Kolejna edycja Indeksu Wiarygodności Ekonomicznej wskazuje, że Polska i Węgry mają wyzwania związane z wiarygodnością ekonomiczną, zwłaszcza w obszarze praworządności, finansów publicznych i stabilności pieniądza. W 2023 roku indeks Polski wyniósł −1,15, lepiej niż rok wcześniej, ale znacznie gorzej niż dwa lata temu. Konfederacja Lewiatan jest jednym z głównych partnerów merytorycznych raportu.
indeks wiarygodności ekonomicznejPolska
Raport został zaprezentowany podczas drugiego dnia kongresu Open Eyes Economy Summit 2024. Objął pięć krajów Europy Środkowej: Polskę, Czechy, Rumunię, Słowację i Węgry, a tegoroczną nowością była analiza Rumunii.
– Priorytetem naszego rządu jest przywracanie praworządności i w bardzo trudnych warunkach budżetowych i gospodarczych powrót na ścieżkę stabilnego rozwoju i konwergencji z najbardziej rozwiniętymi gospodarkami UE. W tej sytuacji rząd realizuje lub zapowiada spełnienie obietnic wyborczych. Odczyty kluczowych wskaźników zastosowanych w tegorocznej edycji Indeksu Wiarygodności Ekonomicznej Polski nie wieszczą przełomu, ale są i powinny być wyznacznikiem dla dalszych działań. Niestety, to ostatni moment, aby upomnieć się o kwestie gospodarcze, które jak wynika z badań Lewiatana są słabo widoczne, nie ma ośrodka koordynacji polityki gospodarczej. Obawiam się, że jeśli rząd natychmiast nie podejmie tego postulatu, kolejne odczyty Indeksu znów nie będą wskazywać przełomu, a większość wskaźników pozostawać będzie w czerwonych barwach. Dziś obok bezpieczeństwa i praworządności priorytetem w polityce rządu musi stać się strategia rozwoju gospodarki – podkreśla prof. Jacek Męcina, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan, jeden ze współautorów raportu.
Autorzy raportu przestrzegają, że najistotniejszym zagrożeniem w perspektywie najbliższych trzech lat będzie w Polsce brak pewności prawa, obejmujący dualizm prawny oraz lekceważenie faktycznej niezależności i niezawisłości sędziowskiej. Istotnym problemem pozostaje także niewydolność systemu sprawiedliwości i przewlekłość postępowań sądowych. Ponadto, wśród czynników o ponadprzeciętnej wadze oraz ponadprzeciętnym prawdopodobieństwie materializacji znalazły się: zniszczona wiarygodność sądownictwa konstytucyjnego oraz niekonstytucyjność Krajowej Rady Sądownictwa.
Kluczowym zagrożeniem dla wiarygodności ekonomicznej Polski w perspektywie najbliższych trzech lat jest też utrzymujący się wysoki deficyt finansów publicznych połączony z ekspansywną polityką fiskalną. Niebezpieczeństwem jest jednocześnie niska przejrzystość i dezintegracja finansów publicznych, w tym niespójność statystyk dotyczących stanu finansów publicznych i ograniczenie roli ustawy budżetowej.
Ocena swobody działalności gospodarczej w Polsce wypada w tegorocznym Indeksie wyraźnie gorzej niż w edycji z 2023 roku.
Pełny raport, opracowany przez czołowych ekonomistów, zawiera rekomendacje mające na celu poprawę wskaźników wiarygodności gospodarczej. „Niska wiarygodność ekonomiczna to niestabilna gospodarka, a jej skutki dotykają każdego z nas – od wyższych cen po ograniczony dostęp do usług publicznych” – przypominają w nim eksperci.
W siedzibie Konfederacji Lewiatan odbyło się spotkanie przedsiębiorców ukraińskich i polskich w ramach współpracy Lewiatana ze Związkiem Ukraińskich Przedsiębiorców SUP.
PolskaprzedsiębiorcyspotkanieUkraina
Tematem spotkania były wyzwania i szanse rozwoju współpracy pomiędzy przedsiębiorcami naszych krajów, możliwości zacieśnienia wzajemnych kontaktów nawet w warunkach trwających jeszcze działań wojennych, a zwłaszcza ich rozwój po ustabilizowaniu się sytuacji w Ukrainie. Rozmawiano też o wielkim wyzwaniu, jakim jest rozpoczęty właśnie proces negocjacji akcesyjnych Ukrainy do UE, a także o praktycznych możliwościach aktywnego udziału takiej organizacji jak SUP w tym procesie.
Przedstawiciele Lewiatana dzielili się niektórymi własnymi doświadczeniami z udziału w negocjacjach Polski z UE sprzed 20-25 lat i wyrazili gotowość wspierania SUP na tej drodze. Byłaby to owocna kontynuacja współpracy z ostatniego 1,5 roku i wspierania ukraińskiej obecności w działaniach podejmowanych na rzecz Ukrainy przez instytucje unijne, tj. Komisję Europejską, Parlament Europejski, Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny czy też największą organizację europejskiego biznesu BusinessEurope, którego Lewiatan jest aktywnym członkiem.
