielarz – przewodnicząca Kapituły, Mirosław Grzybek, mec. Robert Lisicki, Norbert Kusiak.

Konfederacja Lewiatan i OPZZ rekomendują wyróżnione agencje zatrudnienia do współpracy zarówno dla pracowników, jak i pracodawców. Certyfikat jest przyznawany na dwa lata.

Program certyfikacji agencji zatrudnienia jest pierwszą inicjatywą podjętą wspólnie przez związek zawodowy i organizację pracodawców. Jego celem jest weryfikacja jakości usług świadczonych przez agencje zatrudnienia, promowanie agencji zatrudnienia dbających o wysokie standardy zatrudnienia, poprawa wizerunku agencji zatrudnienia i promocja dobrych praktyk w zakresie zatrudniania pracowników przez agencje zatrudnienia.

Agencje zatrudnienia są ważnym i niezbędnym elementem rynku pracy. Świadczą wyspecjalizowane usługi w zakresie pośrednictwa pracy zarówno dla poszukujących zatrudnienia, jak i dla pracodawców. Uzupełniają działania publicznych służb zatrudnienia, podejmują inicjatywy w zakresie podnoszenia kwalifikacji pracowników, zapewniają cudzoziemcom możliwość podejmowania legalnej pracy, realizują programy outplacementowe.

Konfederacja Lewiatan

 

Przemysł hamuje. Ceny spadają [+MP3]
03 lipca 2023

Przemysł hamuje. Ceny spadają [+MP3]

Wskaźnik PMI dla polskiego przemysłu w czerwcu br. wyniósł 45,1 pkt. wobec 47 pkt miesiąc temu – podała agencja S&P Global.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Dzisiejszą informację prasową S&P Global dotyczącą wskaźnika przemysłu PMI można skwitować w zdaniu: popyt w dół, ceny w dół. Już ponad rok, w oczach menedżerów logistyki, spada produkcja przemysłowa. Warunki ogólnego prowadzenia biznesu pogarszają się. Kupujemy mniej, sprzedajemy mniej i produkujemy mniej. Wypadkową tego stanu rzeczy jest bardzo szybki spadek cen. To jedyny pozytywny sygnał, który prawdopodobnie dość szybko znajdzie odzwierciedlenie w danych o inflacji konsumenckiej.

Wskaźnik PMI w czerwcu spadł do 45,1 pkt. To najgorszy wynik od listopada ubiegłego roku. Jednocześnie przy normalnym otoczeniu gospodarczym ciężko będzie uzyskać wynik gorszy. Nie jest to do końca możliwe z uwagi na budowę wskaźnika. Cztery z pięciu subindeksów – nowe zamówienia, produkcja, zatrudnienie oraz zapasy pozycji zakupionych wpłynęły negatywnie na odczyt głównego wskaźnika. Bardzo widoczne i skutkujące właśnie takim a nie innym odczytem jest osłabienie popytu naszych zachodnich sąsiadów.

Nie ma w gospodarce sygnałów, które mogłyby w obecnej chwili być podstawą do tezy, że to sytuacja tylko chwilowa i lada dzień przemysł odbije.

Konfederacja Lewiatan

 

Cyfrowy Paszport Produktu – elektroniczny dokument pokazujący całą drogę produktu
01 lipca 2023

Cyfrowy Paszport Produktu – elektroniczny dokument pokazujący całą drogę produktu

Unia Europejska na początku 2022 roku w ramach Zielonego Ładu, przyjęła projekt regulacji “Zrównoważony Produkt”. Obecnie trwają prace nad wnioskiem Komisji Europejskiej ws. Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiające ramy ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu dla zrównoważonych produktów i uchylające dyrektywę 2009/125/WE  (Ecodesign for Sustainable Products Regulation - ESPR), który wprowadza ideę Cyfrowego Paszportu Produktu (Digital Product Passport – DPP).

Będzie to cyfrowy dokument, dzięki któremu każdy konsument będzie mógł sprawdzić „jaką drogę przebył dany produkt” w całym cyklu swojego życia. Pomoże to przede wszystkim w dokonywaniu świadomych wyborów przy zakupie produktów, ułatwi naprawę i recykling oraz zwiększy przejrzystość w zakresie wpływu na środowisko, a co za tym idzie pozwoli zmniejszyć ilość powstających odpadów. Ponadto, będzie on również pomocny organom publicznym w bardziej efektywnym przeprowadzaniu kontroli, aby wykryć produkty fałszywe, a także wprowadzające w błąd konsumenta deklaracje dotyczące zgodności produktu z normami ochrony środowiska – tzw. greenwashing.

