Firmy obawiają się wzrostu cen energii i paliw [+MP3]
20 października 2023

Firmy obawiają się wzrostu cen energii i paliw [+MP3]

W październiku br. w większości branż gospodarki wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury kształtuje się na poziomie nieco niższym lub zbliżonym do prezentowanego we wrześniu 2023 roku – podał GUS.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Nastroje wśród przedsiębiorców pozostają w zasadzie bez zmian. Nadal mamy zdecydowaną przewagę pesymistów nad optymistami. Jedyną branżą z odwrotną tendencją i to od wielu miesięcy jest informacja i komunikacja. Jednak najbardziej interesujące są branże, które mają największy wkład w nasz Produkt Krajowy Brutto. Tu sytuacja jest zła lub bardzo zła. O ile jeszcze kilka miesięcy temu mogliśmy mówić o widocznej tendencji, że przedsiębiorcy lepiej patrzyli w przyszłość, tak teraz nie ma wyraźnego kierunku w jakim zmierzają nastroje. Część branż zaczęła gorzej postrzegać rzeczywistość, a dla części przyszłość jawi się w czarniejszych barwach. Listopadowe wyniki mogą jednak przynieść przetasowanie w zestawieniu, a wpływ na to mogą mieć wyniki wyborów.

Dodatkowe pytania zadane przedsiębiorcom ujawniają głębsze przyczyny złych nastrojów. Przede wszystkim nadal obawiamy się wzrostu cen, wolniejszego ale nadal wzrostu. To też zdaje się potwierdzać wczorajszy odczyt inflacji producenckiej, która zanotowała wzrost, po wcześniejszych miesiącach deflacji.

Zebrane dodatkowe dane pokazują również co najbardziej „boli” przedsiębiorców. Zdecydowanie na pierwszym miejscu wybijają się koszty energii i paliw. Wraz ze zbliżającym się sezonem grzewczym mogą jeszcze bardziej wzrosnąć. Nie bez znaczenia są również coraz wyższe koszty pracy, „wsparte” dwukrotnym wzrostem wynagrodzenia minimalnego.

Konfederacja Lewiatan

 

Niższa inflacja poprawia nastroje konsumenckie [+MP3]
18 października 2023

Niższa inflacja poprawia nastroje konsumenckie [+MP3]

W październiku br. odnotowano poprawę zarówno obecnych, jak i przyszłych nastrojów konsumenckich w stosunku do poprzedniego miesiąca – podał GUS.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Inflacja nadal pozostaje wyznacznikiem nastrojów. Wraz z jej spadkiem do jednocyfrowego poziomu poprawiają się nastroje obywateli. Widoczne jest to w danych cząstkowych, gdzie wskaźnik odpowiadający za wysokość cen jest na poziomie sprzed ponad 2 lat. Lepiej postrzegamy również obecną, jak i przyszłą sytuację gospodarstwa domowego. Przychylniej oceniamy również sytuację kraju. bieżący wskaźnik ufności konsumenckiej w październiku notuje najwyższy wynik od blisko 2 lat: -17,9 pkt.  Wartość ujemna nadal wskazuje na większą przewagę pesymistów nad optymistami.

Nie widać jednak wielkiej zmiany, czy nadziei na poprawę konsumpcji Polek i Polaków. Wskaźniki odpowiadające za dokonywanie ważnych zakupów teraz i w przyszłości nadal pozostają na bardzo niskim poziomie i ciężko się tam dopatrzeć oznak jakiejkolwiek poprawy.

W ogólnym rozrachunku nasi rodacy z większym optymizmem patrzą w przyszłość niż oceniają teraźniejszość. Ten wynik może jednak zaburzyć nadchodzący wielkimi krokami sezon grzewczy i kolejne napięcia na rynku węgla.

Konfederacja Lewiatan

 

Pesymizm utrwala się w gospodarce
22 września 2023

Pesymizm utrwala się w gospodarce

We wrześniu br. we wszystkich obszarach gospodarki wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury kształtuje się na poziomie niższym lub zbliżonym do prezentowanego w sierpniu br. – podał GUS.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Wrzesień przyniósł ogólne pogorszenie nastrojów w firmach. To efekt tego co dzieje się od kilku miesięcy z konsumpcją, produkcją oraz handlem zagranicznym. Wrześniowe odczyty są po prostu dowodem na to, że nie ma większych nadziei na rozruszanie gospodarki pod koniec roku.

O ile w mijających miesiącach koniunktura powoli, ale jednak się poprawiała, tak wrzesień przyniósł spadek w większości branż. Ciepły wrzesień utrzymał poprawę nastrojów w gastronomi i hotelarstwie, ale już przyszłość w tej branży nie jawi się w jasnych barwach. Wskaźniki prognostyczne wskazują na znaczną przewagę pesymistów nad optymistami.

