Eksport nadal większy od importu
14 maja 2024

Eksport nadal większy od importu

W marcu br. wartość eksportu towarów wyniosła 122 mld zł, co oznacza spadek o 17 proc. w stosunku do analogicznego miesiąca 2023 r. Import towarów w porównaniu do marca ubiegłego roku zmniejszył się o 15,8 proc. i osiągnął 119,9 mld zł - podał NBP.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

NBP opublikował najnowsze dane o bilansie płatniczym Polski w marcu 2024 r.  To co nadal zaskakuje na pierwszy rzut oka, to dodatnie saldo wymiany handlowej. Niezależnie od waluty w jakiej rozliczamy handel zagraniczny, więcej wysyłamy towarów i za granice niż przyjmujemy.  W marcu saldo było dodatnie i wyniosło 2,1 mld zł i oczywiście było niższe niż przed rokiem o ponad połowę. Biorąc jednak pod uwagę dość minorowe nastroje przedsiębiorców, głównie prowadzących biznes w przemyśle oraz mizerny wolumen nowych zamówień z Unii Europejskiej to wynik dość zaskakujący i pozytywny.

Dane potwierdzają również, że stopniowo wygasa nasz jedyny czynnik napędzający przemysł, tj. szeroko pojęta branża motoryzacyjna. Jeśli chodzi o usługi to motoryzacja wraz z transportem jest jedną z nielicznych branż, która trzyma jeszcze dodatnie saldo wymiany handlowej.

Dane za pierwszy kwartał pokazują również dwukrotnie mniejszy napływ inwestycji zagranicznych do Polski. Eldorado z ostatnich dwóch lat dobiegło końca wraz z końcem wzrostu rentowności przedsiębiorstw.

Konfederacja Lewiatan

 

Nie ma przesłanek do obniżenia stóp procentowych
09 maja 2024

Nie ma przesłanek do obniżenia stóp procentowych

Rada Polityki Pieniężnej na majowym posiedzeniu pozostawiła stopy procentowe na niezmienionym poziomie.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Obecny rząd, podobnie jak poprzedni, robi bardzo dużo, aby utrzymać poziom stóp procentowych jeszcze przez najbliższy rok. Dzisiejsza decyzja RPP, pozostawiająca główną stopę procentową na niezmienionym poziomie, nie jest zaskoczeniem.

Zacznijmy od tego, że wynagrodzenia realne rosną, w tempie przekraczającym 6%. Podobną dynamikę prognozuje resort finansów średnio w całym 2024 r. Oznacza to, że mimo rosnących cen w gospodarce, Polkom i Polakom pozostaje w kieszeniach więcej pieniędzy niż przed rokiem. Dzięki coraz wyższym  wynagrodzeniom i w miarę stabilnej inflacji poprawiają się nastroje obywateli. Dostrzegamy coraz większy potencjał dla oszczędzania, czy dokonywania większych zakupów. Innymi słowy brak sygnałów do zdecydowanego spadku inflacji w dłuższym okresie.

Na brak decyzji RPP o zmianie stóp procentowych wpływ mają utrzymanie części działań z tarczy antyinflacyjnej oraz kontynuacja wakacji kredytowych. Te decyzje należy ocenić negatywnie patrząc na budżet państwa oraz zapowiedź ministra finansów o braku jego nowelizacji w tym roku. Mają one przekonać wyborców o równie prospołecznym nastawieniu obecnego rządu, jak rządu PiS.

Ostatnim powodem, który będzie decydował, żeby nie luzować polityki monetarnej są decyzje podejmowane przez inne banki centralne w Europie czy w Stanach Zjednoczonych. Jeśli RPP wykona jakikolwiek ruch  dotyczący stóp procentowych to będzie on pokłosiem luzowania polityki w strefie euro i w USA.

 Konfederacja Lewiatan

 

EFNI 2024: wyjątkowa edycja w szczególnym czasie
07 maja 2024

EFNI 2024: wyjątkowa edycja w szczególnym czasie

Już po raz trzynasty – i jak zawsze w Sopocie – odbędzie się Europejskie Forum Nowych Idei, w tym roku od 16 do 18 października. EFNI to jedna z największych konferencji biznesowych w tej części kontynentu, poświęcona globalnym trendom, nowym ideom oraz przyszłości Europy.

