Rosną szanse na przyspieszenie konsumpcji
18 kwietnia 2024

Rosną szanse na przyspieszenie konsumpcji

W kwietniu br. odnotowano poprawę obecnych nastrojów konsumenckich przy jednoczesnym pogorszeniu przyszłych - podał GUS.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Bieżące nastroje od początku roku sukcesywnie się poprawiają. Bieżący wskaźnik ufności konsumenckiej mimo, że nadal ma wartość ujemną zbliża się powoli ku granicy oddzielającej przewagę pesymistów nad optymistami. W kwietniu jednak wartość wskaźnika wyniosła -11,5 pkt i była wyższa o 0,8 pkt.

Wyprzedzający wskaźnik ufności konsumenckiej jest niższy niż jego bieżący odpowiednik i w kwietniu wynosi -6,8 pkt. Jest to jednocześnie wynik gorszy niż przed miesiącem, kiedy to wskaźnik znajdował się na poziomie -5,2 pkt.

Na takie zachowanie konsumentów – lepsze nastroje teraz, pogorszenie nastrojów w przyszłości – ma wpływ inflacja. Ostatnie odczyty na poziomie poniżej 2% wyraźnie poprawiły nastroje. Choć nadal zdecydowana większość uważa, że ceny rosną w szalonym tempie. Stąd też oba wskaźniki nie są w stanie przebić granicy 0 pkt.

Poprawę nastrojów przynosi też rzeczywisty wzrost wynagrodzeń. Zaczęliśmy odczuwać, że stać nas na więcej – rośnie wskaźnik dokonywania obecnie ważnych zakupów, jak również wzrasta pozytywna ocena finansów gospodarstwa domowego. Jednocześnie ostatnie dwa lata z inflacją na barkach podniosły świadomość ekonomiczną Polaków i zdaje się, że rozumiemy, że lada moment ceny ponownie zaczną rosnąć w tempie szybszym niż w marcu. To właśnie oczekiwania inflacyjne „wystrzeliły”. Jeszcze w marcu niewiele ponad 7% respondentów badania GUS oczekiwało, że ceny będą rosły szybciej w najbliższych 12 miesiącach. W kwietniu odsetek takich odpowiedzi zwiększył się do blisko 12,5%.

Gdyby nastroje miały być jednym z elementów predykcyjnych na ten rok, to można uznać, że szansa na odbicie konsumpcji się zwiększa. Zarabiamy realnie więcej, czujemy, że możemy oszczędzić więcej, a co za tym idzie zapewne zaczniemy wydawać więcej.

Konfederacja Lewiatan

 

Europejski biznes krytycznie ocenia rok 2023
22 marca 2024

Europejski biznes krytycznie ocenia rok 2023

BusinessEurope opublikowało właśnie swój coroczny raport "Barometr reform". Znajdziemy w nim wyniki przeprowadzonego wśród europejskich przedsiębiorstw badania dotyczącego oceny środowiska biznesowego w Europie. Po raz kolejny nie napawają one optymizmem – większość przedsiębiorców krytycznie ocenia wysiłki UE na rzecz poprawy środowiska inwestycyjnego i zmniejszenia nadmiaru unijnych regulacji.

Celem publikowanego co roku „Barometru reform” BusinessEurope jest analiza globalnej konkurencyjności Europy. Przygotowywana jest ona w oparciu o kluczowe dla biznesu wskaźniki, takie jak kierunki polityki fiskalnej, stan finansów publicznych, jakość środowiska biznesowego, nakłady na innowacyjność czy dostęp do finansowania. Wyniki tegorocznego raportu niestety kolejny rok z rzędu nie napawają optymizmem. Z jakimi problemami boryka się europejski biznes?

