Przedsiębiorcy wierzą, że będzie lepiej [+MP3]
23 sierpnia 2023

Przedsiębiorcy wierzą, że będzie lepiej [+MP3]

W sierpniu br. w większości działów gospodarki wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury ukształtował się na poziomie zbliżonym do prezentowanego w lipcu br. – podał GUS.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Nastroje w sierpniu br. nie uległy specjalnej poprawie, co oznacza że nadal są minorowe. Najsłabiej sytuację oceniają przedsiębiorcy z przetwórstwa przemysłowego. Mimo wszystko wskaźnik bieżącej oceny w tej branży zarówno w skali roku i miesiąca się poprawił. Jest to prawdopodobnie związane z deflacją jeśli chodzi o ceny producentów. Z drugiej strony ten wskaźnik jest nadal na niskim poziomie ponieważ sytuacja w przetwórstwie przemysłowym nie jest w tym momencie najlepsza. Patrząc na dane o wynagrodzeniach i zatrudnieniu właśnie w tej gałęzi gospodarki można się spodziewać w pierwszej kolejności zaprzestania podwyższania wynagrodzeń.

 

Jedyną gałęzią gospodarki, w której z miesiąca na miesiąc pogorszyła się koniunktura jest handel detaliczny, co wcale nie dziwi patrząc na to jak szybko i jak bardzo spada popyt konsumencki.

Przedsiębiorcy najbliższą przyszłość oceniają lepiej niż bieżącą sytuację. Wydaje się jednak, że przed poważnym wyzwaniem stoi branża zakwaterowanie i gastronomia, dla której kończy się sezon urlopowy i wakacyjny a przedsiębiorcy nadal będą borykali się z podwyższonymi kosztami prowadzenia działalności.

Konfederacja Lewiatan

 

Poprawiają się nastroje w gospodarce
22 czerwca 2023

Poprawiają się nastroje w gospodarce

W czerwcu br. we wszystkich branżach gospodarki wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury ukształtował się na poziomie nieco wyższym lub zbliżonym do prezentowanego przed miesiącem – podał GUS.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Wskaźniki nastrojów we wszystkich branżach gospodarki uległy poprawie. Oznacza to, że nadal rozjeżdżają się twarde dane z gospodarki z nastrojami. Być może jest to wynik tego, że przedsiębiorcy jak i obywateli uwierzyli w pewną stabilność gospodarczą. Może przyzwyczailiśmy się już do otaczającej nas  rzeczywistości, a na horyzoncie nie widać zbliżających się klęsk. Co ciekawe, największą poprawę odnotowały wskaźniki nastrojów wśród pracodawców zajmujących się handlem detalicznym. Wychodzi na to, że zmniejszony popyt konsumpcyjny, vide dzisiejsze odczyty sprzedaży detalicznej, nie wpływają negatywnie na nastroje. Te z kolei mogą ulegać poprawie wraz z poprawą nastrojów wśród obywateli. W końcu handel detaliczny to głównie mikro i małe przedsiębiorstwa, niekiedy jednoosobowe działalności, czyli de facto nastroje obywateli w tym przypadku są kopią nastrojów przedsiębiorców i odwrotnie.

Oczywiście wskaźniki w poszczególnych branżach nadal są dalekie od długoletnich średnich, co więcej są nadal w większości przypadków poniżej granicy 0 pkt.

Słabiej postrzegamy przyszłość niż teraźniejszość. Ten trend się odwrócił w stosunku do ostatnich odczytów. Tu może „grać” element niepewności przedwyborczej i kolejnych populistycznych obietnic, które mogą uderzać w przedsiębiorców.