Główny motor napędowy naszej gospodarki – przemysł również nie patrzy w przyszłość optymistycznie, bieżące wydarzenia też ocenia podobnie. Identyczna tendencja panuje wśród budownictwa.

Pogłębiona ankieta GUS daje również potwierdzenie, że na rynku pracy raczej nic złego do końca roku się nie wydarzy. Większość firm przewiduje, że utrzyma obecny poziom zatrudnienia. Niewielki odsetek rozważa jego zwiększenie. Przedsiębiorcy odczuwają presję płacową, choć nie dają jednoznacznej odpowiedzi w jaki sposób sobie z nią będą radzić. To może być sygnał potwierdzający, że  pogorszenie koniunktury może wpłynąć na realną utratę wartości wynagrodzenia  pracowników.

Konfederacja Lewiatan

 

Nastroje konsumenckie trochę lepsze [+MP3]
24 sierpnia 2023

Nastroje konsumenckie trochę lepsze [+MP3]

W sierpniu br. odnotowano poprawę zarówno obecnych, jak i przyszłych nastrojów konsumenckich w stosunku do poprzedniego miesiąca – podał GUS.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Spadająca inflacja oraz okres urlopowy nadal pozytywnie wpływają na nasze nastroje konsumenckie. Bieżący wskaźnik jest nadal ujemny (przewaga pesymistów) i wynosi w sierpniu -22,3 pkt. Ale to najlepszy wynik od blisko 2 lat. Podobne wyniki odnotowuje istotny z punktu widzenia nastrojów, wskaźnik oczekiwań i ocen inflacji. Tak dobre oceny były ostatnio w listopadzie 2021 r.

Wskaźniki koniunktury odzwierciedlają również to co dzieje się w konsumpcji. Widać wyraźnie, że Polki i Polacy zaczęli dostrzegać możliwość oszczędzania obecnie oraz w przyszłości – wskaźniki odpowiednio na poziomach -25,9 oraz -2,5 pkt. Przy czym w przypadku tego pierwszego wskaźnika odnotowaliśmy drugi, zaraz po bieżącej możliwości dokonywania ważnych zakupów, najwyższy wzrost w ciągu miesiąca. Wskaźniki koniunktury jednak nie pozostawiają wątpliwości, konsumpcja w najbliższych miesiącach pozostanie niska. Jeśli dołożymy do tej układanki kiepskie nastroje w gospodarce można powiedzieć, że 2023 r. nie będzie należał do najlepszych.

Nastroje we wrześniu zapewne ulegną poprawie, prawdopodobnie przez dalej zmniejszającą się inflację, ale również przedwyborcze obniżenie stóp procentowych.

Konfederacja Lewiatan

Przedsiębiorcy wierzą, że będzie lepiej [+MP3]
23 sierpnia 2023

Przedsiębiorcy wierzą, że będzie lepiej [+MP3]

W sierpniu br. w większości działów gospodarki wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury ukształtował się na poziomie zbliżonym do prezentowanego w lipcu br. – podał GUS.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Nastroje w sierpniu br. nie uległy specjalnej poprawie, co oznacza że nadal są minorowe. Najsłabiej sytuację oceniają przedsiębiorcy z przetwórstwa przemysłowego. Mimo wszystko wskaźnik bieżącej oceny w tej branży zarówno w skali roku i miesiąca się poprawił. Jest to prawdopodobnie związane z deflacją jeśli chodzi o ceny producentów. Z drugiej strony ten wskaźnik jest nadal na niskim poziomie ponieważ sytuacja w przetwórstwie przemysłowym nie jest w tym momencie najlepsza. Patrząc na dane o wynagrodzeniach i zatrudnieniu właśnie w tej gałęzi gospodarki można się spodziewać w pierwszej kolejności zaprzestania podwyższania wynagrodzeń.

 

Jedyną gałęzią gospodarki, w której z miesiąca na miesiąc pogorszyła się koniunktura jest handel detaliczny, co wcale nie dziwi patrząc na to jak szybko i jak bardzo spada popyt konsumencki.

Przedsiębiorcy najbliższą przyszłość oceniają lepiej niż bieżącą sytuację. Wydaje się jednak, że przed poważnym wyzwaniem stoi branża zakwaterowanie i gastronomia, dla której kończy się sezon urlopowy i wakacyjny a przedsiębiorcy nadal będą borykali się z podwyższonymi kosztami prowadzenia działalności.