Atrakcyjność inwestycyjna Europy nie poprawia się

W zeszłym roku badanie przeprowadzone wśród organizacji członkowskich BusinessEurope wykazało, że około 90% z nich uważa, że środowisko inwestycyjne w UE jest mniej konkurencyjne w stosunku do pozostałych wiodących gospodarek. Tegoroczna analiza pokazuje, że UE nie udało się powstrzymać tego niepokojącego trendu i atrakcyjność Europy nie ulega wciąż poprawie – większość federacji członkowskich ponownie wskazała, że atrakcyjność UE jako miejsca do inwestycji dla globalnych firm utrzymuje się na stałym poziomie lub nawet spadła w ciągu ostatniego roku.

Oceny te znajdują potwierdzenie w przytoczonych w raporcie liczbach, które obrazują słabnącą pozycję Europy. W ostatnich latach UE nie udało się zniwelować długoterminowej luki produktywności w stosunku do Stanów Zjednoczonych, przy czym ogólna produktywność UE w 2022 r. stanowiła jedynie 75% wydajności w USA. Stany Zjednoczone uzyskały również przewagę nad Europą pod względem inwestycji w aktywa niematerialne, na przykład w kapitał ludzki czy badania i rozwój, inwestując 20,2% PKB w 2019 r. w porównaniu z 14,6% PKB w UE. Ogólna liczba projektów BIZ spadła w UE w 2022 r. o 2% w porównaniu ze wzrostem o 45% w Azji i 19% w Ameryce Północnej.

Wyzwania dla europejskiego biznesu

Jak wskazują europejskie przedsiębiorstwa, największymi wyzwaniami w UE pozostają wciąż wysokie ceny energii, deficyt siły roboczej i luka kompetencyjna, a także nadmierne obciążenie regulacyjne.

Większość federacji członkowskich BusinessEurope uważa, że obciążenia administracyjne wzrosły w ciągu ostatniego roku w wyniku wdrożonych przez Komisję Europejską kolejnych ambitnych projektów legislacyjnych. Jak ocenia BE, propozycje w ramach Zielonego Ładu w 2022 r. stanowiły łącznie prawie 2 miliardy euro dodatkowego obciążenia administracyjnego dla unijnych przedsiębiorstw. Inne koszty prowadzenia biznesu również rosną – ceny prądu w I półroczu 2023 r. były o 130% wyższe niż w okresie przed pandemią, w porównaniu do wzrostu cen energii elektrycznej w USA o 22%. Co więcej, 22% unijnych przedsiębiorstw działających w przemyśle wskazało, że niedobory siły roboczej ograniczyły ich zdolność produkcyjną na koniec 2023 r. Warunki prowadzenia biznesu w Europie stają się tym samym coraz trudniejsze.

Priorytety dla nowej Komisji Europejskiej

Przed nami nowy cykl instytucjonalny – w czerwcu odbędą się wybory do Parlamentu Europejskiego, natomiast w listopadzie ukonstytuuje się nowa Komisja Europejska. W tym nowym rozdaniu UE musi skupić się na przywróceniu konkurencyjności Europy. Mamy nadzieję, że raport Letty na temat jednolitego rynku i Draghiego w sprawie konkurencyjności UE, rozpoczną dyskusję na temat konkretnych działań, które realnie wesprą przedsiębiorstwa działające na terenie Europy i zapobiegną dalszemu spadkowi atrakcyjności inwestycyjnej UE.

UE musi skupić się na dalszym rozwoju i integracji jednolitego rynku towarów i usług – zwłaszcza w obszarach takich jak usługi cyfrowe czy finansowe. Liczymy również na to, że Komisja Europejska wywiąże się ze swojego zobowiązania dotyczącego zmniejszenia wymogów w zakresie sprawozdawczości dla przedsiębiorstw o 25%, co będzie stanowiło pierwszy istotny krok w kierunku lepszego stanowienia prawa. Niezwykle potrzebne jest również zadbanie o to, aby Zielony Ład stał się strategią wzrostu i został uzupełniony odpowiednią polityką przemysłową, która wesprze rozwój przedsiębiorstw.

