Niestety, brak działań propagujących zieloną gospodarkę i światowe trendy powoduje, że firmy w naszym kraju raczej nie są nastawione na realizację polityki Fit for 55. Aż 64,3% ocenia, że udział OZE wśród wykorzystywanych źródeł energii w ich firmie stanowi poniżej 1%, chociaż większość przedsiębiorców zna dokumenty rządowe i Komisji Europejskiej, które wyznaczają kierunki polityki energetycznej (54,5%).

– Aż trudno uwierzyć, że rząd dotychczas nie wprowadził konkretnych zachęt dla firm, które chcą inwestować w OZE.  Przedsiębiorstwa przede wszystkim  dbają o rachunek kosztowo-przychodowy. Jeśli inwestycje w OZE przyczyniłyby się do oszczędności energii w firmie i związane były z ulgami, to zainteresowanie nimi byłoby zdecydowanie większe. Dlatego tak ważne jest, aby pojawiły się rozwiązania legislacyjne, które skłonią firmy prywatne do inwestowania w OZE  – mówi Mariusz Zielonka, ekspert ekonomiczny Konfederacji Lewiatan.

Nowy polityka energetyczna  (PEP) zakłada dynamiczny rozwój OZE, zwłaszcza PV, wsparty energetyką jądrową. W wyniku transformacji energetycznej w 2030 roku poziom mocy zeroemisyjnych (OZE) w KSE może wynieść 57%, a w 2040 roku będzie stanowić około 74% w strukturze mocy. Dodatkowo zakładane jest mniejsze zużycie gazu i nieco większe węgla. Koszty transformacji energetycznej oszacowano na 1,2 bln zł.

Według GUS wskaźnik udziału energii ze źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii brutto wyniósł w 2021 roku 15,62%, przy przyjętym zobowiązaniu dla Polski na rok 2030 wynoszącym 23%. Zatem przed nami jeszcze długa droga do osiągnięcia celu. W tym kontekście konieczna jest kompleksowa strategia rządu w średnim okresie.

W 2021 roku udział energii ze źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii brutto w elektroenergetyce wzrósł o 0,93 pkt proc. (r/r). Z badania Lewiatana wynika, że stosunkowo wiele firm zainteresowanych zielonymi inwestycjami już w tej chwili jest w trakcie modernizacji swoich linii produkcyjnych (44%) albo termomodernizacji budynków (34%).

Raport „Kryzys energetyczny”

Konfederacja Lewiatan

– Mimo relatywnego uspokojenia się cen na giełdach światowych problem dywersyfika­cji i bezpieczeństwa energetycznego Polski jest nadal aktualny i palący. Wiele wyzwań stojących przed Polską jest wspólnych także dla państw bałtyckich oraz części państw UE. Nie oznacza to jednak, że należy  biernie czekać na odgórne działania unijne. Powinniśmy sami tworzyć zdecydowanie lepsze warunki do inwestowania, a może przede wszystkim w prowadzeniu długofalowej polityki klimatycznej nie kierować się krótkoterminowymi, populistycznymi celami – mówi Mariusz Zielonka, ekspert ekonomiczny Konfederacji Lewiatan.

Rynek energetyczny jest w głębokim kryzysie. Dalsze zawirowania i utrzymujący się pat w relacjach Europy i Stanów Zjednoczonych z Rosją skłaniają do negatywnego patrzenia w przyszłość. Dlatego podjęcie szybkich i zdecydowanych działań dotyczących zwiększenia bezpieczeństwa i niezależności energetycznej Polski jest naszym interesem narodowym.

Bardzo ważne jest zaktualizowanie dokumentów strategicznych dotyczących energetyki, ponieważ  pozwoli to  na racjonalne plano­wanie inwestycji. Poważnym problemem we wdrożeniu długofalowych, a co za tym idzie kosztownych działań rządowych będą ograniczenia budżetowe. Już teraz plany na najbliższe kilka lat zakładają znaczny wzrost deficytu oraz długu Polski, a to za sprawą coraz większej liczby sztywnych wydatków w stosunku do PKB. Dlatego tak ważne jest, aby pojawiły się rozwiązania legislacyjne, które skłonią firmy prywatne do inwestowania w OZE.

– Niezwykle istotne jest również odblokowanie potencjału rozwoju energetyki wiatrowej. Warto ponownie rozważyć ustanowienie 500 metrów jako minimalnej odległości turbin wiatrowych od zabudowań – dodaje Mariusz Zielonka.

Raport „Kryzys energetyczny”

Konfederacja Lewiatan

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Z badania, które w lutym na zlecenie Lewiatana przeprowadził CBM Indicator wynika, że 79% mikro i małych firm odczuwa wzrost rachunków za energię elektryczną, ale  55%  nie zamierza ograniczać jej zużycia. Nieprzemyślana strategia rządu spowodowała, że firmy próbując utrzymać płynność finansową, przerzucały wyższe koszty prowadzenia działalności na konsumentów. 81% firm częściowo lub w całości przerzuciła lub planuje przerzucić na klientów rosnące koszty produkcji i energii elektrycznej.

– Zmniejszający się w tym roku popyt konsumpcyjny nie pozwoli jednak firmom na takie działanie. Jednocześnie rząd nie przewiduje kontynuowania najlepiej ocenianego przez firmy rozwiązania kryzysowego – zamrożenia cen energii. W tej sytuacji istnieje zagrożenie, że przedsiębiorstwa utracą płynność finansową w ciągu najbliższego półrocza – ostrzega Mariusz Zielonka, ekspert ekonomiczny Konfederacji Lewiatan.

Według firm najważniejsze dla wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju są dywersyfikacja źródeł energii (63,3%), modernizacja sieci energetycznych (55,5%) i wsparcie zielonej energii (53,5%).

– Kryzys energetyczny ma jednak swoją dobrą stronę. Znacznie przyśpieszył proces odchodzenia od „brudnych” paliw, zmobilizował unijne instytucje do poszukiwania innych, lepszych rozwiązań. Wydaje się, że jako Europa, mimo początkowych fatalistycznych wizji, wychodzimy z kryzysu dużo silniejsi, zjednoczeni i w większym stopniu przygotowani na kolejne szoki makroekonomiczne – dodaje Mariusz Zielonka.

Konfederacja Lewiatan