Najważniejsze cele wprowadzenia paszportu produktu to:

  • gromadzenie danych o produkcie i jego łańcuchu dostaw oraz udostępnianie tych informacji tak, aby wszystkie zainteresowane strony, w tym konsumenci, mogły lepiej poznać produkty, z których korzystają,
  • umożliwienie poprawy identyfikowalności produktów na kolejnych ogniwach łańcucha wartości,
  • ułatwienie przeprowadzania kontroli zgodności produktu przez właściwe organy.

Czym będzie Cyfrowy Paszport Produktu?

Według propozycji zawartych w obecnie procedowanym rozporządzeniu dotyczącym ekoprojektu dla zrównoważonych produktów, Cyfrowy Paszport Produktu (DPP) to zestaw danych umożliwiających identyfikację produktu za pomocą unikalnego identyfikatora, który będzie dostępny drogą elektroniczną za pośrednictwem nośnika danych (np. kodu QR, kodu kreskowego czy też tagowania NFC). Co ważne, podstawowe dane o produkcie będą dostępne offline, czyli bez konieczności połączenia z Internetem. Dzięki tym danym będzie można poznać skład oraz pochodzenie poszczególnych elementów w całym cyklu życia tego produktu. Informacje zawarte w ramach paszportu obejmą nie tylko dane o produktach końcowych, ale także o komponentach i półproduktach. Dotyczy to nie tylko towarów wyprodukowanych w UE, ale także importowanych. DPP obejmuje informacje związane ze zrównoważonym rozwojem, obiegiem zamkniętym, zachowaniem wartości w celu ponownego użycia, regeneracji i recyklingu.

Można zatem powiedzieć, że paszport tworzy tzw. „cyfrowego bliźniaka” produktu fizycznego który będzie bezpośrednio identyfikowany z fizycznym produktem za pomocą nośnika danych. Odczyt będzie możliwy poprzez aplikację na urządzenie mobilne typu smartfon czy tablet.

Konsument po zeskanowaniu kodu umieszczonego na produkcie zostanie natychmiast przekierowany do powiązanego cyfrowego odpowiednika produktu, aby sprawdzić wszystkie jego dane. Nowy sposób udostępniania informacji nie zastąpi obecnie używanych form (np. instrukcje obsługi, etykiety), lecz będzie ich cyfrowym uzupełnieniem.

Jakie branże będą objęte paszportem?

Zgodnie z wytycznymi nowego planu działania UE dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym  (Circular economy action plan – CEAP), baterie, tekstylia, budownictwo i elektronika zostaną jako pierwsze objęte paszportowaniem. Wynika to z ich znaczącego wpływu na środowisko, a w konsekwencji wysokiego potencjału związanego z obiegiem surowców i współczynnika recyklingu. Ponadto, z procedowanego obecnie rozporządzenia dotyczącego opakowań i odpadów opakowaniowych (Packaging and Packaging Waste Regulation – PPWR) wynika, że opakowania również mogą być objęte tymi przepisami. Te sektory to jednak dopiero początek – jeżeli pomysł takiego znakowania produktów sprawdzi się dla powyższych branż, zostanie on z pewnością rozszerzony o kolejne.

Dodatkowo, pomimo iż rozporządzenie ws. ekoprojektowania zrównoważonych produktów wprost wyłącza z paszportowania m. in. żywność, pasze oraz produkty lecznicze, istnieje duża szansa, że niektóre kraje wprowadzą taki obowiązek właśnie dla żywności. W Polsce już w 2021 r. Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa rozpoczął prace nad projektem o nazwie Paszportyzacja Polskiej Żywności, który będzie polegał właśnie na zbudowaniu systemu identyfikowania żywności
w kluczowych ogniwach łańcucha dostaw. Według Państwowego Instytutu Badawczego NASK, który również jest zaangażowany w te działania, celem tego projektu jest stworzenie ogólnopolskiego systemu gromadzącego informacje o polskiej żywności. Dzięki docelowemu systemowi IT każdy użytkownik (producent, dystrybutor, sprzedawca i konsument) będzie mógł w szybki i prosty sposób sprawdzić i potwierdzić autentyczność, jakość i bezpieczeństwo danej partii żywności. Do tego celu będzie wykorzystany, analogicznie jak jest to opisane w przypadku DPP, czytnik kodu poprzez aplikacje na smartfonach.

