W związku z pracami Komisji Finansów Publicznych w przedmiocie rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku (druk nr 3381), Konfederacja Lewiatan przedstawia poniższe stanowisko.
KL/255/114/PH/2023
Pobierz stanowisko
Będzie to cyfrowy dokument, dzięki któremu każdy konsument będzie mógł sprawdzić „jaką drogę przebył dany produkt” w całym cyklu swojego życia. Pomoże to przede wszystkim w dokonywaniu świadomych wyborów przy zakupie produktów, ułatwi naprawę i recykling oraz zwiększy przejrzystość w zakresie wpływu na środowisko, a co za tym idzie pozwoli zmniejszyć ilość powstających odpadów. Ponadto, będzie on również pomocny organom publicznym w bardziej efektywnym przeprowadzaniu kontroli, aby wykryć produkty fałszywe, a także wprowadzające w błąd konsumenta deklaracje dotyczące zgodności produktu z normami ochrony środowiska – tzw. greenwashing.
Najważniejsze cele wprowadzenia paszportu produktu to:
Według propozycji zawartych w obecnie procedowanym rozporządzeniu dotyczącym ekoprojektu dla zrównoważonych produktów, Cyfrowy Paszport Produktu (DPP) to zestaw danych umożliwiających identyfikację produktu za pomocą unikalnego identyfikatora, który będzie dostępny drogą elektroniczną za pośrednictwem nośnika danych (np. kodu QR, kodu kreskowego czy też tagowania NFC). Co ważne, podstawowe dane o produkcie będą dostępne offline, czyli bez konieczności połączenia z Internetem. Dzięki tym danym będzie można poznać skład oraz pochodzenie poszczególnych elementów w całym cyklu życia tego produktu. Informacje zawarte w ramach paszportu obejmą nie tylko dane o produktach końcowych, ale także o komponentach i półproduktach. Dotyczy to nie tylko towarów wyprodukowanych w UE, ale także importowanych. DPP obejmuje informacje związane ze zrównoważonym rozwojem, obiegiem zamkniętym, zachowaniem wartości w celu ponownego użycia, regeneracji i recyklingu.
Można zatem powiedzieć, że paszport tworzy tzw. „cyfrowego bliźniaka” produktu fizycznego który będzie bezpośrednio identyfikowany z fizycznym produktem za pomocą nośnika danych. Odczyt będzie możliwy poprzez aplikację na urządzenie mobilne typu smartfon czy tablet.
Konsument po zeskanowaniu kodu umieszczonego na produkcie zostanie natychmiast przekierowany do powiązanego cyfrowego odpowiednika produktu, aby sprawdzić wszystkie jego dane. Nowy sposób udostępniania informacji nie zastąpi obecnie używanych form (np. instrukcje obsługi, etykiety), lecz będzie ich cyfrowym uzupełnieniem.
Zgodnie z wytycznymi nowego planu działania UE dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym (Circular economy action plan – CEAP), baterie, tekstylia, budownictwo i elektronika zostaną jako pierwsze objęte paszportowaniem. Wynika to z ich znaczącego wpływu na środowisko, a w konsekwencji wysokiego potencjału związanego z obiegiem surowców i współczynnika recyklingu. Ponadto, z procedowanego obecnie rozporządzenia dotyczącego opakowań i odpadów opakowaniowych (Packaging and Packaging Waste Regulation – PPWR) wynika, że opakowania również mogą być objęte tymi przepisami. Te sektory to jednak dopiero początek – jeżeli pomysł takiego znakowania produktów sprawdzi się dla powyższych branż, zostanie on z pewnością rozszerzony o kolejne.
Dodatkowo, pomimo iż rozporządzenie ws. ekoprojektowania zrównoważonych produktów wprost wyłącza z paszportowania m. in. żywność, pasze oraz produkty lecznicze, istnieje duża szansa, że niektóre kraje wprowadzą taki obowiązek właśnie dla żywności. W Polsce już w 2021 r. Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa rozpoczął prace nad projektem o nazwie Paszportyzacja Polskiej Żywności, który będzie polegał właśnie na zbudowaniu systemu identyfikowania żywności
w kluczowych ogniwach łańcucha dostaw. Według Państwowego Instytutu Badawczego NASK, który również jest zaangażowany w te działania, celem tego projektu jest stworzenie ogólnopolskiego systemu gromadzącego informacje o polskiej żywności. Dzięki docelowemu systemowi IT każdy użytkownik (producent, dystrybutor, sprzedawca i konsument) będzie mógł w szybki i prosty sposób sprawdzić i potwierdzić autentyczność, jakość i bezpieczeństwo danej partii żywności. Do tego celu będzie wykorzystany, analogicznie jak jest to opisane w przypadku DPP, czytnik kodu poprzez aplikacje na smartfonach.
