Eksport nadal większy od importu
14 maja 2024

Eksport nadal większy od importu

W marcu br. wartość eksportu towarów wyniosła 122 mld zł, co oznacza spadek o 17 proc. w stosunku do analogicznego miesiąca 2023 r. Import towarów w porównaniu do marca ubiegłego roku zmniejszył się o 15,8 proc. i osiągnął 119,9 mld zł - podał NBP.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

NBP opublikował najnowsze dane o bilansie płatniczym Polski w marcu 2024 r.  To co nadal zaskakuje na pierwszy rzut oka, to dodatnie saldo wymiany handlowej. Niezależnie od waluty w jakiej rozliczamy handel zagraniczny, więcej wysyłamy towarów i za granice niż przyjmujemy.  W marcu saldo było dodatnie i wyniosło 2,1 mld zł i oczywiście było niższe niż przed rokiem o ponad połowę. Biorąc jednak pod uwagę dość minorowe nastroje przedsiębiorców, głównie prowadzących biznes w przemyśle oraz mizerny wolumen nowych zamówień z Unii Europejskiej to wynik dość zaskakujący i pozytywny.

Dane potwierdzają również, że stopniowo wygasa nasz jedyny czynnik napędzający przemysł, tj. szeroko pojęta branża motoryzacyjna. Jeśli chodzi o usługi to motoryzacja wraz z transportem jest jedną z nielicznych branż, która trzyma jeszcze dodatnie saldo wymiany handlowej.

Dane za pierwszy kwartał pokazują również dwukrotnie mniejszy napływ inwestycji zagranicznych do Polski. Eldorado z ostatnich dwóch lat dobiegło końca wraz z końcem wzrostu rentowności przedsiębiorstw.

Konfederacja Lewiatan

 

Szybki wzrost płac napędza konsumpcję
23 kwietnia 2024

Szybki wzrost płac napędza konsumpcję

Sprzedaż detaliczna w marcu br. była wyższa niż przed rokiem o 6,1%. W porównaniu z lutym 2024 r. wzrosła o 14,2% - podał GUS.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

W ostatnich kilku latach, w związku ze świętami Wielkiej Nocy, marzec zaraz po grudniu jest miesiącem, kiedy Polki i Polacy wydają najwięcej pieniędzy na zakupy. Niezależnie od tego jakie panują nastroje w społeczeństwie, jak wysoka jest inflacja i ile nam zostaje w kieszeniach, tradycja spędzania świat przynosi średniomiesięczny wzrost wydatków na żywność o 13%. Nawet w okresie najgłębszej pandemii miesięczny wzrost wyniósł ponad 12%. Tym razem nie jest inaczej. Wyniki sprzedaży detalicznej żywności w ubiegłym miesiącu były lepsze o ponad 18%. W skali roku wydaliśmy na żywność o 6,6% więcej.

Oczywiście, przełożyło się to na dobry wynik ogólnej sprzedaży detalicznej, choć gorszy od prognoz. Sprzedaż detaliczna w marcu 2024 wzrosła w skali roku o 6,1% (ceny stałe) oraz aż o 14,2% (ceny stałe) w skali miesiąca i to przy dwóch dniach roboczych mniej niż rok wcześniej.

W rocznej relacji to jednak nie produkty spożywcze zaważyły na 6% wzroście sprzedaży. Nadal kupujemy dużo więcej samochodów niż przed rokiem (+13,5%) oraz paliw (+11,2%).  Do niedawna sprzedaż silnie korelowała z produkcją w kilku kategoriach produktów. Porównując z wczorajszymi danymi z przemysłu pojawia się obawa, że ten pierwszy, motoryzacyjny kanał sprzedaży może za chwilę się wyczerpać.

Perspektywy dla konsumpcji jednak pozostają nadal optymistyczne. Zarabiamy coraz więcej, bo szybko rosną płace, odkładamy coraz więcej pieniędzy i poprawiają się nastroje społeczne.

Konfederacja Lewiatan

 

Płace rosną jak szalone [+MP3]
22 kwietnia 2024

Płace rosną jak szalone [+MP3]

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w przedsiębiorstwach w marcu br. w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku wzrosło nominalnie o 12% i wyniosło 8408,79 zł brutto. Przeciętne zatrudnienie było zaś niższe o 0,2% i osiągnęło 6501,2 tys. etatów - podał GUS.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Mamy kolejny rekord w wynagrodzeniach. W marcu średnia płaca przebiła 8400 zł brutto. Oznacza to wzrost nominalnie w ciągu roku o 12%, a realnie blisko o 10%. Polakom zostaje z miesiąca na miesiąc coraz więcej pieniędzy w kieszeni i ten stan utrzyma się co najmniej przez najbliższy rok. Pierwszy kwartał tego roku to też rekordowy wynik średniego wynagrodzenia, które przekroczyło z kolei barierę 8000 zł brutto, co przełożyło się na nominalny wzrost aż o 12,5%

Dynamika realnych płac będzie się zmniejszać w najbliższych miesiącach, a to za sprawą rosnącego wskaźnika inflacji. Nadal jednak pracownicy będą wywierać presję na pracodawcach o wyższe podwyżki. Szczególnie, że za rogiem czyha już druga podwyżka płacy minimalnej.

