Zbliża się renowacja budynków w Polsce [+MP3]
13 marca 2024

Zbliża się renowacja budynków w Polsce [+MP3]

Parlament Europejski przegłosował tzw. dyrektywę budynkową EPBD, której celem jest trwałe obniżenie zapotrzebowania budynków na energię.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Zdaniem Konfederacji Lewiatan stworzenie wreszcie ram prawnych dla poprawy efektywności energetycznej budynków, zapewnienie wsparcia finansowego dla tego procesu pomoże gospodarce i wygeneruje tysiące zielonych miejsc pracy.

 

Znowelizowana dyrektywa – to jeden z 13 elementów unijnego pakietu Fit For 55 – porządkuje definicje, wyznacza cele i kamienie milowe dotyczące podnoszenia efektywności energetycznej wszelkich kategorii budynków – nowych i używanych, mieszkalnych, komercyjnych i użyteczności publicznej.

Celem dyrektywy jest trwałe obniżenie zapotrzebowania budynków na energię. Budynki odpowiadają w UE za ok 40% zużycia energii i ok 30% emisji gazów cieplarnianych.

 Szansa dla gospodarki

Stworzenie wreszcie ram prawnych, wytyczenie celów i kamieni milowych w poprawie efektywności energetycznej budynków, wymuszenie długofalowych narzędzi wsparcia – finansowego i doradczego będzie impulsem dla gospodarki. Stworzy popyt na dodatkowe miliony metrów sześciennych materiałów izolacyjnych, wykończeniowych, urządzeń grzewczych i tysiące zielonych miejsc pracy, szczególnie w MŚP. O skoku cywilizacyjnym, uniezależnianiu od paliw kopalnych, obniżaniu ubóstwa energetycznego, podnoszeniu poziomu życia i poprawie jakości powietrza nawet nie wypada wspominać –  przekonuje Jan Ruszkowski, ekspert Konfederacji Lewiatan.

– Nowa dyrektywa to szansa dla producentów wyrobów budowlanych. Bez odpowiednich materiałów i technologii nie będzie możliwe ograniczenie zużycia energii i emisji gazów cieplarnianych przez sektor budowlany. Największe korzyści odczują przede wszystkim producenci wyrobów pozwalających na ograniczenie strat ciepła, np. materiałów izolacyjnych, stolarki okiennej oraz systemów wentylacji, pozyskiwanie energii ze źródeł odnawialnych, np. paneli fotowoltaicznych oraz niskoemisyjnych źródeł ciepła. Ważnym elementem dyrektywny jest wzmocnienie działań termomodernizacyjnych. Niestety, ostateczne rozwiązania okazały się nieco łagodniejsze niż pierwotnie proponowane. Trzeba mieć jednak nadzieję, że proces ten w końcu nabierze tempa i będzie obejmował bardziej kompleksowe rozwiązania a nie tylko wymianę źródła ciepła – mówi Szymon Firląg, prezes Związku Pracodawców Producentów Materiałów Budowlanych.

Klasy energetyczne budynków

Dyrektywa nakłada na państwa obowiązek objęcia również budynków systemem klas energetycznych. Polska jest jedynym krajem w UE, który jeszcze go nie ma. Resort rozwoju i technologii zapewnia, że ich projekt mają już gotowy, jest wpisany do planu prac i po konsultacjach międzyresortowych w ciągu najbliższych miesięcy trafi do szerokich konsultacji. Aby wynająć lub sprzedać swój dom lub mieszkanie, od 2026 każdy z nas będzie musiał na świadectwie charakterystyki energetycznej budynku ujawnić jego klasę energetyczną – co może mu ułatwić zadanie lub utrudnić, jeśli jego dom jest „energetycznym wampirem”.

Poprzednia wersja nowelizacji, z 2023 roku, niektórymi propozycjami wzbudziła zamieszanie, które trwa do dziś. Przeciwnicy straszyli wizją przymusowych remontów, a nawet eksmisji. Mimo, że w grudniu 2023 wycofano się z tych zapisów i mocno złagodzono wymogi, echa pierwotnych propozycji słychać do dziś i nagłaśniają je przeciwnicy dyrektywy, twierdzący, że EPBD wpędzi w ubóstwo energetyczne miliony Polaków.