Cyfrowy paszport to nie tylko dane, ale przede wszystkim cała infrastruktura IT. Wytyczne do niej zostały opisane w rozdziale III wspomnianego wcześniej rozporządzenia ESPR. System powinien być ogólnodostępny, niezawodny i wygodny dla użytkownika. Ponadto, informacje w nim zawarte powinny opierać się na otwartych normach, być opracowane w formacie interoperacyjnym, nadawać się do odczytu maszynowego, być ustrukturyzowane oraz powinna istnieć możliwość ich przeszukiwania.
Eksperci są zgodni, że cały system przechowywania danych powinien być zdecentralizowany, a co za tym idzie tworzony i prowadzony przez podmioty gospodarcze. Decentralizacja oznacza, że właściciel produktu jest również właścicielem zapisu cyfrowego, a nie znajduje się pod kontrolą systemu centralnego. Uzupełnia to również unijną strategię w zakresie danych, która zachęca do korzystania z publicznych źródeł danych o wysokiej wartości.
Pewne jest, że wdrożenie całego systemu paszportowania na początku będzie wymagało poważnych inwestycji, ale jeśli zostanie odpowiednio przygotowane, to systemy te będą mogły działać przy niewielkiej interwencji człowieka i będzie możliwa ich niskokosztowa implementacja do kolejnych branż. Podsumowując, Cyfrowy Paszport Produktu niesie za sobą wiele korzyści – z jednej strony zapewni wygodę konsumentom poprzez łatwość dotarcia do najważniejszych informacji i możliwość sprawdzenia autentyczności danych produktów. Z drugiej strony, dla przedsiębiorców dbających o zrównoważony rozwój w całym cyklu życia swoich produktów, będzie to możliwość wiarygodnego przekazywania informacji na temat najlepszych cech tych produktów, co zapewni im korzystną pozycję na rynku.
Piotr Mazurek, ekspert Lewiatana
Artykuł dla lipcowego wydania Brussels Headlines
Uczestnicy spotkania podkreślili ogromny potencjał w rozwoju usług aptecznych, a także wskazali na problemy związane z dostępem do leków w UE.
Europejskie apteki są nieodzowną częścią podstawowej opieki zdrowotnej dla pacjentów. Pandemia COVID-19 przyczyniła się do bezprecedensowego rozwoju nowych usług aptecznych w UE – udział aptek w programie szczepień w Polsce pokazał, że farmaceuci mogą szybko dostosować się do nowych potrzeb pacjentów i skutecznie wesprzeć system opieki zdrowotnej. Apteki jako placówki łatwo dostępne dla pacjentów, mogą stać się narzędziem wspierającym służbę zdrowia – chociażby pomagając zwiększyć zasięg szczepień czy udzielając konsultacji ws. leków. Co więcej, apteki mogą również pełnić istotną rolę w zakresie prewencji, która stanowi niezwykle istotny element ochrony zdrowia.
Rola aptek zmieniła się także w innych krajach Europy Środkowo-Wschodniej, gdzie w okresie przed COVID-19 rozwój nowych usług aptecznych był powolny. Uczestnicy spotkania podkreślili, że doświadczenie pandemii stworzyło szansę na dalszy rozwój usług aptecznych, którą należy wykorzystać, również na szczeblu UE, poprzez wzmocnienie woli politycznej w zakresie zwiększenia roli aptek w systemach zdrowia, a także wymianę informacji i dobrych praktyk między państwami członkowskimi.
W ramach konferencji odbyła się również dyskusja na temat wyzwań związanych z niedoborami leków w Europie. Uczestnicy wydarzenia wskazali na konieczność zapewnienia bezpieczeństwa dostaw leków i uniezależnienia się UE od substancji czynnych produkowanych w Azji. Obecnie ich produkcja w 80 proc. została przeniesiona poza Europę, głównie do Chin i Indii, co stwarza poważne zagrożenie związane z dostępem do leków, także tych ratujących życie.