SUP to jedna z największych organizacji przedsiębiorców Ukrainy, powstał w roku 2016, liczy ponad 1200 członków, wyłącznie firm prywatnych. Od jesieni 2023 roku jest członkiem-obserwatorem w BusinessEurope. Na spotkaniu reprezentowała go dyrektor wykonawcza Kateryna Glazkova.
Ze strony Lewiatana w spotkaniu uczestniczyli prezydent Maciej Witucki, dyrektorka generalna Małgorzata Mroczkowska-Horne i Andrzej Rudka, doradca zarządu kierujący zespołem ds. współpracy z Ukrainą.
Wszyscy uczestnicy spotkania zgodzili się z potrzebą kontynuacji takiej współpracy i organizacji kolejnych spotkań biznesowych, w tym zwłaszcza o charakterze branżowym.
Konfederacja Lewiatan
13 maja 2024
Mniej pracowników z Ukrainy będzie zgłaszanych do ZUS
Na koniec kwietnia do ubezpieczenia emerytalno-rentowego zgłoszonych było 1,143 mln cudzoziemców, w tym 763 tys. Ukraińców - wynika z opublikowanych dzisiaj danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
PolskapracaUkrainaUkraińcyZUS
Obywatele Ukrainy pozostają niezmiennie najliczniejszą grupą cudzoziemców legalnie pracujących w Polsce. Niemniej jednak, istotne jest zwrócenie uwagi na zmiany w dynamice ich zgłoszeń do ZUS. Analizując roczne dane dotyczące udziału pracowników z Ukrainy w ogólnej liczbie zatrudnionych cudzoziemców, można zauważyć zahamowanie wzrostu liczby osób zgłoszonych do ZUS.
– W kontekście nowelizacji ukraińskiej ustawy o mobilizacji oraz zawieszenia świadczenia usług konsularnych dla mężczyzn z Ukrainy w wieku od 18 do 60 lat przebywających za granicą, należy spodziewać się ograniczenia wzrostu liczby nowych pracowników z Ukrainy – mówi Nadia Kurtieva, ekspertka Konfederacji Lewiatan.
– Obywatele Ukrainy odgrywają istotną rolę na polskim rynku pracy, wypełniając luki kadrowe w różnych sektorach gospodarki. Dlatego kluczowe jest określenie ich statusu prawnego, szczególnie w kontekście ograniczeń w zakresie uzyskiwania przez mężczyzn dokumentów podróży za granicą – dodaje Nadia Kurtieva.
Najwięcej cudzoziemców zgłoszonych na koniec kwietnia br. do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych w ZUS pochodziło z: Ukrainy – 763 tys., Białorusi – 133 tys., Gruzja- 26 tys., Indii -21 tys. oraz Mołdawii – 14 tys.
Konfederacja Lewiatan, Polsko – Ukraińska Izba Gospodarcza i Związek Ukraińskich Przedsiębiorców z zadowoleniem przyjmują wysiłki rządów Polski i Ukrainy na rzecz odblokowania przejść granicznych między obydwoma krajami i oczekują na szybkie efekty.
apelPolskaprzedsiębiorcy
Przedsiębiorcy apelują o wypracowanie, we współpracy z Komisją Europejską, realnego programu eliminacji głównych przyczyn ekonomicznych prowadzących do tych godnych ubolewania działań. Niezależnie od różnic poglądów i wyzwań w polsko-ukraińskiej współpracy, problemów jakiejkolwiek grupy zawodowej czy społecznej nie da się rozwiązać poprzez blokowanie granic i kluczowych szlaków transportowych.
Pracodawcy przekonują, że w najlepszym interesie strategicznym i bezpieczeństwa obu krajów i całej wspólnoty europejskiej leży zaprzestanie dalszego niszczenia naszych wzajemnych stosunków politycznych, gospodarczych i społecznych, które zostały podniesione do historycznie wysokiego poziomu po rosyjskiej pełnoskalowej inwazji na Ukrainę dwa lata temu. W rzeczywistości to Rosja – kraj agresor – jest jedyną stroną czerpiącą korzyści z takiego rozwoju wydarzeń.
W apelu czytamy także, że jeśli pozwolimy bieżącym wydarzeniom na granicy polsko – ukraińskiej na wymknięcie się spod kontroli, ryzykujemy pogłębieniem problemów i ich rozprzestrzenieniem się na inne obszary, a następnie stopniową utratą wiarygodności we wzajemnych relacjach zdobytej przez ostatnie dwa lata i poważnym zagrożeniem szansy na rozkwit przyszłych relacji pomiędzy naszymi krajami. Nie mamy wątpliwości, że ani obecne, ani przyszłe pokolenia polskich i ukraińskich przedsiębiorców, a także zdecydowana większość naszych społeczeństw nigdy nie wybaczyłaby nam tego kardynalnego błędu! – napisali przedsiębiorcy z Polski i Ukrainy i zaapelowali do firm, organizacji biznesowych o przyłączenie się do apelu.