Konfederacja Lewiatan

 

Trochę więcej optymizmu w gospodarce [+MP3]
21 kwietnia 2023

Trochę więcej optymizmu w gospodarce [+MP3]

W kwietniu br. we wszystkich obszarach gospodarki wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury ukształtował się na poziomie wyższym wobec prezentowanego w marcu br. – podał GUS.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Po wczorajszych danych o nastrojach konsumenckich Polaków, dziś przyszła kolej na koniunkturę w gospodarce. Dokładnie tak jak w przypadku konsumentów wśród przedsiębiorców nastąpiła poprawa ogólnego sentymentu. To oznacza, że twarde dane zaczynają ponownie rozjeżdżać się z tym jak widzą rynek i przyszłość firmy. Poprawa nie oznacza oczywiście entuzjazmu, nadal przeważają w gospodarce pesymiści, ale z miesiąca na miesiąc odsetek negatywnych odpowiedzi w ankiecie maleje. Największe zaskoczenie, choć korelujące z danymi o zatrudnieniu i wynagrodzeniach nastąpiło w zakwaterowaniu i gastronomii. Jeszcze przed miesiącem firmy z tej branży patrzyły w przyszłość negatywnie, teraz wskaźnik prognostyczny jest już dodatni. To efekt zapewne zakończonych świąt i nadchodzącego wielkimi krokami sezonu wypoczynkowego.

Na drugiej stronie skali mamy nadal budownictwo. Firmy z tego sektora niezmiennie od kilku miesięcy negatywnie oceniają bieżące wydarzenia oraz przyszłość. W kwietniu jednak budownictwo zaczyna doganiać przemysł. Innymi słowy wskaźniki w przemyśle poprawiają się wolniej niż w budownictwie.

Ogólna poprawa nastrojów od początku tego roku, może być także efektem pomocy przedsiębiorcom w zmaganiach z cenami energii. Według badania Lewiatana zamrożenie cen energii to w oczach mikro i małych firm najskuteczniejszy mechanizm obronny przed kryzysem energetycznym.

Konfederacja Lewiatan

Lepsze nastroje konsumentów
20 kwietnia 2023

Lepsze nastroje konsumentów

W kwietniu br. odnotowano poprawę zarówno obecnych, jak i przyszłych nastrojów konsumenckich w stosunku do poprzedniego miesiąca – podał GUS.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Nastroje nadal się poprawiają. W kwietniu bieżący wskaźnik ufności konsumenckiej poprawił się o 3,4 pkt. proc. w stosunku do marca. Konsumenci zdecydowanie nadal gorzej oceniają bieżącą sytuację niż przyszłość. Pierwszy raz od lutego 2022 r. wskaźnik wyprzedzający spadł poniżej -20 pkt.

Kolejny miesiąc z rzędu Polki i Polacy oczekują coraz niższej inflacji. Wskaźnik spadł poniżej 20 pkt i jest to wartość najniższa od maja 2018 r. To ciekawe, bo dane makroekonomiczne nie wskazują, żeby inflacja miała się znacząco obniżyć  w najbliższym czasie.

Po drugiej stronie mamy z kolei spadek wartości wskaźników mówiących o możliwościach oszczędzania. Zarówno tych bieżących i przyszłych. Chociaż widać korelację między wskaźnikiem oczekiwanej inflacji a oszczędzaniem. Znacznie lepiej Polki i Polacy oceniają możliwość oszczędzania w przyszłości niż obecnie.

Konkludując wydaje się, że ponownie wyniki miękkich badań zaczynają się rozjeżdżać z rzeczywistymi danymi. Szczególnie te dotyczące przyszłej sytuacji zarówno samego gospodarstwa domowego jak i gospodarki. Być może ta poprawa nastrojów jest wynikiem nadchodzącej wiosny i tym samym końca sezonu grzewczego, co z kolei oznacza koniec jednego z głównych problemów ostatnich miesięcy, tj. cen nośników energii.