Najnowsze wyniki indeksu Lewiatana wprost pokazują, że presja płacowa na pracodawcach jest wciąż silna i ma się dobrze. Zgodnie z wynikami indeksu 92% przebadanych firm odczuwa presję płacową, a blisko 40% uważa, że jest ona coraz wyższa.

Z kolei już 6 miesiąc z rzędu spada liczba zatrudnionych, ale ten spadek jest niewielki, zaledwie o 0,2%. To w naszej ocenie dowód, że rynek pracy jest silny, ponieważ przy tak słabej koniunkturze jaka obecnie dominuje w przemyśle należałoby się spodziewać znacznie większej redukcji zatrudnienia niż jest w rzeczywistości.

Konfederacja Lewiatan

 

Przemysł w dołku. Cierpi z powodu braku nowych zamówień [+MP3]
22 kwietnia 2024

Przemysł w dołku. Cierpi z powodu braku nowych zamówień [+MP3]

W marcu br. produkcja sprzedana przemysłu była niższa o 6% w porównaniu z marcem 2023 roku, natomiast w porównaniu z lutym br. wzrosła o 3,6% - podał GUS.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Przemysł po miłej niespodziance w ubiegłym miesiącu wraca na wcześniej utarte tory, w marcu notując wynik o 6% niższy niż przed rokiem. Ostatni miesiąc kwartału ewidentnie zaważył na słabszym wyniku za cały kwartał. W tym czasie przemysł zanotował spadek, w porównaniu do I kwartału  2023 r. o 0,7%. Biorąc pod uwagę równie słabe wyniki budowlanki, okres między perspektywami finansowymi (zmniejszone inwestycje) oraz mizerne wyniki handlu zagranicznego, to nasz PKB nie uratuje nawet przewidywany wzrost konsumpcji.

Niewiele  produktów w poszczególnych gałęziach przemysłu odznacza się obecnie dodatnią dynamiką. Wyhamowała również szeroko rozumiana branża motoryzacyjno-transportowa, która dotychczas ciągnęła przemysł.

Przemysł ewidentnie cierpi z powodu braku nowych zamówień. Mimo, że wszystko wskazuje na to, że konsumpcja wyraźnie odbije w 2024 r., to nadal przeważające znaczenie dla przemysłu ma spowolnienie w handlu międzynarodowym. Mówimy tu o spadku eksportu głównie do Europy Zachodniej. Jedynie w niewielkim stopniu nasz handel zagraniczny i przez to firmy ratuje eksport dóbr na wschód – głównie do Ukrainy.

Biorąc pod uwagę, że przemysł także redukuje  zatrudnienie (-1% r/r), a jednocześnie wynagrodzenia rosną wolniej niż średnia w sektorze przedsiębiorstw, można zatem oczekiwać, że firmy szukają oszczędności.

Konfederacja Lewiatan

 

 

W marcu dołek inflacyjny. Od kwietnia wzrost cen przyspieszy [+MP3]
15 kwietnia 2024

W marcu dołek inflacyjny. Od kwietnia wzrost cen przyspieszy [+MP3]

Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w marcu br. w porównaniu z analogicznym miesiącem ub. roku wzrosły o 2%. W stosunku do poprzedniego miesiąca były wyższe o 0,2% - podał GUS.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

W marcu wzrost cen był jednak wyższy niż wskazywały początkowe szacunki (1,9%). Inflacja wyniosła 2%. Jednocześnie to ostatni miesiąc, gdzie mamy do czynienia z tak niewielkim wzrostem cen. Lada moment ponownie doświadczymy przyspieszenia wzrostu cen przekraczającego cel inflacyjny NBP. Z jednej strony obserwujemy stopniowe wycofywanie się rządu z tarcz antyinflacyjnych. Z drugiej zaś mamy nadal efekt wysokiego punktu odniesienia sprzed roku.