Konfederacja Lewiatan

 

Poprawiają się nastroje w gospodarce
22 czerwca 2023

Poprawiają się nastroje w gospodarce

W czerwcu br. we wszystkich branżach gospodarki wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury ukształtował się na poziomie nieco wyższym lub zbliżonym do prezentowanego przed miesiącem – podał GUS.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Wskaźniki nastrojów we wszystkich branżach gospodarki uległy poprawie. Oznacza to, że nadal rozjeżdżają się twarde dane z gospodarki z nastrojami. Być może jest to wynik tego, że przedsiębiorcy jak i obywateli uwierzyli w pewną stabilność gospodarczą. Może przyzwyczailiśmy się już do otaczającej nas  rzeczywistości, a na horyzoncie nie widać zbliżających się klęsk. Co ciekawe, największą poprawę odnotowały wskaźniki nastrojów wśród pracodawców zajmujących się handlem detalicznym. Wychodzi na to, że zmniejszony popyt konsumpcyjny, vide dzisiejsze odczyty sprzedaży detalicznej, nie wpływają negatywnie na nastroje. Te z kolei mogą ulegać poprawie wraz z poprawą nastrojów wśród obywateli. W końcu handel detaliczny to głównie mikro i małe przedsiębiorstwa, niekiedy jednoosobowe działalności, czyli de facto nastroje obywateli w tym przypadku są kopią nastrojów przedsiębiorców i odwrotnie.

Oczywiście wskaźniki w poszczególnych branżach nadal są dalekie od długoletnich średnich, co więcej są nadal w większości przypadków poniżej granicy 0 pkt.

Słabiej postrzegamy przyszłość niż teraźniejszość. Ten trend się odwrócił w stosunku do ostatnich odczytów. Tu może „grać” element niepewności przedwyborczej i kolejnych populistycznych obietnic, które mogą uderzać w przedsiębiorców.

Konfederacja Lewiatan

 

Trochę więcej optymizmu w gospodarce [+MP3]
21 kwietnia 2023

Trochę więcej optymizmu w gospodarce [+MP3]

W kwietniu br. we wszystkich obszarach gospodarki wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury ukształtował się na poziomie wyższym wobec prezentowanego w marcu br. – podał GUS.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Po wczorajszych danych o nastrojach konsumenckich Polaków, dziś przyszła kolej na koniunkturę w gospodarce. Dokładnie tak jak w przypadku konsumentów wśród przedsiębiorców nastąpiła poprawa ogólnego sentymentu. To oznacza, że twarde dane zaczynają ponownie rozjeżdżać się z tym jak widzą rynek i przyszłość firmy. Poprawa nie oznacza oczywiście entuzjazmu, nadal przeważają w gospodarce pesymiści, ale z miesiąca na miesiąc odsetek negatywnych odpowiedzi w ankiecie maleje. Największe zaskoczenie, choć korelujące z danymi o zatrudnieniu i wynagrodzeniach nastąpiło w zakwaterowaniu i gastronomii. Jeszcze przed miesiącem firmy z tej branży patrzyły w przyszłość negatywnie, teraz wskaźnik prognostyczny jest już dodatni. To efekt zapewne zakończonych świąt i nadchodzącego wielkimi krokami sezonu wypoczynkowego.

Na drugiej stronie skali mamy nadal budownictwo. Firmy z tego sektora niezmiennie od kilku miesięcy negatywnie oceniają bieżące wydarzenia oraz przyszłość. W kwietniu jednak budownictwo zaczyna doganiać przemysł. Innymi słowy wskaźniki w przemyśle poprawiają się wolniej niż w budownictwie.

Ogólna poprawa nastrojów od początku tego roku, może być także efektem pomocy przedsiębiorcom w zmaganiach z cenami energii. Według badania Lewiatana zamrożenie cen energii to w oczach mikro i małych firm najskuteczniejszy mechanizm obronny przed kryzysem energetycznym.

Konfederacja Lewiatan

Lepsze nastroje konsumentów
20 kwietnia 2023

Lepsze nastroje konsumentów

W kwietniu br. odnotowano poprawę zarówno obecnych, jak i przyszłych nastrojów konsumenckich w stosunku do poprzedniego miesiąca – podał GUS.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Nastroje nadal się poprawiają. W kwietniu bieżący wskaźnik ufności konsumenckiej poprawił się o 3,4 pkt. proc. w stosunku do marca. Konsumenci zdecydowanie nadal gorzej oceniają bieżącą sytuację niż przyszłość. Pierwszy raz od lutego 2022 r. wskaźnik wyprzedzający spadł poniżej -20 pkt.

Kolejny miesiąc z rzędu Polki i Polacy oczekują coraz niższej inflacji. Wskaźnik spadł poniżej 20 pkt i jest to wartość najniższa od maja 2018 r. To ciekawe, bo dane makroekonomiczne nie wskazują, żeby inflacja miała się znacząco obniżyć  w najbliższym czasie.

Po drugiej stronie mamy z kolei spadek wartości wskaźników mówiących o możliwościach oszczędzania. Zarówno tych bieżących i przyszłych. Chociaż widać korelację między wskaźnikiem oczekiwanej inflacji a oszczędzaniem. Znacznie lepiej Polki i Polacy oceniają możliwość oszczędzania w przyszłości niż obecnie.

