Mówimy „tak” Europie Socjalnej, wspierającej państwa członkowskie w poprawie warunków społecznych i gospodarczych – ale „nie” Unii Socjalnej ze zharmonizowaną polityką społeczną, która zagrozi dobrze funkcjonującym systemom w państwach członkowskich – napisali w liście do Komisji Europejskiej przedstawiciele siedmiu organizacji pracodawców z Niemiec, Danii, Estonii, Finlandii, Szwecji, Czech i Polski, reprezentowanej przez Konfederację Lewiatan.

Pragnienie Komisji Europejskiej, aby wdrożyć 20 niewiążących prawnie zasad Europejskiego Filaru Praw Socjalnych – niektóre z nich poprzez dyrektywy UE – zakłóca równowagę pomiędzy kompetencjami krajowymi i unijnymi.

Prowadzi nas to raczej w kierunku Unii Socjalnej niż Europy Socjalnej i zmusza do zadania sobie pytania: Czy to jest droga, którą chcemy, aby podążała nasza Unia? To nie jest tylko kwestia politycznych idei i ideałów – czytamy w liście.

Istnieje ryzyko, że w naszym zapale do ulepszania społeczeństw ryzykujemy rozbicie dobrze funkcjonujących i ugruntowanych systemów. Rynki pracy, systemy społeczne i społeczeństwa w państwach członkowskich są bardzo zróżnicowane. Przedstawianie prawnie wiążących przepisów może wyrządzić tym systemom ogromne szkody. Komisja Europejska ryzykuje, że wyrządzi więcej szkody niż pożytku.

– Unia powinna dążyć do Europy socjalnej, w której państwa członkowskie otrzymują odpowiednie wsparcie w celu zapewnienia przyzwoitych standardów społecznych i wzrostu gospodarczego. Ważne jest jednak, abyśmy zachowali właściwą równowagę pomiędzy kompetencjami krajowymi i unijnymi – mówi Kinga Grafa, dyrektorka Biura Lewiatana w Brukseli.

W ostatnich latach w UE coraz więcej uwagi poświęca się polityce społecznej. I nie bez powodu. Zarówno pracodawcy, jak i pracownicy stale czerpią korzyści z przynależności do jednolitego rynku. Ludzie i towary mogą swobodnie przemieszczać się między państwami członkowskimi, co generuje miejsca pracy i dobrobyt. Ale jest też druga strona tego medalu. Obywatele mogą czuć się niepewnie w związku ze zwiększonym napływem siły roboczej z innych krajów UE. Przyszłość, w której zmiany technologiczne zachodzą z szybkością błyskawicy, może być postrzegana raczej jako przerażająca aniżeli obiecująca i może prowadzić do strachu przed utratą pracy.

My, pracodawcy, jesteśmy całym sercem zaangażowani w projekt UE. Rozumiemy wyzwania społeczne związane z obecną sytuacją i chcemy wziąć za nie odpowiedzialność. Ale nasza prośba do UE jest następująca: Wróćcie do pierwotnego planu! Europejskiego Filaru Praw Socjalnych, który nie jest prawnie wiążący. Unii, która odgrywa rolę wspierającą, umożliwiając wszystkim państwom członkowskim poprawę ich długoterminowego potencjału wzrostu, tworzenia miejsc pracy, udziału w rynku pracy i warunków socjalnych.

Znaczenie stabilności gospodarczej dla zapewnienia lepszych warunków socjalnych w całej UE stało się jeszcze bardziej widoczne w świetle kryzysu COVID-19. Istnieje potrzeba przeprowadzenia reform gospodarczych i strukturalnych w państwach członkowskich w celu zapewnienia stabilności gospodarczej i społecznej poprzez zwiększenie zatrudnienia i uelastycznienie rynków pracy. Jednocześnie transformacja ekologiczna i cyfrowa wymagają działań ze strony UE, ponieważ UE musi nadal przodować w tych przemianach, aby zapewnić sobie konkurencyjność na świecie.

W dniach 7 i 8 maja 2021 roku w Portugalii ma się odbyć ważny szczyt społeczny. Przedmiotem dyskusji ma być „wzmocnienie europejskiego wymiaru społecznego w obliczu transformacji cyfrowej i ekologicznej, a także naprawy gospodarczej i społecznej po pandemii”. Jest to oczywista okazja, by przyjrzeć się szerszej perspektywie politycznej. Dokąd zmierza UE? Jakie są granice prawodawstwa UE w zakresie polityki społecznej? Czy wśród państw członkowskich istnieje dążenie do Unii Socjalnej?

Mamy szeroki wachlarz propozycji dotyczących tego, jak UE może wspierać państwa członkowskie, jeśli chodzi o elastyczność na rynku pracy, tworzenie lepszych powiązań między edukacją a rynkiem pracy oraz jak rozpocząć dialog społeczny z partnerami społecznymi w państwie członkowskim. W tych ważnych obszarach zdecydowanie widzimy rolę wspierającą dla UE – napisali sygnatariusze listu.