Służy za platformę dialogu i wymiany myśli pomiędzy przedstawicielami świata biznesu, nauki, kultury, decydentami, liderami opinii oraz reprezentantami administracji lokalnej, krajowej i europejskiej. EFNI co roku gromadzi ponad tysiąc uczestników i setkę dziennikarzy.

Tegoroczna edycja ponownie odbędzie się w sopockim hotelu Radisson Blu. Dla uczestników przygotowano różnorodny program. Debaty panelowe zostaną podzielone na pięć ścieżek tematycznych: „Europa w zrównoważonym świecie”, „Europa w roku wyborczym”, „Europa na globalnych rynkach”, „Europa i cyfrowa transformacja” oraz „Europa i zielona zmiana”.

Ponadto Forum wzbogacą dyskusje w formacie EFNI Talks, rozmowy Nocnych Marków, spotkania z autorami książek i wiele innych wydarzeń.

Tegoroczna edycja będzie wyjątkowa ze względu na obchody 25-lecia Konfederacji Lewiatan, która organizuje wydarzenie we współpracy z BusinessEurope i miastem Sopot.

EFNI 2024 przypada także na rok, w którym obchodzimy jubileuszową 20. rocznicę akcesji Polski do Unii Europejskiej. Odbędzie się też na kilka miesięcy przed objęciem przez nasz kraj prezydencji w Radzie UE – co dodaje szerszy kontekst rozmowom o przyszłości Polski i Europy.

Rejestracja dla przedstawicieli mediów jest już dostępna pod tym linkiem.

Europejskie Forum Nowych Idei
Sopot, Hotel Radisson Blu
16-18 października 2024
Zarejestruj się już dziś na efni.pl
#CoBędzieJutro

Stopy procentowe się nie zmienią
06 maja 2024

Stopy procentowe się nie zmienią

Na rozpoczynającym się w tym tygodniu posiedzeniu Rada Polityki Pieniężnej pozostawi stopy procentowe na niezmienionym poziomie.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Rada Polityki Pieniężnej zapewne dalej będzie kontynuowała przyjętą strategię wyczekiwania i obserwowania najbliższych wydarzeń makroekonomicznych w Polsce, ale i na świecie. Z gospodarki płyną nadal informacje, które powodują, że główna stopa procentowa pozostanie na tym samym poziomie. Przede wszystkim mamy silny rynek pracy i brak większych zawirowań związanych ze spowolnieniem gospodarczym. Ostatnie doniesienia o masowych zwolnieniach grupowych nie znajdują potwierdzenia w danych Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Inflacja mimo, że przez trzy ostatnie miesiące znajdowała się w celu NBP, to nie wnosi zbyt wiele do decyzji RPP. Rada bowiem patrzy na procesy w długim okresie, a tu niezaprzeczalnie inflacja średnioroczna w 2024 r. przekroczy  5%.  Dodatkowo mamy nadal silne impulsy proinflacyjne w postaci rosnących wynagrodzeń realnych.

Ostatnim elementem jaki przemawia za scenariuszem pozostawienia stóp procentowych bez zmian są tożsame decyzje zarówno ze strony ECB, Banku Anglii, czy amerykańskiego FED. Prezes NBP Adam Glapiński na pewno nie chciałby się ponownie znaleźć w ogniu krytyki, w związku z przedwczesnym luzowaniem polityki monetarnej.

Konfederacja Lewiatan

 

 

 

 

Inflacja rozpoczęła marsz w górę [+MP3]
30 kwietnia 2024

Inflacja rozpoczęła marsz w górę [+MP3]

Ceny towarów i usług konsumpcyjnych według szybkiego szacunku w kwietniu 2024 r., w porównaniu z analogicznym miesiącem ub. roku, wzrosły o 2,4% (w marcu były wyższe o 2%) - podał GUS.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Ceny towarów i usług konsumpcyjnych wzrosły, choć nieznacznie i nadal pozostają w celu inflacyjnym NBP. W ciągu roku średnio ceny wzrosły o 2,4%. W skali miesiąca płacimy o 1% więcej.

