W nawiązaniu do toczących się konsultacji publicznych projektu ustawy o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie biogazowni rolniczych (UD485) Konfederacja Lewiatan przesyła uwagi.
KL/150/60/PG/2023
Pobierz pismo
Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan
Inflacja bazowa nadal przyspiesza. W styczniu wyniosła 11,7%, w lutym 12%, a w marcu osiągnęła 12,3% (poziom zwykłej inflacji to 16,1%). Inflacja bazowa to miernik może nie tak popularny jak zwykła inflacja CPI jednak z punktu widzenia obywatela paradoksalnie dużo ważniejszy. To wysokość inflacji bazowej pokazuje jak bardzo duży albo mały mamy problem z inflacją i czy zagości ona w naszych domach na dłużej, czy też jest tylko chwilowym (nawet rocznym) wzrostem cen.
Niestety, dane Narodowego Banku Polskiego pokazują, że inflacja bazowa nie odpuszcza. Poziom 12,3% to wzrost cen w gospodarce po wyłączeniu czynników najbardziej zmiennych, których ceny ulegają najszybciej zwiększeniu lub zmniejszeniu, a często są wynikiem sezonowości. W tym przypadku bank centralny wyłączył ze wskaźnika inflacji ceny żywności i energii. Tak obliczony poziom cen mówi nam o tym jak bardzo zakorzeniona jest inflacja w gospodarce. Mówi nam też o tym, że w zasadzie nie mamy co liczyć obecnie na wynik poniżej 12%.
Nie wydaje się jednak, aby dla Rady Polityki Pieniężnej taka wysokość inflacji bazowej była nie do zaakceptowania przy innych, uwarunkowaniach ekonomicznych. Dla przypomnienia to właśnie obniżenie inflacji bazowej lub jej ustabilizowanie jest jednym z głównych celów dla RPP.
Konfederacja Lewiatan
Zawarty w projekcie ustawy przepis może sporo kosztować i pacjentów, i budżet państwa.
Konfederacja Lewiatan proponuje, aby system refundacyjny był bardziej efektywny i zapewniał chorym nieprzerwany dostęp do leków.
Dobiegają końca prace rządu nad nowelizacją ustawy refundacyjnej. Znalazł się w niej art. 11 ust. 1a uniemożliwiający złożenie wniosku refundacyjnego na lek konkurujący ceną z produktem, któremu niebawem wygaśnie ochrona patentowa.
– Zważywszy, że rozpatrywanie wniosku trwa do pół roku, opóźni to znacząco wprowadzenie konkurencji na rynek. Przez ten czas NFZ i pacjenci poniosą olbrzymie straty, bo będą płacić wciąż wysoką ceną za pierwotny lek, podczas gdy po wejściu konkurencji spadłaby ona co najmniej o 25 %, a czasem o więcej niż połowę – – mówi Kacper Olejniczak, ekspert ds. branży Life Sciences Konfederacji Lewiatan.
Resort zdrowia tłumaczy swoją propozycję obawą o brak rzeczywistej dostępności tańszych leków w wyniku zablokowania ich sprzedaży przez właściciela patentu z powodu zarzutu o naruszenie patentu. W takiej sytuacji Ministerstwo Zdrowia mogłoby jednak w trybie natychmiastowym skrócić lub zawiesić decyzję refundacyjną tańszego leku albo ją anulować, dokonać korekty obwieszczenia i przywrócić poprzednią cenę. Więc ani pacjent, ani NFZ nie byliby stratni, w przeciwieństwie do sytuacji, w której – mimo rejestracji tańszego leku – wciąż płacą więcej w oczekiwaniu na objęcie go refundacją. Przepis działa więc na niekorzyść pacjentów i NFZ, bo przedłuża niepotrzebnie monopol i utrzymuje wyższą cenę leku.