Pod listem podpisali się: Steffen Kampeter, CEO, niemiecka organizacja pracodawców (BDA), Jacob Holbraad, Dyrektor Generalny, duńska organizacja pracodawców (DA), Arto Aas, CEO, estońska organizacja pracodawców (EE), Jyri Häkämies, Dyrektor Generalny, fińska organizacja pracodawców (EK), Grzegorz Baczewski, Dyrektor Generalny, Konfederacja Lewiatan, Matthias Dahl, EXVP, szwedzka organizacja pracodawców (SN) oraz Dagmar Kuchtová, Dyrektor Generalny, czeska organizacja pracodawców (SPCR)

Konfederacja Lewiatan

Konfederacja Lewiatan oraz Transport i Logistyka Polska (TLP), zawiązały koalicję z organizacją pracodawców z Litwy (LPK) i Czech (SPCR), wspólnie apelując do Komisji, Parlamentu Europejskiego, Rady UE i państw członkowskich o zniesienie obowiązkowych testów na COVID-19 i różnych formularzy rejestracyjnych dla kierowców zawodowych, co jest niezbędne dla zachowania płynności łańcuchów dostaw na jednolitym rynku UE.

Dyrektor Elisabeth Werner, która odpowiedziała nam w imieniu Komisarz ds. Transportu Adiny Valean, przyznała, że niestety, dodatkowe środki wprowadzone ostatnio przez Niemcy rzeczywiście spowodowały poważne zakłócenia ruchu w samym sercu UE:

„Byliśmy świadkami efektu domina, kiedy to inne państwa członkowskie podjęły działania mające na celu uniknięcie spowodowanego przez to nasilenia ruchu na ich własnych terytoriach, co miało dodatkowo negatywny wpływ na rynek wewnętrzny. Skutkiem tego były długie kolejki ciężarówek i kierowców oczekujących na możliwość poddania się testowi w warunkach braku bezpiecznego dystansu społecznego.

W pełni zgadzam się z państwem, że sytuacja ta jest niepokojąca. Zapewniam państwa, że Komisja robi wszystko, co leży w jej kompetencjach, aby uniknąć powrotu do bardzo złej sytuacji, z jaką mieliśmy do czynienia wiosną ubiegłego roku. W tym względzie niedawno przyjęte rekomendacje Rady służą za podstawę skoordynowanego podejścia UE. Chociaż przepisy te dopuszczają testowanie pracowników transportu, choć ograniczone do szybkich testów antygenowych, to jednak te same przepisy bardzo wyraźnie określają, że w przypadku wystąpienia zakłóceń w transporcie należy znieść wymogi testowania pracowników transportu, aby przywrócić zasady zielonych korytarzy.

Komisja nie kwestionuje potrzeby podjęcia przez władze państw członkowskich odpowiednich środków w celu ochrony przed nowymi szczepami wirusa. Komisja jest jednak zaniepokojona proporcjonalnością tych środków, ponieważ wielokrotnie wykazano, że pracownicy transportu stanowią bezpieczną grupę o niskim wskaźniku zakażeń.

Komisja jest również zaniepokojona brakiem przewidywalności i przejrzystości tych środków i postrzega je jako praktyczny problem dla pracowników transportu, ponieważ dobrze zorganizowane i odpowiednie punkty testowania nie są dostępne wzdłuż europejskiej sieci drogowej. Chciałbym państwa poinformować, że Komisja zwróciła się ostatnio do wszystkich ministrów spraw wewnętrznych i ministrów transportu z prośbą o pełne przestrzeganie zaleceń Rady, przyznanie zwolnień dla ruchu tranzytowego i rozważenie przedłużenia ważności testów do 72 godzin. Ponadto poprosiliśmy, aby wszystkie państwa członkowskie miały wystarczające możliwości przerobowe do przeprowadzania testów, kierowcy nie powinni być poddawani testom wyłącznie na granicach, a testy powinny być organizowane w sposób umożliwiający kierowcom pozostanie w pojeździe lub w jego pobliżu. Wreszcie, zwróciliśmy się do państw członkowskich o rozpowszechnianie przejrzystych i wielojęzycznych informacji na temat punktów testowania, które byłyby łatwo dostępne dla pracowników transportu, aby uniknąć niepotrzebnego nagromadzenia ruchu na granicach.

Wreszcie, kwestie te zostały również poruszone przez szefów państw lub rządów podczas ich wideokonferencji w dniu 25 lutego 2021 r. Sieć krajowych punktów kontaktowych ds. transportu stale współpracuje z państwami członkowskimi w celu złagodzenia najpoważniejszych problemów, a Komisja nadal monitoruje sytuację.

Ponadto, biorąc pod uwagę konkluzje Rady z dnia 22 października 2020 r. , Komisja opracuje w 2021 r. plan awaryjny dla europejskiego sektora transportu towarowego, a doświadczenia zdobyte w związku z funkcjonowaniem koncepcji zielonych korytarzy będą stanowić solidną podstawę tych prac.”

Adam Dorywalski, Biuro Konfederacji Lewiatan w Brukseli

Konfederacja Lewiatan