W danych kwietniowych widać skutek powrotu stawki VAT na żywność z 0 do 5%. Ceny żywności w ciągu miesiąca wzrosły o 2,1%. Impet podwyżek został wytrącony po pierwsze przez dość stabilny i mocny złoty, po drugie przez spadek cen żywności na wielu rynkach.

Swoją rolę odegrały także same firmy, które w ramach utrzymywania konkurencyjności cen nie zdecydowały się na maksymalną podwyżkę.

Kwiecień to prawdopodobnie ostatni miesiąc, kiedy obserwowaliśmy inflację w celu. W maju przekroczymy granicę 3,6%.

Konfederacja Lewiatan

 

 

 

Szybki wzrost płac napędza konsumpcję
23 kwietnia 2024

Szybki wzrost płac napędza konsumpcję

Sprzedaż detaliczna w marcu br. była wyższa niż przed rokiem o 6,1%. W porównaniu z lutym 2024 r. wzrosła o 14,2% - podał GUS.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

W ostatnich kilku latach, w związku ze świętami Wielkiej Nocy, marzec zaraz po grudniu jest miesiącem, kiedy Polki i Polacy wydają najwięcej pieniędzy na zakupy. Niezależnie od tego jakie panują nastroje w społeczeństwie, jak wysoka jest inflacja i ile nam zostaje w kieszeniach, tradycja spędzania świat przynosi średniomiesięczny wzrost wydatków na żywność o 13%. Nawet w okresie najgłębszej pandemii miesięczny wzrost wyniósł ponad 12%. Tym razem nie jest inaczej. Wyniki sprzedaży detalicznej żywności w ubiegłym miesiącu były lepsze o ponad 18%. W skali roku wydaliśmy na żywność o 6,6% więcej.

Oczywiście, przełożyło się to na dobry wynik ogólnej sprzedaży detalicznej, choć gorszy od prognoz. Sprzedaż detaliczna w marcu 2024 wzrosła w skali roku o 6,1% (ceny stałe) oraz aż o 14,2% (ceny stałe) w skali miesiąca i to przy dwóch dniach roboczych mniej niż rok wcześniej.

W rocznej relacji to jednak nie produkty spożywcze zaważyły na 6% wzroście sprzedaży. Nadal kupujemy dużo więcej samochodów niż przed rokiem (+13,5%) oraz paliw (+11,2%).  Do niedawna sprzedaż silnie korelowała z produkcją w kilku kategoriach produktów. Porównując z wczorajszymi danymi z przemysłu pojawia się obawa, że ten pierwszy, motoryzacyjny kanał sprzedaży może za chwilę się wyczerpać.

Perspektywy dla konsumpcji jednak pozostają nadal optymistyczne. Zarabiamy coraz więcej, bo szybko rosną płace, odkładamy coraz więcej pieniędzy i poprawiają się nastroje społeczne.

Konfederacja Lewiatan

 

Płace rosną jak szalone [+MP3]
22 kwietnia 2024

Płace rosną jak szalone [+MP3]

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w przedsiębiorstwach w marcu br. w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku wzrosło nominalnie o 12% i wyniosło 8408,79 zł brutto. Przeciętne zatrudnienie było zaś niższe o 0,2% i osiągnęło 6501,2 tys. etatów - podał GUS.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Mamy kolejny rekord w wynagrodzeniach. W marcu średnia płaca przebiła 8400 zł brutto. Oznacza to wzrost nominalnie w ciągu roku o 12%, a realnie blisko o 10%. Polakom zostaje z miesiąca na miesiąc coraz więcej pieniędzy w kieszeni i ten stan utrzyma się co najmniej przez najbliższy rok. Pierwszy kwartał tego roku to też rekordowy wynik średniego wynagrodzenia, które przekroczyło z kolei barierę 8000 zł brutto, co przełożyło się na nominalny wzrost aż o 12,5%

Dynamika realnych płac będzie się zmniejszać w najbliższych miesiącach, a to za sprawą rosnącego wskaźnika inflacji. Nadal jednak pracownicy będą wywierać presję na pracodawcach o wyższe podwyżki. Szczególnie, że za rogiem czyha już druga podwyżka płacy minimalnej.