Elementem, który niestety dodatkowo będzie wspierał  wzrost inflacji w najbliższym czasie jest fakt, że ceny towarów praktycznie nie rosną w stosunku do minionego roku (+0,2%), a wzrost cen usług przekracza 6,5%.

Niskiemu odczytowi inflacji w marcu sprzyjała sytuacja na rynku produktów spożywczych i paliw. W ciągu miesiąca żywność staniała o 0,1%, z kolei w ciągu roku odnotowała wzrost jedynie o 0,3%. W przypadku paliw obserwowaliśmy obniżki cen zarówno w ciągu miesiąca, jak i roku. To może być ostatni taki spadek w najbliższym czasie, patrząc na powrót cen ropy do poziomów z końca minionego roku oraz wzrost napięcia na Bliskim Wschodzie.

Konfederacja Lewiatan

 

 

 

Bezrobocie spadło i będzie jeszcze niższe
08 kwietnia 2024

Bezrobocie spadło i będzie jeszcze niższe

Stopa bezrobocia w marcu br. wyniosła 5,3 proc., wobec 5,4 proc. w lutym - poinformował resort rodziny, pracy i polityki społecznej.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej opublikowało wstępne dane o stopie bezrobocia w marcu 2024 r. Wynika z nich, że bezrobocie zmalało o 0,1 pkt proc. w skali miesiąca oraz w tej samej skali w stosunku do marca 2023 r. Nie jest zaskoczeniem, że w marcu stopa bezrobocia się obniża. Na przestrzeni dwóch dekad jedynie w 2009 r. wzrosła w relacji miesięcznej.

Od ponad półtora roku powtarzamy, że rynek pracy jest najsilniejszą częścią gospodarki i taką też pozostanie. Te comiesięczne zmiany stopy bezrobocia oraz stopy zatrudnienia o 0,1 pkt proc. w dół lub w górę nie znaczą wiele dla kondycji  rynku pracy.

Patrząc na strukturę zawodów jakie wykonywały osoby przed rejestracją w urzędach pracy – głównie handel hurtowy i detaliczny oraz naprawa pojazdów, można oczekiwać, że przy odbiciu konsumpcji, które jest oczekiwane, stopa bezrobocia może nadal spadać.

Wielce prawdopodobne jest również to, że część osób pozostających w rejestrach bezrobotnych rejestruje się tam w celu otrzymania ubezpieczenia zdrowotnego jednocześnie wykonując pracę w szarej strefie.

Konfederacja Lewiatan

 

 

 

Nadal nie widać poprawy w przemyśle
02 kwietnia 2024

Nadal nie widać poprawy w przemyśle

Indeks PMI dla przemysłu Polski wyniósł w marcu br. 48 pkt, wobec 47,9 pkt w poprzednim miesiącu - poinformował S&P Global.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

PMI w marcu wykazał w zasadzie marginalny wzrost o 0,1 pkt do poziomu 48 pkt. Oznacza to, że nadal główny indeks nastrojów sektora przemysłowego jest w recesji. To już blisko 2 lata, kiedy nastroje menedżerów firm nie są najlepsze. Zmienia się jednak podłoże złych nastrojów. W pierwszym okresie na przewagę pesymistów nad optymistami wpływały ceny i ich zmienność.  Istniała również duża niepewność związana z toczącym się konfliktem za naszą wschodnią granicą. Obecnie jednak przemysł cierpi na innego rodzaju schorzenie – brak nowych zamówień.

Mimo, że wszystko wskazuje na to, że konsumpcja wyraźnie odbije w 2024 r., to nadal przeważające znaczenie dla przemysłu będzie mieć spowolnienie w handlu międzynarodowym. Mówimy tu o spadku eksportu głównie do Europy Zachodniej. Jedynie w niewielkim stopniu nasz handel zagraniczny i przez to firmy ratuje eksport towarów na wschód – głównie do Ukrainy.

Biorąc pod uwagę, że zwalniają moce produkcyjne, kurczą się przez to zapasy. To już równo rok jak stany magazynowe maleją, co też będzie miało wpływ na odczyty PKB za I kwartał 2024 r. Niezmiennie też przedsiębiorcy utrzymują zatrudnienie, co potwierdzają też twarde dane GUS. To wynika prawdopodobnie z nadal dużych pokładów wiary w poprawę i stabilizację sytuacji gospodarczej.

Konfederacja Lewiatan

 

 

Niższa inflacja poprawia nastroje firm
22 marca 2024

Niższa inflacja poprawia nastroje firm

W marcu br. w większości obszarów gospodarki wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury kształtuje się na poziomie zbliżonym lub wyższym niż w lutym – podał GUS.

