Szybki wzrost płac napędza konsumpcję
23 kwietnia 2024

Szybki wzrost płac napędza konsumpcję

Sprzedaż detaliczna w marcu br. była wyższa niż przed rokiem o 6,1%. W porównaniu z lutym 2024 r. wzrosła o 14,2% - podał GUS.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

W ostatnich kilku latach, w związku ze świętami Wielkiej Nocy, marzec zaraz po grudniu jest miesiącem, kiedy Polki i Polacy wydają najwięcej pieniędzy na zakupy. Niezależnie od tego jakie panują nastroje w społeczeństwie, jak wysoka jest inflacja i ile nam zostaje w kieszeniach, tradycja spędzania świat przynosi średniomiesięczny wzrost wydatków na żywność o 13%. Nawet w okresie najgłębszej pandemii miesięczny wzrost wyniósł ponad 12%. Tym razem nie jest inaczej. Wyniki sprzedaży detalicznej żywności w ubiegłym miesiącu były lepsze o ponad 18%. W skali roku wydaliśmy na żywność o 6,6% więcej.

Oczywiście, przełożyło się to na dobry wynik ogólnej sprzedaży detalicznej, choć gorszy od prognoz. Sprzedaż detaliczna w marcu 2024 wzrosła w skali roku o 6,1% (ceny stałe) oraz aż o 14,2% (ceny stałe) w skali miesiąca i to przy dwóch dniach roboczych mniej niż rok wcześniej.

W rocznej relacji to jednak nie produkty spożywcze zaważyły na 6% wzroście sprzedaży. Nadal kupujemy dużo więcej samochodów niż przed rokiem (+13,5%) oraz paliw (+11,2%).  Do niedawna sprzedaż silnie korelowała z produkcją w kilku kategoriach produktów. Porównując z wczorajszymi danymi z przemysłu pojawia się obawa, że ten pierwszy, motoryzacyjny kanał sprzedaży może za chwilę się wyczerpać.

Perspektywy dla konsumpcji jednak pozostają nadal optymistyczne. Zarabiamy coraz więcej, bo szybko rosną płace, odkładamy coraz więcej pieniędzy i poprawiają się nastroje społeczne.

Konfederacja Lewiatan

 

Płace rosną jak szalone [+MP3]
22 kwietnia 2024

Płace rosną jak szalone [+MP3]

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w przedsiębiorstwach w marcu br. w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku wzrosło nominalnie o 12% i wyniosło 8408,79 zł brutto. Przeciętne zatrudnienie było zaś niższe o 0,2% i osiągnęło 6501,2 tys. etatów - podał GUS.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Mamy kolejny rekord w wynagrodzeniach. W marcu średnia płaca przebiła 8400 zł brutto. Oznacza to wzrost nominalnie w ciągu roku o 12%, a realnie blisko o 10%. Polakom zostaje z miesiąca na miesiąc coraz więcej pieniędzy w kieszeni i ten stan utrzyma się co najmniej przez najbliższy rok. Pierwszy kwartał tego roku to też rekordowy wynik średniego wynagrodzenia, które przekroczyło z kolei barierę 8000 zł brutto, co przełożyło się na nominalny wzrost aż o 12,5%

Dynamika realnych płac będzie się zmniejszać w najbliższych miesiącach, a to za sprawą rosnącego wskaźnika inflacji. Nadal jednak pracownicy będą wywierać presję na pracodawcach o wyższe podwyżki. Szczególnie, że za rogiem czyha już druga podwyżka płacy minimalnej.

Najnowsze wyniki indeksu Lewiatana wprost pokazują, że presja płacowa na pracodawcach jest wciąż silna i ma się dobrze. Zgodnie z wynikami indeksu 92% przebadanych firm odczuwa presję płacową, a blisko 40% uważa, że jest ona coraz wyższa.

Z kolei już 6 miesiąc z rzędu spada liczba zatrudnionych, ale ten spadek jest niewielki, zaledwie o 0,2%. To w naszej ocenie dowód, że rynek pracy jest silny, ponieważ przy tak słabej koniunkturze jaka obecnie dominuje w przemyśle należałoby się spodziewać znacznie większej redukcji zatrudnienia niż jest w rzeczywistości.