Termomodernizacja budynków

Najwięcej emocji budzą dane dotyczące termomodernizacji istniejących budynków mieszkalnych. Do końca dekady co szósty (16%) a do 2035 roku co piąty (20-22%) istniejący budynek powinien zostać poddany termomodernizacji. Państwo ma zagwarantować, by ponad połowa (55%) uzyskanych oszczędności energii pochodziła z budynków o najgorszej charakterystyce (klasa G). Nowobudowane budynki będą musiały spełniać definicję zeroemisyjnych (żadnych emisji CO2 z paliw kopalnych na miejscu) – mieszkalne od 2030, niemieszkalne już w 2028.

Dyrektywa nakłada na państwa członkowskie obowiązek zapewnienia wsparcia nie tylko finansowego, ale i doradczego – ogólnopolskiego, powszechnego systemu doradztwa energetycznego, nie skupionego – jak w obecnych pilotażach dla Programu Czyste Powietrze – do jednego instrumentu. Będą to miejsca, w których można załatwić wszystko – od informacji, porady, po możliwość złożenia wniosku o dofinansowanie (tzw. One-Stop-Shop).

Ważne liczby

  • 6,7 mln – tyle mamy w Polsce budynków mieszkalnych
  • Według szacunków NCBiR, aby zmodernizować jedną trzecią z nich, o najgorszej charakterystyce energetycznej,  potrzebujemy m.in.:
    • 150 mln materiałów izolacyjnych
    • 90 mln nowych okien

 Konfederacja Lewiatan

 

 

Podatek od przychodów z budynków powinien zostać uchylony  [+MP3]
04 kwietnia 2023

Podatek od przychodów z budynków powinien zostać uchylony [+MP3]

Podatek od przychodów z budynków jest dotkliwy dla przedsiębiorców, w szczególności tych, którzy ze względu na sytuację gospodarczą albo poczynione inwestycje nie osiągają dochodów. W wielu przypadkach niemożliwe jest jego prawidłowe obliczenie i zapłacenie, przez co przedsiębiorcy narażeni są na spory z organami podatkowymi i dotkliwe sankcje.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Biorąc pod uwagę liczne wady tego podatku, nieproporcjonalne koszty  poboru w stosunku do korzyści budżetu państwa, powinien zostać uchylony – uważa Konfederacja Lewiatan.

Podatek od przychodów z budynków został wprowadzony 1 stycznia 2018 r. jako tzw. minimalny podatek dochodowy od wartości budynków komercyjnych, w czasie kiedy branże wynajmu powierzchni komercyjnych oraz hotelarska zostały dotknięte największym kryzysem w historii.

Podatek od przychodów zastąpił podatek minimalny od wynajmu powierzchni komercyjnych

Jego wprowadzenie spowodowało wszczęcie przez Komisję Europejską postępowania przeciwko Polsce zmierzającego do zbadania, czy podatek ten nie stanowi niedozwolonej pomocy publicznej ze względu objęcie jego zakresem jedynie wąskiej grupy podatników. Ostatecznie, uwzględniając zastrzeżenia KE, od 1 stycznia 2019 r. zastąpiono tzw. podatek minimalny od wartości budynków komercyjnych podatkiem od przychodów z budynków.

Opodatkowaniu podlegają budynki będące własnością lub współwłasnością przedsiębiorcy, związane z działalnością gospodarczą, które zostały wynajęte, wydzierżawione, albo oddane do używania na podstawie innej umowy o podobnym charakterze. Przychodem podlegającym opodatkowaniu jest wartość budynku pomniejszona o kwotę 10 mln zł. Stawka podatku to 0,035% wartości budynku za każdy miesiąc.

Przedsiębiorcy zobowiązani są ustalać wartość budynku oraz wielkość powierzchni wynajętej ustalonej w proporcji do całości budynku na pierwszy dzień każdego miesiąca. Wpłacać podatek w terminie do 20. dnia każdego miesiąca oraz złożyć wraz z zeznaniem podatkowym załącznik, ze szczegółowymi informacjami o budynkach. Podatek ten podlega odliczeniu od klasycznego CIT, jeżeli kwota zaliczki CIT jest wyższa od kwoty podatku od przychodów z budynków podatek minimalny nie podlega on wpłacie do urzędu skarbowego.

Podatek dla dużych firm

Celem wprowadzenia podatku od przychodów z budynków było nałożenie minimalnego podatku na duże firmy, będące właścicielami galerii handlowych, które w ocenie Ministerstwa Finansów nie płaciły odpowiednio wysokich podatków.