Konkludując wydaje się, że ponownie wyniki miękkich badań zaczynają się rozjeżdżać z rzeczywistymi danymi. Szczególnie te dotyczące przyszłej sytuacji zarówno samego gospodarstwa domowego jak i gospodarki. Być może ta poprawa nastrojów jest wynikiem nadchodzącej wiosny i tym samym końca sezonu grzewczego, co z kolei oznacza koniec jednego z głównych problemów ostatnich miesięcy, tj. cen nośników energii.

Konfederacja Lewiatan

Trochę lepsze nastroje przedsiębiorców, ale nadal przeważają pesymiści
22 marca 2023

Trochę lepsze nastroje przedsiębiorców, ale nadal przeważają pesymiści

W marcu br. wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury kształtuje się na poziomie wyższym lub zbliżonym do prezentowanego w lutym br. Wskaźnik ten we wszystkich obszarach znajduje się jednak poniżej średniej długookresowej - podał GUS.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Doświadczamy bardzo ciekawego zjawiska w odniesieniu do nastrojów polskich przedsiębiorców. Do niedawna nastroje były bardzo minorowe, a twarde dane pokazywały wzrosty w różnych branżach. Teraz nastroje wśród przedsiębiorców poprawiają się i to w większości branż, a twarde dane pokazują spadki. To prawdopodobnie oczekiwanie niższej inflacji poprawia nasze nastroje. Dotychczas inflacja była jedną z głównych przyczyn największych zmartwień pracodawców. Nie zmienia to jednak faktu, że w gospodarce nadal przeważają w większości pesymiści.

Niezmiennie najsłabsze nastroje dominują w budownictwie. To oczywiście konsekwencja wysokich stóp procentowych, zatrzymania inwestycji oraz spadku popytu na kredyty. Budownictwo będzie przez najbliższe miesiące pod największą presją, ponieważ nie zapowiada się, żeby koniunktura w tej branży się odwróciła.

Poprawiły się również nastroje Polek i Polaków. Nadal jednak bardzo źle  postrzegamy to, co się wydarzyło w gospodarce przez ostatnie 12 miesięcy, ale też wyraźnie lepiej patrzymy w przyszłość. Analogiczna sytuacja ma miejsce gdy podsumowujemy sytuację własnego gospodarstwa domowego.

Nadal wyraźnie lepiej  oceniamy  nasze oczekiwania co do wysokości przyszłej inflacji. To już drugi miesiąc z rzędu, kiedy prognozy Polek i Polaków dotyczące przyszłej inflacji są na relatywnie niskim poziomie. To dobry sygnał. Dalszą poprawę nastrojów przyniesie nam zapewne marzec, choć  pewną niewiadomą jest rekordowy odczyt inflacji w lutym.

Konfederacja Lewiatan

Przedsiębiorcy trochę lepiej oceniają przyszłość
22 lutego 2023

Przedsiębiorcy trochę lepiej oceniają przyszłość

W lutym br. wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury był nieco wyższy lub zbliżony do prezentowanego w styczniu. We wszystkich obszarach znajduje się jednak poniżej średniej długookresowej - podał GUS.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Nastroje przedsiębiorców uległy nieznacznej poprawie. Trzeba pamiętać jednak, że nadal jesteśmy z wynikami dużo poniżej średniej długookresowej i nadal przeważają pesymiści. Największa poprawa dotyczy przyszłości. To w gastronomii i zakwaterowaniu oraz w budownictwie odnotowujemy największy wzrost oczekiwań, że będzie lepiej. Trzeba jednak uczciwie powiedzieć, że to właśnie w tych branżach wskaźniki koniunktury są najniższe, czyli z poziomu bardzo, bardzo źle przesunęliśmy się na poziom bardzo źle.

Być może znaczną poprawę nastrojów przyniesie kwiecień. To właśnie wtedy powinniśmy już być po ogłoszeniu danych o inflacji za styczeń, luty i wstępnych za marzec. Dla przypomnienia to inflacja stanowi główny powód tak słabych nastrojów. Jej poprawa – zmniejszenie tempa wzrostu cen – może zatem przynieść pewny oddech przedsiębiorcom.

Jednocześnie wraz z poprawą nastrojów w firmach luty przyniósł poprawę sytuacji osobistej Polek i Polaków. Podobnie jednak jak w przypadku przedsiębiorców nie ma wielkich powodów do optymizmu. Bieżący wskaźnik koniunktury (-36,0) jest na prawie takim samym poziomie jak w najgłębszej pandemii (-36,4). Jedna rzecz może cieszyć. Oczekiwania inflacyjne Polek i Polaków są najniższe od maja 2018 r. To dobry sygnał co do wysokości przyszłej inflacji, jak i dla RPP.

Konfederacja Lewiatan