Odblokowanie miliardów euro dla Polski to jeden z najważniejszych celów podróży premiera Donalda Tuska na szczyt UE do Brukseli.
KPOpieniądzePolskaUE
Przed nowym rządem stoją cztery wyzwania związane z unijnymi pieniędzmi. Najważniejsze to odblokowanie KPO, żeby Polska mogła złożyć pierwszy wniosek o płatność (ok. 7 mld euro).
Pieniądze z KPO
– To można zrobić na dwa sposoby: zrealizować uzgodnione z Komisją Europejską kamienie milowe dotyczące gwarancji bezstronności i niezależności sędziów. W tym przypadku potrzebna byłaby współpraca z Prezydentem RP. Można też zmienić już uzgodnione kamienie milowe, żeby potencjalne weto Prezydenta nie zablokowało płatności z KPO na kolejne miesiące – mówi Marzena Chmielewska, zastępczyni dyrektora generalnego Konfederacji Lewiatan. Wydaje się, że ten drugi scenariusz – do niedawna niemożliwy, staje się realny, bo pomiędzy nowym rządem i Komisją Europejską jest duże zaufanie – po raz pierwszy obie strony tak samo rozumieją praworządność.
Audyt KPO
Bardzo ważny jest również audyt KPO. Zostało 2,5 roku na wdrożenie reform i inwestycji do sierpnia 2026 i rozliczenie – do grudnia 2026. Dotychczas ponad 4 mld zł z KPO wypłacił Polski Fundusz Rozwoju, ponad 170 umów jest podpisanych lub czeka na podpis. Ale to za mało, żeby uznać, że KPO jest bezpieczne i że Polska zrealizuje na czas ponad 200 reform i inwestycji wpisanych do Planu.
Rząd na starcie powinien odpowiedzieć na trudne pytania: których inwestycji nie da się zrealizować, które są zagrożone – mogą być zrealizowane tylko w części, których inwestycji nie powinniśmy realizować, czy wybrane inwestycje były prawidłowo ocenione.
Do tego będzie coraz częściej wracać pytanie o wydłużenie KPO. Te postulaty już pojawiają się po stronie przedsiębiorców, którzy wskazują, że na część dużych przedsięwzięć inwestycyjnych po prostu nie starczy czasu. Nowy rząd będzie musiał się z nimi zmierzyć.
Karta Praw Podstawowych
Niezwykle istotne jest także wdrożenie rozwiązań gwarantujących skuteczne stosowanie i wdrażanie Karty Praw Podstawowych. Bez tego Komisja Europejska nie certyfikuje wniosków o płatność składanych w polityce spójności, a zaliczki które dostaliśmy na starcie programów na lata 2021-2027 w końcu się wyczerpią. Póki co głównym gwarantem Karty, podpisanej przez instytucje unijne i państwa członkowskie, stali się wnioskodawcy, którzy w swoich projektach zapewniają, że przestrzegają praw podstawowych ujętych w Karcie. Tymczasem taka gwarancja musi pochodzić od państwa: od systemu prawnego i instytucji, które zapewniają że prawa obywateli UE są przestrzegane. Karta, która mówi między innymi o prawie do życia, do ochrony danych osobowych, do nauki, do opieki zdrowotnej, do wolności wypowiedzi, do pracy, o ochronie rodziny, nie jest przecież zobowiązaniem pojedynczego człowieka. Przedsiębiorca może, ale nie musi jej znać, musi natomiast stosować prawo i zasady horyzontalne UE (równość szans, niedyskryminacja, dostępność).
Wzmocnienie instytucji
– I wreszcie konieczne jest wzmocnienie instytucji wdrażających programy europejskie i organizujących nabory – profesjonalna obsada (bez partyjnego klucza), przejrzyste procedury, doskonała organizacja procesów, dialog ze środowiskiem – dodaje Marzena Chmielewska.
Pytanie: „co będzie jutro?” nabierze dosłownego znaczenia podczas rozpoczynającego się już za tydzień – w przededniu wyborów parlamentarnych – Europejskiego Forum Nowych Idei w Sopocie. Tematem przewodnim konferencji będzie przyszłość polityczna i ekonomiczna Europy i Polski, a także perspektywy młodzieży, która już za moment pierwszy raz zadecyduje o swojej przyszłości.
2023EFNIEuropaPolska
Organizatorem EFNI, które odbywa się od 11 do 13 października 2023 r., jest Konfederacja Lewiatan.
Rok 2023 przejdzie do historii jako okres rekordowych temperatur. Również o polskiej polityce możemy powiedzieć, że temperatura sporu osiągnęła nieznane wcześniej ekstrema.
