Co zawiera 11 pakiet sankcji UE wobec Rosji?
29 czerwca 2023

Co zawiera 11 pakiet sankcji UE wobec Rosji?

fot. EC - Audiovisual Service

Po długich negocjacjach Unia Europejska przyjęła kolejny pakiet sankcji w związku z rosyjską wojną napastniczą przeciwko Ukrainie. Wprowadzone ograniczenia mają zwiększyć zdolność UE do przeciwdziałania obchodzeniu sankcji. Co przewiduje 11. pakiet?

Środki mające na celu walkę z obchodzeniem sankcji

  • Wprowadzono zakazu tranzytu przez terytorium Rosji towarów i technologii, które mogą przyczynić się do wzmocnienia militarnego i technologicznego Rosji lub rozwoju jej sektora obronnego i bezpieczeństwa, towarów i technologii nadających się do wykorzystania w przemyśle lotniczym lub kosmicznym oraz dodatków do paliw odrzutowych, eksportowanych z UE.
  • Stworzono narzędzia do walki z obchodzeniem sankcji, które zakłada:
    • wzmocnienie współpracy dwustronnej i wielostronnej poprzez zaangażowanie dyplomatyczne i zapewnienie zwiększonej pomocy technicznej państwom trzecim,
    • podejmowanie dalszych działań w przypadkach, gdy wysiłki UE w ramach współpracy dwustronnej i wielostronnej nie przyniosą zamierzonych rezultatów – działania te będą szybkie, proporcjonalne i ukierunkowane wyłącznie na pozbawienie Rosji zasobów umożliwiających jej kontynuowanie wojny napastniczej przeciwko Ukrainie,
    • przyjmowanie odpowiednich środków indywidualnych wymierzonych w podmioty z państw trzecich ułatwiające obchodzenie sankcji (po przyjęciu indywidualnych środków UE powinna ponownie podjąć dialog z danym państwem trzecim),
    • podejmowanie dalszych środków w przypadku, gdy pomimo zastosowania wyżej wymienionych działań obchodzenie sankcji będzie kontynuowane – Unia będzie mogła podjąć nadzwyczajne środki stosowane w ostateczności, tj. Rada może jednomyślnie ograniczyć sprzedaż, dostawy, przekazywanie lub eksport towarów i technologii, których eksport do Rosji jest już zakazany – zwłaszcza produktów i technologii używanych na polu walki – do państw trzecich, co do których wykazano, że istnieje stałe i szczególnie wysokie ryzyko wykorzystania ich jurysdykcji do obchodzenia sankcji.

Rozszerzenie listy sankcyjnej osób i podmiotów

  • Dodano 87 nowych podmiotów bezpośrednio wspierających rosyjski kompleks militarno-przemysłowy. Na liście znalazły się: 4 podmioty z Iranu, a także podmioty z Hongkongu, Armenii, Uzbekistanu, Syrii i Zjednoczonych Emiratów Arabskich.

Kolejne pozycje na liście towarów objętych zakazem handlu

  • Rozszerzono listę zakazanych przedmiotów, które mogą sprzyjać postępowi technologicznemu w rosyjskim sektorze obrony i bezpieczeństwa o: komponenty elektroniczne, materiały półprzewodnikowe, sprzęt do produkcji i testowania elektronicznych układów scalonych i płytek obwodów drukowanych, prekursory materiałów energetycznych i prekursory do broni chemicznej, elementy optyczne, instrumenty nawigacyjne, metale wykorzystywane w sektorze obrony i wyposażenie morskie.

Prawa własności intelektualnej

  • Wprowadzono zakaz zbywania, udzielania licencji lub przenoszenia praw własności intelektualnej lub tajemnic przedsiębiorstwa, a także przyznawania praw dostępu lub ponownego wykorzystywania wszelkich materiałów lub informacji chronionych prawami własności intelektualnej lub stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa, związanych z towarami i technologią, których sprzedaż, dostawa, przekazanie lub eksport osobie, podmiotowi lub organowi w Rosji lub do użytku w Rosji jest zabroniona.

Media – przeciwdziałanie manipulacji mediami i wypaczaniu faktów

  • Zawieszono licencje nadawcze w UE dla 5 rosyjskich mediów (RT Balkan, Oriental Review, Tsargrad, New Eastern Outlook i Katehon).

Transport drogowy

  • Rozszerzono zakaz wwożenia do Unii towarów przyczepami i naczepami zarejestrowanymi w Rosji także na przypadki, gdy są one ciągnięte przez samochody ciężarowe zarejestrowane poza Rosją.

Transport morski

  • Wprowadzono zakaz dostępu do portów i śluz na terytorium UE dla statków dokonujących przeładunków „burta w burtę”, jeżeli właściwe organy mają uzasadnione powody, by podejrzewać, że statek narusza zakaz importu rosyjskiej ropy naftowej lub produktów ropopochodnych drogą morską do UE lub przewozi rosyjską ropę naftową lub produkty ropopochodne zakupione powyżej pułapu cenowego.
  • Wprowadzono zakaz dostępu do portów i śluz na terytorium UE dla statków, co do których właściwe organy mają uzasadnione podstawy, aby podejrzewać nielegalne zakłócanie, wyłączanie lub dezaktywowanie pokładowych systemów automatycznej identyfikacji (AIS) podczas transportu rosyjskiej ropy naftowej i produktów ropopochodnych z naruszeniem konwencji SOLAS.

 Energetyka

  • Zakończenie tymczasowego odstępstwa przyznanego Niemcom i Polsce w odniesieniu do dostaw ropy naftowej z Rosji północną nitką ropociągu Przyjaźń. Możliwy pozostanie import ropy naftowej, która pochodzi z Kazachstanu lub innego państwa trzeciego i jest przewożona tranzytem przez Rosję ropociągiem Przyjaźń.
  • Przedłużono wyłączenie przewidziane w przepisach o pułapach cenowych w odniesieniu do zlokalizowanego w Rosji projektu Sachalin-2 do 31 marca 2024 r. w celu zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego Japonii.
  • Aby nie zakłócać krytycznych dostaw energii do Unii z państw trzecich, które nie są objęte zakazami, zagwarantowano odpowiednią konserwację i eksploatację infrastruktury Konsorcjum Rurociągu Kaspijskiego (CPC), umożliwiającą zakup, przywóz lub przekazywanie towarów pochodzących z Kazachstanu, które są jedynie ładowane w Rosji, ich wywóz rozpoczyna się w Rosji, lub są przewożone przez jej terytorium tranzytem.

