Panie Premierze, doceniamy środki uruchomione na pomoc dla biznesu. Jednak jest jeszcze wiele prostych sposobów, aby podać rękę przedsiębiorcom. Mówimy o nich od początku pandemii, a dziś jest ostatni moment, aby stały się faktem. Można tego dokonać na najbliższym posiedzeniu Sejmu. Poniżej przedstawiamy 8 rozwiązań, które bardzo pomogą firmom przetrwać kryzys – napisała Konfederacja Lewiatan w apelu skierowanym do premiera Mateusza Morawieckiego.

8 zmian, które pomogą wzmocnić Tarczę Antykryzysową, możliwych do wprowadzenia natychmiast, bez kosztów, jutro w Sejmie.

1. Zawieszenie zakazu handlu w niedziele.

2. Przekazanie do swobodnego dysponowania przez przedsiębiorcę środków zablokowanych na kontach VAT.

3. Odstąpienie od pobierania zaliczek uproszczonych w podatkach dochodowych.

4. Zawieszenie poboru tzw. podatku minimalnego z tytułu własności środka trwałego.

5. Skrócenie terminu wydawania interpretacji indywidualnych prawa podatkowego.

6. Ograniczenie obowiązków administracyjnych, które nie są niezbędne.

7. Wprowadzenie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów zaliczek i zadatków utraconych w związku z COVID-19.

8. Wprowadzenie formy elektronicznej (dokumentowej) w sytuacji, w której przepisy ustaw lub zapisy umów zastrzegają formę pisemną pod rygorem nieważności.

Za kilka dni skończy się działanie części instrumentów wsparcia. Przedsiębiorcy zostaną sami z narastającymi problemami, walcząc o każdy dzień utrzymania pracowników i swoich firm. Nikogo nie trzeba przekonywać, że sytuacja jest wyjątkowa. W kolejnych ustawach rząd wprowadza nowe obowiązki biurokratyczne, pomijając wdrożenie proponowanych przez nasze środowisko prostych, bezkosztowych rozwiązań, które – choć czasem wydają się porządkowe – okażą się zbawienne dla firm.

Poniżej przedstawiamy 8 rozwiązań, które bardzo pomogą firmom przetrwać kryzys. Każdy z nich można wprowadzić niemal od ręki i bez uruchamiania dodatkowych subwencji. Potrzebna jest tylko dobra wola. Nasze propozycje eksperci Lewiatana wypracowali w konsultacji z wiodącymi pracodawcami z Polski.

Postulaty Lewiatana:

1. Zawieszenie zakazu handlu w niedziele.

Zawieszenia zakazu handlu w niedziele spowoduje ochronę większej liczby miejsc pracy w handlu i branżach ściśle współpracujących z handlem, zwiększy sprzedaż oraz poprawi bezpieczeństwo sanitarne w czasie zakupów – rozłożą się one na 7 dni w tygodniu. Apelujemy o otwarcie handlu w niedzielę w czasie stanu zagrożenia epidemicznego oraz przez 180 dni po jego odwołaniu.

2. Przekazanie do swobodnego dysponowania przez przedsiębiorcę środków zablokowanych na kontach VAT.

Przedsiębiorcy, którzy nie mają możliwości wykorzystania środków zgromadzonych na koncie VAT, mogą wystąpić do US o zgodę na ich przekazanie na rachunek rozliczeniowy. Naczelnik US wydaje takie postanowienie w terminie 60 dni. Postulujemy skrócić ten termin do 3 dni. Pozwoli to szybko uwolnić pieniądze przedsiębiorców i poprawi ich płynność finansową. Jednocześnie – na czas trwania stanu zagrożenia epidemicznego i 6 miesięcy po jego zakończeniu – należy ograniczyć możliwości US do odmowy wydania zgody na zwolnienie środków z konta VAT.

3. Odstąpienie od pobierania zaliczek uproszczonych w podatkach dochodowych.

Firmy, których przychody w 2019 r. przekroczyły kwotę 2 mln euro nie mogą zrezygnować w trakcie roku podatkowego z wpłacania zaliczek uproszczonych na podatek dochodowy. Konieczność stałych płatności podatku w okresie epidemii i przez wiele miesięcy po jej ustaniu, ustalonych na podstawie historycznych, często rekordowych dochodów (np. w branży handlowej, hotelarskiej, wynajmu powierzchni komercyjnych), jest obciążeniem, które spowolni proces odbudowywania się firm po kryzysie. Apelujemy o odstąpienie od tego obowiązku.

4. Zwieszenie poboru tzw. podatku minimalnego z tytułu własności środka trwałego.

Podatek minimalny z tytułu własności budynku, będącego środkiem trwałym, powoduje, że jeżeli wynajmujący powierzchnie handlowe nie płaci podatku CIT, to zobowiązany jest zapłacić tzw. podatek minimalny. Naliczany jest on nie od dochodu uzyskanego z najmu, a od wartości nieruchomości. Z powodu wadliwej interpretacji MF podatkiem minimalnym objęci zostali także hotelarze. Muszą oni zapłacić podatek minimalny naliczany od wartości hotelu, jeżeli nie uzyskują przychodów z tytułu usług hotelarskich. Firmy te zostały szczególnie dotknięte skutkami epidemii. W 2020 r. roku na pewno nie osiągną dochodów. Pomimo ponoszenia strat, muszą zapłacić podatek minimalny. Podobnie ogromne spadki dotykają właścicieli powierzchni komercyjnych na wynajem (obiekty handlowe i biurowe). Należy więc zawiesić stosowanie przepisów o tzw. podatku minimalnym.