Podczas konferencji omówiono również główne wyzwania dla branży aptecznej, takie jak obecny mechanizm ustalania cen i niedobór wykwalifikowanych farmaceutów. Jak podkreślili przedstawiciele sektora aptecznego, obecnie farmaceutów jest za mało. Braki kadrowe dotyczą przede wszystkim społeczności wiejskich i małych miast. W perspektywie krótkoterminowej rozwiązaniem może być rozwój i wdrożenie cyfryzacji, która wesprze świadczenie usług prozdrowotnych. W perspektywie średnio- i długoterminowej istnieje potrzeba zachęcania młodych ludzi do kontynuowania kariery w farmacji. Istotne dla osiągnięcia tego celu byłoby rozszerzenie roli farmaceuty poprzez wprowadzenie nowych usług farmaceutycznych.
Dzięki udziałowi przedstawicieli sektora aptecznego z krajów Europy Środkowo-Wschodniej (m.in. z Polski, Czech, Rumunii oraz Chorwacji), wydarzenie było niepowtarzalną okazją do zaprezentowania perspektywy całego regionu na przyszłą rolę sieci aptecznych w europejskich systemach ochrony zdrowia.
W konferencji wzięli udział przedstawiciele Komisji Europejskiej. Karolina Herbout-Borczak, członkini gabinetu Komisarz UE ds. zdrowia, zaprezentowała działania UE w zakresie polityki zdrowotnej w kontekście pandemii i ostatnio przyjętej reformy farmaceutycznej, uwzględniając problematykę dostępu do leków w Unii Europejskiej. Z kolei Bartłomiej Kurcz z Urzędu ds. Gotowości i Reagowania na Stany Zagrożenia Zdrowia (HERA) opowiadał o działaniach instytucji powołanej w odpowiedzi na pandemię COVID-19.
W spotkaniu wzięli również udział europosłowie Kateřina Konečná, Marian-Jean Marinescu, Tomislav Sokol, Cristian Silviu Bușoi, a także członek gabinetu politycznego Przewodniczącej Parlamentu Europejskiego, Kamil Maj.
Wydarzenie poprowadził Marcin Tomasik (TJSP), natomiast o potencjale i wyzwaniach sektora aptecznego w UE mówili Emilia Szyszkowska (Związek Pracodawców Aptecznych PharmaNET), Cătălina Pîntea (Association of Pharmaceutical Distributors, Retailers in Romania) oraz Zdeněk Blahuta (European Federation of Pharmacy Chains). Z ramienia Konfederacji Lewiatan w wydarzeniu wzięły udział Kinga Grafa i Luana Żak.
Zmiany, które mogą mieć istotny wpływ na rynek farmaceutyczny nie były konsultowane z partnerami społecznymi. Wątpliwości budzą również nowe zasady dostaw leków deficytowych do wybranych hurtowni.
Nowa wersja projektu ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych przewiduje możliwość objęcia refundacją leków bez recepty (OTC). Przepis pojawił się niespodziewanie, bez żadnych wcześniejszych zapowiedzi i konsultacji. Co więcej, uzasadnienie projektu, w jego wszystkich dotychczasowych wersjach od 2021 r., zawierało stanowisko, że refundacja leków OTC jest niemożliwa i należy ją wyraźnie wykluczyć.
Objęcie refundacją leków bez recepty, wiąże się m.in. z ustaleniem ceny urzędowej, zwykle znacznie niższej niż rynkowa, którą pomimo wzrostu kosztów produkcji i inflacji bardzo trudno indeksować. To zmniejszy rentowność produkcji farmaceutycznej w Polsce.
– Wprowadzenie możliwości refundacji leków bez recepty byłoby prawdziwą rewolucją. Taka zmiana wymaga rozwagi, analiz i szacunku kosztów – zarówno po stronie projektodawcy, jak i podmiotów, na które regulacja miałaby wpływ. Refundacja takich leków wiąże się nie tylko z dopłatami państwa do zakupów pacjentów, ale także uszczupleniem budżetu na refundację w części dotychczas przeznaczanej na leki dostępne na receptę oraz zmniejszeniem marży aptek. Uzyskanie recepty na leki OTC zwiększy też liczbę wizyt u lekarzy i ograniczy możliwości reklamy takich leków. Apelujemy o rezygnacje z tego przepisu – mówi Kacper Olejniczak, ekspert ds. branży Life Sciences Konfederacji Lewiatan.