– W przeddzień wyborów porozmawiamy o wartości, sile i zagrożeniach dla demokracji. Jesteśmy blisko punktu zwrotnego, który wyznaczają wybory, dlatego dziś nie ma ważniejszego pytania niż: co będzie jutro? To jest moment albo – albo – mówi dr Henryka Bochniarz, przewodnicząca Rady Głównej Konfederacji Lewiatan. – Albo będziemy popadać w dalszą stagnację gospodarczą, zapaść w innowacjach i inwestycjach zagranicznych, postępować będzie degradacja edukacji, albo nadejdzie nowe otwarcie, zatrzymanie chaosu prawnego, transparentność, normalizacja relacji z Europą, stworzenie warunków do zielonej transformacji, renesans szkoły na miarę XXI wieku i troska o kondycję psychiczną młodzieży. Jeszcze nigdy tak wiele nie zależało w takim stopniu od tak nielicznych: mam na myśli osoby, które nie podjęły jeszcze decyzji, na kogo chcą oddać głos, w tym także młodzież. Ale w Sopocie będziemy również rozmawiać o równości kobiet i mężczyzn. Zaangażowanie firm w osiągnięcie szeroko rozumianej równości płci w pracy to obecnie jeden z wyznaczników postępu i konkurencyjności. Zapewniając wszystkim, niezależnie od płci, równe szanse w pracy, firmy mogą przyciągnąć najlepszych pracowników i dzięki temu poprawiać swoje wyniki rynkowe – dodaje Henryka Bochniarz.
Tegoroczne EFNI otworzy panel pt. „Dokąd zmierza świat?” z udziałem prof. Jana Zielonki z Uniwersytetu Oksfordzkiego, a także dr Magdaleny Środy, filozofki, Natalii Hatalskiej, badaczki trendów, Edwina Bendyka, prezesa Fundacji im. Stefana Batorego. Spotkanie poprowadzi Jerzy Buzek.
Gościem specjalnym ceremonii otwarcia będzie Roberta Metsola, przewodnicząca Parlamentu Europejskiego. Opowie o wyzwaniach stojących przed demokracjami, które powinny być gwarantem stabilności politycznej, postępu społecznego i wzrostu gospodarczego. Pochodząca z Malty Roberta Metsola jest przewodniczącą PE od stycznia 2022 r., to również najmłodsza osoba piastująca stanowisko, zaangażowana w kwestie praw kobiet i osób LGBT, orędowniczka silnej UE.
#OCzymNaEFNI?
Na program merytoryczny XII edycji EFNI składa się ponad 40 paneli w ramach sześciu ścieżek tematycznych: Europa na globalnych rynkach, Cyfrowa transformacja Europy, Zielona zmiana Europy, Przyszłość Europy, Europa otwarta i różnorodna oraz Polska przed wyborami.
Tegoroczni uczestnicy EFNI będą dyskutować o OZE, zielonej transformacji i gospodarce cyrkularnej. O zaufaniu do AI i jej wpływie na handel, branżę finansową, także administrację publiczną. Zuzanna Skalska przedstawi 10 czynników kształtujących globalny krajobraz przyszłości biznesu, a Leszek Balcerowicz opowie o Polsce po 1989 roku.
Tematem, wokół którego skupi się wiele paneli będą kobiety jako przedsiębiorczynie, liderki, ich rola w świecie technologii oraz kwestie równouprawnienia w miejscu pracy. Uczestnicy poznają wyniki raportu Kobiety na rynku pracy 2019-2022. Wręczone zostaną nagrody w konkursie RównoWaga organizowanym przez Konfederację Lewiatan, Stowarzyszenie Kongres Kobiet oraz Kulczyk Foundation z udziałem Dominiki Kulczyk. Specjalny panel „Grzeczne już byłyśmy” poświęcony będzie 15 rocznicy powstania Kongresu Kobiet.
#CoZPolskąPoWyborach?
Osią tegorocznych dyskusji będą także wybory parlamentarne i pytanie o możliwe scenariusze: jak powinno wyglądać pierwsze 100 dni rządu, co dalej z KPO dla Polski? Nie zabraknie tematów związanych z innowacyjnością i wiarygodnością ekonomiczną Polski. To również dobry moment, aby podsumować ćwierćwiecze samorządów wojewódzkich, które skutecznie pozyskują środki z UE, dzięki czemu rozwój regionów jest powodem do dumy. Naszą słabością jest jednak brak dialogu społecznego, co wynika z polaryzacji poglądów szczególnie w kwestiach gospodarczych i społecznych oraz braku dojrzałości klasy politycznej. Czy możemy nauczyć się go, przejmując dobre wzorce od innych unijnych krajów?
#JakaPrzyszłośćEuropy?