Sankcje gospodarcze i finansowe

  • Rozszerzono zakaz dostarczania zbywalnych papierów wartościowych osobom w Rosji na instrumenty finansowe denominowane w dowolnej walucie.
  • Przedłużono termin stosowania tymczasowego odstępstwa od zakazu świadczenia niektórych usług w celu dalszego ułatwienia wycofywania się z rynku rosyjskiego przez operatorów unijnych. W celu przyspieszenia wycofywania się rosyjskich operatorów z rynku unijnego wprowadza się tymczasowe odstępstwo od zakazu świadczenia usług doradztwa prawnego na rzecz osób prawnych, podmiotów lub organów mających siedzibę w Rosji. Właściwe organy państw członkowskich mogą zezwolić na świadczenie, do dnia 31 marca 2024 r., usług prawnych, które zgodnie z ustawodawstwem krajowym państwa członkowskiego są obowiązkowe w celu przeprowadzenia takich zbyć.
Źródło: BusinessEurope
10 pakiet sankcji UE na Rosję – co zawiera?
01 marca 2023

10 pakiet sankcji UE na Rosję – co zawiera?

fot. European Union, 2022

Po burzliwych negocjacjach Unia Europejska zatwierdziła w rocznicę rosyjskiej inwazji na Ukrainę kolejny pakiet sankcji, które szwedzka prezydencja, informując o unijnym porozumieniu, określiła „najpotężniejszymi i najdalej idącymi do tej pory”. Co zawiera 10. pakiet sankcji?

Najważniejsze elementy 10. pakietu sankcji UE:

Zakaz eksportu i ograniczenia dotyczące kolejnych produktów oraz technologii podwójnego zastosowania

W celu osłabienia sektorów rosyjskiego kompleksu wojskowo-przemysłowego, UE objęła sankcjami dodatkowe komponenty elektroniczne wykorzystywane w rosyjskich systemach uzbrojenia (np. w dronach, rakietach, helikopterach, innych pojazdach), a także wprowadziła zakaz dotyczący eksportu określonych metali ziem rzadkich i kamer termowizyjnych do zastosowań wojskowych. Sankcje obejmują również produkty, takie jak ogniwa, oprogramowanie, optyka, laser, półprzewodniki oraz elektroniczne układy scalone. Do listy wojskowych użytkowników końcowych dodano 96 kolejnych podmiotów powiązanych z rosyjskim kompleksem wojskowo-przemysłowym. Na liście, po raz pierwszy, znalazło się siedem irańskich podmiotów, które wykorzystuje komponenty importowane z UE do produkcji wojskowych dronów „Shahed” dostarczanych Rosji.

Zakaz eksportu na setki produktów, które mogą być wykorzystywane w ramach rosyjskich działań wojennych

Obejmuje to pojazdy, takie jak samochody ciężarowe (i ich części zamienne), naczepy i pojazdy specjalne, np. skutery śnieżne; towary, które mogą być łatwo przekierowane do rosyjskiego wojska, w tym np. generatory prądu, lornetki, anteny, radary, kompasy; konstrukcje i części konstrukcji jak mosty, wieże, wózki widłowe, dźwigi; towary kluczowe dla funkcjonowania i rozwoju rosyjskiego przemysłu (elektronika, części maszyn, pompy, maszyny do obróbki metali itp.); kompletne zakłady przemysłowe, urządzenia do produkcji elektroniki, wyciągarki kryształów, piece, obrabiarki, elektrody. Zakaz obejmuje również fentanyl i jego pochodne, prekursory chemiczne substancji działających na ośrodkowy układ nerwowy, szczepionki, immunotoksyny, niektóre produkty medyczne, zestawy diagnostyczne i do badań żywności. Dodatkowo, na liście znalazły się towary wykorzystywane w przemyśle lotniczym (na przykład silniki turboodrzutowe i turbośmigłowe).

Dodatkowe zakazy importu

Rozporządzenie zawiera również zakaz importu do UE m.in. bitumu i materiałów pokrewnych, takich jak asfalt, oraz kauczuku syntetycznego i sadzy.

Sektor finansowy

Kolejne trzy rosyjskie banki (Tinkoff Bank, Alfa Bank i Rosbank) zostały dodane do listy podmiotów objętych zamrożeniem aktywów i zakazem udostępniania środków finansowych i zasobów gospodarczych.

Dodatkowe środki o różnym charakterze

Dodatkowe środki obejmują zakaz zajmowania jakichkolwiek stanowisk przez obywateli rosyjskich w organach zarządzających przedsiębiorstw infrastruktury krytycznej państw członkowskich, a także zakaz udostępniania obywatelom i podmiotom rosyjskim zdolności magazynowania gazu w Unii (z wyłączeniem LNG). Wprowadzono również środki ułatwiające wycofywanie się z inwestycji na rosyjskim rynku. Prywatne loty między UE a Rosją, bezpośrednie lub przez państwa trzecie, powinny być zgłaszane z wyprzedzeniem. Wprowadzono także zakaz tranzytu towarów i technologii podwójnego oraz broni przez terytorium Rosji do państw trzecich.

Obowiązki sprawozdawcze i środki przeciwdziałające obchodzeniu przepisów

Nowy pakiet sankcji nakłada nowe obowiązki sprawozdawcze dotyczące informowania o aktywach Centralnego Banku Federacji. Jest to szczególnie istotne w kontekście potencjalnego wykorzystania rosyjskich środków publicznych do sfinansowania odbudowy Ukrainy po klęsce Rosji. Inne środki obejmują również obowiązki sprawozdawcze dotyczące zamrożonych środków finansowych i zasobów gospodarczych (w tym transakcji na krótko przed umieszczeniem ich w wykazie) oraz aktywów, które powinny zostać zamrożone.