W projekcie ustawy pojawił się też nowy, wcześniej niekonsultowany i niepublikowany przepis, zobowiązujący firmy do dostarczania leków deficytowych w równych częściach do 10 największych hurtowni. Wykaz takich leków ma ogłaszać minister zdrowia, niezależnie od podobnej listy powstającej na podstawie prawa farmaceutycznego.
Przepis budzi wątpliwości z punktu widzenia równości przedsiębiorców (uprzywilejowanie wybranych hurtowni, możliwość narzucania warunków kupna przez hurtownie producentom). Lista leków nie musi pokrywać się z listą objętą ograniczeniami w wywozie, przez co część refundowanych leków deficytowych będzie swobodnie wyjeżdżać z hurtowni za granicę.
Konfederacja Lewiatan
– W obecnych realiach jak najszybsze zwiększanie udziału zielonych mocy w systemie powinno być oczywistym elementem strategii rozwoju polskiej energetyki – mówi Jakub Safjański, dyrektor departamentu energii i zmian klimatu Konfederacji Lewiatan.
Obecnie w Polsce i w Europie dyskutujemy o potrzebie dywersyfikacji, budowy niezależności od dostawców paliw, utrzymania i rozwijania lokalnej produkcji przemysłowej, zwłaszcza w branżach strategicznych, a wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną, i to z niskim śladem węglowym, jest do tego niezbędny.
Należy dokonać pilnej transformacji energetycznej i dostosować regulacje prawne tak, aby ułatwiały budowę nowych instalacji OZE. Wdrażane obecnie do porządku prawnego regulacje unijne z 2019 roku stworzą narzędzia, by stymulować lepsze dopasowanie popytu i podaży na energię i przyczynią się do zmniejszenia wyzwań związanych z bilansowaniem systemu elektroenergetycznego.
Polskiej gospodarce w najbliższej przyszłości najbardziej potrzebne jest uporządkowanie i ustabilizowanie przede wszystkim środowiska prawnego, a także rozładowanie niepewności inwestycyjnej tak, aby częste zmiany regulacyjne oraz doraźne cele polityczne nie przesłaniały nam szans rozwojowych.
Powinno także nastąpić zracjonalizowanie podejścia do zamrożenia mechanizmów rynkowych, ponieważ ich utrzymywanie poza okresem kryzysu wywołuje szereg niepożądanych skutków, które ostatecznie mogą doprowadzić do wzrostu cen energii w przyszłości na skutek znacznego ograniczenia dochodów wytwórców energii z OZE, jak i sprzedawców energii. Tylko konkurencyjny rynek energii zapewni w dłuższym terminie niższe ceny energii dla przedsiębiorców oraz umożliwi firmom kontynuację inwestycji w zielone źródła energii. Ponadto, mechanizmy interwencyjne, jeżeli są konieczne, powinny obejmować wszystkie podmioty gospodarcze, bez dyskryminacyjnego zróżnicowania.
Postulaty Lewiatan dotyczące energetyki
– powrót do mechanizmów rynkowych i wyhamowanie interwencji cenowych.
– przywrócenie obliga giełdowego.
– ponowna nowelizacja tzw. ustawy wiatrakowej i umożliwienie budowy wiatraków w odległości 500 metrów od zabudowań.
– ograniczenie barier regulacyjnych umożliwiających budowę linii bezpośrednich.
– rozwiązanie problemu związanego z odmowami przyłączenia nowych instalacji OZE do sieci.
– wsparcie budowy i modernizacji sieci dystrybucji energii elektrycznej.
– objęcie dużych przedsiębiorstw czasowym mechanizmem ceny maksymalnej energii elektrycznej w okresach znacznych wzrostów cen.
– objęcie wsparciem finansowym wszystkich sektorów gospodarki o wysokiej wrażliwości na ceny energii elektrycznej oraz gazu.
– zmiana zasad finansowania mechanizmu zamrożonych cen.
Pobierz postulaty – wersja skrócona
Pobierz postulaty – wersja rozszerzona
Konfederacja Lewiatan
– Coraz większy deficyt pracowników na naszym rynku pracy stanowi poważną barierę w rozwoju przedsiębiorstw. Z roku na rok tysiące osób opuszczają rynek pracy. Brak pracowników doskwierać zaczyna szczególnie w takich branżach jak budowlana, przemysłowa, medyczna, transportowa, czy IT. Niedobór pracowników jest również skutkiem niekorzystnych zmian demograficznych, czyli starzenia się społeczeństwa. Maleje liczba osób w wieku produkcyjnym, co będzie hamowało rozwój firm i gospodarki – mówi Nadia Kurtieva, ekspertka Konfederacji Lewiatan.
