Archiwa prąd - Konfederacja Lewiatan

Powrót

Regulacje przedłużające mechanizm mrożenia cen energii elektrycznej do końca roku bardzo negatywnie wpłyną na zadłużenie państwa i kondycję finansową firm energetycznych – uważa Konfederacja Lewiatan.

ceny dług prąd rekompensaty

Z przebiegu konsultacji międzyresortowych projektu ustawy wynikają wątpliwości co do finansowania systemu rekompensat. Dalsze stosowanie cen maksymalnych energii elektrycznej będzie niezgodne z prawem UE. Pracodawcy są zaniepokojeni brakiem konsultacji w tej sprawie.

W ubiegły piątek Ministerstwo Klimatu i Środowiska na stronie Rządowego Centrum Legislacji przedstawiło kolejną wersję projektu ustawy o bonie energetycznym oraz o zmianie niektórych innych ustaw, który przedłuża mechanizm mrożenia cen energii do końca roku. Dzisiaj tematem ma się zająć Komitet Stały Rady Ministrów, a jutro rząd.

Czy warto zadłużać państwo?

Przedstawiciele resortu klimatu i środowiska komunikują, że zadłużenie pozabudżetowe państwa sięga 300 mld zł. Podkreśla się, że taka skala zadłużenia została wygenerowana poprzez interwencje związane z mrożeniem cen energii, które w ciągu ostatnich 2 lat sięgnęły 200 mld zł. Projekt ustawy o bonie energetycznym zwiększa to zadłużenie o ponad 8 mld zł.

Konfederacja Lewiatan zwraca uwagę na skalę średniego wzrostu rachunków gospodarstwa domowego za energię elektryczną, którego płatność zostanie odroczona w czasie: pokryta z rekompensat i wyższej ceny prądu w 2025 roku. Według wyliczeń ekspertów dla średniego zużycia energii elektrycznej w gospodarstwie domowym – 2 500 kWh rocznie – uniknięty wzrost rachunku wyniesie 50 zł netto miesięcznie (ok. 61 zł brutto) w drugiej połowie 2024 roku.

– Uzasadnione jest pytanie, czy poza odbiorcami wrażliwymi – dla których przewidziano bon energetyczny – istnieje rzeczywista potrzeba zadłużania państwa i spłacenia tych kwot wraz z odsetkami w przyszłości? Nie ulega wątpliwości, że spłata tego zadłużenia odbywać się będzie z podatków płaconych przez konsumentów i przedsiębiorców w kolejnych latach – mówi Wojciech Graczyk, prezes Związku Pracodawców Prywatnych Energetyki.

Straty sprzedawców energii

Konfederacja Lewiatan wielokrotnie wskazywała na fakt, że zaproponowane zapisy ustawy są niekorzystne dla firm energetycznych w zakresie braku rekompensaty rzeczywistego kosztu zakupu energii elektrycznej dla umów zawartych w 2023 roku na sprzedaż w bieżącym roku – ze względu na brak zmiany daty zawarcia umowy w ustawie (14.10.2022).

Ponadto wskazujemy na realne ryzyko braku środków na rekompensaty dla sprzedawców energii ze względu na brak pokrycia w zaplanowanych wydatkach budżetu państwa, na który wskazuje Ministerstwo Finansów w swojej opinii do projektu.

Na ile jest to realny scenariusz pokazuje brak rekompensat dla sprzedawców energii elektrycznej za obniżki rachunków gospodarstw domowych w 2023 roku, które zostały wprowadzone w sposób niekonstytucyjny we wrześniu 2023 roku. Na skutek tych przepisów sprzedawcy musieli wypłacić odbiorcom niemal 1,4 mld zł, za które do dnia dzisiejszego nie otrzymali rekompensaty. Taka sytuacja prawna i ekonomiczna najprawdopodobniej przełoży się na pozwy przeciwko Skarbowi Państwa przez składane sprzedawców energii elektrycznej.