Konfederacja Lewiatan

 

Przemysł w dołku. Cierpi z powodu braku nowych zamówień [+MP3]
22 kwietnia 2024

Przemysł w dołku. Cierpi z powodu braku nowych zamówień [+MP3]

W marcu br. produkcja sprzedana przemysłu była niższa o 6% w porównaniu z marcem 2023 roku, natomiast w porównaniu z lutym br. wzrosła o 3,6% - podał GUS.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Przemysł po miłej niespodziance w ubiegłym miesiącu wraca na wcześniej utarte tory, w marcu notując wynik o 6% niższy niż przed rokiem. Ostatni miesiąc kwartału ewidentnie zaważył na słabszym wyniku za cały kwartał. W tym czasie przemysł zanotował spadek, w porównaniu do I kwartału  2023 r. o 0,7%. Biorąc pod uwagę równie słabe wyniki budowlanki, okres między perspektywami finansowymi (zmniejszone inwestycje) oraz mizerne wyniki handlu zagranicznego, to nasz PKB nie uratuje nawet przewidywany wzrost konsumpcji.

Niewiele  produktów w poszczególnych gałęziach przemysłu odznacza się obecnie dodatnią dynamiką. Wyhamowała również szeroko rozumiana branża motoryzacyjno-transportowa, która dotychczas ciągnęła przemysł.

Przemysł ewidentnie cierpi z powodu braku nowych zamówień. Mimo, że wszystko wskazuje na to, że konsumpcja wyraźnie odbije w 2024 r., to nadal przeważające znaczenie dla przemysłu ma spowolnienie w handlu międzynarodowym. Mówimy tu o spadku eksportu głównie do Europy Zachodniej. Jedynie w niewielkim stopniu nasz handel zagraniczny i przez to firmy ratuje eksport dóbr na wschód – głównie do Ukrainy.

Biorąc pod uwagę, że przemysł także redukuje  zatrudnienie (-1% r/r), a jednocześnie wynagrodzenia rosną wolniej niż średnia w sektorze przedsiębiorstw, można zatem oczekiwać, że firmy szukają oszczędności.

Konfederacja Lewiatan

 

 

Indeks Lewiatana. 60% firm optymistycznie ocenia przyszłość
19 kwietnia 2024

Indeks Lewiatana. 60% firm optymistycznie ocenia przyszłość

60% przedsiębiorców pozytywnie ocenia możliwości prowadzenia firmy w najbliższym czasie, w kontekście biznesowym. Gorsze są nastroje jeśli chodzi o prowadzenie firmy w kontekście zmian w prawie i działań administracji ponieważ przeważają opinie negatywne - wynika z kwietniowego badania, które na zlecenie Konfederacji Lewiatan przeprowadził CBM Indicator.

Przedsiębiorcy lepiej oceniają przyszłość niż ostatnie miesiące. 54% menedżerów firm uważa, że w ciągu ostatniego półrocza uległy pogorszeniu warunki prowadzenia działalności przy ocenie których szczególnie uwzględniano otoczenie regulacyjne i administracyjne.

Natomiast 40% pracodawców nie zauważyła znaczącej zmiany warunków. Tylko dla 6% firm one się poprawiły. Najbardziej krytycznie oceniają ostatnie półrocze firmy duże (70%). W przypadku przedsiębiorstw średnich ten odsetek wynosi 56%, a małych 52%.

Prowadzenie firmy w kontekście biznesowym

Natomiast nastroje przedsiębiorców dotyczące prowadzenia firmy w najbliższym czasie, w kontekście biznesowym, są zdecydowanie  korzystne – przeważa nastawienie pozytywne nad negatywnym. 60% przedsiębiorców ma pozytywne nastawienie, a 35% jest negatywnie usposobiona, 5% firm nie było w stanie odpowiedzieć na to pytanie. Najbardziej optymistycznie postrzegają rzeczywistość menedżerowie z firm średnich (74%) i dużych (72%). Nieco gorzej widzą przyszłość  firmy małe (56%). Z badania widać wyraźnie, że nastroje przedsiębiorców zdecydowanie poprawiły się po ostatnich wyborach parlamentarnych i nadal są znacznie lepsze niż w czasie rządów Prawa i Sprawiedliwości.