Tylko poprzez wzmocnienie swojej gospodarki i poprawę swojej atrakcyjności jako miejsca do inwestycji UE będzie w stanie osiągnąć w nadchodzących latach swoje cele środowiskowe i społeczne, a także w dalszym ciągu zapewniać pokój, dobrobyt i bezpieczeństwo w coraz bardziej niepewnej sytuacji na świecie.

Z raportem można zapoznać się tutaj.

 


Luana Żak, zastępczyni dyrektorki Przedstawicielstwa Lewiatana w Brukseli

Artykuł dla marcowego wydania Brussels Headlines – newslettera europejskiego Konfederacji Lewiatan

Indeks Lewiatana. Wyniki wyborów poprawiły nastroje przedsiębiorców
06 listopada 2023

Indeks Lewiatana. Wyniki wyborów poprawiły nastroje przedsiębiorców

Wyniki ostatnich wyborów parlamentarnych poprawiły nastroje przedsiębiorców dotyczące prowadzenia firmy w najbliższym czasie, tak w kontekście biznesowym, jak i zmian w prawie. Nastawienie pozytywne ma odpowiednio 62% i 65% firm – wynika z październikowego badania, które na zlecenie Konfederacji Lewiatan przeprowadził CBM Indicator.

Jeszcze w czasie badania przeprowadzonego w lipcu br. tylko 36% przedsiębiorców  miało pozytywne nastawienie w kontekście biznesowym, zaś 59% firm była negatywnie usposobiona. Podobnie wyglądała sytuacja w przypadku nastrojów przedsiębiorców dotyczących prowadzenia firmy w kontekście zmian w prawie. Tylko 26% firm miało pozytywne nastawienie, a 65% przedsiębiorstw obawiało się zmian. Widać więc, że po wyborach nastąpiła zdecydowana poprawa nastrojów.

61% menedżerów zarządzających firmami uważa jednak, że w ostatnich sześciu miesiącach pogorszyły się warunki prowadzenia biznesu. 37% nie widzi znaczącej zmiany, a dla 2% warunki się poprawiły.

Warunki prowadzenia działalności pogorszyły się dla 69% średnich firm, 66% dużych i 58% małych firm. Nie widzi znaczącej zmiany 40% małych firm, 34% dużych oraz 28% średnich. Poprawę obserwuje tylko 3% średnich firm i 2% małych. Żadnej poprawy nie odnotowały firmy duże.

Prowadzenie firmy w kontekście biznesowym

Natomiast nastroje przedsiębiorców dotyczące prowadzenia firmy w najbliższym czasie, w kontekście biznesowym, są zdecydowanie  korzystne – przeważa nastawienie pozytywne nad negatywnym. 62% przedsiębiorców ma pozytywne nastawienie, a 36% jest negatywnie usposobiona, 2% firm nie było w stanie odpowiedzieć na to pytanie. Najbardziej optymistycznie postrzegają rzeczywistość menedżerowie z firm dużych – 74%. W przypadku firm średnich odsetek ten wyniósł 63%, a małych 61%. Tak znaczna poprawa nastrojów w porównaniu do poprzednich fal badania, związana jest z wynikami wyborów do parlamentu.

Prowadzenie biznesu w kontekście zmian w prawie

Jeszcze bardziej korzystne są nastroje przedsiębiorców odnośnie prowadzenia firmy w kontekście zmian w prawie i działań administracji. 65% przedsiębiorstw ma pozytywne nastawienie, w tym 65% średnich i małych oraz 58% dużych.  31% firm obawia się przyszłość (36% dużych, 34% średnich oraz 29% średnich). Na poprawę nastrojów także wpłynęły wyniki ostatnich wyborów.

Cykliczne badanie nastrojów przedsiębiorców „Indeks Biznesu”  przeprowadził w październiku br., na reprezentatywnej próbie przedsiębiorców, CBM Indicator na zlecenie Konfederacji Lewiatan.