Od wielu lat cudzoziemcy skutecznie wypełniają luki kadrowe w różnych gałęziach gospodarki – zarówno w zawodach nie wymagających kwalifikacji, jak i w tych, gdzie potrzebne są wyspecjalizowane umiejętności (m.in. kierowcy, pracownicy produkcji, informatycy). Z badania przeprowadzonego przez Polski Instytut Ekonomiczny i BGK wynika, że co czwarta firma w Polsce zatrudnia cudzoziemców niebędących obywatelami UE. Żeby sprostać wyzwaniom demograficznym i negatywnym zjawiskom społeczno-gospodarczym wynikającym z kurczących się zasobów pracy, skala emigracji powinna być znacznie większa niż dotychczas.
W ciągu ostatniej dekady w Polsce ubyło ponad 2,2 mln osób w wieku produkcyjnym, rośnie także współczynnik obciążenia demograficznego rozumiany jako stosunek liczby osób w wieku nieprodukcyjnym do liczby osób w wieku produkcyjnym. Zgodnie z wyliczeniami ZUS, aby zahamować wzrost tego współczynnika, który negatywnie oddziałuje na utrzymanie systemu zabezpieczeń społecznych, w kilku najbliższych latach liczba cudzoziemców w wieku produkcyjnym musiałaby corocznie przyrastać o 200-400 tys. (w stosunku do poprzedniego roku), tzn. kilkakrotnie więcej niż w ostatnich latach.
– Wyzwaniem jest nie tylko pozyskiwanie pracowników zza granicy, ale również ich utrzymanie i skuteczna integracja. Tymczasem w Polsce do tej pory nie powstała długofalowa strategia migracyjna. Prace nad takim dokumentem na lata 2021-2022 zostały wstrzymane. Konfederacja Lewiatan od lat apeluje o rozpoczęcie dyskusji nad planem działań, który całościowo uregulowałby koordynację polityki migracyjnej. W tej chwili nie mamy strategii, co w obliczu przybywających wyzwań, może mieć fatalne konsekwencje gospodarcze i społeczne – dodaje Nadia Kurtieva.
Konfederacja Lewiatan
Konfederacja Lewiatan uważa jednak, że należałoby też zwolnić strony układu z obowiązku stosowania przepisów branżowych, stworzyć system zachęt do negocjowania porozumień zbiorowych poprzez angażowanie pieniędzy publicznych, wreszcie poszerzyć przestrzeń negocjacyjną w Kodeksie pracy, tak aby układy były atrakcyjne tak dla pracowników, jak dla pracodawców.
Porozumienia zbiorowe, a w szczególności układy zbiorowe pracy przeżywają w Polsce zapaść. Mamy do czynienia z poważnym regresem w zawieraniu ponadzakładowych układów zbiorowych pracy i wyraźny spadek układów na poziomie zakładu pracy.
Do promowania porozumień zbiorowych zobowiązuje nas unijna dyrektywa w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w krajach UE, której wdrożenie powinno nastąpić do 15 listopada 2024 roku.
– Niestety, projekt ustawy przygotowany przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej nie uwzględnia szerokich możliwości jakie daje dyrektywa w zakresie szerszego ujęcia w statystykach i sprawozdawczości porozumień zbiorowych, corocznie zawieranych i negocjowanych przez partnerów społecznych. Rozwojowi negocjacji zbiorowych powinno towarzyszyć przede wszystkim umacnianie się partnerów społecznych i tworzenie zachęt do rozwoju takiej współpracy ze strony państwa. Nie można zapominać, że znaczna część porozumień zbiorowych zawieranych przez partnerów społecznych nie jest dziś uwzględniania w statystyce porozumień, co jest krzywdzące dla oceny jakości dialogu społecznego. Rozwój porozumień zbiorowych, zwłaszcza układów, wymaga także szerokiej akcji promującej zbiorowe stosunki pracy, ulepszanie technik rokowania układów oraz świadczenie usług doradztwa dla pracodawców, pracowników i ich organizacji – mówi prof. Jacek Męcina, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.