Prowadzenie biznesu w kontekście zmian w prawie

Niekorzystne są natomiast nastroje przedsiębiorców odnośnie prowadzenia firmy w kontekście zmian w prawie i działań administracji. Przeważa nastawienie negatywne nad pozytywnym (50% do 47%).

Tylko 47% firm ma pozytywne nastawienie, w tym 67% średnich, 62% dużych  i 40% małych.  50% firm obawia się o przyszłość (57% małych, 36% dużych oraz 30% średnich). Te nastroje są jednak o wiele lepsze niż w ostatnich kilku latach.

Cykliczne badanie nastrojów przedsiębiorców „Indeks Biznesu”  przeprowadził w kwietniu br., na reprezentatywnej próbie przedsiębiorców, CBM Indicator na zlecenie Konfederacji Lewiatan.

Konfederacja Lewiatan

 

 

 

Ożywienie w handlu zagranicznym
15 kwietnia 2024

Ożywienie w handlu zagranicznym

Obroty towarowe handlu zagranicznego w styczniu - lutym 2024 r. wyniosły w cenach bieżących 247,8 mld zł w eksporcie oraz 237,6 mld zł w imporcie. Dodatnie saldo wyniosło 10,2 mld zł, podczas gdy w analogicznym okresie 2023 roku osiągnęło 8,2 mld zł - podał GUS.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

W lutym wysłaliśmy za granicę więcej towarów niż w styczniu. Saldo wymiany handlowej powiększyło się z 6,2 mld zł do 10,2 mld zł, co oznacza ponad 65% wzrost nadwyżki. To dobry i niespodziewany sygnał z gospodarki.

Patrząc jednak na dynamikę eksportu i importu, to niestety nie mamy powodów do zadowolenia. W pierwszych dwóch miesiącach hamują, odpowiednio notując spadki o 10% oraz 11,2%. Biorąc pod uwagę fakt zwiększenia się salda wymiany handlowej i spowolnienie spadków eksportu i importu, można powiedzieć, że luty przyniósł ożywienie w międzynarodowej wymianie handlowej Polski, niezależnie od waluty w jakiej go rozpatrujemy. Oczywiście swoje trzy grosze dokłada również umacniający się złoty. Niemniej widać, pewne oznaki, że wymiana handlowa nadal będzie wpływała korzystnie na nasz PKB w I kwartale.

Luty przynosi również zmniejszenie tempa spadku eksportu do naszych trzech głównych odbiorców: Niemców, Francuzów i Czechów. Przy czym patrząc na ostatnie odczyty indeksów PMI czy zamówień w przemyśle u naszych zachodnich sąsiadów, perspektywy na najbliższe miesiące raczej pozostają negatywne.

W danych bardziej szczegółowych, dotyczących poszczególnych kategorii produktów widać, że to wymiana handlowa napędza kolejny miesiąc i zapewne już ostatkiem sił, nasz przemysł. Obszary gdzie rośnie produkcja przemysłowa (głównie maszyny, urządzenia, pojazdy) zajmują znaczący udział w wymianie handlowej – 35,5%. Gdy ta branża zacznie odczuwać niemieckie spowolnienie to nasz przemysł prawdopodobnie znajdzie się poniżej granicy czteroletniego trendu.

Konfederacja Lewiatan

 

 

 

W marcu dołek inflacyjny. Od kwietnia wzrost cen przyspieszy [+MP3]
15 kwietnia 2024

W marcu dołek inflacyjny. Od kwietnia wzrost cen przyspieszy [+MP3]

Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w marcu br. w porównaniu z analogicznym miesiącem ub. roku wzrosły o 2%. W stosunku do poprzedniego miesiąca były wyższe o 0,2% - podał GUS.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

W marcu wzrost cen był jednak wyższy niż wskazywały początkowe szacunki (1,9%). Inflacja wyniosła 2%. Jednocześnie to ostatni miesiąc, gdzie mamy do czynienia z tak niewielkim wzrostem cen. Lada moment ponownie doświadczymy przyspieszenia wzrostu cen przekraczającego cel inflacyjny NBP. Z jednej strony obserwujemy stopniowe wycofywanie się rządu z tarcz antyinflacyjnych. Z drugiej zaś mamy nadal efekt wysokiego punktu odniesienia sprzed roku.