Podatek ten został wprowadzony, krótko przed wybuchem pandemii COVID-19 i lockdownu, czego wynikiem było zamknięcie obiektów handlowych, obniżenie bądź zawieszenie czynszów płaconych przez najemców, a w konsekwencji poważne straty przedsiębiorstw wynajmujących powierzchnie komercyjne. Straty firm wynikały z sytuacji gospodarczej, a nie stosowanych optymalizacji, dlatego pobór podatku w czasie trwania epidemii został zawieszony. Ponownie pobierany jest od miesiąca, w którym odwołano stan epidemii, tj. od maja 2022 r. Do dzisiaj branża wynajmu powierzchni komercyjnych nie wróciła do stanu sprzed pandemii, co jest związane z przeniesieniem dużej części sprzedaży do internetu. Naszym zdaniem ten podatek powinien zostać uchylony ze względu na liczne wady i  nieproporcjonalne koszty  poboru w stosunku do korzyści budżetu państwa – mówi Przemysław Pruszyński, doradca podatkowy, dyrektor departamentu podatkowego Konfederacji Lewiatan.

Usługi hotelowe też opodatkowane

Dodatkowo pomimo, że na etapie wprowadzania tego podatku i po wejściu w życie nowych przepisów nie budziło wątpliwości, kto jest adresatem tych rozwiązań, ponieważ z przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem minimalnym podlegają budynki oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy, lub umowy o podobnym charakterze (leasing), to organy skarbowe rozszerzyły zakres podmiotów objętych tym podatkiem wydając interpretacje indywidualne, zgodnie z którymi świadczenie usług hotelowych także podlega pod podatek od przychodów z budynków, ponieważ w ich ocenie dominującą częścią usługi hotelarskiej jest najem pokoju.

Jest to wadliwa interpretacja, ponieważ usługa hotelowa to nie tylko oddanie rzeczy (powierzchni do używania) na określny czas.  Gość hotelowy nie jest najemcą i nie korzysta wyłącznie z powierzchni pokoju, płaci również za obsługę rezerwacji, obsługę pobytu przez pracowników recepcji, sprzątanie pokoju, obsługę concierga, portiera, wyżywienia. Klient hotelu korzysta również w ramach opłaty za nocleg z lobby baru, parkingu, basenu, siłowni, itp. Kupując pakiet usług, korzysta z noclegu, zabiegów kosmetycznych, posiłków, transportu, parkingu. Wadliwe jest przyjęcie, że wynajmuje on budynek lub jego część. Właściciel hotelu nie użycza śniadania lub obsługi recepcyjnej, ani nie „leasinguje” basenu czy sauny. Ponadto korzystanie z przestrzeni hotelu nie stanowi oddania tego hotelu do swobodnego używania przez klienta. Używanie hotelu jest dozwolone wyłączenie zgodnie z obowiązującym regulaminem i na zasadach określonych przez hotel. Co bardzo istotne przychód z tytułu podatku minimalnego należy ustalić „na pierwszy dzień każdego miesiąca”, a jeżeli budynek został oddany do używania w części, przychód ustala się proporcjonalnie do udziału powierzchni użytkowej oddanej do używania „w całkowitej powierzchni użytkowej tego budynku” (co potwierdza intencję ustawodawcy opodatkowania wynajmu, dzierżawy, co do zasady całych budynków).

 Kłopoty z ustaleniem podstawy opodatkowania w branży hotelarskiej

W przypadku działalności hotelarskiej jest niezwykle trudne, a często nawet niemożliwe ustalenie podstawy opodatkowania. W opłacie za nocleg znajduje się zwykle również możliwość korzystania z powierzchni publicznych, więc powierzchnie te, jako powierzchnie które nie mogą zostać oddane do użytkowania konkretnemu klientowi nie podlegają opodatkowaniu. Opłata za nocleg, zawiera w sobie także możliwość korzystania  np. z basenu, czy lobby baru. Z drugiej strony podatek, w przypadku oddania w najem części budynku, powinien być obliczony wg. proporcji powierzchni oddanej do użytkowania do ogólnej powierzchni użytkowej budynku. Nie jest możliwe prawidłowe obliczenie proporcji, która każdego dnia jest inna. Jednego dnia zajęty może być 1 pokój, drugiego 50 pokoi, a trzeciego ponownie 1 pokój. Każdy typ pokoju w  większości hoteli ma inną powierzchnię. Pierwszego dnia miesiąca stosunek powierzchni wynajętej do powierzchni niewynajętej nigdy nie będzie stały, ze względu na trwającą wymianę gości.