Najnowsze wyniki indeksu Lewiatana wprost pokazują, że presja płacowa na pracodawcach jest wciąż silna i ma się dobrze. Zgodnie z wynikami indeksu 92% przebadanych firm odczuwa presję płacową, a blisko 40% uważa, że jest ona coraz wyższa.

Z kolei już 6 miesiąc z rzędu spada liczba zatrudnionych, ale ten spadek jest niewielki, zaledwie o 0,2%. To w naszej ocenie dowód, że rynek pracy jest silny, ponieważ przy tak słabej koniunkturze jaka obecnie dominuje w przemyśle należałoby się spodziewać znacznie większej redukcji zatrudnienia niż jest w rzeczywistości.

Konfederacja Lewiatan

 

Przemysł w dołku. Cierpi z powodu braku nowych zamówień [+MP3]
22 kwietnia 2024

Przemysł w dołku. Cierpi z powodu braku nowych zamówień [+MP3]

W marcu br. produkcja sprzedana przemysłu była niższa o 6% w porównaniu z marcem 2023 roku, natomiast w porównaniu z lutym br. wzrosła o 3,6% - podał GUS.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Przemysł po miłej niespodziance w ubiegłym miesiącu wraca na wcześniej utarte tory, w marcu notując wynik o 6% niższy niż przed rokiem. Ostatni miesiąc kwartału ewidentnie zaważył na słabszym wyniku za cały kwartał. W tym czasie przemysł zanotował spadek, w porównaniu do I kwartału  2023 r. o 0,7%. Biorąc pod uwagę równie słabe wyniki budowlanki, okres między perspektywami finansowymi (zmniejszone inwestycje) oraz mizerne wyniki handlu zagranicznego, to nasz PKB nie uratuje nawet przewidywany wzrost konsumpcji.

Niewiele  produktów w poszczególnych gałęziach przemysłu odznacza się obecnie dodatnią dynamiką. Wyhamowała również szeroko rozumiana branża motoryzacyjno-transportowa, która dotychczas ciągnęła przemysł.

Przemysł ewidentnie cierpi z powodu braku nowych zamówień. Mimo, że wszystko wskazuje na to, że konsumpcja wyraźnie odbije w 2024 r., to nadal przeważające znaczenie dla przemysłu ma spowolnienie w handlu międzynarodowym. Mówimy tu o spadku eksportu głównie do Europy Zachodniej. Jedynie w niewielkim stopniu nasz handel zagraniczny i przez to firmy ratuje eksport dóbr na wschód – głównie do Ukrainy.

Biorąc pod uwagę, że przemysł także redukuje  zatrudnienie (-1% r/r), a jednocześnie wynagrodzenia rosną wolniej niż średnia w sektorze przedsiębiorstw, można zatem oczekiwać, że firmy szukają oszczędności.

Konfederacja Lewiatan

 

 

Indeks Lewiatana. 60% firm optymistycznie ocenia przyszłość
19 kwietnia 2024

Indeks Lewiatana. 60% firm optymistycznie ocenia przyszłość

60% przedsiębiorców pozytywnie ocenia możliwości prowadzenia firmy w najbliższym czasie, w kontekście biznesowym. Gorsze są nastroje jeśli chodzi o prowadzenie firmy w kontekście zmian w prawie i działań administracji ponieważ przeważają opinie negatywne - wynika z kwietniowego badania, które na zlecenie Konfederacji Lewiatan przeprowadził CBM Indicator.

Przedsiębiorcy lepiej oceniają przyszłość niż ostatnie miesiące. 54% menedżerów firm uważa, że w ciągu ostatniego półrocza uległy pogorszeniu warunki prowadzenia działalności przy ocenie których szczególnie uwzględniano otoczenie regulacyjne i administracyjne.

Natomiast 40% pracodawców nie zauważyła znaczącej zmiany warunków. Tylko dla 6% firm one się poprawiły. Najbardziej krytycznie oceniają ostatnie półrocze firmy duże (70%). W przypadku przedsiębiorstw średnich ten odsetek wynosi 56%, a małych 52%.