Elementem, który niestety dodatkowo będzie wspierał  wzrost inflacji w najbliższym czasie jest fakt, że ceny towarów praktycznie nie rosną w stosunku do minionego roku (+0,2%), a wzrost cen usług przekracza 6,5%.

Niskiemu odczytowi inflacji w marcu sprzyjała sytuacja na rynku produktów spożywczych i paliw. W ciągu miesiąca żywność staniała o 0,1%, z kolei w ciągu roku odnotowała wzrost jedynie o 0,3%. W przypadku paliw obserwowaliśmy obniżki cen zarówno w ciągu miesiąca, jak i roku. To może być ostatni taki spadek w najbliższym czasie, patrząc na powrót cen ropy do poziomów z końca minionego roku oraz wzrost napięcia na Bliskim Wschodzie.

Konfederacja Lewiatan

 

 

 

Bezrobocie spadło i będzie jeszcze niższe
08 kwietnia 2024

Bezrobocie spadło i będzie jeszcze niższe

Stopa bezrobocia w marcu br. wyniosła 5,3 proc., wobec 5,4 proc. w lutym - poinformował resort rodziny, pracy i polityki społecznej.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej opublikowało wstępne dane o stopie bezrobocia w marcu 2024 r. Wynika z nich, że bezrobocie zmalało o 0,1 pkt proc. w skali miesiąca oraz w tej samej skali w stosunku do marca 2023 r. Nie jest zaskoczeniem, że w marcu stopa bezrobocia się obniża. Na przestrzeni dwóch dekad jedynie w 2009 r. wzrosła w relacji miesięcznej.

Od ponad półtora roku powtarzamy, że rynek pracy jest najsilniejszą częścią gospodarki i taką też pozostanie. Te comiesięczne zmiany stopy bezrobocia oraz stopy zatrudnienia o 0,1 pkt proc. w dół lub w górę nie znaczą wiele dla kondycji  rynku pracy.

Patrząc na strukturę zawodów jakie wykonywały osoby przed rejestracją w urzędach pracy – głównie handel hurtowy i detaliczny oraz naprawa pojazdów, można oczekiwać, że przy odbiciu konsumpcji, które jest oczekiwane, stopa bezrobocia może nadal spadać.

Wielce prawdopodobne jest również to, że część osób pozostających w rejestrach bezrobotnych rejestruje się tam w celu otrzymania ubezpieczenia zdrowotnego jednocześnie wykonując pracę w szarej strefie.

Konfederacja Lewiatan

 

 

 

W najbliższych miesiącach stopy procentowe pozostaną bez zmian
04 kwietnia 2024

W najbliższych miesiącach stopy procentowe pozostaną bez zmian

Rada Polityki Pieniężnej postanowiła utrzymać stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Stopy procentowe znowu bez zmian. Ten scenariusz powtarzamy co najmniej od grudnia 2023 r. i prawdopodobnie będzie aktualny przez cały 2024 r.

Rynek finansowy też nie robi sobie wielkich nadziei na zmianę wysokości stóp. Kontrakty terminowe FRA – wyceniające możliwe ruchy na stopach procentowych zbliżyły się to granicy – „bez zmian”.

Ewentualnej obniżce stóp nie pomaga również chwilowy spadek inflacji. Marcowy szybki odczyt (1,9%) pokazał, że mieści się ona w celu inflacyjnym NBP. Nadal nie zapominajmy jednak, że inflacja bazowa  – mimo że też spada,  nadal utrzymuje się w okolicach 6%. Poza tym marzec był ostatnim miesiącem z tak niskim wzrostem cen. Od kwietnia będziemy obserwować, mniej dynamiczny, ale jednak wzrost cen wielu artykułów.