5. Skrócenie terminu wydawania interpretacji indywidualnych prawa podatkowego.

W związku z pandemią przedłużono o 3 miesiące termin na wydawanie interpretacji indywidualnych. Jednocześnie Minister Finansów może przedłużyć termin ich wydawania o kolejne 3 miesiące. W praktyce oznacza to, że w tym bardzo trudnym dla przedsiębiorców okresie, ale także przez kilka miesięcy po epidemii, nie będą oni w stanie uzyskać interpretacji indywidualnej. A często jest kluczowa dla dalszego funkcjonowania firmy. Apelujemy, aby uchylić tę zmianę.

6. Ograniczenie obowiązków administracyjnych, które nie są niezbędne.

W okresie trwania epidemii podjęto słuszną decyzję o odsunięciu w czasie nowych, często kosztownych dla firm obowiązków sprawozdawczych i administracyjnych. Apelujemy, aby w okresie zaraz po ustaniu epidemii, nie wprowadzać nowych obciążeń. Da to firmom możliwość „nadrobienia zaległości”. Przykładem może być zbliżający się termin wprowadzenia obligatoryjnych plików JPK z deklaracją i rejestrem VAT (1 lipca 2020 r.). Przy obecnych brakach kadrowych, pracy zdalnej, a nawet przy całkowitym zamknięciu firm, przygotowanie tego procesu pracy jest często niemożliwe. Postulujemy przesunięcie tego terminu do 1 stycznia 2021 r.

7. Wprowadzenie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów zaliczek i zadatków utraconych w związku z COVID-19.

Zgodnie z przepisami ustaw o podatkach dochodowych (CIT i PIT), kosztów uzyskania przychodów nie stanowią straty (koszty) powstałe w wyniku utraty dokonanych przedpłat (zaliczek, zadatków), w związku z niewykonaniem umowy. Pandemia spowodowała, że wiele umów zawartych przez przedsiębiorców nie została zrealizowana, a płatności poniesione na ich realizację, zatrzymali kontrahenci. Zapłacone zaliczki zostały utracone, a w dodatku nie są one dla poszkodowanego kosztem uzyskania przychodu. Apelujemy, aby zaliczki z tytułu umów niewykonanych w związku z obowiązywaniem stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii stanowiły koszt uzyskania przychodu.

8. Wprowadzenie formy elektronicznej (dokumentowej) w sytuacji, w której przepisy ustaw lub zapisy umów zastrzegają formę pisemną pod rygorem nieważności.

Apelujemy o wprowadzenie przepisu generalnego, który na czas stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii pozwalałaby w szeregu ustaw, w których zastrzeżono formę pisemną pod rygorem nieważności na alternatywne stosowanie formy elektronicznej. Analogicznie przepis generalny powinien umożliwiać na ten czas, aby we wszystkich przypadkach, gdy umowy zastrzegają formę pisemną również można było stosować formę elektroniczną.

Konfederacja Lewiatan

Opublikowane dzisiaj przez GUS dane dotyczące bezrobocia są mniej optymistyczne niż szacunki resortu rodziny, pracy i polityki społecznej. Stopa bezrobocia w kwietniu 2020 r. wyniosła 5,8% (a nie jak prognozowało ministerstwo – 5,7%), co oznacza wzrost w stosunku do marca o 0,4 pkt proc.

Komentarz Moniki Fedorczuk, ekspertki Konfederacji Lewiatan
To stosunkowo duży wzrost, niespotykany w poprzednich latach. Jest on szczególnie znaczący z uwagi na fakt, że ma miejsce w okresie, w którym w poprzednich latach odnotowywano raczej spadek bezrobocia spowodowany rozpoczęciem lub zwiększeniem natężenia prac sezonowych m.in. w rolnictwie i budownictwie.

Pomiędzy województwami są duże różnice wartości wskaźnika stopy bezrobocia. Najniższe bezrobocie jest w województwie wielkopolskim (3,3%), śląskim (4,2%) i mazowieckim (4,7%). W kujawsko – pomorskim stopa bezrobocia ma wartość dwucyfrową i wynosi 10%. Największe wzrosty stopy bezrobocia odnotowano w województwach: zachodniopomorskim i opolskim (o 0,6 pkt proc.). Zróżnicowanie stopy bezrobocia na poziomie powiatów jest większe.

W dwóch województwach stopa bezrobocia spadła o -0,1 pkt proc. (łódzkie i kujawsko – pomorskie). Spadku bezrobocia na tych obszarach nie należy traktować jako miernika braku wpływu obecnej sytuacji związanej z COVID-19 na te rynki pracy. W kolejnych miesiącach należy raczej spodziewać się korekty tych wskaźników.

