Biznes w obliczu zmian legislacyjnych tematem Konferencji Środowiskowej
25 września 2024

Biznes w obliczu zmian legislacyjnych tematem Konferencji Środowiskowej

Pod hasłem "Filary cyrkularności" odbyła się Konferencja Środowiskowa Interzero. Tematyka związana była z najnowszymi regulacjami prawnymi, które w najbliższych miesiącach i latach na nowo ukształtują branżę ochrony środowiska.

O zagrożeniach i szansach, jakie niesie za sobą system kaucyjny oraz PPWRW dyskutowano podczas Konferencji Środowiskowej Interzero. W prelekcjach, debatach i spotkaniach wzięli udział eksperci środowiskowi, liderzy branży zrównoważonego rozwoju, GOZ oraz przedstawicieli biznesu.

Konfederacja Lewiatan była patronem honorowym konferencji. Wśród prelegentów był nasz ekspert ds. gospodarki obiegu zamkniętego Piotr Mazurek z Departamentu Energii i Zmian Klimatu.

W panelu dyskusyjnym „PPWR – ile nas to będzie kosztować?” wziął udział razem z Agatą Rudnicką z Forum Odpowiedzialnego Biznesu, Pawłem Lesiakiem z Interzero Polska oraz Filipem Piotrowskim z UNEP/GRID-Warszawa. Podczas dyskusji eksperci rozmawiali na temat szans i zagrożeń, jakie przyniesie horyzontalne rozporządzenie dotyczące opakowań i odpadów opakowaniowych (PPWR).

Przedsiębiorcy potrzebują jednolitego rynku w zakresie przepisów związanych z wprowadzaniem swoich produktów na rynki europejskie, dlatego tak ważne jest, aby nowoprojektowane rozporządzenie doprowadziło do harmonizacji przepisów w tym zakresie. Z drugiej strony dużym problem dla biznesu może być wprowadzenie bardzo rygorystycznych celów w zakresie ponownego użycia opakowań lub wręcz zakazu stosowania niektórych z nich, które nie są wielokrotnego użytku. W naszej ocenie niektóre z tych zakazów – na przykład te dotyczące zakazu stosowania materiałów jak folia stretch czy taśmy bandujące w ramach jednego kraju, o ile nie są wielokrotnego użytku, zostały wprowadzane zbyt pochopnie bez wskazania jakiekolwiek alternatywy – mówi Piotr Mazurek.

Interzero jako organizacja odzysku i lider branży ochrony środowiska chce stwarzać jak najwięcej możliwości do dyskusji o bieżących problemach i przyszłych wyzwaniach, jakie stawia ustawodawca.

Naszym celem jest aktywny udział w kształtowaniu nowej rzeczywistości, która będzie rządzona przez zasady rozszerzonej odpowiedzialności producenta. Dzięki takim wydarzeniom jak Konferencja Środowiskowa Interzero, możemy być motorem debaty, dawać głos najwybitniejszym ekspertom oraz pokazywać skutki nowych legislacji z różnych, nawet dość nieoczywistych perspektyw – mówi Agata Ryś, Członek Zarządu Interzero.

Podczas prelekcji poświęconych rozwiązaniom, usługom i narzędziom, które przenoszą branżę ochrony środowiska w XXI w. oraz wspierają przedsiębiorców w realizacji obowiązków środowiskowych mowa była o bazie danych dla systemu kaucyjnego oraz o tym, jak dane i liczby mogą napędzać zrównoważony rozwój. Uczestnicy mieli także okazję poznać rolę digitalizacji w optymalizacji gospodarki odpadami.