Na kształt Polski i Starego Kontynentu wpływają zmiany demograficzne, topnieje populacja pracujących, rośnie liczba emerytów. To determinuje politykę̨ migracyjną i senioralną, która będzie zależeć również od wyborów do europarlamentu, które odbędą się w 2024 roku i składu przyszłej Komisji Europejskiej. Mimo, że z polskiej perspektywy wojna w Ukrainie zdeterminowała ocenę sytuacji międzynarodowej, to jednak punktów zapalnych jest więcej i mogą zdominować międzynarodowe relacje, zwłaszcza na linii Waszyngton – Pekin. To istotne w kontekście budowy przewagi konkurencyjnej Europy, odporności gospodarki, także relacji Unii z USA – na ile strony mają współpracować, na ile rywalizować, czyje interesy zwyciężą? Czy Unia może być konkurencyjna, czy stanie się technologicznym skansenem, zwłaszcza w kontekście rozwoju AI?
#JakWspieraćZdrowiePsychiczneMłodzieży?
Prawie 1,5 mln przedstawicieli pokolenia Z po raz pierwszy w tym roku może zagłosować w wyborach parlamentarnych, jednak taki zamiar deklaruje tylko 43 proc. z nich. Jakie postawy reprezentuje młodzież, jaki ma stosunek do klimatu, a jakie wyobrażenie o polityce? O tym jak rozmawiać z debiutantami wyborczymi dowiemy się z wyników badania Debiutanci ‘23.
Kluczem do zrozumienia potrzeb młodzieży jest również troska o ich zdrowie psychiczne, będące w dramatycznym stanie. To wciąż konsekwencja pandemicznej izolacji, słabej jakości opieki zdrowotnej, także wpływu cyfrowych mediów czy uzależnienia od smartfonu. Uczestnicy paneli będą odpowiadać na pytanie jak skutecznie rozwiązać te problemy i czy konieczne są odgórne regulacje? Głos młodego pokolenia wysłuchany zostanie również podczas debaty oksfordzkiej poświęconej gospodarce i demokracji z udziałem prorektorki Uniwersytetu Łódzkiego i rektora SGH oraz studentek i studentów obu uczelni. Przyjrzymy się również kwestii zderzenia pokoleń najmłodszych Zetek z Silver Tsunami.
#JakaJestCenaPostępu?
Organizatorzy niezmiennie pytają o stan kultury w Polsce. Jak wynika z wielu badań kultura i sztuka mają wpływ na innowacyjność społeczeństw, jest źródłem kreatywności oraz w efekcie wzrostu PKB. W jaki zatem sposób poprawić stan kultury, jak wspierać twórców w momencie, gdy przestrzeń cyfrowa zmienia się pod wpływem rozwoju AI, skąd czerpać wzorce?
Tradycyjnie na EFNI nie zabraknie autorów prezentujących swoje książki. W tym roku dużym wydarzeniem będzie także pokaz specjalny filmu dokumentalnego „Do ostatniej kropli” Ewy Ewart oraz dyskusja z twórczynią. Reżyserka pyta o globalne koszty i konsekwencje niszczenia przyrody w imię postępu.
Motywem przewodnim rozmów Nocnych Marków – wieczornych spotkań zamykających każdy dzień konferencji – będą kwestie dotyczące troski o własny dobrostan psychiczny liderów, menedżerów i przedsiębiorców.
Wśród potwierdzonych gości tegorocznej edycji są także między innymi: Jerzy Hausner, Katarzyna Kasia, Magdalena Środa, Tomasz Terlikowski, Sławomir Dudek, Jerzy Buzek, Henryka Bochniarz, Andrzej Rychard, Radosław Markowski, Mirosław Gronicki, Maciej Witucki, Dominika Kulczyk, Przemysław Sadura, Sławomir Sierakowski, Anja Rubik, Andrzej Lubowski, Agnieszka Chłoń-Domińczak, Danuta Hübner, Marek Kamiński, Jarosław Kuisz, Tadeusz Gadacz, Dariusz Rosati, Witold Orłowski, Janusz Lewandowski oraz Paweł Potoroczyn,
Europejskie Forum Nowych Idei to jedna z największych w tej części kontynentu konferencji, poświęcona globalnym trendom, nowym ideom oraz przyszłości Europy. Forum co roku gromadzi ponad tysiąc uczestników, wybitnych ekonomistów, liderów biznesu i naukowców, przedstawicieli administracji polskiej i europejskiej. Wydarzenie organizowane jest od 2011 roku przez Konfederację Lewiatan przy współudziale BusinessEurope oraz miasta Sopot.
Rejestracja dla uczestników oraz akredytacja przedstawicieli mediów jest już dostępna pod tym linkiem.
