Mechanizmy interwencyjne też po 30 czerwca 2023?
02 czerwca 2023

Mechanizmy interwencyjne też po 30 czerwca 2023?

Mechanizmy interwencyjne, w tym zwłaszcza limit przychodów dla wytwórców w źródłach inframarginalnych, formalnie zostały dopuszczone w państwach członkowskich Unii Europejskiej do 30 czerwca 2023 roku.

Komisja Europejska nadal nie opublikowała oceny stosowania mechanizmów interwencyjnych w państwach członkowskich – część państw przewiduje stosowanie mechanizmów do końca 2023 roku.

Mechanizmy interwencyjne w państwach członkowskich Unii Europejskiej zostały wprowadzone na podstawie Rozporządzenia Rady (UE) 2022/1854 z dnia 6 października 2022 r. w sprawie interwencji w sytuacji nadzwyczajnej w celu rozwiązania problemu wysokich cen energii[1] (dalej: „Rozporządzenie”). Zgodnie z art. 20 Rozporządzenia Komisja Europejska powinna była dokonać przeglądu rozdziału II w świetle ogólnej sytuacji w zakresie dostaw energii elektrycznej i cen tej energii w Unii oraz przedłożyć Radzie sprawozdanie
z głównych ustaleń tego przeglądu do 30 kwietnia 2023 roku. Na podstawie tego sprawozdania Komisja może zaproponować przedłużenie okresu stosowania Rozporządzenia po 30 czerwca 2023 roku.

Do dnia publikacji niniejszej informacji Komisja Europejska nie przedstawiła wniosków z przeglądu stosowania Rozporządzenia. Sektor energetyczny w Polsce, a zapewne także sektory energetyczne innych państw członkowskich, wyczekują komunikatu Komisji Europejskiej w sprawie Rozporządzenia. Krajowe środki, co naturalne, mogą obowiązywać niezależnie od stanowiska Komisji Europejskiej, jednak stanowisko takie może zawierać argumenty przemawiające za zmianami legislacyjnymi.

Wytwórcy energii elektrycznej oraz spółki obrotu w Polsce  zobowiązani zostali do uiszczania odpisu służącego finansowaniu zamrożenia cen energii dla wybranych odbiorców energii elektrycznej. Podstawą takiego rozwiązania jest Ustawa z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku[2] (dalej: „Ustawa”). Mechanizm wprowadzony w Polsce zakłada, że przedsiębiorstwa sprzedające energię elektryczną uprawnionym odbiorcom będą miały prawo do otrzymania rekompensaty, która zostanie sfinansowana w części z odpisów opłaconych przez wytwórców i spółki obrotu.

Obecnie, brakuje publicznie dostępnych informacji na temat kwoty środków, które zostały przekazane do tego funduszu. Jest to istotne dla zapewnienia przejrzystości i zaufania społecznego, a także dla właściwej oceny skuteczności mechanizmu.

Ustawa doprowadziła do określonych skutków, których trwałość w dłuższej perspektywie może wpłynąć negatywnie na rozwój rynku energii elektrycznej w Polsce oraz sprawne przeprowadzenie transformacji energetycznej. Komisja Europejska opublikowała projekt zaleceń Rady UE w sprawie polskiego Krajowego Programu Reform na lata 2023/2024. Dokument ten jest cyklicznie przekazywany przez państwa członkowskie Komisji i określa główne elementy agendy gospodarczej państwa w perspektywie najbliższego roku. Zalecenia w pierwszej kolejności podkreślają konieczność wycofania środków wsparcia w dziedzinie energii, a dalej – szybsze wycofywanie paliw kopalnych i wdrażanie energii ze źródeł odnawialnych.

Uwarunkowania gospodarcze oraz geopolityczne uzasadniają systemowe podejście do uregulowania mechanizmów interwencyjnych będących odpowiedzią na skokowe zmiany cen paliw i innych nośników energii. Przedsiębiorstwa energetyczne mają świadomość konieczności zapewnienia ochrony odbiorców końcowych, zwłaszcza gospodarstw domowych przed nadmiernym obciążeniem kosztami energii, a zwłaszcza przed ubóstwem energetycznym. Nie można natomiast zgadzać się z postulatem powszechnego nieuzasadnionego obciążenia przedsiębiorstw energetycznych i przenoszenia na ich barki całego finansowego wysiłku związanego z ochroną odbiorców końcowych.