Wśród plusów projektu ustawy o układach zbiorowych pracy warto wymienić: zawieranie ich na czas określony tj. do 5 lat, uproszczoną procedurę rejestracji, wspieranie procesu rokowań zaangażowaniem mediatora, ułatwienie rozszerzania zakresu stosowania układu na innych pracodawców poprzez wspólny wniosek pracodawcy i organizacji związkowych czy umożliwienie zawierania układów ponadzakładowych u pracodawców powiązanych ze sobą kapitałowo lub organizacyjnie.
W projekcie ustawy powinny się znaleźć też inne rozwiązania, np. zwolnienie z obowiązku stosowania licznych przepisów branżowych po wprowadzeniu układu zbiorowego pracy, poszerzenie przestrzeni negocjacyjnej w Kodeksie pracy poprzez dopuszczenie regulowania w układach pewnych kwestii mniej korzystnie niż stanowi Kodeks pracy w ramach klauzul generalnych w niektórych obszarach (czas pracy, przywileje branżowe, umowy na czas określony, inne), zbudowanie systemu zachęt do negocjowania układów i porozumień zbiorowych poprzez angażowanie środków publicznych.
– Proponowanym zmianom powinny jednak towarzyszyć rozwiązania, które poszerzać będą także zakres podmiotowy układów zbiorowych pracy, dając szanse ich zawierania reprezentatywnym organizacjom pracodawców i związków zawodowych na rzecz pracodawców i pracowników, nawet w przypadku braku reprezentacji związkowej, pod warunkiem przystąpienia firmy do zawartego układu po konsultacji z przedstawicielami pracowników, wyłonionymi w sposób przyjęty u danego pracodawcy. Szczególne rozwiązania dotyczące implementacji takich regulacji na poziom ponadzakładowy i zakładowy mogłoby zwiększyć przestrzeń oddziaływania prawa układowego – przekonuje prof. Jacek Męcina.
Konfederacja Lewiatan
Program certyfikacji stworzony przez Konfederację Lewiatan i OPZZ ma przede wszystkich promować wysokie standardy usług pośrednictwa pracy i pracy tymczasowej. Wyróżnione agencje wykazują ponadprzeciętną troskę o jakość świadczonych usług, promują stabilne formy zatrudnienia, podejmują działania służące zapewnieniu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zwiększeniu zadowolenia pracowników.
– Wspólnie z pracodawcami promujemy dobre praktyki, wskazujemy najlepsze agencje zatrudnienia, które stosują wysokie standardy przy zatrudnianiu pracowników. Przyznając certyfikaty najlepszym chcemy podpowiadać, zwłaszcza pracownikom, kto najlepiej dba o warunki pracy – mówi Barbara Popielarz, wiceprzewodnicząca OPZZ.
– Agencje zatrudnienia odgrywają niezwykle istotną rolę w gospodarce. Jako pracodawcy dążymy do tego, aby rynek pracy tymczasowej cechował się najwyższymi standardami. W związku z tym, będziemy promować najbardziej godne zaufania agencje – mówi Maciej Witucki, prezydent Konfederacji Lewiatan.
Przy wyborze najlepszych agencji zatrudnienia brano pod uwagę kwestie dotyczące m.in.: bezpieczeństwa i higieny pracy, promowania umów o pracę, przeciwdziałania dyskryminacji i mobbingowi, wysiłki mające na celu zapobieganie konfliktom, stwarzanie pracownikom możliwości rozwoju zawodowego czy przedsięwzięcia na rzecz zwiększania zadowolenia pracowników z podejmowanej pracy. Certyfikacji dokonał zespół złożony z przedstawicieli Konfederacji Lewiatan i OPZZ w składzie: prof. Jacek Męcina, dr Grzegorz Baczewski, Barbara Popielarz – przewodnicząca Kapituły, Mirosław Grzybek, mec. Robert Lisicki, Norbert Kusiak.
Konfederacja Lewiatan i OPZZ rekomendują wyróżnione agencje zatrudnienia do współpracy zarówno dla pracowników, jak i pracodawców. Certyfikat jest przyznawany na dwa lata.
Program certyfikacji agencji zatrudnienia jest pierwszą inicjatywą podjętą wspólnie przez związek zawodowy i organizację pracodawców. Jego celem jest weryfikacja jakości usług świadczonych przez agencje zatrudnienia, promowanie agencji zatrudnienia dbających o wysokie standardy zatrudnienia, poprawa wizerunku agencji zatrudnienia i promocja dobrych praktyk w zakresie zatrudniania pracowników przez agencje zatrudnienia.