Konfederacja Lewiatan

 

 

 

PMI spada, a to dopiero początek
01 sierpnia 2023

PMI spada, a to dopiero początek

W lipcu indeks PMI wyniósł 43,5 pkt., co oznacza spadek w stosunku do czerwca o 1,6 pkt. Jednak ciężki czas dla polskiego przemysłu dopiero przed nami.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

 

Komentarz eksperta ekonomicznego Lewiatana Mariusza Zielonki:

W zasadzie wszystkie składowe wskaźnika są dużo gorsze niż przed miesiącem. Najszybciej od listopada spada produkcja. Zatrudnienie również obniża się już od ponad roku. Potwierdzają to również twarde dane GUS o zatrudnieniu w przetwórstwie przemysłowym. Prawdopodobnie firmy nie zwalniają pracowników, a jedynie nie zatrudniają nowych na miejsce odchodzących. Zmniejszony popyt ze strony Unii (najwyższy spadek zamówień eksportowych od maja 2020, tj. od czasu głębokiej pandemii), ale i krajowy odbija się na niechęci firm do nowych zakupów. Firmy nadal schodzą z zapasów, jakie robiły w czasie wysokiej zmienności cen produktów.

 

W przypadku gdy taki stan będzie się utrzymywał w drugiej połowie roku, polski przemysł czeka poważna korekta wyników. Odbije się to również poważnie na wynikach firm. To też prawdopodobnie zakończy dyskusję wokół tzw. „inflacji chciwości”. Dobra wiadomość jest taka, że ciągle spadają ceny hurtowe, a co za tym idzie, spadnie również inflacja. Ceny sprzedaży spadły w lipcu w najszybszym tempie w historii badania i był to trzeci rekordowy spadek w ujęciu miesięcznym. Ponad 27% respondentów obniżyło swoje ceny w ciągu miesiąca – mówi Mariusz Zielonka.

 

Konfederacja Lewiatan

Trochę więcej optymizmu, chociaż nastroje konsumenckie nadal są fatalne
19 stycznia 2023

Trochę więcej optymizmu, chociaż nastroje konsumenckie nadal są fatalne

W styczniu br. odnotowano poprawę zarówno obecnych, jak i przyszłych nastrojów konsumenckich w stosunku do poprzedniego miesiąca - podał GUS.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Nastroje Polek i Polaków uległy poprawie. Lepiej patrzymy w przyszłość i lepiej oceniamy bieżącą sytuację. Trzeba jednak uczciwie powiedzieć, że nadal nastroje są fatalne. Jest gorzej niż w każdym miesiącu najgłębszej pandemii z 2020 r. Jest gorzej niż po wybuchu wojny w Ukrainie. Niecałe 10% respondentów uważa, że sytuacja jego/jej gospodarstwa domowego uległa poprawie w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Ponad 30% uważa, że jest gorsza niż rok wcześniej. Co ciekawe z większym optymizmem niż przed miesiącem patrzymy w przyszłość.

Ta chwilowa poprawa wynika prawdopodobnie z kilku czynników. Przede wszystkim nie sprawdziły się obawy o brak węgla, trzeba też jasno powiedzieć, że pogoda sprzyjała oszczędnościom surowca. Drugą rzeczą był spadek poziomu inflacji, tzw. dezinflacja. Trzecią rzeczą było prawdopodobnie kolejne posiedzenie RPP bez zmiany stóp procentowych.

Niezmiennie od kilku miesięcy piszemy, że ten rok wyborczy będzie bardzo ciekawy pod względem opinii i nastrojów. Będziemy zapewne doświadczać coraz bardziej absurdalnych obietnic ze strony rządzących, tylko po to żeby przed jesiennymi wyborami poprawić te nastroje. Plany rządu będzie jednak psuła dalej inflacja i prawdopodobnie możliwe redukcje zatrudnienia i pogorszenie, choć niewielkie sytuacji na rynku pracy.