Konfederacja Lewiatan 

Pobierz raport "28 podatków, danin i opłat wprowadzonych w ostatnich latach"
Apel Rady Przedsiębiorczości w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie
18 stycznia 2023

Apel Rady Przedsiębiorczości w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie

Z niepokojem zapoznaliśmy się z proponowanymi przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii zmianami dotyczącymi rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

Kondycja branży budowlanej z uwagi na istotne ograniczenie nowych inwestycji stale się pogarsza, a planowane rozwiązania mogą dodatkowo przyczynić się wprost do pogorszenia sytuacji na rynku mieszkaniowym i drastycznego obniżenia dostępności mieszkań dla Polaków – napisała w stanowisku Rada Przedsiębiorczości.

W 2022 roku rozpoczęto budowę ponad 30 proc. mniej mieszkań niż w 2021 r. W tym roku spadek ten ma się dodatkowo zwiększyć o ok. 40 proc. Deweloperzy zapowiadają budowę o połowę mniej lokali niż w 2021 r. Branżę i jej klientów mocno dotknęły panujące czynniki makro – a zwłaszcza brak dostępności kredytów hipotecznych, wysoka inflacja i koszty budowy. Z pewnością obecna sytuacja przełoży się także na poziom zatrudnienia w szeroko rozumianym sektorze budowlanym. Każde nowo wybudowane mieszkanie to jeden etat. Drastycznie spadająca liczba inwestycji może spowodować likwidację nawet 100 tys. miejsc pracy – nie tylko na budowach, ale także u producentów i sprzedawców materiałów budowlanych czy mebli.

Z tej perspektywy bardzo ryzykowne wydają się proponowane przez Pana Ministra rozwiązania dotyczące zwiększenia odległości budynków z 4 do 6 metrów, a dodatkowo zaostrzenie warunków związanych z budową wielkich placów zabaw, przy obecnie już rygorystycznych warunkach w tym obszarze oraz rekreacji oceniamy jako zbyt daleko idące i degradujące możliwości projektowania. Takie regulacje istotnie zmniejszą możliwość zabudowy działek, a zmniejszenie ich chłonności to prosta recepta na wzrost cen metra kwadratowego mieszkań, a więc droga ku pogłębieniu zastoju podaży mieszkań i sprzedaży. Postulowane rozwiązanie uniemożliwi również zabudowę terenów położonych w strefach śródmiejskich, co tylko pogłębi chaos przestrzenny prowadząc do dalszego rozlewania się polskich miast.  Nowelizacja przepisów dotyczących balkonów w budynkach wielorodzinnych w połączeniu z zapowiadanymi wymogami nasłonecznienia może natomiast oznaczać powrót do budowania znanych z czasów PRL mikrobalkonów lub do całkowitej z nich rezygnacji.

Ogłoszone przez Pana Ministra zmiany, mają też dotyczyć minimalnej powierzchni lokalu użytkowego, która będzie musiała wynosić 25 m2 (tyle ile minimalna powierzchnia mieszkania). Takie podejście będzie oznaczało dla małych usługodawców wyższe koszty. Rozwiązanie to może okazać się też szkodliwe dla rozwoju rynku hotelowego w Polsce, który oferuje tzw. apartamenty hotelowe jako formę lokaty kapitału (condohotele). Zdajemy sobie sprawę, że zapis o minimalnej powierzchni lokalu użytkowego wg resortu miałby być sposobem na wyeliminowanie sytuacji, gdy lokale usługowe są sprzedawane jako mikrokawalerki. Jednak zmiany nie powinny iść w kierunku pozbawiania ludzi jakichkolwiek szans na własne mieszkanie. Nawet te małe. O ile dziś dla młodego człowieka zakup mieszkania 20-30 metrowego jest często poza zasięgiem i praktycznie drogą na księżyc, to poprzez niewłaściwe zmiany może się stać drogą na Marsa. Dlatego warto wprowadzić zmiany ułatwiające ludziom zakup odpowiednio dużego mieszkania.