Infrastruktura – system IT

Cyfrowy paszport to nie tylko dane, ale przede wszystkim cała infrastruktura IT. Wytyczne do niej zostały opisane w rozdziale III wspomnianego wcześniej rozporządzenia ESPR. System powinien być ogólnodostępny, niezawodny i wygodny dla użytkownika. Ponadto, informacje w nim zawarte powinny opierać się na otwartych normach, być opracowane w formacie interoperacyjnym, nadawać się do odczytu maszynowego, być ustrukturyzowane oraz powinna istnieć możliwość ich przeszukiwania.

Eksperci są zgodni, że cały system przechowywania danych powinien być zdecentralizowany, a co za tym idzie tworzony i prowadzony przez podmioty gospodarcze. Decentralizacja oznacza, że właściciel produktu jest również właścicielem zapisu cyfrowego, a nie znajduje się pod kontrolą systemu centralnego. Uzupełnia to również unijną strategię w zakresie danych, która zachęca do korzystania z publicznych źródeł danych o wysokiej wartości.

Korzyści płynące z wprowadzenia cyfrowego paszportu

Pewne jest, że wdrożenie całego systemu paszportowania na początku będzie wymagało poważnych inwestycji, ale jeśli zostanie odpowiednio przygotowane, to systemy te będą mogły działać przy niewielkiej interwencji człowieka i będzie możliwa ich niskokosztowa implementacja do kolejnych branż. Podsumowując, Cyfrowy Paszport Produktu niesie za sobą wiele korzyści – z jednej strony zapewni wygodę konsumentom poprzez łatwość dotarcia do najważniejszych informacji i możliwość sprawdzenia autentyczności danych produktów. Z drugiej strony, dla przedsiębiorców dbających o zrównoważony rozwój w całym cyklu życia swoich produktów, będzie to możliwość wiarygodnego przekazywania informacji na temat najlepszych cech tych produktów, co zapewni im korzystną pozycję na rynku.


Piotr Mazurek, ekspert Lewiatana

Artykuł dla wydania Brussels Headlines z lipca 2023

Tańsze paliwa ciągną inflację w dół [+MP3]
30 czerwca 2023

Tańsze paliwa ciągną inflację w dół [+MP3]

Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w czerwcu br. w porównaniu z analogicznym miesiącem 2022 roku wzrosły o 11,5%, a w stosunku do poprzedniego miesiąca utrzymały się na tym samym poziomie – podał GUS w szybkim szacunku.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Inflacja dalej kontynuuje marsz w dół. W ciągu miesiąca (maj – 13%) roczna dynamika wzrostu cen zmniejszyła się o 1,5 pkt proc. W ujęciu miesięcznym inflacja się nie zmieniła. To już drugi miesiąc z rzędu, kiedy ceny stoją.

Dominujący w danych jest spadek cen paliw. W skali roku paliwa są tańsze o 18%. W ciągu miesiąca również odnotowaliśmy spadek – 0,9%. To z jednej strony wynik tego, że ceny na rynkach światowych zdecydowanie wróciły do poziomów sprzed wybuchu wojny. Umocnił się też dość wyraźnie złoty, co również wpływa na rozliczenia i koszty zakupu paliw.

Ten marsz w dół inflacji będzie dalej widoczny, a wraz z nim obserwować będziemy poprawę nastrojów konsumentów i przedsiębiorców. Co więcej rządzący, w wakacyjnym sezonie ogórkowym – gdzie politycznie będzie się działo mniej, a kampania ruszy z kopyta dopiero na końcu wakacji ,zadbali o to żeby nastroje Polek i Polaków się poprawiły. Główny dostawca paliw, a za nim również inni dystrybutorzy wprowadzają wakacyjne promocje. Ten fakt nie zaniży sztucznie inflacji, ponieważ promocje nie mają charakteru powszechnego, a GUS będzie pobierał ceny bezpośrednio z pylonów reklamowych.  Ale taka obniżka cen paliw zapewne poprawi notowania partii rządzącej.