Europejskie Forum Nowych Idei
Sopot, Hotel Radisson Blu
11-13 października 2023
Zarejestruj się już dziś na efni.pl
#CoBędzieJutro
Partnerem strategicznym 12. edycji EFNI jest Orange, natomiast partnerami głównymi: Adamed, Allegro, Autopay, BASF, BAT, Fundacja Kronenberga Citi Handlowy, Clear Air Fund, Google, Grabowski i Wspólnicy Kancelaria Radców Prawnych, EY, IKEA, Invest in Pomerania, Grupa Luxmed, Miasto Gdańsk oraz Samorząd Województwa Pomorskiego, T-Mobile i Veolia. Do partnerów wspierających należą: Amazon, Antal, BP, Deutsche Bank, European Climete Foundation, Grupa Ergis, Górażdże Heidelberg Cement Group, Miasto Gdynia, Huawei, Château Isolette, Kruk, Otodom, P&G, Polska Bezgotówkowa, Radisson Blu, SAR, Scotwork, TikTok, TM Grupo Inmobiliario, Uber i ZUS. Strategicznymi partnerami merytorycznymi są Szkoła Główna Handlowa w Warszawie oraz Uniwersytet Łódzki.Partnerzy Merytoryczni to: Centrum Stosunków Międzynarodowych, Forum Odpowiedzialnego Biznesu, Fundacja Veolia, Instytut Finansów Publicznych, NASK, Polityka Insight, Polski Alarm Smogowy, Polski Instytut Ekonomiczny, PWN, Think Tank i WWF. Do partnerów instytucjonalnych należą: Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny, przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce oraz Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie. Głównymi partnerami medialnymi są: Dziennik Gazeta Prawna, money.pl, TOK FM, Radio ZET. Partnerzy medialni to: ams, chillizet, Express Biznesu, Forbes Women, ICAN Institute, ISBNews, My Company Polska, Puls Biznesu, Rzeczpospolita, Trójmiasto.pl oraz Warsaw Business Journal. Partnerem Technologicznym jest Amber Expo, a Partnerem Logistycznym BMW Zdunek.
12 kwietnia 2023
EFNI TALKS. Trudno być adwokatem Ukrainy, będąc skonfliktowanym z UE
Zaangażowanie Polski w pomoc Ukrainie poprawiło wizerunek naszego kraju na arenie międzynarodowej. W wielu inicjatywach jesteśmy jednak niewiarygodni.
EFNI TALKSPolskaUE
Trudno być emisariuszem Ukrainy, kiedy ma się napięte relacje z najważniejszymi unijnymi krajami i instytucjami europejskimi – podkreślały uczestniczki spotkania z cyklu EFNI TALKS zorganizowanego przez Konfederację Lewiatan.
Europejskie Forum Nowych Idei rozpoczęło serię regularnych spotkań i dyskusji – EFNI TALKS. Tematem pierwszego spotkania była „Polska w Europie: jej pozycja i najbliższa przyszłość w UE”. W rozmowie wzięły udział dr Małgorzata Bonikowska, prezes Centrum Stosunków Międzynarodowych i dr Henryka Bochniarz, przewodnicząca Rady Głównej Konfederacji Lewiatan.
– Polska ma teraz swoje 5 minut. Wszyscy na nas patrzą. Możemy być adwokatem Ukrainy w UE, odegrać taką rolę jaką kiedyś odegrały Niemcy wobec krajów Europy Środkowowschodniej. Ale mamy nienajlepsze relacje z Niemcami, Francją czy instytucjami UE. Trudno wprowadzać Ukrainę na europejskie salony będąc skonfliktowanym z UE. Nie możemy opierać naszej pozycji tylko na współpracy z bardzo ważnym sojusznikiem, czyli USA, bo jesteśmy w UE. Budowanie poparcia dla Ukrainy wewnątrz UE wymaga współpracy z wieloma partnerami. Zacieśnianie tylko sojuszu polsko-ukraińskiego nie wystarczy. Możemy odegrać dużą rolę w przebudowie UE, w której w przyszłości większą rolę powinien odgrywać nasz region. Ale należy też sprzyjać budowie mostów łączących UE i Stany Zjednoczone – powiedziała Małgorzata Bonikowska.
Podobny pogląd wyraziła Henryka Bochniarz. – Jako emisariusze Ukrainy jesteśmy niewiarygodni. Z jednej strony chcielibyśmy, aby weszła ona do UE, a z drugiej strony mamy napięte relacje z najważniejszymi krajami i instytucjami UE, blokujemy wiele europejskich inicjatyw. Nie potrafimy wykorzystać szansy jaką dała nam historia. Dużo mówimy o odbudowie Ukrainy i naszym udziale w tym przedsięwzięciu, ale niewiele robimy w tym zakresie. Pracodawcy z Niemiec czy Francji ściśle współpracują ze swoimi rządami i mają gotowe propozycje zaangażowania w odbudowę Ukrainy. U nas, poza tym, że tworzymy listę firm, które chciałyby wziąć udział w odbudowie gospodarki ukraińskiej, nie mamy innych pomysłów. Naszym celem powinno być budowanie silnej gospodarki i sprzyjanie współpracy między USA i Unią Europejską – podkreśliła szefowa Rady Głównej Konfederacji Lewiatan.