Konfederacja Lewiatan apeluje o ponowną analizę założeń projektu ustawy w porozumieniu z innymi zainteresowanymi resortami oraz możliwość zabrania głosu w tej sprawie przez przedstawicieli branży energetycznej, którzy bez wątpienia są adresatami części z obowiązków przewidzianych w projekcie.

Konfederacja Lewiatan

Powrót

Wprowadzenie cen maksymalnych sprzedaży energii elektrycznej dla konsumentów i mikroprzedsiębiorstw po 30 czerwca br. będzie niezgodne z prawem UE. Konfederacja Lewiatan wyraża głębokie zaniepokojenie brakiem konsultacji publicznych w tej sprawie.

ceny maksymalne prąd prawo UE

– Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady UE w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej potwierdziła zakaz stosowania cen maksymalnych w sprzedaży energii elektrycznej do konsumentów i mikroprzedsiębiorstw. Zapowiedź wprowadzenia takiego mechanizmu po 30 czerwca 2024 r. jest niezgodna z prawem Unii Europejskiej, które zostało zaimplementowane do naszego porządku prawnego – mówi Paulina Grądzik, ekspertka Konfederacji Lewiatan.

Wszelkie umowy sprzedaży energii elektrycznej zawierane są przez konsumentów w Polsce na podstawie woli stron i obowiązujących przepisów. Prawna możliwość interwencji w treść tych umów – w szczególności w zakresie cen sprzedaży energii elektrycznej – przestała obowiązywać najpóźniej z końcem 2023 roku wraz z wygaśnięciem Rozporządzenia Rady (UE) 2022/1854 w sprawie interwencji w sytuacji nadzwyczajnej w celu rozwiązania problemu wysokich cen energii.

– Dlatego wskazujemy na brak jakiejkolwiek europejskiej podstawy prawnej do interwencji w ceny energii. Dodatkowym kosztem takiej interwencji – poza karami finansowymi, jakie może nałożyć na Polskę Europejski Trybunał Sprawiedliwości – jest konieczność zapłacenia odszkodowań za całość poniesionych kosztów przez sprzedawców, którzy zostaliby objęci zapisami regulacji
o maksymalnej cenie sprzedaży energii elektrycznej – dodaje Paulina Grądzik.

Konfederacja Lewiatan wskazuje również na potencjalne nierówne traktowanie konsumentów, którzy są stronami umów sprzedaży energii elektrycznej.
Od sierpnia 2024 r. konsumenci będą mieli możliwość zawarcia umowy sprzedaży energii z tzw. ceną dynamiczną, która oznacza, że będą ponosili w całości ryzyko rynkowe zmiany ceny sprzedaży energii elektrycznej. W tym samym czasie na rynku funkcjonowaliby również konsumenci z tej samej grupy odbiorców (gospodarstwa domowe), którzy objęci byliby ochroną w formie cen maksymalnych.

Uchwalanie proponowanych przez rząd przepisów niezgodnych z prawem UE pociąga za sobą ryzyko wszczęcia przez Komisję Europejską postępowania przeciwko Polsce i nałożenia kar finansowych.

Lewiatan wyraża także głęboki niepokój związany z brakiem konsultacji publicznych w sprawie cen maksymalnych. Ich brak byłby zaprzeczeniem wielokrotnych zapowiedzi rządu o woli prowadzenia otwartego dialogu ze wszystkimi interesariuszami.

Konfederacja Lewiatan

Zobacz stanowisko Lewiatana

Powrót

Obecne regulacje prawne są niekorzystne dla wytwórców energii elektrycznej z OZE. Stąd wiele firm ostrożnie podchodzi do inwestycji w ten sektor albo w ogóle z nich rezygnuje.

ceny OZE prąd rekomendacje

Wysłuchaj komentarza ekspertki:

Bariery legislacyjne hamują rozwój inwestycji, które mogłyby być realizowane i w przyszłości znacząco wpłynąć na ograniczenie cen prądu. Bez zmian dotyczących rynku OZE nie będziemy mieli tańszej energii elektrycznej – uważa Lewiatan.