Konfederacja Lewiatan

 

W RDS rozpoczynają się negocjacje dotyczące płacy minimalnej w 2024 roku
29 czerwca 2023

W RDS rozpoczynają się negocjacje dotyczące płacy minimalnej w 2024 roku

Pracodawcy, w rozpoczynających się dzisiaj w Radzie Dialogu Społecznego negocjacjach dotyczących płacy minimalnej w 2024 roku, będą zabiegać, aby wzrosła ona zgodnie z propozycją rządu, ponieważ taka podwyżka wynika z ustawy. Konfederacja Lewiatan będzie jednak przekonywała partnerów społecznych do zmiany w przyszłości sposobu ustalania minimalnego wynagrodzenia.

Negocjacje rozpoczynają się w zespole budżetu, wynagrodzeń i świadczeń socjalnych RDS i obejmą również wynagrodzenia w sferze budżetowej. Rząd zaproponował, aby najniższa płaca w 2024 roku wzrosła od 1 stycznia do 4242 zł i od 1 lipca do 4300 zł.

– To kolejny dynamiczny wzrost wynagrodzenia minimalnego, z którym większość gospodarki sobie pewnie poradzi, ale problem będą miały mikrofirmy, zwłaszcza w  usługach oraz przedsiębiorstwa działające w regionach słabszych gospodarczo. Jego skutki mogą również odczuć branże, które dotknęło spowolnienie gospodarcze, np. turystykę czy gastronomię. Wysoka podwyżka może przełożyć się na spadek zatrudnienia w tych sektorach, albo nawet powiększenie szarej strefy – podkreśla prof. Jacek Męcina, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan, przewodniczący zespołu budżetu, wynagrodzeń i świadczeń socjalnych RDS.

Rządowa propozycja podwyżki płacy minimalnej jest bliska tej, która wynika z ustawy, dlatego przestrzeni do zmniejszenia skali tego wzrostu  po prostu nie ma. Przedsiębiorcy zabiegać będą zatem o utrzymanie wysokości podwyżki zaproponowanej przez rząd. Tym bardziej, że wysoka inflacja w  latach 2022 – 2024 częściowo uzasadnia wzrost w takim tempie.

– Będziemy apelować do związkowców o zaakceptowanie, w obecnym stanie prawnym,  propozycji rządu.  Ale jednocześnie chcemy rozmawiać o nowych kryteriach i mechanizmach wzrostu minimalnego wynagrodzenia. Oczywiście trzeba pamiętać o negatywnych skutkach tak dynamicznego podwyższania najniższego wynagrodzenia – wzroście kosztów pracy, zwłaszcza tych pozapłacowych związanych ze składkami na ZUS i składką zdrowotną. Firmy, zgłaszają też zjawisko coraz większego spłaszczenia płac i presję na podwyżki wynagrodzeń – dodaje Jacek Męcina.

Nominalny wzrost przeciętnego wynagrodzenia brutto w gospodarce w 2024 roku przewidziany jest na 9,7%. To bardzo dużo zważywszy na spadek dynamiki wzrostu gospodarczego (optymistyczne przewidywania 3%) i kłopoty niektórych branż. To może przełożyć się na konieczność restrukturyzacji zatrudnienia, zwłaszcza na koniec 2023 roku. Na razie rynek pracy jest w bardzo dobrej kondycji. Bezrobocie w maju spadło do 5,1%. Czy to znaczy, że na koniec roku może utrzymać się na tym samym poziomie, co dawałoby Polsce czołowe miejsce w UE? To możliwy scenariusz, ale niestety niepewny. Widoczne są przecież kłopoty w budownictwie i w niektórych branżach.

– Na tle wysokiej dynamiki wzrostu płacy minimalnej w 2024 roku problemem pozostają wynagrodzenia w budżetówce (propozycja wzrostu  6,6%), gdzie  od kilku lat płace realnie spadają, co może się odbić negatywnie na jakości usług publicznych i odchodzeniu z zawodu nauczycieli, akademików, administracji. A to będzie problem tak dla obywateli jak i przedsiębiorców. Skoro rząd proponuje wysoką podwyżkę płacy minimalnej może da się przekonać, żeby pensje w sferze budżetowej podwyższyć o 20% – mówi Jacek Męcina.