Dyskusje organizowane w ramach cyklu EFNI TALKS są bezpłatne i otwarte.
….
O Europejskim Forum Nowych Idei. To jedna z największych międzynarodowych konferencji w Europie Środkowej, organizowana od 12 lat przez Konfederację Lewiatan we współpracy z BusinessEurope, Miastem Sopot oraz polskimi i międzynarodowymi firmami oraz instytucjami.
Konfederacja Lewiatan
18 października 2022
Dlaczego Polska może stracić część pieniędzy z perspektywy finansowej 2021-2027?
W ramach polityki spójności państwa członkowskie muszą spełnić 20 warunków podstawowych, które są identyczne dla wszystkich krajów. Aktualnie spełniamy 13, a w przypadku pozostałych 7 od dłuższego czasu toczą się rozmowy techniczne z Komisją Europejską w celu wyjaśnienia, w jaki sposób powinny one być przez Polskę spełnione.
pieniądzePolskaUE
Na razie, poza kartą praw podstawowych, nie spełniamy warunków dotyczących m.in. ram strategicznych polityki na rzecz opieki zdrowotnej i opieki długoterminowej, krajowych ram strategicznych na rzecz równouprawnienia płci czy krajowych ram strategicznych polityki na rzecz włączenia społecznego i ograniczenia ubóstwa.
– O tym, że fundusze europejskie na lata 2021-2027 są potencjalnie zagrożone wiadomo co najmniej od 30 czerwca 2022 r. Tego dnia Komisja Europejska zatwierdziła polską Umowę Partnerstwa – dokument, który stanowi bazę dla wszystkich programów – zarówno krajowych i regionalnych. W Umowie wprost wskazano, że Polska na dzień akceptacji tego dokumentu nie spełnia m.in. jednego z warunków podstawowych, koniecznych do rozliczenia wsparcia z funduszy europejskich. Chodzi o skuteczne stosowanie i wdrażanie Karty praw podstawowych – przypominaMałgorzata Lelińska, dyrektorka departamentu funduszy unijnych i edukacji cyfrowej Konfederacji Lewiatan.
Państwa muszą spełnić warunki podstawowe
Jednocześnie w dokumencie, który jest znany od początku marca 2022 roku – Komunikacie Komisji Europejskiej, w postaci Wytycznych dotyczących stosowania rozporządzenia 2020/2092 w sprawie ogólnego systemu warunkowości służącego ochronie budżetu Unii zapisane jest, że skuteczne stosowanie i wdrażanie Karty praw podstawowych Unii Europejskiej jest horyzontalnym warunkiem podstawowym w rozumieniu art. 15 rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów. Jest to warunek wstępny efektywnej realizacji celów szczegółowych programu. Jeżeli państwo członkowskie nie spełnia warunku podstawowego, Komisja nie zwraca wydatków związanych z operacjami powiązanymi z właściwymi celami szczegółowymi, czyli nie certyfikuje wydatków przedstawionych do rozliczenia do Komisji (z wyjątkiem wydatków, które przyczyniają się do spełnienia odpowiedniego warunku podstawowego). Środek ten ma zastosowanie dopiero po zatwierdzeniu danego programu lub jego zmiany przez Komisję. W przypadku warunku podstawowego zawartego w Karcie praw podstawowych oznacza to, że wszystkie państwa członkowskie muszą wprowadzić skuteczne mechanizmy zapewniające zgodność realizacji programów z Kartą. Ponadto musi istnieć także skuteczny mechanizm składania skarg.
Polska rozmawia z Komisją Europejską
– Zgodnie z informacjami, jakie uzyskaliśmy z Komisji Europejskiej, ale także Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej dialog w tej sprawie trwa od kilkunastu miesięcy. Jako kraj jesteśmy w procesie dochodzenia do zgodności z Kartą praw podstawowych (KPP) i wypracowania właściwego mechanizmu weryfikowania nieprawidłowości – ewentualnych niezgodności z zapisami Karty, które mogą wystąpić w trakcie realizacji projektów. Na ten moment Komisja zgłasza wątpliwość co do wprowadzenia w Polsce skutecznych rozwiązań zapewniających zgodność programów z Kartą – mówi Małgorzata Lelińska.
Polska powinna również opracować i przyjąć ustalenia dotyczące raportowania do komitetu monitorującego w przypadkach niezgodności przedsięwzięć wspieranych z funduszy z Kartą. Dotychczasowe propozycje – zawarte w Umowie Partnerstwa – w ocenie Komisji nie są wystarczające, a wskazana w tym dokumencie jednolita procedura określająca obowiązki wszystkich instytucji zaangażowanych we wdrażanie programów nie zapewnia w sposób jednoznaczny ich zgodności z Kartą praw podstawowych.