Kolejne osoby i podmioty objęte sankcjami indywidualnymi

Na liście sankcyjnej znalazło się kolejnych 87 osób i 34 podmioty. Wśród podmiotów gospodarczych to m.in. Alfa-Bank, Rosbank, Tinkoff Bank, Fundusz Narodowego Bogactwa Rosji i Rosyjskie Narodowe Towarzystwo Reasekuracyjne. Na poziomie politycznym, od 20 grudnia 2022 r. sankcje objęły kolejnych członków rosyjskiej Rady Federacji, w tym przedstawiciela nielegalnie anektowanej tzw. Ługańskiej Republiki Ludowej oraz zastępcę sekretarza Rady Generalnej partii Jedna Rosja, 19 wiceministrów, szereg urzędników rządu rosyjskiego, w tym szefów agencji federalnych, 4 deputowanych do Dumy Państwowej, Ogólnorosyjski Front Narodowy. Na liście sankcyjnej znaleźli się również rosyjscy dowódcy wojskowi i dwóch członków Grupy Wagnera, a także osoby odpowiedzialne za deportacje i przymusowe adopcje ukraińskich dzieci. Sankcjami zostały objęte również cztery osoby z Iranu zaangażowane w opracowywanie i dostarczanie dronów używanych przez Rosję przeciwko Ukrainie.

Zawieszenie licencji nadawczych kolejnym stacjom

Aby przeciwdziałać międzynarodowej kampanii dezinformacji prowadzonej przez Federację Rosyjską zawieszono również licencje nadawcze dwóm kolejnym stacjom: RT Arabic i Sputnik Arabic.

Źródło: BusinessEurope
Sankcje na Rosję – kolejne wytyczne KE w odpowiedzi na wątpliwości przedsiębiorców
05 stycznia 2023

Sankcje na Rosję – kolejne wytyczne KE w odpowiedzi na wątpliwości przedsiębiorców

fot. European Union, 2022

W związku z pojawiającymi się wątpliwościami ze strony przedsiębiorców dotyczącymi praktycznych skutków sankcji przyjętych przez Unię Europejską w odpowiedzi na agresję Rosji wobec Ukrainy, Komisja Europejska opublikowała nowe wytyczne oraz odpowiedziała na pytania BusinessEurope.

W październiku i listopadzie 2022 roku BusinessEurope, której członkiem jest Konfederacja Lewiatan, skierowała do Komisji Europejskiej pytania doprecyzowujące implementację sankcji przyjętych w odpowiedzi na agresję Rosji wobec Ukrainy. Pytania zostały opracowane w oparciu o wciąż pojawiające się wątpliwości europejskiego biznesu dotyczące praktycznego stosowania przyjętych środków unijnych.

W opinii BusinessEurope wyjaśnień wymagają zapisy dotyczące usług świadczenia pomocy technicznej, usług pośrednictwa lub innych usług związanych z towarami i technologią objętymi sankcjami. Postulowane jest również doprecyzowanie zapisów dotyczących zakresu świadczenia usług doradztwa prawnego, finansowego, informatycznego oraz innych usług biznesowych. Problematyczna pozostaje również zbyt szeroka i niejednoznaczna definicja usług, których świadczenie jest objęte sankcjami, a także podmiotów gospodarczych, na rzecz których usługi takie nie mogą być realizowane.

Istotną kwestią dla europejskiego biznesu jest również unijny pułap cenowy dla rosyjskiej ropy. BusinessEurope podkreśliło potrzebę harmonizacji tego mechanizmu wśród krajów G7 – w zakresie tekstów prawnych, wytycznych, a także jego jednoznacznego stosowania. Pozwoli to uniknąć różnych interpretacji oraz niepewności (prawnej) wśród podmiotów gospodarczych i organów. Kwestia zapewnienia równych warunków działania i uniknięcia obchodzenia środków jest tutaj kluczowa.

Odpowiadając na potrzeby europejskich przedsiębiorców, Komisja Europejska opublikowała już wytyczne dotyczące interpretacji i wdrażania przyjętego pułapu cenowego dla rosyjskiej ropy. Z dokumentem tym można zapoznać się tutaj: https://finance.ec.europa.eu/system/files/2022-12/guidance-russian-oil-price-cap_en_0.pdf.

Dodatkowo, w grudniu 2022 roku Komisja Europejska zaprezentowała nowe dodatkowe wytyczne, w formie najczęściej zadawanych pytań (FAQ), dotyczące kwestii związanych m.in. z importem, zakupem i przewozem towarów objętych sankcjami, działalnością ubezpieczeniową i reasekuracyjną, a także świadczeniem usług. Część z nich odpowiada na wątpliwości przedstawione przez BusinessEurope.

Obecnie BusinessEurope przygotowuje kolejne pytania doprecyzowujące, które zostaną skierowane do Komisji Europejskiej w styczniu, m.in. dotyczące 9. pakietu sankcji przyjętego przez Unię Europejską w odpowiedzi na inwazję Rosji na Ukrainę.

Wszystkie dokumenty zawierające najczęściej zadawane pytania, opublikowane po przyjęciu środków unijnych w odpowiedzi na agresję Rosji na Ukrainie, można znaleźć tutaj: https://finance.ec.europa.eu/eu-and-world/sanctions-restrictive-measures/sanctions-adopted-following-russias-military-aggression-against-ukraine/frequently-asked-questions-sanctions-against-russia_en.

źródło: BusinessEurope
Sankcje na Rosję i rosyjskie sankcje odwetowe – co należy wiedzieć?
21 czerwca 2022

Sankcje na Rosję i rosyjskie sankcje odwetowe – co należy wiedzieć?

fot. Ludvig14 / CC BY-SA 4.0

Przedstawiamy najnowsze informacje na temat sankcji przyjętych w odpowiedzi na agresję Rosji wobec Ukrainy, wdrażania i egzekwowania środków unijnych, a także na temat środków zaradczych stosowanych przez Rosję.

UE przedłuża o rok sankcje za nielegalną aneksję Krymu i Sewastopola przez Rosję

20 czerwca Rada podjęła decyzję o przedłużeniu do 23 czerwca 2023 roku sankcji wprowadzonych przez UE w odpowiedzi na nielegalną aneksję Krymu i Sewastopola przez Federację Rosyjską. Środki te, wprowadzone po raz pierwszy w czerwcu 2014 roku, obejmują zakazy importu i eksportu towarów z i do zaanektowanych terytoriów, zakazy inwestycji finansowych i infrastrukturalnych czy usług turystycznych na tych terenach. Więcej informacji można znaleźć tutaj.