Konfederacja Lewiatan

Trochę lepsze nastroje przedsiębiorców, ale nadal przeważają pesymiści
22 marca 2023

Trochę lepsze nastroje przedsiębiorców, ale nadal przeważają pesymiści

W marcu br. wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury kształtuje się na poziomie wyższym lub zbliżonym do prezentowanego w lutym br. Wskaźnik ten we wszystkich obszarach znajduje się jednak poniżej średniej długookresowej - podał GUS.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Doświadczamy bardzo ciekawego zjawiska w odniesieniu do nastrojów polskich przedsiębiorców. Do niedawna nastroje były bardzo minorowe, a twarde dane pokazywały wzrosty w różnych branżach. Teraz nastroje wśród przedsiębiorców poprawiają się i to w większości branż, a twarde dane pokazują spadki. To prawdopodobnie oczekiwanie niższej inflacji poprawia nasze nastroje. Dotychczas inflacja była jedną z głównych przyczyn największych zmartwień pracodawców. Nie zmienia to jednak faktu, że w gospodarce nadal przeważają w większości pesymiści.

Niezmiennie najsłabsze nastroje dominują w budownictwie. To oczywiście konsekwencja wysokich stóp procentowych, zatrzymania inwestycji oraz spadku popytu na kredyty. Budownictwo będzie przez najbliższe miesiące pod największą presją, ponieważ nie zapowiada się, żeby koniunktura w tej branży się odwróciła.

Poprawiły się również nastroje Polek i Polaków. Nadal jednak bardzo źle  postrzegamy to, co się wydarzyło w gospodarce przez ostatnie 12 miesięcy, ale też wyraźnie lepiej patrzymy w przyszłość. Analogiczna sytuacja ma miejsce gdy podsumowujemy sytuację własnego gospodarstwa domowego.

Nadal wyraźnie lepiej  oceniamy  nasze oczekiwania co do wysokości przyszłej inflacji. To już drugi miesiąc z rzędu, kiedy prognozy Polek i Polaków dotyczące przyszłej inflacji są na relatywnie niskim poziomie. To dobry sygnał. Dalszą poprawę nastrojów przyniesie nam zapewne marzec, choć  pewną niewiadomą jest rekordowy odczyt inflacji w lutym.

Konfederacja Lewiatan

Przedsiębiorcy trochę lepiej oceniają przyszłość
22 lutego 2023

Przedsiębiorcy trochę lepiej oceniają przyszłość

W lutym br. wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury był nieco wyższy lub zbliżony do prezentowanego w styczniu. We wszystkich obszarach znajduje się jednak poniżej średniej długookresowej - podał GUS.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Nastroje przedsiębiorców uległy nieznacznej poprawie. Trzeba pamiętać jednak, że nadal jesteśmy z wynikami dużo poniżej średniej długookresowej i nadal przeważają pesymiści. Największa poprawa dotyczy przyszłości. To w gastronomii i zakwaterowaniu oraz w budownictwie odnotowujemy największy wzrost oczekiwań, że będzie lepiej. Trzeba jednak uczciwie powiedzieć, że to właśnie w tych branżach wskaźniki koniunktury są najniższe, czyli z poziomu bardzo, bardzo źle przesunęliśmy się na poziom bardzo źle.

Być może znaczną poprawę nastrojów przyniesie kwiecień. To właśnie wtedy powinniśmy już być po ogłoszeniu danych o inflacji za styczeń, luty i wstępnych za marzec. Dla przypomnienia to inflacja stanowi główny powód tak słabych nastrojów. Jej poprawa – zmniejszenie tempa wzrostu cen – może zatem przynieść pewny oddech przedsiębiorcom.

Jednocześnie wraz z poprawą nastrojów w firmach luty przyniósł poprawę sytuacji osobistej Polek i Polaków. Podobnie jednak jak w przypadku przedsiębiorców nie ma wielkich powodów do optymizmu. Bieżący wskaźnik koniunktury (-36,0) jest na prawie takim samym poziomie jak w najgłębszej pandemii (-36,4). Jedna rzecz może cieszyć. Oczekiwania inflacyjne Polek i Polaków są najniższe od maja 2018 r. To dobry sygnał co do wysokości przyszłej inflacji, jak i dla RPP.