Brak środków z Brukseli obciąży budżet państwa
Sytuacja ta nie ma wpływu jednak na możliwość zatwierdzania kolejnych programów – krajowych i regionalnych na lata 2021-2027. Nie powinna także mieć wpływu na wypłaty zaliczek. Jeśli Polska i Komisja Europejska nie dojdą do porozumienia w sprawie warunków podstawowych, to na pewno problem pojawi się na etapie certyfikacji wydatków, czyli rozliczania działań, które już zostały zrealizowane. Konsekwencji finansowanych nie powinni ponosić konkretni beneficjenci. Brak wpływu środków z Brukseli obciąży budżet państwa.
Konfederacja Lewiatan korzystając ze swoich uprawnień partnera społecznego regularnie zgłasza zaniepokojenie z powodu tej sytuacji i prosi o informacje dotyczące bieżących ustaleń.
– Zgłaszamy zastrzeżenia co do procedowania – w dialog pomiędzy MFiPR i KE powinni być włączeni partnerzy spoza administracji. Powinna do nas docierać bieżąca informacja, co do stanu tych rozmów i aktualnych zastrzeżeń KE. Wskazujemy także na ryzyko, jakie się wiąże z przeciąganiem tych ustaleń – nie tylko finansowe, ale także faktyczne (realne naruszanie zapisów Karty praw podstawowych) czy wizerunkowe – zarówno dla nas jako kraju, ale także dla samych funduszy unijnych. Potencjalne ryzyko utraty środków i niejasne warunki ich bezpiecznego wykorzystania, spowoduje niechęć do sięgania po dofinansowanie przez firmy czy samorządy – dodaje Małgorzata Lelińska.
Przyjęcie Umowy Partnerstwa oraz przyjęcie i uruchomienie programów (w tym otrzymanie z KE zaliczki) jest niezależne od spełnienia warunków podstawowych. Spełnienie warunków podstawowych jest potrzebne, aby KE dokonała refundacji środków z budżetu UE. Pierwsze wnioski o płatność do KE mogą się pojawić I/II kw. 2023 r. Polska ma zatem jeszcze trochę czasu na zakończenie dialogu z KE w sprawie warunków podstawowych.
W ciągu kilku dni ma być upubliczniona treść Umowy Partnerstwa dla Polski na lata 2021-2027, co zakończy ważny etap prac nad bieżącą perspektywą finansową.
Polskaumowa partnerstwa
W czasie prac nad tym dokumentem szwankowała współpraca z partnerami społecznymi, gdyż ich zaangażowanie było wykorzystywane tylko punktowo – uważa Konfederacja Lewiatan.
30 czerwca 2022 roku Komisja Europejska zatwierdziła Umowę Partnerstwa dla Polski. Będziemy mieli do rozdysponowania i wykorzystania 76 mld euro (350 mld zł ). Fundusze europejskie z perspektywy 2021-2027 będą wdrażane w ramach 8 programów krajowych oraz 16 regionalnych, które skonsumują 44% środków (łącznie: 153 mld zł).
– Prace nad umową trwały 4 lata. Partnerzy spoza administracji (w tym Konfederacja Lewiatan) byli włączani w ten proces punktowo. Nie był to przykład wzorcowego procesu realizowanego zgodnie z zasadą partnerstwa. Nie wspominając już o tym, że równolegle trwały prace na Krajowym Planem Odbudowy – i w naszej ocenie nie były one zsynchronizowane – komentuje Małgorzata Lelińska, dyrektorka departamentu funduszy unijnych i edukacji cyfrowej Konfederacji Lewiatan.
Decyzja Komisji Europejskiej otwiera możliwość zatwierdzenia programów. Z informacji z XI spotkania Komitetu Umowy Partnerstwa 2014-2020 wynika, że niemal gotowe do tego są programy: Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki oraz Pomoc Techniczna dla Funduszy Europejskich. Wynegocjowany jest także program Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko w zakresie FS oraz EFRR. Problemem pozostaje krajowa część FST (170 mln zł), która musi być komplementarna do programów regionalnych, w których FST także będzie wdrażany.
Konfederacja Lewiatan
17 maja 2022
Na razie PKB mocno w górę, ale będzie gorzej [+MP3]
Wszystkie twarde dane makroekonomiczne z ostatniego kwartału wskazywały, że PKB przebije 8% i tak też się stało. To bardzo solidny wzrost gospodarczy i woda na młyn dla NBP do zacieśniania polityki monetarnej. Lada moment i nasz PKB powróci na ścieżkę wyznaczoną przez długoletni trend.
Wstępny szacunek wzrostu gospodarczego nie podaje żadnych szczegółowych danych. Wydaje się jednak, że nadal przemysł wiódł prym w napędzaniu naszej gospodarki. Do tego doszła nadal niesłabnąca konsumpcja, która była wzmacniana przez obywateli Ukrainy.
Z punktu widzenia przedsiębiorstw, to zapewne bardziej szczegółowe dane pokażą, że biznes podchodzi nadal z dużą niepewnością do otoczenia makroekonomicznego i gromadzi zapasy, próbując jednocześnie nadążyć z produkcją.