Agencje zatrudnienia są ważnym i niezbędnym elementem rynku pracy. Świadczą wyspecjalizowane usługi w zakresie pośrednictwa pracy zarówno dla poszukujących zatrudnienia, jak i dla pracodawców. Uzupełniają działania publicznych służb zatrudnienia, podejmują inicjatywy w zakresie podnoszenia kwalifikacji pracowników, zapewniają cudzoziemcom możliwość podejmowania legalnej pracy, realizują programy outplacementowe.
Konfederacja Lewiatan
![Przemysł hamuje. Ceny spadają [+MP3]](https://lewiatan.org/wp-content/uploads/2023/07/przemysl.jpg)
Wysłuchaj komentarza eksperta:
Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan
Dzisiejszą informację prasową S&P Global dotyczącą wskaźnika przemysłu PMI można skwitować w zdaniu: popyt w dół, ceny w dół. Już ponad rok, w oczach menedżerów logistyki, spada produkcja przemysłowa. Warunki ogólnego prowadzenia biznesu pogarszają się. Kupujemy mniej, sprzedajemy mniej i produkujemy mniej. Wypadkową tego stanu rzeczy jest bardzo szybki spadek cen. To jedyny pozytywny sygnał, który prawdopodobnie dość szybko znajdzie odzwierciedlenie w danych o inflacji konsumenckiej.
Wskaźnik PMI w czerwcu spadł do 45,1 pkt. To najgorszy wynik od listopada ubiegłego roku. Jednocześnie przy normalnym otoczeniu gospodarczym ciężko będzie uzyskać wynik gorszy. Nie jest to do końca możliwe z uwagi na budowę wskaźnika. Cztery z pięciu subindeksów – nowe zamówienia, produkcja, zatrudnienie oraz zapasy pozycji zakupionych wpłynęły negatywnie na odczyt głównego wskaźnika. Bardzo widoczne i skutkujące właśnie takim a nie innym odczytem jest osłabienie popytu naszych zachodnich sąsiadów.
Nie ma w gospodarce sygnałów, które mogłyby w obecnej chwili być podstawą do tezy, że to sytuacja tylko chwilowa i lada dzień przemysł odbije.
Konfederacja Lewiatan
Będzie to cyfrowy dokument, dzięki któremu każdy konsument będzie mógł sprawdzić „jaką drogę przebył dany produkt” w całym cyklu swojego życia. Pomoże to przede wszystkim w dokonywaniu świadomych wyborów przy zakupie produktów, ułatwi naprawę i recykling oraz zwiększy przejrzystość w zakresie wpływu na środowisko, a co za tym idzie pozwoli zmniejszyć ilość powstających odpadów. Ponadto, będzie on również pomocny organom publicznym w bardziej efektywnym przeprowadzaniu kontroli, aby wykryć produkty fałszywe, a także wprowadzające w błąd konsumenta deklaracje dotyczące zgodności produktu z normami ochrony środowiska – tzw. greenwashing.
Najważniejsze cele wprowadzenia paszportu produktu to:
Według propozycji zawartych w obecnie procedowanym rozporządzeniu dotyczącym ekoprojektu dla zrównoważonych produktów, Cyfrowy Paszport Produktu (DPP) to zestaw danych umożliwiających identyfikację produktu za pomocą unikalnego identyfikatora, który będzie dostępny drogą elektroniczną za pośrednictwem nośnika danych (np. kodu QR, kodu kreskowego czy też tagowania NFC). Co ważne, podstawowe dane o produkcie będą dostępne offline, czyli bez konieczności połączenia z Internetem. Dzięki tym danym będzie można poznać skład oraz pochodzenie poszczególnych elementów w całym cyklu życia tego produktu. Informacje zawarte w ramach paszportu obejmą nie tylko dane o produktach końcowych, ale także o komponentach i półproduktach. Dotyczy to nie tylko towarów wyprodukowanych w UE, ale także importowanych. DPP obejmuje informacje związane ze zrównoważonym rozwojem, obiegiem zamkniętym, zachowaniem wartości w celu ponownego użycia, regeneracji i recyklingu.
Można zatem powiedzieć, że paszport tworzy tzw. „cyfrowego bliźniaka” produktu fizycznego który będzie bezpośrednio identyfikowany z fizycznym produktem za pomocą nośnika danych. Odczyt będzie możliwy poprzez aplikację na urządzenie mobilne typu smartfon czy tablet.