Przyjęcie Rozporządzenia podyktowane było szczególnymi okolicznościami
i stanowiło działanie ad hoc. Było to uzasadnione krytyczną sytuacją na europejskim rynku energii elektrycznej. Obecnie w ramach reformy rynku energii elektrycznej trwa dyskusja dotycząca ogólnounijnego mechanizmu reagowania na sytuacje kryzysowe. Okres obowiązywania Rozporządzenia nie powinien być przedłużony, a w konsekwencji krajowe mechanizmy nadmiernie obciążające spółki energetyczne powinny być wygaszone do końca czerwca 2023 r. lub odpowiednio zmodyfikowane.

Konfederacja Lewiatan

[1] Rozporządzenie Rady (UE) 2022/1854 z dnia 6 października 2022 r. w sprawie interwencji w sytuacji nadzwyczajnej w celu rozwiązania problemu wysokich cen energii (Dz. U. UE. L. z 2022 r. str. 261).

[2] Ustawa z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku (Dz. U. poz. 2243 z późn. zm.).

Pośpiech w cyfryzacji edukacji nie służy nauczycielom i uczniom [+MP3]
02 czerwca 2023

Pośpiech w cyfryzacji edukacji nie służy nauczycielom i uczniom [+MP3]

Wsparciem powinni być objęci także nauczyciele szkół niepublicznych, doprecyzowania wymagają kwestie związane z własnością i dysponowaniem sprzętem przekazywanym uczniom, laptopy dla uczniów należy wyposażyć w oprogramowanie edukacyjne – to tylko niektóre uwagi, które zgłosiła Konfederacja Lewiatan do ustawy o wsparciu rozwoju kompetencji cyfrowych uczniów i nauczycieli.

Wysłuchaj komentarza ekspertki:

Ta ustawa jest podstawą prawną dla inwestycji realizowanej w ramach Krajowego Planu Odbudowy i dotyczy de facto zakupu laptopów dla nauczycieli i uczniów.

Projekt ustawy został złożony do Sejmu jako poselski, co pozbawiło partnerów społecznych standardowej ścieżki i terminów konsultacji. Etap prac sejmowych zakończył się błyskawicznie i zamknął się w czasie jednego posiedzenia. Pierwotnie dla tej inwestycji przewidziano w Krajowym Planie Odbudowy konsultacje społeczne jako kamień milowy. Jak wynika z rewizji KPO, która jest obecnie przygotowywana, ministerstwo planuje rezygnację z tego kamienia.

– Inwestycje w cyfryzację edukacji mają ogromne znaczenie. Wszystkie działania podejmowane w tym obszarze powinny być bezwzględnie wypracowywane w szerokim dialogu – zarówno z organami prowadzącymi, szkołami, nauczycielami, rodzicami, partnerami społecznymi, ale także sektorem reprezentującym dostawców nowoczesnych rozwiązań do szkół. Działania resortu cyfryzacji w tym zakresie są dla nas niezrozumiałe, a ich dynamika każe sądzić, że nie bez znaczenia w tym przypadku jest kalendarz wyborczy. Ten pośpiech jednak w naszej ocenie nie służy systemowi edukacji, samym uczniom i nauczycielom – mówi Małgorzata Lelińska, dyrektorka departamentu funduszy unijnych i edukacji cyfrowej Konfederacji Lewiatan.

Lewiatan zgłosił szereg wątpliwości do projektu ustawy. Od początku nie jest  jasne jak ten sprzęt ma zostać wykorzystany w procesie edukacji. Laptopy miały wspierać zasoby szkół. Obecnie mają być przekazane uczniom, a właściwie stanowić własność ich rodziców. W przypadku nauczycieli mowa jest o bonach na zakup sprzętu w wysokości 2500 zł.

Propozycje Lewiatana do ustawy o wsparciu rozwoju kompetencji cyfrowych uczniów i nauczycieli:

  • konieczność objęcia wsparciem także nauczycieli szkół niepublicznych – to powinno zostać przesądzone w zapisach. Nie widzimy uzasadnienia dla braku wsparcia tej grupy nauczycieli, zwłaszcza, że w przypadku uczniów laptopy mają być przekazane zarówno do uczniów szkół publicznych, jak i niepublicznych.
  • doprecyzowanie kwestii związanych z własnością i dysponowaniem sprzętem przekazywanym uczniom – w ustawie jest mowa o rodzicach, co może rodzić wątpliwości i konsekwencje prawne w przypadku, gdy opiekę nad dzieckiem nie sprawują oboje rodzice. Co więcej nie ma informacji, kto będzie odpowiedzialny za eksploatację, zabezpieczenie sprzętu (odpowiedzialność gwarancyjna i serwisowa), ale także prawidłowe wykorzystanie go w edukacji. Ustawa z jednej strony wprowadza w tej kwestii ograniczenia, np. w zakresie zbywania sprzętu, ale z drugiej nie przesądza o sankcjach i podmiocie, który będzie odpowiedzialny za ich egzekwowanie.
  • wartość bonu przeznaczonego na zakup sprzętu przez nauczycieli powinna odzwierciedlać koszty rynkowe zakupu laptopa bez konieczności ponoszenia dodatkowych wydatków przez nauczyciela w przypadku decyzji o zakupie podstawowej wersji sprzętu, spełniającej minimalne wymagania.
  • system do rejestracji podmiotów, które będą mogły realizować bony oraz obowiązki dla sprzedawców są obudowane nadmiernymi wymaganiami. Co więcej nie ma informacji wprost, że możliwy będzie zakup także z wykorzystaniem kanałów zdalnych. Takie rozwiązanie nie tylko ułatwiłoby dostępność sprzętu komputerowego, ale pozwoliłoby także nauczycielom na zakup wysokiej jakości sprzętu komputerowego, w wielu przypadkach taniej aniżeli w sklepach stacjonarnych. Co więcej, zwiększeniu ulegnie zasięg sprzedaży umożliwiający łatwą realizację bonu przez nauczycieli zamieszkujących w mniejszych miejscowościach, czy na wsiach.
  • laptopy przekazywane uczniom powinny być wyposażone w oprogramowanie edukacyjne – jako integralne oraz uniwersalne dla każdego użytkownika sprzętu edukacyjnego będącego częścią oprogramowania służącego pracy i nauce. Definicja oprogramowania wykorzystywanego w edukacji powinna zostać rozszerzona na oprogramowanie edukacyjne służące uczniom i  nauczycielom oraz  traktowane na równi z oprogramowaniem operacyjnym sprzętu, czyli powinno stanowić bazowe wyposażenie laptopów.

           Konfederacja Lewiatan

 

Kolejne ograniczenia w zatrudnianiu cudzoziemców [+MP3]
02 czerwca 2023

Kolejne ograniczenia w zatrudnianiu cudzoziemców [+MP3]

Mimo że projekt ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców zakładał ułatwienie legalizacji pracy w Polsce, w niektórych sytuacjach uzyskanie zezwolenia na podjęcie pracy będzie niemożliwe – ostrzega Konfederacja Lewiatan.

Wysłuchaj komentarza ekspertki:

Prace nad projektem ustawy trwają od września 2022 r. W piątej jej wersji pojawiła się kontrowersyjna przesłanka do wydania negatywnej decyzji w sprawie zezwolenia na pracę.

– Katalog obligatoryjnych przesłanek decyzji odmownej został rozszerzony w stosunku do obowiązującej ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Zmiany miały na celu zwalczanie nadużyć w zatrudnianiu cudzoziemców. Natomiast najnowsza wersja projektu ustawy idzie dalej i uniemożliwi legalizację pracy cudzoziemca, który wykonywałby ją na rzecz osoby trzeciej, a nie miałby statusu pracownika tymczasowego zatrudnionego przez agencję pracy tymczasowej – mówi Nadia Kurtieva, ekspertka Konfederacji Lewiatan.

Przepis ogranicza możliwość świadczenia pracy na rzecz klientów pracodawcy, która finalnie będzie wykonywana na rzecz osoby trzeciej. Pojęcie wykonywania pracy „na rzecz” osoby trzeciej może być bardzo szeroko intepretowane i zwiększy niepewność po stronie cudzoziemców i prowadzących działalność gospodarczą. Przykładem może być tu zatrudnienie w firmie oferującej usługi sprzątania w biurowcach czy zatrudnienie specjalisty IT, który serwisuje systemy klienta w jego siedzibie.

Na uwagę zasługuje również fakt, że polski obywatel, czy cudzoziemiec korzystający ze zwolnienia z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę, wciąż będą mogli legalnie świadczyć pracę na rzecz osoby trzeciej nie posiadając statusu pracownika tymczasowego. Jedynie cudzoziemcy, których praca wymaga legalizacji, zostaną dotknięci nową regulacją co będzie nieuzasadnioną dyskryminacją.

Przepis został zmodyfikowany już po zakończeniu konsultacji publicznych. Konfederacja Lewiatan apeluje o jego usunięcie bądź powrót do poprzedniego brzmienia. Początkowo ograniczenie dotyczyło sytuacji, w której praca byłaby wykonywana pod kierownictwem i na rzecz osoby trzeciej. Kwestia sprawowania kierownictwa istotnie ograniczała potencjalne wątpliwości dotyczące zakresu stosowania i skutku regulacji. W aktualnym brzmieniu przepis pozostawia znaczne pole do interpretacji.