Konfederacja Lewiatan

Firmy źle oceniają przyszłość
20 stycznia 2023

Firmy źle oceniają przyszłość

W styczniu br. w większości obszarów gospodarki wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury ukształtował się na poziomie wyższym od tego w grudniu 2022 roku - podał GUS.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Można śmiało pokusić się o stwierdzenie, że koniunktura w gospodarce i jej poszczególnych działach zachowuje się zgodnie z trendami jakie zauważamy w  zatrudnieniu i wynagrodzeniach. Branże, które relatywnie lepiej oceniają obecną sytuację to te, w których nadal jest większa potrzeba zatrudniania niż zwalniania pracowników oraz te w których pensje rosną najszybciej. Mowa tu o branżach komunikacyjnej, zakwaterowania i gastronomi czy transporcie i magazynowaniu.

Nie zmienia to jednak ogólnych złych nastrojów. Wszyscy przedsiębiorcy zgodnie oceniają znacznie gorzej przyszłość niż obecną sytuację. Nie bez zaskoczenia najgorsze wyniki odnotowuje budownictwo. Tu przewaga pesymistów nad optymistami jest największa. Branża boryka się ze zmiennymi cenami, swoje trzy grosze dokładają stopy procentowe, które zatrzymują akcje kredytowe. Dodatkowo branża ma problemy ze znalezieniem wykwalifikowanych pracowników. Martwią również słabe wyniki przetwórstwa przemysłowego. Może to zwiastować wejście przemysłu w nowy rok z dynamiką wzrostu nawet sięgającą zera.

Nie ma co liczyć również na poprawę nastrojów przedsiębiorców. Od nowego roku będziemy doświadczać ponownie zwiększonych kosztów pracy (wynagrodzenie minimalne) oraz wyższych kosztów prowadzenia działalności gospodarczej.

Konfederacja Lewiatan

Trochę więcej optymizmu, chociaż nastroje konsumenckie nadal są fatalne
19 stycznia 2023

Trochę więcej optymizmu, chociaż nastroje konsumenckie nadal są fatalne

W styczniu br. odnotowano poprawę zarówno obecnych, jak i przyszłych nastrojów konsumenckich w stosunku do poprzedniego miesiąca - podał GUS.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Nastroje Polek i Polaków uległy poprawie. Lepiej patrzymy w przyszłość i lepiej oceniamy bieżącą sytuację. Trzeba jednak uczciwie powiedzieć, że nadal nastroje są fatalne. Jest gorzej niż w każdym miesiącu najgłębszej pandemii z 2020 r. Jest gorzej niż po wybuchu wojny w Ukrainie. Niecałe 10% respondentów uważa, że sytuacja jego/jej gospodarstwa domowego uległa poprawie w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Ponad 30% uważa, że jest gorsza niż rok wcześniej. Co ciekawe z większym optymizmem niż przed miesiącem patrzymy w przyszłość.

Ta chwilowa poprawa wynika prawdopodobnie z kilku czynników. Przede wszystkim nie sprawdziły się obawy o brak węgla, trzeba też jasno powiedzieć, że pogoda sprzyjała oszczędnościom surowca. Drugą rzeczą był spadek poziomu inflacji, tzw. dezinflacja. Trzecią rzeczą było prawdopodobnie kolejne posiedzenie RPP bez zmiany stóp procentowych.

Niezmiennie od kilku miesięcy piszemy, że ten rok wyborczy będzie bardzo ciekawy pod względem opinii i nastrojów. Będziemy zapewne doświadczać coraz bardziej absurdalnych obietnic ze strony rządzących, tylko po to żeby przed jesiennymi wyborami poprawić te nastroje. Plany rządu będzie jednak psuła dalej inflacja i prawdopodobnie możliwe redukcje zatrudnienia i pogorszenie, choć niewielkie sytuacji na rynku pracy.

Konfederacja Lewiatan

 

Przedsiębiorcy źle oceniają przyszłość
22 grudnia 2022

Przedsiębiorcy źle oceniają przyszłość

W grudniu br. w większości obszarów gospodarki utrzymują się negatywne oceny koniunktury. Wskaźnik ogólnego klimatu znajduje się poniżej średniej długookresowej - podał GUS.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Nastroje w przemyśle bez zmian, co oznacza albo pogorszenie w stosunku do poprzedniego miesiąca albo utrzymanie ocen na tym samym, niskim poziomie. W najbliższym roku powinniśmy raczej przyjąć postawę, że „dobrze to już było”.