Zdaniem prawników, tak skonstruowany przepis pozwalałby nawet na utrzymanie monopolu rynkowego leku w sposób praktycznie nieograniczony czasowo, bo zgodnie z nim, resort zdrowia nie może objąć refundacją odpowiednika leku chronionego jakimkolwiek patentem. Tymczasem po wygaśnięciu patentu na substancję czynną producent może ubiegać się o ochronę patentową na różne szczegóły technologiczne, jak przedłużony czas uwalniania, i nawet taki patent, mimo tego, że nie stanowi istotnej bariery dla wprowadzenia produktu konkurencyjnego na rynek, uniemożliwi objęcie go refundacją. Zawarta w nowelizacji propozycja to przejaw tzw. powiązań patentowych, czyli uzależnienie uzyskania decyzji (regulatora, płatnika) od jego statusu patentowego. Komisja Europejska określiła powiązania patentowe jako bezprawne i zakazane na mocy prawa europejskiego.
Raport Komisji Europejskiej Pharmaceutical Sector Inquiry wskazuje, że trzeba zrobić wszystko, by już pierwszego dnia po wygaśnięciu ochrony patentowej konkurujący ceną lek był dostępny dla pacjenta. Dzięki temu chorzy i płatnik publiczny zapłacą mniej. Żeby tak się stało, proces refundacyjny musi zacząć się wcześniej, by lek mógł zostać wpisany na pierwsze obwieszczenie refundacyjne po wygaśnięciu monopolu.
Ministerstwo Zdrowia nie ma kompetencji ustawowych ani merytorycznych do badania sytuacji patentowej leku. W polskim systemie prawnym ma je jedynie wyspecjalizowany sąd własności intelektualnej. A jeśli po kilku latach sporu patentowego sąd uzna, że konkurujący lek miał prawo wejść do obrotu i refundacji, minister zdrowia okazałby się tym, który nieprawnie blokował konkurencję i ten czyn stanowiłby podstawę do wypłaty odszkodowania przez Skarb Państwa.
Jako obywatele tracilibyśmy więc potrójnie: raz – bo jako pacjenci płaciliśmy niepotrzebnie drożej za lek w aptece, dwa – bo NFZ wydawałby więcej z naszych składek na terapię tracąc środki, które mógłby przeznaczyć na poszerzenie dostępu do leczenia lub nowe leki, trzy – bo producent blokowanego leku mógłby dochodzić odszkodowania z naszych podatków za działania resortu zdrowia.
Konfederacja Lewiatan
![Inflacja lekko hamuje, żywność mocno drożeje [+MP3]](https://lewiatan.org/wp-content/uploads/2023/04/inflacja.jpg)
Wysłuchaj komentarza eksperta:
Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan
Finalny odczyt inflacji za marzec pokazał niewielki jej spadek w stosunku do szybkiego szacunku. Inflacja wyniosła 16,1%, a nie tak jak wcześniej kalkulował GUS 16,2%. Nadal nie widać na horyzoncie czynników, które pozwoliłyby na wnioskowanie o szybszym, oczekiwanym spadku inflacji.
To co wyraźnie bije po oczach, to nadal szybkie wzrosty cen żywości. W skali miesiąca nadal mamy wyniki powyżej 2%. Jeśli te 2% nie robi wrażenia, to warto sobie uzmysłowić, że w stosunku do grudnia 2022 roku Polki i Polacy w sklepach spożywczych płacą średnio o 6% więcej. Co ciekawe, nie widać przełożenia tego co się dzieje z cenami żywności na świecie na to co ma miejsce w Polsce. Według indeksu FAO ceny żywności spadły o 21% od ubiegłorocznego szczytu. Utrzymujące się u nas wysokie ceny żywności to prawdopodobnie wynik innych czynników, które producentom żywności doskwierają – ceny energii, nawozów.
Jedynie dwie kategorie produktów, które potaniały w ciągu roku to olej napędowy i gaz LPG. To z kolei wynik spadku cen surowca na światowych giełdach. Z drugiej strony ten widoczny spadek to efekt zeszłorocznej paniki na rynku paliw i niekontrolowanego wzrostu cen na stacjach.