Konfederacja Lewiatan

 

Mała poprawa nastrojów konsumentów. Przyszłość niepewna
24 listopada 2022

Mała poprawa nastrojów konsumentów. Przyszłość niepewna

W listopadzie br. odnotowano poprawę zarówno obecnych, jak i przyszłych nastrojów konsumenckich w stosunku do poprzedniego miesiąca - podał GUS.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Listopad przyniósł poprawę nastrojów konsumentów, niewielką, aczkolwiek wartą odnotowania. Wskaźnik oceny bieżącej sytuacji wzrósł o 1,5 pkt. do nadal ujemnego poziomu -44 pkt. Jest to poziom niższy niż w najgłębszym okresie pandemii. Z niewiele większym optymizmem Polki i Polacy patrzą w przyszłość. Nadal w większości przeważają pesymistyczne oceny, ale sam wskaźnik jest wyżej niż w przypadku bieżącej oceny i w listopadzie wynosi -33,8 pkt.

To co martwi, choć koresponduje z obawami Polaków wyrażanymi w badaniach opinii, to ocena przyszłej sytuacji gospodarczej kraju. Zdecydowana większość – wskaźnik na poziomie – 60,9 pkt., uważa, że gospodarczo zmierzamy w złym kierunku. W tym kontekście bardzo ciekawie zapowiadają się przyszłoroczne wybory. Rządzący będą musieli lada chwila tłumaczyć się z ponad 20% inflacji. Wygaśnie tarcza antyinflacyjna, a zapowiedzi rządu są na tyle mgliste, co do rozwiązań w 2023 roku ograniczających stałe koszty gospodarstw domowych, że nawet TVP na paskach informacyjnych nie wie dokładnie, co ma obecnie napisać.

Konfederacja Lewiatan

 

Nastroje w gospodarce coraz gorsze
22 września 2022

Nastroje w gospodarce coraz gorsze

We wrześniu br. wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury w większości obszarów gospodarki kształtował się na poziomie zbliżonym lub niższym od prezentowanego w sierpniu – podał GUS.

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

We wrześniu bieżący wskaźnik koniunktury w przemyśle ponownie spadł, tym razem o 3,6 pkt do -18,8 pkt. Tym samym zbliżyliśmy się z oceną koniunktury w gospodarce do sytuacji z jaką mieliśmy do czynienia w czasie drugiego lockdownu z początku 2021 r.  Niewiele lepiej koniunkturę  oceniają przedsiębiorcy działający w gastronomii i zakwaterowaniu (-18,6 pkt), którzy zdecydowanie gorzej spoglądają w przyszłość. To prawdopodobnie spowodowane jest końcem sezonu wakacyjnego oraz zmniejszonym – mimo wszystko – popytem na usługi turystyczne i gastronomiczne, które dostają inflacyjnym rykoszetem.

Przedsiębiorcy reprezentujący każdą z branż są jednomyślni – gorzej to dopiero będzie. Wszystkie branże zdecydowanie negatywnie oceniają przyszłe warunki prowadzenia działalności gospodarczej. Otwarte pozostaje nadal pytanie o to, na ile te złe nastroje są w stanie przełożyć się na realne zmniejszenie produkcji, czy cięcia na rynku pracy. W naszej ocenie do końca roku mimo wszystko będziemy doświadczać pogarszania się nastrojów przy jednoczesnym utrzymywaniu poziomu produkcji czy sprzedaży. Innymi słowy twarde dane nie będą ulegać znaczącemu pogorszeniu.

Firmom nadal ciąży w największym stopniu wzrost cen. Odsetek przedsiębiorstw, które właśnie inflację podają jako powód zaprzestania inwestycji waha się od 59 do 75%, w zależności od branży. Równie często firmy wskazują na niestabilne i nieprzewidywalne prawo. W tym wszystkim nawet wojna w Ukrainie nie wywiera takiego wpływu na działalność przedsiębiorstw, jak to co się dzieje wewnątrz naszej gospodarki.

Konfederacja Lewiatan