System kaucyjny – szanse i zagrożenia dla gospodarki

Pierwszego dnia Konferencji Środowiskowej Interzero odbyła się dyskusja o szansach i zagrożeniach dla gospodarki płynących ze zbliżającego się startu systemu kaucyjnego. W moderowanej przez dziennikarkę Monikę Richardson debacie udział wzięli przedstawiciele biznesu: Dariusz Lizak, Prezes Krajowej Izby Gospodarczej „Przemysł Rozlewniczy”, Paweł Sosnowski, Pełnomocnik Zarządu ds. Regulacji Środowiskowych z Interzero oraz Joanna Szubielska, Starszy Menadżer ds. Zapewnienia Jakości i BHP | Eurocash S.A. i reprezentanci branży ochrony środowiska: Joanna Leoniewska-Gogola, Deputy Director Sustainability Consulting Central Europe z Deloitte Advisory Sp. z o.o., Sp. K Maria Andrzejewska, Dyrektor Generalna w UNEP/GRID-Warszawa.

Wydarzenia sygnowane logo Interzero zawsze dostarczały ogromu wiedzy i stwarzały okazję do gorących dyskusji w gronie najlepszych ekspertów. W tym kontekście niezmiernie cieszy mnie bardzo wysoka frekwencja i obecność specjalistów z różnych dziedzin, którzy włączają się w dyskusję i dzielą się swoimi przemyśleniami z szerszą publicznością. Jestem też pozytywnie zaskoczony poziomem merytorycznym obu debat – choć mogłoby się wydawać, że o systemie kaucyjnym i PPWR powiedziano już prawie wszystko, to nasi goście udowodnili, że przed branżą środowiskową nadal stoi mnóstwo wyzwań i jeszcze więcej problemów, których rozwiązywanie pochłonie nas w najbliższych latach – mówi Łukasz Czarnowski z Interzero.

Zrównoważony rozwój jako inspiracja dla biznesu i szansa dla środowiska

Do tematyki elektromobilnościi baterii nawiązał w swoim wystąpieniu Przemysław Kuna, Dyrektor Zarządzający w Interzero, który opowiedział o nowym rozporządzeniu bateryjnym, które już „puka do drzwi” państw członkowskich UE.

Konferencja Środowiskowa to coroczne wydarzenie, które od lat gromadzi ekspertów środowiskowych oraz przedstawicieli biznesu. Podczas 2-dniowych prelekcji i wykładów uczestnicy mają okazję poszerzyć wiedzę na temat aktualnych przepisów prawa i ich interpretacji, poznać nowinki z branży środowiskowej oraz nieoczywiste kwestie związane z ekologią i zrównoważonym rozwojem. Konferencja Środowiskowa Interzero to również szansa na nawiązanie nowych kontaktów z przedstawicielami branży oraz na wymianę doświadczeń z uczestnikami wydarzenia.

XI edycja Konferencji Środowiskowej Interzero odbyła się w dniach 18-20 września w sopockim hotelu Sheraton.

System kaucyjny na opakowania po napojach jedyną szansą realizacji poziomów zbiórki
11 marca 2024

System kaucyjny na opakowania po napojach jedyną szansą realizacji poziomów zbiórki

1 stycznia 2025 roku Polska stanie się kolejnym krajem w Europie, który ma szanse na uruchomienie systemu kaucyjnego na niektóre opakowania po napojach.

Zgodnie z ustawą z 13 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi systemem tym objęte będą:

  • jednorazowe butelki z tworzyw sztucznych o pojemności do 3 l
  • szklane butelki wielokrotnego użytku do 1,5 l
  • metalowe puszki o pojemności do 1 l.

Cel: poprawa selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych

Kaucja pobierana będzie we wszystkich jednostkach handlowych, w których będą sprzedawane napoje w takich opakowaniach, niezależnie od ich powierzchni. Natomiast zwrot kaucji wraz z pustym opakowaniem będzie obowiązkowy w jednostkach handlowych o powierzchni powyżej 200 m2. Mniejsze punkty będą mogły dołączyć do systemu dobrowolnie.

Najważniejszym celem wprowadzenia systemu kaucyjnego w naszym kraju jest poprawa selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych. Przypomnijmy, że zgodnie z obowiązującymi przepisami wprowadzający produkty w opakowaniach (producenci, importerzy i właściciele marek) będą zobowiązani do osiągnięcia minimalnych poziomów selektywnej zbiórki opakowań.