Konfederacja Lewiatan

 

Apel Rady Przedsiębiorczości w sprawie ugód klientów z bankami
29 czerwca 2023

Apel Rady Przedsiębiorczości w sprawie ugód klientów z bankami

fot. Scott Graham / Unsplash

Rada Przedsiębiorczości, w związku z wyrokiem TSUE z 15 czerwca br. C-520/21 w sprawach dotyczących kredytów walutowych, z niepokojem odnotowuje możliwy negatywny wpływ rozstrzygnięcia dla całej gospodarki i wszystkich podatników, gdyż banki absorbując straty związane z wyrokiem TSUE, nie będą w stanie w najbliższym czasie finansować rozwoju polskiej gospodarki na dotychczasowym poziomie.

Banki będą musiały znacząco zwiększyć poziom rezerw na trudne do odzyskania kredyty, co oznacza, że środki, które mogłyby być przeznaczone na bieżące kredytowanie różnych przedsięwzięć w gospodarce, zostaną zamrożone. Jak wskazała Komisja Nadzoru Finansowego w komunikacie po wydaniu wyroku ,,Erozja kapitałów banków, jaka dokona się w związku z tym rozstrzygnięciem będzie miała jednak negatywny wpływ na zdolność banków do dalszego finansowania potrzeb mieszkaniowych polskich gospodarstw domowych, a także całej gospodarki.’’ [1]

Dlatego Rada Przedsiębiorczości apeluje o systemowe, sprawiedliwe społecznie rozwiązanie problemu walutowych kredytów mieszkaniowych w postaci ugód z bankami, których istotą jest propozycja przewodniczącego KNF z grudnia 2020 r. zakładająca konwersję kredytów frankowych na złotowe na takich zasadach, aby kredyt frankowy był traktowany tak, jakby był od początku kredytem złotowym.

Ugody klientów z bankami z punktu widzenia gospodarki, są najbardziej atrakcyjną i racjonalną alternatywą dla kosztownych i długotrwałych procesów sądowych angażujących wymiar sprawiedliwości na lata. Są rozwiązaniem bezkosztowym i szybkim (ugoda możliwa jest do zawarcia w ciągu jednego miesiąca) oraz całkowicie usuwającym ryzyko kursowe z umowy.

Rada Przedsiębiorczości popiera działania zmierzające do zawarcia ugód publicznie adresowane przez Komitet Stabilności Finansowej, Urząd Komisji Nadzoru Finansowego, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumenta oraz Bankowy Fundusz Gwarancyjny.

Radę Przedsiębiorczości tworzą: ABSL, Business Centre Club, Federacja Przedsiębiorców Polskich, Konfederacja Lewiatan, Krajowa Izba Gospodarcza, Polska Rada Biznesu, Pracodawcy RP, Związek Banków Polskich, Związek Rzemiosła Polskiego.

Konfederacja Lewiatan

 

 

Pobierz apel
Przedsiębiorców niepokoi drastyczna podwyżka opłat za wydanie interpretacji podatkowej [+MP3]
28 czerwca 2023

Przedsiębiorców niepokoi drastyczna podwyżka opłat za wydanie interpretacji podatkowej [+MP3]

Zmiany w Ordynacji podatkowej wprowadzą kilka korzystnych lub neutralnych dla podatników rozwiązań, ale znajdują się wśród nich też takie, które pogorszą sytuację przedsiębiorców.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Największe zastrzeżenia budzi propozycja ogromnej podwyżki opłaty za wydanie interpretacji indywidualnej prawa podatkowego, która dla dużych firm wzrośnie 70 razy – uważa Konfederacja Lewiatan.

Ministerstwo Finansów przedstawiło długo zapowiadane zmiany w Ordynacji podatkowej. Wskazało, że ich celem jest „uproszczenie procedur podatkowych, zwiększenie efektywności działania organów podatkowych, poprawa relacji między podatnikami i organami podatkowymi oraz doprecyzowanie przepisów, których stosowanie budzi wątpliwości”. Przy tak sformułowanym uzasadnieniu do ustawy wydawać by się mogło, że planowane zmiany to w końcu dobra wiadomość dla przedsiębiorców. Niestety, diabeł tkwi w szczegółach i wśród kilku korzystnych albo neutralnych dla przedsiębiorców zmian, znajdują się także takie, które na pewno nie przyczynią się do uproszczenia procedur i poprawy relacji podatników z organami podatkowymi.