RPP prawdopodobnie jeśli dostrzega większe ożywienie w gospodarce, to uznaje, że obecny poziom stóp odzwierciedla stan gospodarki.  Ta gołębia postawa może okazać się słuszną strategią w dłuższym terminie.

Konfederacja Lewiatan

 

Nadal nie widać poprawy w przemyśle
02 kwietnia 2024

Nadal nie widać poprawy w przemyśle

Indeks PMI dla przemysłu Polski wyniósł w marcu br. 48 pkt, wobec 47,9 pkt w poprzednim miesiącu - poinformował S&P Global.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

PMI w marcu wykazał w zasadzie marginalny wzrost o 0,1 pkt do poziomu 48 pkt. Oznacza to, że nadal główny indeks nastrojów sektora przemysłowego jest w recesji. To już blisko 2 lata, kiedy nastroje menedżerów firm nie są najlepsze. Zmienia się jednak podłoże złych nastrojów. W pierwszym okresie na przewagę pesymistów nad optymistami wpływały ceny i ich zmienność.  Istniała również duża niepewność związana z toczącym się konfliktem za naszą wschodnią granicą. Obecnie jednak przemysł cierpi na innego rodzaju schorzenie – brak nowych zamówień.

Mimo, że wszystko wskazuje na to, że konsumpcja wyraźnie odbije w 2024 r., to nadal przeważające znaczenie dla przemysłu będzie mieć spowolnienie w handlu międzynarodowym. Mówimy tu o spadku eksportu głównie do Europy Zachodniej. Jedynie w niewielkim stopniu nasz handel zagraniczny i przez to firmy ratuje eksport towarów na wschód – głównie do Ukrainy.

Biorąc pod uwagę, że zwalniają moce produkcyjne, kurczą się przez to zapasy. To już równo rok jak stany magazynowe maleją, co też będzie miało wpływ na odczyty PKB za I kwartał 2024 r. Niezmiennie też przedsiębiorcy utrzymują zatrudnienie, co potwierdzają też twarde dane GUS. To wynika prawdopodobnie z nadal dużych pokładów wiary w poprawę i stabilizację sytuacji gospodarczej.

Konfederacja Lewiatan

 

 

Niższa inflacja poprawia nastroje firm
22 marca 2024

Niższa inflacja poprawia nastroje firm

W marcu br. w większości obszarów gospodarki wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury kształtuje się na poziomie zbliżonym lub wyższym niż w lutym – podał GUS.

Nastroje w przedsiębiorstwach w ślad za nastrojami konsumentów w marcu poprawiają się. Dotychczasowe badania obu grup społecznych pokazywały, że to inflacja była czynnikiem, który w największym stopniu psuł nastroje. Inflacja spadła wyraźnie na początku roku i prawdopodobnie w marcu znowu się obniży, co też przełoży się w kwietniu na kolejną poprawę nastrojów.

Przedsiębiorstwa widzą, że sytuacja się ustabilizowała i powoli zaczyna wracać do względnej normy. Większość z branż odnotowuję poprawę wskaźników koniunktury, choć nadal te najważniejsze dla naszej gospodarki: przetwórstwo przemysłowe, budownictwo, transport i gospodarka nadal mają wartości ujemne. Oznacza to przewagę pesymistów nad optymistami.

Dużo ciekawszych danych dostarczają pytania dodatkowe do głównej ankiety GUS. Widać, że przedsiębiorstwa w znaczącej mierze planują utrzymać zatrudnienie, szczególnie wśród pracowników trudnych do zastąpienia. Niewielki odsetek firm planuje redukcję zatrudnienia – średnio około 10% firm w poszczególnych branżach. To tylko potwierdzenie, że rynek pracy jest stabilny i taki pozostanie.

Presja płacowa nie maleje, choć firmy wskazują na przestrzeń do podwyżek w związku z dobrą sytuacją finansową. Jednak decyzje dotyczące zwiększenia wynagrodzeń czy zmiany struktury zatrudnienia będą podejmować na bieżąco. To dowód na nadal pragmatyczne podejście  firm do prowadzenia działalności w tych niepewnych czasach.

Konfederacja Lewiatan