Polski miks energetyczny jest zdominowany przez węgiel. Mimo że transformacja energetyczna w Unii Europejskiej trwa od lat, to wciąż przeważająca ilość energii elektrycznej w Polsce pochodzi z węgla, a rozwój odnawialnych źródeł energii jest często blokowany przez niesprzyjające regulacje prawne.

Trudny czas dla energetyki

Znajdujemy się w kluczowym i, niestety, niezwykle trudnym momencie dla krajowej energetyki. Napaść zbrojna Rosji na Ukrainę i ryzyko poważnego szantażu energetycznego, a także kryzys energetyczny potwierdziły, że dywersyfikacja miksu energetycznego oraz uniezależnienie się od importu energii elektrycznej, gazu ziemnego czy ropy naftowej i zwiększenie ilości wykorzystywanej energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych są konieczne dla zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego. Coraz bardziej rygorystyczne wymagania w związku z zieloną transformacją względem państw członkowskich ma także Unia Europejska.

Niesprzyjające regulacje prawne

– Od ponad roku cena energii elektrycznej jest zamrożona na poziomie 412 zł/MWh. Mechanizm ten obowiązuje jednak tylko do końca 2023 r. W przyszłym roku, jeśli zamrożenie cen nie zostanie przedłużone, czeka nas podwyżka cen prądu nawet o ok. 60 – 70%, a może więcej. Podjęcie działań osłonowych dla gospodarstw domowych nie może jednak uderzać w wytwórców energii elektrycznej. Obecne rozwiązania niestety powodują znaczące straty, przede wszystkim wśród przedsiębiorstw, które wytwarzają energię elektryczną z OZE. To powoduje efekt domina, ponieważ mechanizm niekorzystnie wpływający na ten sektor stanowi negatywny sygnał rynkowy dla inwestorów, którzy z uwagi na często zmieniające się przepisy rodzące nowe ryzyka, podchodzą do planów inwestycyjnych dużo bardziej ostrożnie i często rezygnują z lokowania kapitału w sektorze OZE w tak niepewnych czasach. To w konsekwencji zmniejsza liczbę instalacji, które mogłyby być obecnie realizowane, a w przyszłości pozwoliłyby na ograniczenie cen energii elektrycznej. Jej wysokie ceny mają negatywny wpływ nie tylko na gospodarstwa domowe, ale i na całą gospodarkę krajową – mówi Paulina Grądzik, ekspertka Konfederacji Lewiatan.

18 rekomendacji Rady OZE Lewiatana

Rada OZE Konfederacji Lewiatan przygotowała 18 rekomendacji skierowanych do nowej administracji, których realizacja z pewnością przyniesie znaczące korzyści dla gospodarki, ponieważ rosnące koszty energii odczuwamy nie tylko ponosząc miesięczne opłaty za prąd, gaz czy ogrzewanie, ale także kupując towary czy korzystając z usług. Rekomendacje powstały w szerokim gronie eksperckim złożonym z przedstawicieli różnych branż OZE, takich jak energetyka wiatrowa, wodna, fotowoltaika czy biogaz, a także specjalistów ds. rynku wodoru, ciepłownictwa czy magazynów energii i wielu innych.

18 rekomendacji Rady OZE Konfederacji Lewiatan

– Realizacja rekomendacji Rady OZE Konfederacji Lewiatan nie tylko przyniesie korzyści dla gospodarstw domowych na płaszczyźnie finansowej, ale m.in. pozwoli także przedsiębiorcom szybciej i bez większych trudności wywiązać się z obowiązków wynikających z polityki klimatycznej Unii Europejskiej. Pamiętajmy jednak, że transformacja energetyczna jest to proces bardzo wymagający i czasochłonny, a więc jeżeli chcemy wesprzeć nie tylko odbiorców końcowych, ale także całą gospodarkę, musimy zacząć działać już dziś. – dodaje Paulina Grądzik.