Panie Ministrze, branży nieruchomości grozi od lat nienotowana zapaść, co będzie miało wymierny skutek w ograniczeniu dostępności mieszkań dla Polaków. Jako Rada Przedsiębiorczości apelujemy do Pana Ministra o całościowe podejście do tematu rozwoju budownictwa mieszkaniowego. Fragmentaryczne zmiany w przepisach nie spowodują, że mieszkań będzie więcej i że Polaków nagle będzie na nie stać. Aby uzdrowić sytuację mieszkaniową w Polsce należy w pierwszym rzędzie zreformować planowanie przestrzenne, uwolnić grunty pod zabudowę, skrócić procedury powstawania planów przestrzennych oraz wprowadzić rozwiązania ułatwiające młodym ludziom zakup pierwszego mieszkania.

Radę Przedsiębiorczości tworzą: ABSL, Business Centre Club, Federacja Przedsiębiorców Polskich, Konfederacja Lewiatan, Krajowa Izba Gospodarcza, Polska Rada Biznesu, Pracodawcy RP, Związek Banków Polskich, Związek Rzemiosła Polskiego.

Apel Rady Przedsiębiorczości do ministra Waldemara Budy 18012023

Konfederacja Lewiatan

 

 

Raport Lewiatana. Bezemisyjne budynki przyspieszą rozwój branży budowlanej
06 lipca 2022

Raport Lewiatana. Bezemisyjne budynki przyspieszą rozwój branży budowlanej

Dostosowanie budynków do standardu bezemisyjnego wymagać będzie przeprowadzenia około 7,5 mln termomodernizacji, wymiany ok. 6,9 mln źródeł ciepła na urządzenia i instalacje bezemisyjne, takie jak pompy ciepła, czy elektryczne grzejniki i maty grzewcze. Realizacja tych inwestycji pochłonie 1,54 bln zł do 2050 roku, ale przyczyni się do powstania tysięcy miejsc pracy – czytamy w raporcie „ Efektywność energetyczna budynków – szanse i wyzwania dla polskich firm”, który przygotowała Konfederacja Lewiatan.

– Unia Europejska chce, aby wszystkie budynki w Europie były bezemisyjne do 2050 roku. Osiągnięcie tego celu jest wyzwaniem, przed którym stoi branża budowlana.  Renowacja budynków wymagać będzie  mobilizacji wielu interesariuszy: producentów materiałów budowalnych, firm wykonawczych, audytorów energetycznych, instytucji finansowych, a także właścicieli budynków, którzy będą odpowiedzialni za inicjowanie i realizowanie robót budowalnych. Dzięki termomodernizacji powstaną tysiące nowych miejsc pracy, przyspieszy rozwój technologiczny i innowacyjny branży – mówi Roksana Kozłowska, koordynatorka Rady ds. Zielonej Transformacji w Konfederacji Lewiatan.

Przedsiębiorstwa produkcyjne muszą być gotowe na zwiększone zapotrzebowanie na materiały budowlane, produkcję efektywnych urządzeń i instalacji wykorzystywanych w budynkach. Ogromne znaczenie w transformacji budynków odegra również energetyka zawodowa. Wiele wskazuje na to, że wytwarzanie energii elektrycznej zmierzać będzie ku energetyce obywatelskiej, tworzeniu lokalnych społeczności i wysp energetycznych, które powinny być wspierane i uzupełniane przez elektrownie.

– Unowocześnione budynki mają zachować swoją funkcjonalność i wysoki komfort użytkowania. Ważne będzie wykorzystanie w nich odnawialnych źródeł energii, zdrowych i ekologicznych materiałów oraz zapewnienie dostępu do udogodnień, jak np. parkingi dla rowerów czy możliwość ładowania samochodów elektrycznych. Oczekuje się, aby budynki były inteligentne i zdekarbonizowane, a także zdolne do współpracy z infrastrukturą energetyczną – przekonuje Piotr Krysik, specjalista ds. efektywności energetycznej i OZE, Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

Kapitałochłonność przedsięwzięć renowacyjnych budynków przekracza często zdolności finansowe wielu firm zainteresowanych termomodernizacją. Stwarza to szansę na zaangażowanie banków w finansowanie tego typu inwestycji, które z uwagi na możliwość spłaty kapitału osiąganymi oszczędnościami energii są przedsięwzięciami o niskim ryzyku inwestycyjnym.

Konfederacja Lewiatan

Pobierz raport "Efektywność energetyczna budynków - szanse i wyzwania dla polskich firm"