Za miesiąc zapewne inflacja spadnie poniżej granicy 16%. Pytanie tylko, czy jest to informacja, z której obywatele i przedsiębiorcy mieliby się cieszyć. Wątpliwe.
Konfederacja Lewiatan
Świętokrzyski Związek Pracodawców Prywatnych Lewiatan wspólnie z Europe Direct Kielce, Enterprise Europe Network (przy Świętokrzyskim Centrum Innowacji i Transferu Technologii Sp. z o.o.) oraz partnerami zorganizował konferencję „ABC transformacji energetycznej polskiego przemysłu: jak skutecznie poprawiać efektywność energetyczną?”. Podczas paneli i spotkań odbyły się dyskusje o procesach zmiany i ich skutkach dla biznesu. Wśród wniosków jest ten, że z transformacją energetyczną wiąże się wiele wyzwań dla polskich przedsiębiorstw.
Korzyści biznesowych z przejścia na zieloną energię jest wiele: przede wszystkim obniżenie kosztów energii oraz podniesienie efektywności energetycznej, ale także zapewnienie bezpieczeństwa dostaw i utrzymanie konkurencyjności przedsiębiorstwa na rynkach europejskich i światowych.
Konferencję otworzył Maciej Witucki, prezydent Konfederacji Lewiatan. Podkreślił, że transformacja energetyczna jest „do wykonania natychmiast”. Dodał, że transformacja już się odbywa, a zależy na niej również konsumentom, którzy naciskają, żeby produkty były bardziej „zielone”. – Konsumenci i kontrahenci wymagają zielonych certyfikatów, zielonej energii. Transformacja już jest faktem – mówił Maciej Witucki.
Moderatorem części panelowej dotyczącej tego, jak skutecznie przeprowadzić transformację energetyczną i dlaczego warto, był Jakub Safjański, ekspert i dyrektor Departamentu Energii i Zmian Klimatu Lewiatana.
Eksperci podkreślali znaczenie i konieczność przeprowadzenia audytu energetycznego jako początku drogi do podniesienia efektywności energetycznej i dalszego planowania samej transformacji. Bilans energetyczny pozwala na zaplanowanie efektywnej transformacji energetycznej dzięki analizie kosztów i oszczędności – to czasochłonny, ale konieczny etap zmiany. Mówili też o dostępnych już dziś rozwiązaniach technologicznych, o znaczeniu inwestowania w systemy zintegrowane np. fotowoltaika w połączeniu z magazynem ciepła.
Tematem dyskusji podczas konferencji były też m.in. wyzwania dla przedsiębiorstw. Uczestnicy próbowali odpowiedzieć na pytania: Jak przygotować firmę na transformację, aby była skuteczna i kompleksowa? Jakie istnieją możliwości finansowania zielonej zmiany ze środków Unii Europejskiej i źródeł krajowych? Jakie kierunki obiera transformacja energetyczna w krajach członkowskich Unii Europejskiej?
Konferencja odbyła się 13 kwietnia w Centrum Kongresowym Targów Kielce. Wydarzenie „ABC transformacji energetycznej polskiego przemysłu: jak skutecznie poprawiać efektywność energetyczną?” zorganizował Europe Direct Kielce, Świętokrzyski Związek Pracodawców Prywatnych Lewiatan oraz Enterprise Europe Network (przy Świętokrzyskim Centrum Innowacji i Transferu Technologii Sp. z o.o wraz z Partnerami: Konfederacją Lewiatan, Polonez Plus Sp. z o.o., Bankiem BNP Paribas, Klastrem Gospodarki Odpadowej i Recyklingu. Patronat medialny nad wydarzeniem objął portal branżowy: WysokieNapiecie.pl.
Spotkanie było transmitowane w sieci – materiał jest dostępny tutaj.
Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan
Dane Narodowego Banku Polskiego pokazują, że w lutym rekordowo wzrósł eksport przy nadal utrzymującej się wysokiej dynamice importu. To już drugi miesiąc z rzędu kiedy nastąpiło wyraźne odwrócenie tendencji w handlu zagranicznym. Saldo obrotów towarowych w lutym było na znacznym plusie, przekraczając 10 mld zł. Przed rokiem obserwowaliśmy wyraźnie gorszy bilans (-7,1 mld zł). To jeden z bardziej pozytywnych sygnałów makroekonomicznych w ostatnim czasie. Taka nadwyżka w obrotach handlowych może być pewnym wskazaniem, że poważniejszej recesji jednak w Europie nie powinniśmy się spodziewać.
W danych o handlu zagranicznym widać jednak wyraźnie, że za część wzrostu wartości eksportu była odpowiedzialna inflacja (wzrost cen żywności). Dodatkowo rekordowo wysoki, kolejny miesiąc z rzędu, jest eksport części motoryzacyjnych, baterii litowojonowych oraz samochodów. Ten wzmożony eksport przełożył się także na wyraźny wzrost importu w tych kategoriach – nadal jesteśmy montownią dla części Europy.
W danych o imporcie widać również wyraźnie kłopoty naszego przemysłu. Sprowadzamy wyraźnie mniej żelaza i stali oraz półproduktów z tworzyw sztucznych. Te produkty wymagają w większości wypadków poważnych nakładów energii do obróbki. A jak wiemy program wsparcia branż energochłonnych ruszył dopiero w drugim tygodniu lutego i rozpoczął się naborem wniosków, a nie realną pomocą.
Konfederacja Lewiatan
W nawiązaniu do toczących się konsultacji publicznych projektu rozporządzenia ministra cyfryzacji w sprawie warunków technicznych zasilania energią elektryczną obiektów budowlanych telekomunikacji Konfederacja Lewiatan przesyła uwagi.
KL/145/59/PG/2023
Pobierz pismo
W nawiązaniu do rozpatrywanego dnia 11 kwietnia 2023 r. przez Komisję Infrastruktury i Komisję Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej projektu ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw (UD369) Konfederacja Lewiatan przesyła stanowisko.
KL/144/58/PG/2023
Pobierz stanowisko
Podatek od sprzedaży detalicznej miał zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2016 r. jednak z powodu licznych wątpliwości dotyczących tego, czy zgodnie z prawem obowiązującym w Unii Europejskiej Polska jest uprawniona do jego wprowadzenia, wejście w życie zostało odroczone do 1 stycznia 2021 r. Uzasadnieniem wprowadzenia podatku było uzyskanie dodatkowych środków budżetowych przeznaczonych na sfinansowanie wydatków państwa.
– Konstrukcja podatku, polegająca na opodatkowaniu przychodów, a nie dochodów, jest szczególnie dotkliwa dla firm, które dynamicznie się rozwijają i otwierają nowe sklepy. Firmy, które inwestują w rozwój, często nie osiągają zysków, które pozwoliłyby sfinansować podatek naliczany od przychodu. W praktyce podatek ten został przerzucony na nabywców poprzez wzrost cen sprzedawanych towarów. Dołożył swoją „cegiełkę” do rozpędzającej się inflacji, w szczególności, że objęta nim była także sprzedaż paliwa – mówi Przemysław Pruszyński, dyrektor departamentu podatkowego Konfederacji Lewiatan.
Podatek od sprzedaży detalicznej to ok 4 mld zł dodatkowych wpływów budżetowych. Obliczają go i wpłacają duże sieci handlowe, jednak faktycznie, jego koszty ponoszą klienci sklepów, ponieważ podatek ten ze względu na swoją konstrukcję, jest wliczony w cenę nabywanych przez konsumenta towarów.
Podatnikami podatku od sprzedaży detalicznej są przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność handlową polegającą na zbywaniu towarów konsumentom.
Podstawą opodatkowania jest osiągnięta w danym miesiącu nadwyżka przychodów ze sprzedaży detalicznej ponad kwotę 17 mln zł.