Te poziomy to:

  • 77% za 2025 r.
  • 81% za 2026 r.
  • 84% za 2027 r.
  • 87% za 2028 r.
  • 90% za 2029 r. i następne lata.

Prawo przewiduje wielu operatorów systemu

Najważniejszą i budzącą chyba najwięcej emocji cechą naszego ustawodawstwa jest jego wielooperatorowość. Innymi słowy, nasz polski system będzie działał w oparciu o więcej niż jeden podmiot reprezentujący (tzw. operator systemu).

Jednym z nich będzie założona przez Fundację Odzyskaj Środowisko „PolKa”, operator systemu kaucyjnego not for profit S.A. Fundacja od 13 lat działa w branży recyklingu w Polsce, wspierając świadomą edukację ekologiczną. Jak podkreśla Marcel Rakowski, prezes „PolKa”, oferuje sklepom, hurtowniom, producentom, jak i importerom napojów objętych systemem kaucyjnym gotowe rozwiązania niezbędne do szybkiego i sprawnego wdrożenia systemu kaucyjnego.

„PolKa” zajmie się kompleksową organizacją procesów składających się na system kaucyjny (end-to-end solution). Nawiązała współpracę ze znanymi polskimi firmami o zasięgu krajowym i międzynarodowym, które działają w zakresie m.in. logistyki pierwszej i środkowej mili, centrów liczenia czy przetwarzania odpadów opakowaniowych. W ramach powstałego modelu oferuje również finansowanie, instalację oraz serwisowanie maszyn RVM (tzw. zwrotomatów) renomowanych producentów.

Nasza firma działa ponad podziałami, łącząc interesy wszystkich kluczowych uczestników systemu kaucyjnego. „PolKa” zapewni optymalne koszty oraz umożliwi osiągnięcie celów selektywnej zbiórki w 2025 r. Z kolei skuteczna zbiórka zagwarantuje uczestnikom systemu właściwą jakość materiału, a system IT efektywne zarządzanie procesami (w tym rozliczeniami kaucji i materiału). Szeroki asortyment zwrotomatów (maszyn do automatycznej zbiórki) i transparentna sprawozdawczość oraz efektywne raportowanie przyczynią się do efektywności systemu kaucyjnego prowadzonego przez „PolKa” – mówi Marcel Rakowski.

Więcej o działaniach naszej nowej firmy członkowskiej www.polskakaucja.pl.

Projekt rozporządzenia PPWR już na ostatniej prostej
15 grudnia 2023

Projekt rozporządzenia PPWR już na ostatniej prostej

fot. EP

Niebawem rozpoczną się negocjacje trójstronne ws. PPWR, a więc ostatni etap prac nad projektem rozporządzenia dotyczącego opakowań i odpadów opakowaniowych. Zdaniem Lewiatana przepisy te są potrzebne, ale niektóre szczegóły projektu nadal budzą obawy, głównie ze względu na brak oceny skutków i ryzyko negatywnego ich wpływu na środowisko, zdrowie ludzi i bezpieczeństwo żywności.

Pod koniec listopada po gorącej debacie swoje stanowisko w tej sprawie przyjął Parlament Europejski i jest gotowy do rozpoczęcia rozmów z rządami państw na temat ostatecznego kształtu rozporządzenia. W grudniu swoje stanowisko przedstawiła Rada UE – czekamy, więc już tylko na rozpoczęcie negocjacji trójstronnych. 

Parlament Europejski wprowadza zmiany do projektu

Niektóre przepisy zawarte w projekcie rozporządzenia budzą nasze obawy. Głównie chodzi o brak kompleksowej oceny skutków. Doceniamy natomiast pozytywne zmiany przyjęte w stanowisku zaproponowanym przez PE obejmujące m.in. harmonizację przepisów w zakresie oznakowania opakowań, czy wprowadzenie zapisów o uwzględnieniu recyklingu chemicznego podczas opracowania dalszych przepisów dotyczących recyklowalności. Bardzo ważne jest również utrzymanie zmienionego podejścia do wyliczania współczynnika pustej przestrzeni, czy do zawartości recyklatów w opakowaniach, czyli w odniesieniu do średniej masy wszystkich opakowań z udziałem tworzyw sztucznych wprowadzonych na rynek, a nie w odniesieniu do jednostkowego opakowania jak było to zaproponowane w pierwotnym projekcie Komisji.