Spotkanie Komisji Europejskiej na temat wdrażania i egzekwowania sankcji

17 czerwca Komisja Europejska zorganizowała spotkanie z udziałem DG TRADE, DG GROW, DG FISMA i DG TAXUD na temat wdrażania i egzekwowania sankcji przyjętych w odpowiedzi na agresję Rosji wobec Ukrainy.  W stanowisku BusinessEurope poruszono konieczność:

  • Lepszej koordynacji z USA, Wielką Brytanią i innymi partnerami w zakresie środków dotyczących usług.
  • Wyjaśnienie niepewności dotyczących statusu usług w chmurze i ubezpieczeń morskich.
  • Wspierania firm, które chciałyby opuścić rynek rosyjski
  • Zapewnienia dodatkowych wytycznych w zakresie transportu i logistyki – zwłaszcza w odniesieniu do towarów w ramach handlu humanitarnego – oraz rozwiązanie kwestii związanych z płatnościami za legalne transakcje
  • Wspierania prac nad środkami łagodzącymi, które mają pomóc w dywersyfikacji, oraz wykorzystanie wszystkich instrumentów, jakimi dysponuje UE, w tym polityki handlowej

Więcej wytycznych opublikowanych przez Komisję Europejską

W ostatnich dniach Komisja Europejska opublikowała dodatkowe wytyczne, w formie najczęściej zadawanych pytań (FAQ), dotyczące kwestii związanych z przedsiębiorstwami państwowymi, centralnymi depozytami papierów wartościowych, importem i zakupem towarów oraz sprzedażą papierów wartościowych. Wszystkie dokumenty zawierające najczęściej zadawane pytania, opublikowane po przyjęciu środków unijnych w odpowiedzi na agresję Rosji na Ukrainie, można znaleźć tutaj.

Wkrótce zostaną opublikowane dodatkowe wskazówki dotyczące importu ropy naftowej i funduszy powierniczych.

Komisja Europejska, DG FISMA, opublikowała również artykuł na temat wpływu sankcji UE na Rosję i UE.

W skrócie:

Wpływ na Rosję: Środki finansowe UE wywarły głęboki wpływ na gospodarkę i rynki finansowe Rosji, chociaż Centralny Bank Rosji (CBR) i inne władze rosyjskie zdołały tymczasowo złagodzić ich skutki.

Wpływ na UE: Wpływ sankcji na gospodarkę UE jest na tym etapie trudny do oszacowania, ale nie ulega wątpliwości, że będzie on znaczący.

Artykuł można przeczytać tutaj.

Wielka Brytania nakłada kolejne sankcje na Rosjan

16 czerwca Wielka Brytania dodała do listy sankcji kolejne osoby i podmioty. Wśród osób objętych sankcjami jest rosyjska komisarz ds. praw dziecka Maria Lwowa-Bełowa, ukarana za przymusowe przesiedlanie i adopcję ukraińskich dzieci, oraz patriarcha Cyryl, głowa Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej, również ukarany za wyraźne poparcie dla rosyjskiej agresji wojskowej na Ukrainie. Więcej informacji można znaleźć tutaj i tutaj.

USA nakłada sankcje na członków Rosyjskiego Ruchu Imperialnego (RIM)

15 czerwca Departament Skarbu USA objął sankcjami dwóch kluczowych zwolenników etnicznie motywowanej, brutalnej grupy ekstremistycznej znanej jako Rosyjski Ruch Imperialny (RIM). RIM został wcześniej wskazany przez Departament Stanu USA jako organizacja o specjalnym statusie globalnego terrorysty (SDGT). Więcej informacji można znaleźć tutaj.

Rosyjskie środki zaradcze

Wcześniej informowaliśmy o złożonym w Dumie projekcie ustawy o administracji zewnętrznej, który określa warunki i mechanizm wprowadzenia administracji zewnętrznej w rosyjskich pododdziałach firm zagranicznych, które opuściły Rosję. Rozumiemy, że przyjęcie tego aktu prawnego zostało odłożone na później.

Jak uprzejmie informuje Stowarzyszenie Europejskiego Biznesu (AEB) w Rosji: „Duma Państwowa nie przyjmie na wiosennej sesji projektu ustawy o zewnętrznym zarządzaniu przedsiębiorstwami. Poinformowało o tym Wiedomosti źródło w kierownictwie niższej izby parlamentu oraz źródło bliskie rządowi. Według źródła zbliżonego do kierownictwa Dumy, „na obecnym etapie rozpatrywania ustawa nie zostanie przyjęta przed zakończeniem sesji wiosennej”. Ostatnie posiedzenie plenarne Dumy Państwowej w sesji wiosennej odbędzie się 6 lipca.

Źródło bliskie rządowi również powiedziało, że ustawa może nie zostać przyjęta na sesji wiosennej: obecnie trwa dyskusja nad jej zmianą … W obecnej wersji ustawy biznes widzi szereg ryzyk nadużyć, a także zagrożeń dla klimatu biznesowego.” Więcej można przeczytać tutaj.

 

źródło: BusinessEurope
Konfiskaty aktywów oligarchów i przestępców naruszających sankcje – propozycja KE
25 maja 2022

Konfiskaty aktywów oligarchów i przestępców naruszających sankcje – propozycja KE

fot. Ivan Ragozin / Unsplash (zdjęcie ilustracyjne)

Jest najnowsza propozycja Komisji Europejskiej dotycząca zamrażania i konfiskaty aktywów oligarchów i przestępców naruszających unijne restrykcje.

Komisja Europejska zaproponowała dodanie naruszeń unijnych środków ograniczających do wykazu przestępstw unijnych. Komisja proponuje również nowe, zaostrzone przepisy dotyczące odzyskiwania i konfiskaty mienia, które również przyczynią się do wdrożenia unijnych środków ograniczających. Konkretne propozycje można znaleźć poniżej:

Wniosek dotyczący decyzji Rady Europejskiej w sprawie rozszerzenia wykazu przestępstw UE o naruszenie unijnych środków ograniczających

Omawiana kwestia

Wdrażanie i egzekwowanie unijnych środków ograniczających (sankcji) jest przede wszystkim domeną państw członkowskich. Rozporządzenia UE systematycznie zawierają przepis zobowiązujący państwa członkowskie do przyjęcia przepisów krajowych przewidujących skuteczne, współmierne i należycie zniechęcające kary za naruszenie przepisów tych rozporządzeń. Artykuł 215 TFUE stanowi podstawę prawną do przyjęcia przez Radę „niezbędnych środków” w przypadku przyjęcia unijnych środków ograniczających. Podstawa prawna do przyjmowania środków ograniczających nie pozwala jednak na przybliżenie definicji prawa karnego oraz rodzajów i wysokości sankcji karnych. Systemy krajowe różnią się znacznie, jeśli chodzi o kryminalizację naruszeń rozporządzeń Rady w sprawie sankcji UE. Tak samo znacząco różnią się systemy sankcji karnych. Często utrudnia to egzekwowanie sankcji.