Nastroje w przedsiębiorstwach w ślad za nastrojami konsumentów w marcu poprawiają się. Dotychczasowe badania obu grup społecznych pokazywały, że to inflacja była czynnikiem, który w największym stopniu psuł nastroje. Inflacja spadła wyraźnie na początku roku i prawdopodobnie w marcu znowu się obniży, co też przełoży się w kwietniu na kolejną poprawę nastrojów.

Przedsiębiorstwa widzą, że sytuacja się ustabilizowała i powoli zaczyna wracać do względnej normy. Większość z branż odnotowuję poprawę wskaźników koniunktury, choć nadal te najważniejsze dla naszej gospodarki: przetwórstwo przemysłowe, budownictwo, transport i gospodarka nadal mają wartości ujemne. Oznacza to przewagę pesymistów nad optymistami.

Dużo ciekawszych danych dostarczają pytania dodatkowe do głównej ankiety GUS. Widać, że przedsiębiorstwa w znaczącej mierze planują utrzymać zatrudnienie, szczególnie wśród pracowników trudnych do zastąpienia. Niewielki odsetek firm planuje redukcję zatrudnienia – średnio około 10% firm w poszczególnych branżach. To tylko potwierdzenie, że rynek pracy jest stabilny i taki pozostanie.

Presja płacowa nie maleje, choć firmy wskazują na przestrzeń do podwyżek w związku z dobrą sytuacją finansową. Jednak decyzje dotyczące zwiększenia wynagrodzeń czy zmiany struktury zatrudnienia będą podejmować na bieżąco. To dowód na nadal pragmatyczne podejście  firm do prowadzenia działalności w tych niepewnych czasach.

Konfederacja Lewiatan

 

Stopy procentowe szybko się nie zmienią
06 marca 2024

Stopy procentowe szybko się nie zmienią

Rada Polityki Pieniężnej, na marcowym posiedzeniu, nie zmieniła wysokości stóp procentowych.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Stopy procentowe pozostały na niezmienionym poziomie. Na ostatniej konferencji prasowej prezes wskazał, że byłby bardzo zdziwiony, gdyby został przegłosowany wniosek obniżający stopy procentowe w tym roku. Wszystko wskazuje na to, że prezes NBP nie będzie się dziwił w tym roku.

Za chwilę inflacja (za marzec) znajdzie się w celu (oczywiście tylko chwilowo). Jednocześnie będziemy świadkami rozkręcającej się konsumpcji wewnętrznej. Nie będzie to może „gamechanger” stóp, ale na pewno może ostudzić zapał tych, którzy chcieliby wnioskować o obniżki. Już pierwsze oznaki tej zmiany nastawienia obywateli do konsumpcji widzieliśmy w danych o PKB za IV kw. 2023 r.

Nie zapominajmy, że swoje trzy grosze do koszyka inflacyjnego dorzuci najpewniej zniesienie zerowego VAT na żywność – prawdopodobnie +1 pkt proc. Już od kilku miesięcy argumentujemy, że nie widać ekonomicznych powodów dla utrzymywania rozwiązań z tarcz antyinflacyjnych. Mają one niewielki wpływ na samą inflację, za to całkiem spory na stronę kosztową budżetu. Jeden kwartał obowiązywania obniżonej stawki podatku to koszt 2,7 mld zł.

Konfederacja Lewiatan

 

 

 

Bezrobocie bez większych zmian
26 kwietnia 2023

Bezrobocie bez większych zmian

Stopa bezrobocia w marcu 2023 roku wyniosła 5,4%. Miesiąc wcześniej było to 5,5% – podał GUS.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Bezrobocie w marcu było niższe o 0,1 pkt. proc. i wyniosło 5,4%. To wynik zbliżony do tego co odnotowywaliśmy przed rokiem (5,6%). Wydaje się, że dobrnęliśmy do poziomu bezrobocia naturalnego. Innymi słowy dopóki sytuacja w gospodarce nie ulegnie znacznemu pogorszeniu dopóty będziemy mieli bezrobocie oscylujące przy granicy 5%.

Patrząc jednak globalnie na dane z polskiej gospodarki oraz sezonowość bezrobocia to wszystko wskazuje na to, że niewielki ruch w górę czeka nas prawdopodobnie w okolicach jesieni. Nie powinniśmy jednak przekroczyć poziomu 6%.

Na rynku pracy wyraźnie maleje liczba wolnych miejsc pracy zgłaszanych do urzędów. W I kwartale 2022 r. było ich średnio 124 tys., teraz liczba ta zmniejszyła się o 25%. To dowód na to, że spowolnienie staje się faktem.

Konfederacja Lewiatan