Bardzo istotne jest również zachowanie spójności pomiędzy projektem rozporządzenia dotyczącego opakowań i odpadów opakowaniowych a przepisami branżowymi oraz pozostałymi realizowanymi i planowanymi inicjatywami. Dodatkowo, konieczne jest wyznaczenie dat obowiązywania przepisów, jak również okresów przejściowych w taki sposób, aby zapewnić europejskim przedsiębiorcom możliwość dostosowania się do ich realizacji. 

Zwiększenie inwestycji

Wiąże się to z koniecznością zwiększonych inwestycji, m.in. w infrastrukturę związaną z gospodarką odpadami i ich recyklingiem, tak  aby przyspieszyć dojście do gospodarki obiegu zamkniętego (realizację celów Zielonego Ładu). Będzie to możliwe przy zrozumieniu roli poszczególnych interesariuszy. Bez wsparcia organów UE i państw  osiągnięcie założonych celów nie będzie możliwe.

Polski biznes popiera urealnienie celów

Przedsiębiorcy zrzeszeni w Konfederacji Lewiatan popierają stanowisko podpisane już przez kilkanaście krajów, w którym proponowane jest m.in. urealnienie obowiązkowych celów w zakresie ponownego użycia opakowań zawartych w artykule 26 przedmiotowego rozporządzenia, poprzez wprowadzenie wyjątków w przypadku, gdy opakowania jednorazowego użytku nadające się do recyklingu wykazują najlepszy ogólny wynik środowiskowy zgodnie z analizą cyklu życia opakowania (LCA – Life Cycle Assessment). Chodzi o to, aby ponowne użycie i recykling były uzupełniającymi się rozwiązaniami służącymi osiągnięciu celu jakim powinno być zapobieganie powstawaniu odpadów i dążenie do gospodarki obiegu zamkniętego, a wybór danej metody nie był z góry ustalony ale poparty badaniami naukowymi. Ponadto, aby zapobiec rozdrobnieniu rynku wewnętrznego UE należy w każdym przypadku unikać ustalania minimalnych celów dotyczących ponownego użycia. Dlatego rekomendujemy, aby nasz rząd również przystąpił do tego porozumienia.

Jako przedsiębiorcy wprowadzający produkty w opakowaniach czujemy odpowiedzialność, jaka ciąży na nas w kontekście rosnącej ilości odpadów opakowaniowych, dlatego bardzo zależy nam na wprowadzeniu nowych zharmonizowanych przepisów formie rozporządzania. Musimy jednak  pamiętać, aby nie wylać dziecka z kąpielą, czyli aby cele zawarte w nowych przepisach były możliwe do wykonania i aby ich głównym zadaniem było zmniejszenie ilości odpadów i dążenie do ponownego wykorzystywanie surowców.

Rozporządzenie zamiast dyrektywy

Rozporządzenie PPWR ma zastąpić obecnie obowiązującą dyrektywę 94/62/WE w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych. Zdaniem Komisji Europejskiej konieczne jest ujednolicenie regulacji za pomocą rozporządzenia ze względu na mnogość przepisów w tym zakresie w poszczególnych państwach, co z kolei powoduje wzrost ilości odpadów opakowaniowych, utrudnienia dla recyklingu i ponownego użycia opakowań.

Głównym celem projektowanych przepisów jest ograniczenie negatywnego wpływu opakowań i odpadów opakowaniowych na środowisko, w tym ograniczenie wytwarzania odpadów opakowaniowych i poprawę ich recyklingu. Mają w tym pomóc zaktualizowane i rozszerzone wymogi w tym zakresie.


Piotr Mazurek, ekspert Lewiatana

Tekst dla grudniowego wydania newslettera Brussels Headlines