Konsument po zeskanowaniu kodu umieszczonego na produkcie zostanie natychmiast przekierowany do powiązanego cyfrowego odpowiednika produktu, aby sprawdzić wszystkie jego dane. Nowy sposób udostępniania informacji nie zastąpi obecnie używanych form (np. instrukcje obsługi, etykiety), lecz będzie ich cyfrowym uzupełnieniem.
Zgodnie z wytycznymi nowego planu działania UE dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym (Circular economy action plan – CEAP), baterie, tekstylia, budownictwo i elektronika zostaną jako pierwsze objęte paszportowaniem. Wynika to z ich znaczącego wpływu na środowisko, a w konsekwencji wysokiego potencjału związanego z obiegiem surowców i współczynnika recyklingu. Ponadto, z procedowanego obecnie rozporządzenia dotyczącego opakowań i odpadów opakowaniowych (Packaging and Packaging Waste Regulation – PPWR) wynika, że opakowania również mogą być objęte tymi przepisami. Te sektory to jednak dopiero początek – jeżeli pomysł takiego znakowania produktów sprawdzi się dla powyższych branż, zostanie on z pewnością rozszerzony o kolejne.
Dodatkowo, pomimo iż rozporządzenie ws. ekoprojektowania zrównoważonych produktów wprost wyłącza z paszportowania m. in. żywność, pasze oraz produkty lecznicze, istnieje duża szansa, że niektóre kraje wprowadzą taki obowiązek właśnie dla żywności. W Polsce już w 2021 r. Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa rozpoczął prace nad projektem o nazwie Paszportyzacja Polskiej Żywności, który będzie polegał właśnie na zbudowaniu systemu identyfikowania żywności
w kluczowych ogniwach łańcucha dostaw. Według Państwowego Instytutu Badawczego NASK, który również jest zaangażowany w te działania, celem tego projektu jest stworzenie ogólnopolskiego systemu gromadzącego informacje o polskiej żywności. Dzięki docelowemu systemowi IT każdy użytkownik (producent, dystrybutor, sprzedawca i konsument) będzie mógł w szybki i prosty sposób sprawdzić i potwierdzić autentyczność, jakość i bezpieczeństwo danej partii żywności. Do tego celu będzie wykorzystany, analogicznie jak jest to opisane w przypadku DPP, czytnik kodu poprzez aplikacje na smartfonach.
Cyfrowy paszport to nie tylko dane, ale przede wszystkim cała infrastruktura IT. Wytyczne do niej zostały opisane w rozdziale III wspomnianego wcześniej rozporządzenia ESPR. System powinien być ogólnodostępny, niezawodny i wygodny dla użytkownika. Ponadto, informacje w nim zawarte powinny opierać się na otwartych normach, być opracowane w formacie interoperacyjnym, nadawać się do odczytu maszynowego, być ustrukturyzowane oraz powinna istnieć możliwość ich przeszukiwania.
Eksperci są zgodni, że cały system przechowywania danych powinien być zdecentralizowany, a co za tym idzie tworzony i prowadzony przez podmioty gospodarcze. Decentralizacja oznacza, że właściciel produktu jest również właścicielem zapisu cyfrowego, a nie znajduje się pod kontrolą systemu centralnego. Uzupełnia to również unijną strategię w zakresie danych, która zachęca do korzystania z publicznych źródeł danych o wysokiej wartości.
Pewne jest, że wdrożenie całego systemu paszportowania na początku będzie wymagało poważnych inwestycji, ale jeśli zostanie odpowiednio przygotowane, to systemy te będą mogły działać przy niewielkiej interwencji człowieka i będzie możliwa ich niskokosztowa implementacja do kolejnych branż. Podsumowując, Cyfrowy Paszport Produktu niesie za sobą wiele korzyści – z jednej strony zapewni wygodę konsumentom poprzez łatwość dotarcia do najważniejszych informacji i możliwość sprawdzenia autentyczności danych produktów. Z drugiej strony, dla przedsiębiorców dbających o zrównoważony rozwój w całym cyklu życia swoich produktów, będzie to możliwość wiarygodnego przekazywania informacji na temat najlepszych cech tych produktów, co zapewni im korzystną pozycję na rynku.
Piotr Mazurek, ekspert Lewiatana
Artykuł dla wydania Brussels Headlines z lipca 2023