Nastroje zaczynają iść w parze z danymi o produkcji przemysłowej i sprzedaży detalicznej. Jedynym wyjątkiem jest gospodarka magazynowa i transport. Ta branża mimo coraz większego popytu na usługi, wzrost wynagrodzeń i zatrudnienia nadal odnotowuje spadek nastrojów.

Zdecydowanie gorzej oceniamy przyszłość. Wysokich spadków oczekuje gastronomia i zakwaterowanie. To zapewne wynik już zmniejszonego popytu na usługi tej branży. Wraz z ubożeniem będziemy rezygnować w pierwszej kolejności z mniej niezbędnych dóbr i usług. Najwięcej pesymistów znajduje się jednak w branży budowlanej, gdzie bieżące jak i przyszłe nastroje są bardzo złe. Budownictwo doświadcza z każdej strony spowolnienia związanego ze wzrostami cen materiałów budowlanych oraz stóp procentowych, a co za tym ze zmniejszonymi możliwościami finansowania inwestycji budowlanych.

Przedsiębiorcy ciągle wskazują inflację jaką największą barierę rozwoju. Niewiele niżej w tym niechlubnym rankingu zajmuje niepewna sytuacja gospodarcza. To może być ważne w kontekście przyszłorocznych wyborów. Jeśli sytuacja się nie poprawi, prawdopodobnie przedsiębiorcy będą głosować przeciw obecnemu rządowi.

Konfederacja Lewiatan

 

Nastroje w gospodarce coraz gorsze
22 września 2022

Nastroje w gospodarce coraz gorsze

We wrześniu br. wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury w większości obszarów gospodarki kształtował się na poziomie zbliżonym lub niższym od prezentowanego w sierpniu – podał GUS.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

We wrześniu bieżący wskaźnik koniunktury w przemyśle ponownie spadł, tym razem o 3,6 pkt do -18,8 pkt. Tym samym zbliżyliśmy się z oceną koniunktury w gospodarce do sytuacji z jaką mieliśmy do czynienia w czasie drugiego lockdownu z początku 2021 r.  Niewiele lepiej koniunkturę  oceniają przedsiębiorcy działający w gastronomii i zakwaterowaniu (-18,6 pkt), którzy zdecydowanie gorzej spoglądają w przyszłość. To prawdopodobnie spowodowane jest końcem sezonu wakacyjnego oraz zmniejszonym – mimo wszystko – popytem na usługi turystyczne i gastronomiczne, które dostają inflacyjnym rykoszetem.

Przedsiębiorcy reprezentujący każdą z branż są jednomyślni – gorzej to dopiero będzie. Wszystkie branże zdecydowanie negatywnie oceniają przyszłe warunki prowadzenia działalności gospodarczej. Otwarte pozostaje nadal pytanie o to, na ile te złe nastroje są w stanie przełożyć się na realne zmniejszenie produkcji, czy cięcia na rynku pracy. W naszej ocenie do końca roku mimo wszystko będziemy doświadczać pogarszania się nastrojów przy jednoczesnym utrzymywaniu poziomu produkcji czy sprzedaży. Innymi słowy twarde dane nie będą ulegać znaczącemu pogorszeniu.

Firmom nadal ciąży w największym stopniu wzrost cen. Odsetek przedsiębiorstw, które właśnie inflację podają jako powód zaprzestania inwestycji waha się od 59 do 75%, w zależności od branży. Równie często firmy wskazują na niestabilne i nieprzewidywalne prawo. W tym wszystkim nawet wojna w Ukrainie nie wywiera takiego wpływu na działalność przedsiębiorstw, jak to co się dzieje wewnątrz naszej gospodarki.

Konfederacja Lewiatan