Stawka podatku wynosi:
– 0,8% przychodów przekraczających w danym miesiącu kwotę 17 mln zł i nie przekraczających kwoty 170 mln zł
– 1,4% – od przychodów przekraczających 170 mln zł
Podatnicy podatku od sprzedaży detalicznej zobowiązani są do składania naczelnikowi urzędu skarbowego deklaracji podatkowych o wysokości podatku oraz obliczania i wpłacania podatku w okresach miesięcznych do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego podatek dotyczy.
Wpływy budżetowe:
– 2021 – 2,632 mld zł
– 2022 – 2,7 mld zł (wg ustawy budżetowej na 2022 r.)
– 2023 – 3,873 mld zł (wg ustawy budżetowej na 2023 r.
Konfederacja Lewiatan
Pobierz raport "28 podatków, danin i opłat wprowadzonych w ostatnich latach"
Trudno być emisariuszem Ukrainy, kiedy ma się napięte relacje z najważniejszymi unijnymi krajami i instytucjami europejskimi – podkreślały uczestniczki spotkania z cyklu EFNI TALKS zorganizowanego przez Konfederację Lewiatan.
Europejskie Forum Nowych Idei rozpoczęło serię regularnych spotkań i dyskusji – EFNI TALKS. Tematem pierwszego spotkania była „Polska w Europie: jej pozycja i najbliższa przyszłość w UE”. W rozmowie wzięły udział dr Małgorzata Bonikowska, prezes Centrum Stosunków Międzynarodowych i dr Henryka Bochniarz, przewodnicząca Rady Głównej Konfederacji Lewiatan.
– Polska ma teraz swoje 5 minut. Wszyscy na nas patrzą. Możemy być adwokatem Ukrainy w UE, odegrać taką rolę jaką kiedyś odegrały Niemcy wobec krajów Europy Środkowowschodniej. Ale mamy nienajlepsze relacje z Niemcami, Francją czy instytucjami UE. Trudno wprowadzać Ukrainę na europejskie salony będąc skonfliktowanym z UE. Nie możemy opierać naszej pozycji tylko na współpracy z bardzo ważnym sojusznikiem, czyli USA, bo jesteśmy w UE. Budowanie poparcia dla Ukrainy wewnątrz UE wymaga współpracy z wieloma partnerami. Zacieśnianie tylko sojuszu polsko-ukraińskiego nie wystarczy. Możemy odegrać dużą rolę w przebudowie UE, w której w przyszłości większą rolę powinien odgrywać nasz region. Ale należy też sprzyjać budowie mostów łączących UE i Stany Zjednoczone – powiedziała Małgorzata Bonikowska.
Podobny pogląd wyraziła Henryka Bochniarz. – Jako emisariusze Ukrainy jesteśmy niewiarygodni. Z jednej strony chcielibyśmy, aby weszła ona do UE, a z drugiej strony mamy napięte relacje z najważniejszymi krajami i instytucjami UE, blokujemy wiele europejskich inicjatyw. Nie potrafimy wykorzystać szansy jaką dała nam historia. Dużo mówimy o odbudowie Ukrainy i naszym udziale w tym przedsięwzięciu, ale niewiele robimy w tym zakresie. Pracodawcy z Niemiec czy Francji ściśle współpracują ze swoimi rządami i mają gotowe propozycje zaangażowania w odbudowę Ukrainy. U nas, poza tym, że tworzymy listę firm, które chciałyby wziąć udział w odbudowie gospodarki ukraińskiej, nie mamy innych pomysłów. Naszym celem powinno być budowanie silnej gospodarki i sprzyjanie współpracy między USA i Unią Europejską – podkreśliła szefowa Rady Głównej Konfederacji Lewiatan.
Dyskusje organizowane w ramach cyklu EFNI TALKS są bezpłatne i otwarte.
….
O Europejskim Forum Nowych Idei. To jedna z największych międzynarodowych konferencji w Europie Środkowej, organizowana od 12 lat przez Konfederację Lewiatan we współpracy z BusinessEurope, Miastem Sopot oraz polskimi i międzynarodowymi firmami oraz instytucjami.
Konfederacja Lewiatan