To od uznania urzędnika rozpatrującego wniosek, będzie zależało, czy decyzja będzie odmowna, gdyż z okoliczności sprawy wynika, że praca będzie wykonywana na rzecz podmiotu trzeciego. Brak doprecyzowania w ustawie jakichkolwiek kryteriów stanowi przestrzeń do potencjalnych uznaniowych decyzji – dodaje Nadia Kurtieva.

Konfederacja Lewiatan

 

Czego oczekuje europejski biznes od hiszpańskiej prezydencji w Radzie UE?
02 czerwca 2023

Czego oczekuje europejski biznes od hiszpańskiej prezydencji w Radzie UE?

Prezydenci federacji BusinessEurope spotkali się w Madrycie, aby przekazać minister gospodarki i transformacji cyfrowej Hiszpanii listę priorytetów biznesu dla hiszpańskiej prezydencji w Radzie UE, która rozpocznie się 1 lipca 2023 r. Czego oczekują europejscy przedsiębiorcy od kolejnej prezydencji?

1-2 czerwca w Madrycie odbyła się Konferencja Prezydentów BusinessEurope (CoPres), podczas której prezydenci organizacji pracodawców przyjęli Deklarację Madrycką zawierającą postulaty europejskiego biznesu dla hiszpańskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej. Dokument ten został przekazany na ręce Nadii Calviño – wicepremier oraz minister gospodarki i transformacji cyfrowej Hiszpanii.

W Deklaracji Madryckiej europejski biznes podkreśla, że zapewnienie konkurencyjności jest drogą prowadzącą do silniejszej pozycji UE na świecie oraz do rozwoju gospodarczego i społecznego. W dokumencie wskazano na 5 priorytetów, które Hiszpania powinna wziąć pod uwagę przewodnicząc posiedzeniom Rady UE:

  • zmniejszenie obciążenia regulacyjnego dla europejskich przedsiębiorstw,
  • dalsze pogłębianie jednolitego rynku UE,
  • zapewnienie dostaw energii w konkurencyjnych cenach,
  • rozwiązanie problemu niedoboru umiejętności, wsparcie rozwoju innowacji i reform w celu zapewnienia wzrostu produktywności w Europie,
  • stworzenie nowych możliwości rynkowych europejskim przedsiębiorcom poprzez rozwijanie ambitnej polityki handlowej.
Henryka Bochniarz podczas spotkania CoPres w Madrycie

Podczas CoPres odbyło się także spotkanie z wiceprzewodniczącym Komisji Europejskiej Margaritisem Schinasem. Prezydenci organizacji pracodawców mieli okazję zaprezentować postulaty europejskiego biznesu oraz wymienić się poglądami na temat obecnych najpoważniejszych wyzwań dla Europy. Podczas dyskusji komisarz Schinas przedstawił najważniejsze priorytety dla UE – konieczność rozwoju handlu międzynarodowego, dążenie do otwartej autonomii strategicznej, zapewnienie konkurencyjności Europy poprzez m.in. wsparcie rozwoju innowacji oraz ułatwienie procedur administracyjnych, a także wzmocnienie działań na rzecz rozwiązania problemu niedoborów pracowników oraz umiejętności.

Spotkanie prezydentów federacji pracodawców było także okazją do rozmów na temat wsparcia Ukrainy w jej integracji z UE oraz procesu wyłonienia organizacji ukraińskiej, która zostanie obserwatorem BusinessEurope, a w przyszłości jej pełnoprawnym członkiem. W preambule Deklaracji, Lewiatan oraz federacje z naszego regionu, umieściły także zapis o zapewnieniu wsparcia dla Ukrainy w realizacji wymogów członkostwa w UE.

Z ramienia Konfederacji Lewiatan w CoPres udział wzięły Henryka Bochniarz, przewodnicząca Rady Głównej Konfederacji Lewiatan oraz Kinga Grafa, dyrektorka Przedstawicielstwa Konfederacji Lewiatan w Brukseli.

Pobierz Deklarację Madrycką (j.angielski)
Europejski biznes popiera Ukrainę
02 czerwca 2023

Europejski biznes popiera Ukrainę

Tylko dalszy wzrost konkurencyjności gospodarki zapewni Unii Europejskiej silniejszą pozycję w świecie. Wyrażamy nasze poparcie dla Ukrainy, jej obywateli i ich europejskich ambicji. Teraz nadszedł czas, aby pomóc Ukrainie spełnić wszystkie najważniejsze wymogi członkostwa w UE - napisali w deklaracji madryckiej przewodniczący 40 organizacji pracodawców, w tym Konfederacji Lewiatan, którzy są członkami BusinessEurope.