Prowadzenie firmy w kontekście biznesowym

Natomiast nastroje przedsiębiorców dotyczące prowadzenia firmy w najbliższym czasie, w kontekście biznesowym, są zdecydowanie  korzystne – przeważa nastawienie pozytywne nad negatywnym. 60% przedsiębiorców ma pozytywne nastawienie, a 35% jest negatywnie usposobiona, 5% firm nie było w stanie odpowiedzieć na to pytanie. Najbardziej optymistycznie postrzegają rzeczywistość menedżerowie z firm średnich (74%) i dużych (72%). Nieco gorzej widzą przyszłość  firmy małe (56%). Z badania widać wyraźnie, że nastroje przedsiębiorców zdecydowanie poprawiły się po ostatnich wyborach parlamentarnych i nadal są znacznie lepsze niż w czasie rządów Prawa i Sprawiedliwości.

Prowadzenie biznesu w kontekście zmian w prawie

Niekorzystne są natomiast nastroje przedsiębiorców odnośnie prowadzenia firmy w kontekście zmian w prawie i działań administracji. Przeważa nastawienie negatywne nad pozytywnym (50% do 47%).

Tylko 47% firm ma pozytywne nastawienie, w tym 67% średnich, 62% dużych  i 40% małych.  50% firm obawia się o przyszłość (57% małych, 36% dużych oraz 30% średnich). Te nastroje są jednak o wiele lepsze niż w ostatnich kilku latach.

Cykliczne badanie nastrojów przedsiębiorców „Indeks Biznesu”  przeprowadził w kwietniu br., na reprezentatywnej próbie przedsiębiorców, CBM Indicator na zlecenie Konfederacji Lewiatan.

Konfederacja Lewiatan

 

 

 

Ożywienie w handlu zagranicznym
15 kwietnia 2024

Ożywienie w handlu zagranicznym

Obroty towarowe handlu zagranicznego w styczniu - lutym 2024 r. wyniosły w cenach bieżących 247,8 mld zł w eksporcie oraz 237,6 mld zł w imporcie. Dodatnie saldo wyniosło 10,2 mld zł, podczas gdy w analogicznym okresie 2023 roku osiągnęło 8,2 mld zł - podał GUS.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

W lutym wysłaliśmy za granicę więcej towarów niż w styczniu. Saldo wymiany handlowej powiększyło się z 6,2 mld zł do 10,2 mld zł, co oznacza ponad 65% wzrost nadwyżki. To dobry i niespodziewany sygnał z gospodarki.

Patrząc jednak na dynamikę eksportu i importu, to niestety nie mamy powodów do zadowolenia. W pierwszych dwóch miesiącach hamują, odpowiednio notując spadki o 10% oraz 11,2%. Biorąc pod uwagę fakt zwiększenia się salda wymiany handlowej i spowolnienie spadków eksportu i importu, można powiedzieć, że luty przyniósł ożywienie w międzynarodowej wymianie handlowej Polski, niezależnie od waluty w jakiej go rozpatrujemy. Oczywiście swoje trzy grosze dokłada również umacniający się złoty. Niemniej widać, pewne oznaki, że wymiana handlowa nadal będzie wpływała korzystnie na nasz PKB w I kwartale.

Luty przynosi również zmniejszenie tempa spadku eksportu do naszych trzech głównych odbiorców: Niemców, Francuzów i Czechów. Przy czym patrząc na ostatnie odczyty indeksów PMI czy zamówień w przemyśle u naszych zachodnich sąsiadów, perspektywy na najbliższe miesiące raczej pozostają negatywne.

W danych bardziej szczegółowych, dotyczących poszczególnych kategorii produktów widać, że to wymiana handlowa napędza kolejny miesiąc i zapewne już ostatkiem sił, nasz przemysł. Obszary gdzie rośnie produkcja przemysłowa (głównie maszyny, urządzenia, pojazdy) zajmują znaczący udział w wymianie handlowej – 35,5%. Gdy ta branża zacznie odczuwać niemieckie spowolnienie to nasz przemysł prawdopodobnie znajdzie się poniżej granicy czteroletniego trendu.

Konfederacja Lewiatan