Proponowane rozwiązanie

Komisja proponuje dodanie naruszenia sankcji UE do obszarów przestępczości określonych w art. 83 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej („TFUE”). Gdy Rada osiągnie porozumienie (jednomyślnie), a Parlament Europejski wyrazi zgodę na dodanie naruszenia unijnych środków ograniczających do obszarów przestępczości określonych w art. 83 ust. 1 TFUE, Komisja będzie mogła przedstawić wniosek w sprawie dyrektywy w ramach zwykłej procedury ustawodawczej, w której można by zbliżyć definicje przestępstw i sankcji.

Dokument towarzyszący: Komunikat w sprawie dyrektywy harmonizującej sankcje karne za naruszenie unijnych środków ograniczających oraz załącznik.

Wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie odzyskiwania i konfiskaty mienia

Niniejszy wniosek, który znaleźć można tutaj, stanowi uzupełnienie wniosku dotyczącego rozszerzenia wykazu przestępstw UE o naruszenie sankcji UE. Jego celem jest sprawienie, aby przestępstwo nie przynosiło zysków poprzez pozbawianie przestępców ich bezprawnie uzyskanych korzyści i ograniczanie ich możliwości popełniania kolejnych przestępstw. Proponowane przepisy będą miały również zastosowanie do naruszenia środków ograniczających, zapewniając skuteczne wykrywanie, zamrażanie, zarządzanie i konfiskatę płynących z takiej działalności dochodów.

Pełny komunikat prasowy Komisji Europejskiej można znaleźć tutaj.

źródło: BusinessEurope
Sankcje na Rosję i rosyjskie sankcje odwetowe – najnowsze informacje dla przedsiębiorców
17 maja 2022

Sankcje na Rosję i rosyjskie sankcje odwetowe – najnowsze informacje dla przedsiębiorców

fot. Viktor SOLOMONIK / Unsplash

Przedstawiamy najnowsze informacje dotyczące sankcji przyjętych w odpowiedzi na rosyjską agresję na Ukrainę. W artykule znajduje się też aktualizacja dotycząca rosyjskich ustaw przyjętych w odpowiedzi na sankcje nałożone na ten kraj przez Zachód.

Chcielibyśmy podzielić się z Państwem najnowszymi informacjami na temat sankcji przyjętych w odpowiedzi na agresję Rosji, najnowszymi wytycznymi opublikowanymi przez Komisję Europejską, a także aktualizacjami dotyczącymi ustawodawstwa rosyjskiego w odpowiedzi na zachodnie sankcje.

Wielka Brytania wprowadza sankcje wobec dodatkowych osób 

13 maja Wielka Brytania dodała do listy sankcji kolejne podmioty, których aktywa będą podlegały zamrożeniu. Środki te są wymierzone w sieć finansową skupioną wokół prezydenta Putina. Więcej informacji można znaleźć tutaj i tutaj.

Trwają dyskusje na temat szóstego pakietu sankcji UE

Według naszych informacji nadal trwają dyskusje na temat przyjęcia szóstego pakietu sankcji UE w całości – bez wyodrębnienia postanowień dotyczących zakazu handlu ropą naftową, co w niektórych wiadomościach ostatnich dni wskazywano jako opcję. Będziemy na bieżąco informować członków o dalszym rozwoju sytuacji.

Poprawka dotycząca akcesoriów i części samochodowych

Opublikowano sprostowanie do rozporządzenia Rady (UE) 2022/428 z dnia 15 marca 2022 r. zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 833/2014 w sprawie środków ograniczających w związku z działaniami Rosji destabilizującymi sytuację na Ukrainie, wyjaśniające przepis (próg) dla akcesoriów i części samochodowych. Sprostowanie można znaleźć tutaj, natomiast zaktualizowane FAQ jest dostępne tutaj.

KE opublikowała nowe wytyczne

W ostatnich dniach zostały opublikowane dodatkowe wskazówki dotyczące handlu, zamówień publicznych i przedsiębiorstw państwowych. Wszystkie FAQ opublikowane przez Komisję Europejską można znaleźć tutaj.

Ostatnie działania podjęte przez Federację Rosyjską

Dekret ( ros. Ukaz) 252 i publikacja listy podmiotów objętych sankcjami.

W dniu 11 maja rząd rosyjski opublikował listę podmiotów objętych sankcjami, stosowanymi na podstawie dekretu 252. Rząd rosyjski zatwierdził listę 31 spółek, które są byłymi spółkami zależnymi Gazpromu. Na liście objętej sankcjami znajdują się byłe spółki zależne Gazpromu związane z Gazprom Germania GmbH i Gazprom Marketing & Trading Ltd., które mają siedzibę w Stanach Zjednoczonych. Firmy te mają siedziby w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i krajach europejskich, w tym w Bułgarii, Rumunii i Polsce. Należą do nich firmy handlowe i operatorzy podziemnych magazynów gazu. Sankcje zostały nałożone również na polską spółkę EuRoPol GAZ S.A., właściciela polskiego odcinka gazociągu Jamał-Europa. Zgodnie z dekretem:

  • Rosyjskim firmom zabrania się prowadzenia transakcji z firmami objętymi sankcjami, a także dokonywania płatności i transakcji papierami wartościowymi na ich rzecz lub na ich rzecz.
  • Statki należące do firm lub osób objętych restrykcjami będą miały zakaz wpływania do portów rosyjskich.

Za wprowadzanie zmian na liście odpowiedzialne będzie Ministerstwo Finansów Rosji.