Nie wszyscy zarejestrowali się w urzędach pracy
Liczba zarejestrowanych osób bezrobotnych sięgnęła 956,8 tys., co oznacza wzrost o 56,4 tys. w porównaniu z marcem br. Ta liczba nie dotyczy wszystkich osób pozostających bez pracy, a jedynie tych, którzy zostali już zarejestrowani w powiatowych urzędach pracy. Biorąc pod uwagę zmniejszenie liczby pracujących w przemyśle na przełomie marca i kwietnia o – 152, 9 tys. osób (dane publikowane przez GUS tydzień wcześniej) i zmniejszenie zapotrzebowania na pracowników w związku z obecną sytuacją, istnieje duże prawdopodobieństwo, że nie wszystkie osoby pozostające bez zatrudnienia już zarejestrowały się w urzędach pracy. Być może proces rejestracji przyspieszy, gdy zwolnione osoby wyczerpią możliwości znalezienia pracy w oparciu o własną aktywność i możliwości oraz gdy zrealizowane zostaną obietnice zwiększenia kwoty wsparcia dla osób bezrobotnych.

Nie dziwią dane dotyczące spadku w kwietniu o 25% liczby ofert pracy zgłaszanych do urzędów pracy. W obecnej sytuacji pracodawcy raczej będą się zgłaszali po pomoc oferowaną w ramach tarcz antykryzysowych, niż po wsparcie w rekrutacji pracowników, którzy – inaczej niż w poprzednich miesiącach – będą teraz łatwiej dostępni. Kryzys ograniczy rotację pracowników, a liczba wolnych miejsc pracy w zakładach pracy spadnie w związku z ograniczaniem zatrudnienia oraz większą dostępnością pracowników o odpowiednich kwalifikacjach.

Coraz więcej osób nie wykonuje swojej pracy
Obok danych dotyczących bezrobocia, GUS opublikował niezwykle intersujące statystyki dotyczące wykonywania pracy przez osoby pracujące. Z zaprezentowanych informacji, wynika, że w ostatnich dwóch tygodniach marca (czyli już w okresie, w którym zaczęły obwiązywać ograniczenia w prowadzeniu różnych działalności) swojej pracy nie wykonywało 19% pracujących (w IV kwartale wskaźnik ten wynosił 5,8%). 6,6% zatrudnionych było objętych przestojem w zakładzie pracy, 4,6% nie pracowało z powodu choroby własnej lub dzieci. Analizując konstrukcję instrumentów przewidzianych w tarczach antykryzysowych, można się spodziewać, że dane za kwiecień pokażą wzrost tego odsetka. Można w tym miejscu postawić pytanie, czy pracownicy objęci rozwiązaniami tarcz antykryzysowych po okresie ich obowiązywania pozostaną w zatrudnieniu, czy też zostaną zwolnieni z uwagi na brak możliwości utrzymania działalności gospodarczej na wcześniejszym poziomie.

Gwałtownie wzrósł odsetek osób pracujących zdalnie
Nie zaskakują również dane z końca pierwszego kwartału, dotyczące dużego wzrostu liczby osób pracujących w domu. Udział osób, które zwykle wykonywały swoją pracę w domu w ogólnej liczbie pracujących wyniósł 14,2 % (w poprzednim kwartale 4,3 % a przed rokiem 4,8 %). Pandemia COVID-19 spowodowała, że wielu pracodawców, nawet jeszcze przed oficjalnymi zaleceniami rządu, skierowała tych pracowników, których zadania zawodowe to umożliwiały, do pracy zdalnej. Potwierdzają to wyniki badania: 71,8 % jako bezpośredni powód pracy w domu wskazało sytuację związaną z koronawirusem. To zjawisko zostało wzmocnione przez uchwalanie przepisów, w których pojawiło się po raz pierwszy pojęcie pracy zdalnej. Dane za kwiecień i maj mogą wskazywać na dalsze zwiększanie odsetka pracujących poza stałym miejscem pracy, choć proces odmrażania gospodarki będzie skutkował powrotem przynajmniej części pracowników do biur. Mimo tego wydaje się, że jednym z efektów pandemii koronawirusa będzie znaczne upowszechnienie pracy zdalnej na polskim rynku pracy.

Konfederacja Lewiatan

The European community and economy are facing a tremendous challenge resulting from the pandemic of SARS-CoV-2. The threat to health quickly turned into a serious threat to the stability of enterprises and jobs. It has affected all EU countries, including Poland. On 15 April 2020, the Polish government applied to the European Commission for consent to public aid as part of the Financial Shield from the Polish Development Fund for Large Companies. Taking account of the tremendous economic and social cost of each day of delay in acceptance of the programme, as representatives of the largest Polish organisations of employers and entrepreneurs we urge you to take immediate action and ensure that the government programme called the Financial Shield from the Polish Development Fund for Large Companies is approved as soon as possible.

Konfederacja Lewiatan