Największe zastrzeżenia budzi propozycja ogromnej podwyżki opłaty za wydanie interpretacji indywidualnej prawa podatkowego, która może wynieść w zależności od wielkości przedsiębiorcy kwotę wynoszącą 100% minimalnego wynagrodzenia za pracę, czyli od 1 lipca 2024 r. może to być nawet 4 300 zł. Wysokość opłaty określana będzie przez Ministra Finansów w rozporządzeniu. Planowane jest, aby po wejściu w życie zmian, opłata za wydanie interpretacji dla dużego podatnika wynosiła 2 800 zł, dla średniej firmy 1 400 zł, natomiast dla każdego przedsiębiorcy, który zadaje pytanie związane z działalnością gospodarczą 400 zł. Dzisiaj opłata za wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego wynosi 40 zł, co oznacza, że niektórzy podatnicy zapłacą 70 razy więcej! W dodatku zaproponowany mechanizm daje Ministrowi Finansów furtkę do corocznego podnoszenia wysokości opłaty uwzględniając wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę.

– Tak drastyczne podniesienie opłat za wydanie interpretacji indywidualnej ograniczy dostępność interpretacji, a tym samym ograniczy pewność prawną i możliwość potwierdzenia prawidłowego stosowania przepisów. Wadliwe jest uzasadnienie różnicowania opłaty za wniosek o wydanie interpretacji od właściwości urzędu skarbowego, czyli co do zasady od wysokości uzyskiwanych przez podatnika przychodów, ponieważ to, że firma osiąga duże przychody, niekoniecznie musi oznaczać, że jest w dobrej kondycji finansowej. Nierzadko firma mniejsza, osiągająca niższe przychody, jest bardziej rentowna i przy niższych przychodach osiąga wyższe dochody. Różnicowanie wysokości opłaty za wydanie interpretacji indywidualnej jest niesprawiedliwe, może powodować absurdalną sytuację, w której firmy w lepszej sytuacji finansowej będą mogły sobie pozwolić na wystąpienie o interpretację, a te w trudniejszej sytuacji już nie. Jeżeli proponowane zmiany wejdą w życie, uzyskanie potwierdzenia prawidłowego stosowanie skomplikowanych przepisów prawa podatkowego będzie dla wielu firm nieosiągalne – ostrzega Przemysław Pruszyński, doradca podatkowy, dyrektor departamentu podatkowego Konfederacji Lewiatan.

Kolejną, bardzo kontrowersyjną propozycją jest ograniczenie ważności wydanej interpretacji podatkowej do 5 lat oraz wygaszenie ważności interpretacji indywidualnych wydanych przed 1 stycznia 2019 r. z dniem 1 stycznia 2024 r. Podany w uzasadnieniu do projektu ustawy argument, iż interpretacja  indywidualna może przestać pełnić funkcję ochronną np. na skutek zmiany przepisu, którego dotyczy, nie jest powodem, aby wygasić ważność wszystkich interpretacji z urzędu, nawet tych, w których stan prawny nie uległ zmianie. Utrudni to znacząco decyzje biznesowe, ponieważ często interpretacja stanowi podstawę podjęcia, albo kalkulacji długoterminowych przedsięwzięć inwestycyjnych. Już przy podejmowaniu decyzji rodzącej określone skutki podatkowe firmy będą musiały brać pod uwagę ryzyko, że po upływie 5 lat ich interpretacja straci ważność, a kolejna może być inna np. mniej korzystna.

Oznaczać to będzie jeszcze mniejszą pewność i przewidywalność prawa podatkowego. Zmiany te  skomplikują prowadzenie działalności gospodarczej, zwiększą ryzyko podatkowe, wprowadzą zwiększą dodatkowe koszty dla firm. Niejasność, nieprzewidywalność i niestabilność przepisów podatkowych wskazywana jest przez przedsiębiorców jako jedna z przyczyn niskich inwestycji. Ograniczenie ochrony wynikającej z interpretacji indywidualnych jeszcze bardziej skomplikuje sytuację przedsiębiorców i zaszkodzi rozwojowi firm i gospodarki.

 Konfederacja Lewiatan