Podsumowanie dotyczące dekretu 252

3 maja prezydent Putin podpisał dekret o odwetowych środkach ekonomicznych w związku z nieprzyjaznymi działaniami niektórych państw obcych i organizacji międzynarodowych.  Dokument został opublikowany na oficjalnym portalu informacji prawnej. Dekret został przyjęty „w związku z nieprzyjaznymi i sprzecznymi z prawem międzynarodowym działaniami Stanów Zjednoczonych i państw obcych oraz organizacji międzynarodowych, które się do nich przyłączyły, mającymi na celu bezprawne pozbawienie Federacji Rosyjskiej, obywateli Federacji Rosyjskiej i rosyjskich osób prawnych prawa do własności i (lub) ograniczenie prawa do własności, w celu ochrony interesów narodowych Rosji”. Dokument zabrania władzom, osobom i organizacjom podlegającym jurysdykcji Federacji Rosyjskiej:

  • dokonywania transakcji z zagranicznymi osobami fizycznymi i prawnymi objętymi sankcjami rosyjskimi
  • wypełniania zobowiązań wobec osób objętych sankcjami w ramach zakończonych transakcji (w tym w ramach zawartych kontraktów handlu zagranicznego)
  • przeprowadzania transakcji finansowych, których beneficjentami są osoby objęte sankcjami
  • wywozić z kraju produkty i surowce, które zostały wyprodukowane lub wydobyte w Rosji w celu sprzedaży przez osoby, które zostały objęte restrykcjami odwetowymi Federacji Rosyjskiej.

Dekret  „nakazuje” rządowi sporządzenie w ciągu 10 dni list osób i firm zagranicznych, które zostaną objęte sankcjami, a także określenie „dodatkowych kryteriów” dla szeregu transakcji, które mogą podlegać ograniczeniom. Ważne uwagi:

Lista ta może być w każdej chwili aktualizowana.

Przygotowana i opublikowana zostanie także lista surowców, których dotyczą sankcje.

Dekret może mieć wpływ na transakcje i kontrakty dotyczące energii: zakres dekretu jest bardzo szeroki i może dotyczyć wszystkich transakcji i kontraktów z wyznaczonymi osobami i podmiotami.

Dekret nie dotyczy wskazanych wcześniej polityków, którzy podlegają zakazowi wydawania wiz i zamrożeniu aktywów.

Więcej informacji (w języku rosyjskim) można znaleźć tutaj.

Zmiany do Ustawy Federalnej nr 46-FZ – legalizacja importu równoległego

W tym linku znajdą Państwo stanowisko przyjęte przez Stowarzyszenie Europejskiego Biznesu (AEB) w Rosji w sprawie poprawek do rosyjskiego prawa federalnego zezwalających na import równoległy – czyli bez zgody właścicieli znaków towarowych – w odniesieniu do określonej listy produktów.

 

 

źródło: BusinessEurope
Wstrzymanie dostaw gazu do Polski oznacza naruszenie umowy handlowej
27 kwietnia 2022

Wstrzymanie dostaw gazu do Polski oznacza naruszenie umowy handlowej

Polska odmówiła płatności za gaz w rublach zamiast w dolarach. W odwecie Gazprom wstrzymał dostawy niebieskiego paliwa do naszego kraju. Decyzja Gazpromu jest nieuprawniona, nieuzasadniona i niedopuszczalna. Stanowi zerwanie warunków umowy.

Wstrzymanie przez Gazprom dostaw w ramach kontraktu jamalskiego oznacza zerwanie warunków umowy handlowej. Niewykluczone, że PGNiG powinien wystąpić na drogę sądową i domagać się odszkodowania za naruszenie kontraktu. Zamknięcie kurka z gazem z Rosji przyspieszy działania ostatecznie uniezależniające Polskę od dostaw błękitnego paliwa z tego kierunku. Istnieje też pilna konieczność podjęcia takich działań w skali całej UE. Szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen już zapowiedziała skoordynowaną reakcję UE na wstrzymanie dostaw rosyjskiego gazu do odbiorców w Europie – mówi Dorota Zawadzka-Stępniak, dyrektorka departamentu energii i zmian klimatu Konfederacji Lewiatan.

Polska jest dobrze przygotowana na odcięcie od dostaw gazu z Rosji. Krajowe magazyny mamy wypełnione w trzech czwartych. Rozbudowaliśmy terminal LNG, w maju zostanie uruchomiony gazociąg Polska – Litwa.

Jednak brak paliwa z Rosji może przyspieszyć w tym roku inflację, która prawdopodobnie będzie wyższa niż się spodziewamy.  A wyższa inflacja pewnie skłoni Radę Polityki Pieniężnej do kolejnych znaczących podwyżek stóp procentowych, co nie pozostanie bez wpływu na gospodarkę.

Na razie gazu nie brakuje. Ale gdyby sytuacja się skomplikowała istnieje specjalna procedura, która wprowadza zasady i warunki ograniczeń w poborze gazu ziemnego, które opierają się na możliwości uruchomienia tzw. stopni zasilania.

Potencjalnie najbardziej dotkliwe 11 i 12 stopnie zasilania mogą mieć poważne konsekwencje dla przedsiębiorców, zwłaszcza tych pobierających duże wolumeny gazu. Przykładem może być branża szklarska, dla której nagłe przerwy w dostawach gazu mogą powodować dodatkowe trudności, w związku ze stosowanymi w niej technologiami.

W związku z możliwymi dotkliwymi konsekwencjami dla przedsiębiorców i całej gospodarki należy dążyć do tego, aby mechanizmy polegające na ograniczeniach w poborze gazu ziemnego nie musiały zostać wprowadzone.

Z dostępnych publicznie informacji wynika (zestawienie opublikowane przez Aggregated Gas Storage Inventory (AGSI), iż Polska jest w o tyle w dobrej sytuacji, że magazyny gazu są wypełnione w trzech czwartych, dzięki czemu zakręcenie kurka nie wpłynie od razu na podaż surowca.

– W sytuacji awaryjnej gaz będzie prawdopodobnie stopniowo uwalniany z magazynów, ale firmy mogą mieć narzucone ograniczenia w dostępie do tego surowca, tak jak miało to miejsce w przypadku energii elektrycznej, gdy latem 2015 r. ogłoszono tzw. stopnie zasilania. Wydaje się prawdopodobne, iż sytuacja ta nie powinna natomiast bezpośrednio wpłynąć na dostawy gazu do klientów indywidualnych – dodaje Dorota Zawadzka – Stępniak.