Rada przewodniczących BusinessEurope zebrała się w tym tygodniu w Madrycie i przyjęła  deklarację dotyczącą m.in. konkurencyjności firm, jednolitego rynku, polityki przemysłowej i handlowej, zwiększenia produktywności.

Szefowie europejskich organizacji pracodawców zadeklarowali pełne poparcie dla europejskich aspiracji Ukrainy oraz pomoc w wypełnieniu przez nią kluczowych kryteriów niezbędnych do uzyskania członkostwa w UE.

-Trzeba stale zabiegać o wsparcie kandydatury Ukrainy w jej drodze do członkostwa w UE, bo w wielu krajach, podejście do samej idei kandydowania bywa sceptyczne.  W czasie toczącej się wojny szczególnie ważne jest wspieranie ukraińskich firm i nawiązywanie z nimi współpracy. Wojna trwa i pewnie szybko się nie skończy. Ale już teraz trzeba robić to, co jest możliwe w sprawie odbudowy, by nie marnować czasu – mówi Henryka Bochniarz, przewodnicząca Rady Głównej Konfederacji Lewiatan.

Maciej Witucki, prezydent Konfederacji Lewiatan, z ramienia BusinessEurope odpowiada za relacje między biznesem europejskim i ukraińskim oraz współpracuje z organizacjami ukraińskich pracodawców, także w kontekście integracji Ukrainy ze strukturami Unii Europejskiej. To duże wyróżnienie dla szefa Lewiatana i polskich pracodawców, ale przede wszystkim ważna i trudna misja.

Członkowie BusinessEurope w czasie spotkania w Madrycie zwrócili uwagę, że  nadmierne obciążenia regulacyjne osłabiają konkurencyjność europejskich firm. W ciągu 5 lat na poziomie UE przyjęto ponad 5000 aktów prawnych. Ta inflacja przepisów pociąga za sobą znaczne koszty dla przedsiębiorstw.

Przeczytaj więcej o postulatach biznesu w Deklaracji Madryckiej >>

Szefowie europejskich pracodawców wezwali też do dalszego pogłębienia integracji jednolitego rynku, zapewnienia Europie dostaw energii po konkurencyjnych cenach, rozwiązania problemu niedoboru pracowników z konkretnymi umiejętnościami, ułatwienia innowacji i wspieranie reform w celu zwiększenia produktywności Europy. W 2021 roku UE zainwestowała 2,2 proc. PKB w badania i rozwój, w porównaniu z 3,4 proc. w USA i 2,4 proc. w Chinach.

Konfederacja Lewiatan

 

Nowy etap we współpracy transgranicznej Polski i Ukrainy
01 czerwca 2023

Nowy etap we współpracy transgranicznej Polski i Ukrainy

Wiceminister Małgorzata Jarosińska-Jedynak oficjalnie ogłosiła nabór wniosków do realizacji w ramach Programu Interreg NEXT Polska-Ukraina 2021-2027.

Konferencja podsumowująca dwie dekady współpracy transgranicznej pomiędzy Polską i Ukrainą odbyła się 1 czerwca. Wzięła w niej udział wiceminister funduszy i polityki regionalnej Małgorzata Jarosińska-Jedynak i grupa samorządowców z obydwu krajów. Równoległe odbyło się kolejne posiedzenie Komitetu Monitorującego Programu Interreg NEXT Polska-Ukraina 2021-2027, którego członkami są przedstawiciele Lewiatana.

Na spotkaniu wiceminister Małgorzata Jarosińska-Jedynak oficjalnie ogłosiła nabór wniosków do realizacji w ramach Programu w zakresach tematycznych 2 priorytetów: Zdrowie i Środowisko. Poniżej załączamy link z bardziej szczegółowymi informacjami na ten temat:
Ruszają nabory wniosków w programie Interreg NEXT Polska-Ukraina 2021-2027

Szczegółowe informacje na temat naboru wniosków do Programu znajdują się tutaj.

Równocześnie w ramach programu Interreg NEXT Polska-Ukraina 2021-2027 uruchomiono narzędzie do poszukiwania partnerów do współpracy w ramach wspólnych projektów. Aby przeglądać oferty i/lub zamieszczać własne propozycje współpracy, należy wejść na stronę pbu2020.eu.