Konfederacja Lewiatan

Co zawiera piąty pakiet unijnych sankcji na Rosję? (omówienie)
13 kwietnia 2022

Co zawiera piąty pakiet unijnych sankcji na Rosję? (omówienie)

fot. Natali55522 / Shutterstock

Jednym z celów piątego pakietu sankcji było uproszczenie procedur dla firm i ograniczenie przypadków zbyt radykalnego przestrzegania sankcji przez niektóre banki, które blokowały transakcje do Rosji.

Początkowo Komisja Europejska zamierzała złagodzić niektóre ograniczenia celne, na przykład limit cenowy dla części samochodowych miał zostać podniesiony z 300 do 5000 euro, aby poprawić sytuację sektora motoryzacyjnego, ale ostatecznie te zapisy nie znalazły się w 5. pakiecie sankcji.

Business Europe (europejska organizacja biznesowa do której należy Konfederacja Lewiatan) koordynuje z ukraińskimi partnerami wysiłki na rzecz utrzymania łańcucha dostaw towarów na Ukrainę i przywołuję deklarację ukraińskiego ministra gospodarki i handlu, który wezwał europejskie firmy do powrotu na Ukrainę.

Przegląd piątego pakietu sankcji:

  • Zakaz eksportu – o wartości 10 mld euro – w obszarach, w których Rosja ma dużą zależność od dostaw z UE. Dotyczy to na przykład komputerów kwantowych, zaawansowanych półprzewodników, specjalistycznych maszyn, transportu i chemikaliów. Obejmują one również specjalistyczne katalizatory stosowane w przemyśle rafineryjnym.
  • Zakaz importu wszystkich rodzajów rosyjskiego węgla. Dotyczy to jednej czwartej całego rosyjskiego eksportu węgla, co oznacza dla Rosji utratę przychodów w wysokości około 8 mld euro rocznie.
  • Dodatkowe zakazy importu – o wartości 5,5 mld euro – obejmują cement, wyroby gumowe, drewno, wyroby spirytusowe (w tym wódkę), likier, wysokiej klasy owoce morza (w tym kawior) oraz środek przeciwdziałający omijaniu zakazu importu potażu z Białorusi. Środki te pomogą również zlikwidować luki prawne między Rosją a Białorusią.
  • Zakaz przeprowadzania transakcji i zamrożenie aktywów czterech rosyjskich banków, które są obecnie całkowicie odcięte od rynków. Reprezentują one 23% udziału w rynku rosyjskiego sektora bankowego co jeszcze bardziej osłabi rosyjski system finansowy.
  • Całkowity zakaz pracy w UE dla rosyjskich i białoruskich przewoźników towarowych. Pewne wyjątki obejmą towary pierwszej potrzeby, takie jak produkty rolne i spożywcze, pomoc humanitarna oraz energia.
  • Zakaz wstępu do portów UE dla statków pod rosyjską banderą. Wyjątki dotyczą m.in. celów medycznych, żywnościowych, energetycznych i humanitarnych.

Rosyjskie środki zaradcze obejmują:

  • Rozszerzenie importu równoległego na niektóre produkty, takie jak części zamienne
  • Odpowiedzialność kryminalną dla podmiotów które przestrzegają zachodnich sankcji. Ustawa może zostać uchwalona w ciągu najbliższych dwóch tygodni.
  • Procedury wyjścia dla firm zagranicznych opuszczających rynek i przewidziana konfiskata ich aktywów.
  • Wymóg płacenia za rosyjski gaz w rublach, co komplikuje proces transakcji dla europejskich firm.
List otwarty Rady Przedsiębiorczości w sprawie skutecznego odcięcia zasilania finansowego reżimu w Moskwie
05 kwietnia 2022

List otwarty Rady Przedsiębiorczości w sprawie skutecznego odcięcia zasilania finansowego reżimu w Moskwie

Zbrodnicza wojna prowadzona przez Rosję przeciwko wolnej, niepodległej Ukrainie, musi spotkać się ze zdecydowaną odpowiedzią wolnego świata.

Ważnym działaniem, mającym na celu powstrzymanie agresora, jest uderzenie sankcjami ekonomicznymi w ludzi stanowiących finansowe zaplecze reżimu w Moskwie. Dlatego dobrze, że rząd przygotował projekt ustawy o krajowej liście podmiotów objętych sankcjami, także takich, których do tej pory nie było na listach unijnych – czytamy w liście otwartym Rady Przedsiębiorczości.

Decyzję w sprawie wpisu na krajową listę sankcyjną będzie wydawał minister właściwy ds. wewnętrznych z urzędu lub na uzasadniony wniosek określonego, zamkniętego katalogu wnioskodawców – służb oraz podmiotów nadzorujących rynek. Konsekwencją wpisu na listę będzie zamrożenie i zakaz otrzymywania zasobów finansowych i gospodarczych oraz wykluczenie z postępowań o udzielenie zamówień publicznych podlegających ustawie – Prawo zamówień publicznych.

Przesłanką wpisania na listę będzie stwierdzenie, że osoba lub podmiot dysponują środkami finansowymi, funduszami oraz zasobami gospodarczymi, bezpośrednio lub pośrednio wspierając agresję Rosji na Ukrainę lub są bezpośrednio związane z takimi osobami lub podmiotami lub wobec których istnieje prawdopodobieństwo wykorzystania w tym celu posiadanych przez nie środków finansowych, funduszy i zasobów gospodarczych.

Zwracamy uwagę, że nieostre i szerokie przesłanki wpisu na listę rodzą ryzyko błędnego umieszczenia na liście sankcyjnej. Ryzyko takiego błędu jest tym większe, że projektowana ustawa przewiduje modelowe postępowanie inkwizycyjne. Tymczasem, chociaż wojna w bliskim sąsiedztwie Polski uzasadnia tak radykalne rozwiązania, to wobec poważnych reperkusji wpisu na listę należy zapewnić minimalne gwarancje proceduralne. Jest bowiem jasne, że im bardziej niedookreślone przesłanki decyzji organu, tym większe pole do błędnych decyzji.

Dlatego projektowana ustawa powinna przewidywać możliwość zajęcia stanowiska przez podmiot, który ma być umieszczony na liście, a także procedurę odwoławczą w trybie administracyjnym. Nawet najkrótszy, kilkudniowy, termin umożliwi wykazanie oczywistego błędu. Nadzwyczajne rozwiązania ustawowe nie mogą obejmować przedsiębiorców, którzy nie powinni znaleźć się na liście.

Zamieszczenie na liście o kilka dni później nie osłabi zamierzonych sankcji, a uchroni przed wykorzystaniem ewentualnych nieścisłości i błędów do podważania ich słuszności. Ponadto, mechanizm wysłuchania zainteresowanego pozwoli uchronić podmioty niezaangażowane we wspieranie reżimu w Moskwie przed poważnymi konsekwencjami zarówno samych przedsiębiorców, jak i ich pracowników i kontrahentów.

Nasz apel nie zmienia naszego poparcia dla poszerzenia i wzmocnienia sankcji przez polskie władze, w stosunku do sankcji  już nałożonych przez Unię Europejską.

Radę Przedsiębiorczości tworzą: ABSL, Business Centre Club, Federacja Przedsiębiorców Polskich, Konfederacja Lewiatan, Krajowa Izba Gospodarcza, Polska Rada Biznesu, Pracodawcy RP, Związek Banków Polskich, Związek Rzemiosła Polskiego.

Konfederacja Lewiatan

List otwarty Rady Przedsiębiorczości
Wojna w Ukrainie: omówienie kolejnych sankcji
29 marca 2022

Wojna w Ukrainie: omówienie kolejnych sankcji

fot. Fire-fly / Shutterstock

UE, Wielka Brytania, USA, a także Ukraina podjęły nowe działania związane z sankcjami, ich wdrażaniem oraz innymi środkami ograniczającymi (handel) wobec Rosji. Tymczasem Rosja odpowiada podejmując kolejne kroki.

1 – Wyniki posiedzeń Rady Europejskiej i G7 

Pierwszy dzień (24 marca) posiedzenia Rady Europejskiej zaowocował przyjęciem konkluzji w sprawie rosyjskiej agresji wojskowej na Ukrainę. Konkluzje można znaleźć tutaj.

Ponadto przywódcy państw grupy G7 przyjęli oświadczenie, które choć nie zawiera żadnych nowych środków ograniczających, zapowiada ściślejszą współpracę w celu wyeliminowania luk we wdrażaniu obecnych środków, aby powstrzymać się od unikania, obchodzenia i uzupełniania luk, które mają na celu podważenie lub złagodzenie skutków naszych sankcji. Pełne oświadczenie można znaleźć tutaj.

2 – Wspólne oświadczenie w sprawie wniosku Białorusi o przystąpienie do WTO  

W dniu 24 marca szereg członków WTO podpisało wspólne oświadczenie, w którym zapowiadają, że nie będą dalej rozpatrywać wniosku Białorusi o przystąpienie do WTO.

3 – Wkrótce zostanie opublikowanych więcej wskazówek na temat sankcji UE 

Komisja Europejska – DG FISMA – stworzyła stronę poświęconą sankcjom UE, na której można znaleźć wszystkie istotne informacje na temat sankcji przyjętych po agresji militarnej Rosji na Ukrainę. Można tam również znaleźć opublikowane już wytyczne, w tym dotyczące handlu towarami luksusowymi, a także uzyskać dostęp do nowych dokumentów, gdy tylko zostaną one udostępnione przez Komisję.

4 – Komisja przyjmuje tymczasowe ramy kryzysowe w celu wsparcia gospodarki w kontekście inwazji Rosji na Ukrainę w zakresie pomocy państwa 

W dniu 23 marca Komisja Europejska przyjęła tymczasowe ramy prawne w związku z sytuacją kryzysową, aby umożliwić państwom członkowskim skorzystanie z elastycznych mechanizmów przewidzianych w przepisach dotyczących pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki w związku z inwazją Rosji na Ukrainę. Według wiceprzewodniczącej Komisji Europejskiej Margrethe Vestager „nowe ramy umożliwią państwom członkowskim (i) przyznawanie ograniczonych kwot pomocy przedsiębiorstwom dotkniętym obecnym kryzysem lub związanymi z nim sankcjami i kontrsankcjami; (ii) zapewnienie przedsiębiorstwom wystarczającej płynności finansowej; oraz (iii) zrekompensowanie przedsiębiorstwom dodatkowych kosztów poniesionych w związku z wyjątkowo wysokimi cenami gazu i energii elektrycznej”.

5 – Dodatkowe sankcje 

W dniu 24 marca zarówno USA, jak i Wielka Brytania ogłosiły podjęcie dodatkowych środków.

– Departament Skarbu USA przyjął sankcje przeciwko rosyjskiej Bazie Obronno-Przemysłowej, rosyjskiej Dumie i jej członkom oraz prezesowi Sbierbanku.

– Wielka Brytania również nałożyła sankcje na kolejne osoby i podmioty, których aktywa zostaną zamrożone. Tutaj mają Państwo dostęp do komunikatu prasowego i zawiadomienia.

6 – Projekt ustawy Rady Najwyższej Ukrainy przewiduje zajęcie aktywów podmiotów nierosyjskich, które prowadzą działalność w Rosji 

Naszą uwagę zwrócił projekt, który ma na celu rozszerzenie istniejącego ustawodawstwa dotyczącego zajmowania aktywów podmiotów prawnych należących do Federacji Rosyjskiej oraz osób fizycznych będących obywatelami Federacji Rosyjskiej, aby umożliwić rządowi ukraińskiemu zajęcie aktywów podmiotów nierosyjskich prowadzących działalność w Rosji. Może to mieć potencjalny wpływ na firmy europejskie, które są obecne zarówno na Ukrainie, jak i w Rosji. Projekt ustawy znajduje się w załączniku.

7 – Środki zaradcze podjęte przez Rosję 

23 marca rosyjska Duma Państwowa powołała komisję do zbadania przypadków ingerencji obcych państw w sprawy Rosji. Do zadań komisji należy „badanie i analizowanie faktów i okoliczności ingerencji obcych państw w sprawy wewnętrzne Rosji” oraz „przygotowywanie propozycji środków ustawodawczych w celu przeciwdziałania zagranicznej ingerencji”. Więcej na ten temat można przeczytać tutaj.

Rozumiemy również, że ustawodawstwo dotyczące „zewnętrznej administracji przedsiębiorstw kontrolowanych przez podmioty zagraniczne” jest nadal na etapie opracowywania. Będziemy nadal monitorować sytuację w odniesieniu do tego i innych rosyjskich środków zaradczych i przekazywać członkom dodatkowe informacje.