Konfederacja Lewiatan

Powrót

Jutro Sejm ma zająć się rządowym projektem ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie cen energii elektrycznej oraz wsparcie niektórych odbiorców w 2023 roku.

ceny prąd ustawa

Ograniczenie przychodów wytwórców energii elektrycznej nie powinno pozbawiać gospodarki dostępu do taniej zielonej energii – uważa Konfederacja Lewiatan.

Projekt przewiduje rekompensaty dla firm energetycznych, ale i odpisy na fundusz uzyskanych przez nie nadwymiarowych przychodów. Trafił on do Sejmu z pominięciem konsultacji społecznych.

– Przygotowany w ekspresowym tempie rządowy projekt wprowadza mechanizm ograniczania przychodów wytwórców energii elektrycznej, który ignoruje zawarte już umowy cPPA (długoterminowe kontrakty, przekraczające nawet 10 lat, na zakup energii elektrycznej) gwarantujące niskie ceny zielonej energii odbiorcom końcowym. Specjalne odpisy na fundusz wsparcia odbiorców wnosić będą także wytwórcy energii elektrycznej, którzy zawarli lub chcieliby zawierać długoterminowe umowy sprzedaży energii z odbiorcą przemysłowym bez fizycznej jej dostawy w cenach niższych niż rynkowe. Jest to rozwiązanie wymagające korekty, ponieważ projektowany mechanizm powinien wspierać zarówno odbiorców energii jak i wytwórców do wykorzystywania potencjału, jaki stwarza produkcja energii z odnawialnych źródeł – mówi Jakub Safjański, dyrektor departamentu energii i zmian klimatu Konfederacji Lewiatan.

Konfederacja Lewiatan

Powrót

Rekompensaty dla sprzedawców energii przewidziane w ustawie mającej na celu zamrożenie ceny prądu w 2023 roku są niedoszacowane. Niewystarczające są też rozwiązania, których celem jest zachęcenie obywateli do oszczędzania energii elektrycznej – uważa Konfederacja Lewiatan.

ceny prąd rekompensaty

Konfederacja Lewiatan ze zrozumieniem przyjęła starania rządu w zakresie ochrony konsumentów przed skutkami kryzysu energetycznego. Kryzys ten wymusza promowanie oszczędzania energii ze względu na brak wystarczającej ilości paliw kopalnych do wytworzenia energii potrzebnej konsumentom i polskiemu biznesowi w okresie nadchodzących miesięcy. Ale zaproponowane rozwiązania są niewystarczające, aby zapewnić zmianę zachowań konsumentów skutkujących oszczędnością zużycia energii.

– Przede wszystkim budżet rekompensat dla sprzedawców energii przewidziany w ustawie został niedoszacowany. 15 września premier i szefowa resortu klimatu i środowiska zaprezentowali wstępne założenia ustawy. Wskazano wówczas na kwotę 150 zł miesięcznie, jaką każda polska rodzina średnio zaoszczędzi na wprowadzeniu proponowanych rozwiązań i uniknięciu podwyżek cen energii przy zużyciu nieprzekraczającym progów wskazanych w projekcie ustawy – czyli kwocie niemal 31 miliardów złotych wyłącznie z tytułu zamrożenia cen. Tymczasem w ustawie z tytułu zamrożenia cen wskazywana jest kwota 23 miliardów złotych łącznie z tytułu rekompensat dla sprzedawców i operatorów systemów dystrybucji – mówi Wojciech Graczyk, prezes zarządu Związku Pracodawców Prywatnych Energetyki.

Co więcej ustawa wprowadza mechanizm naliczania rekompensat do cen zatwierdzanych przez prezesa URE na rok 2023 – tym samym nie odnosi się w ogóle do rzeczywistych kosztów większości sprzedawców energii, już przez nich z znacznej części poniesionych. Dodatkowo, proces zatwierdzania taryf na rok 2023 może zostać zaburzony przez interwencje legislacyjne, które obecnie mają miejsce – może to skutkować powstaniem strat, których sprzedawcy nie będą w stanie pokryć. Mechanizm rekompensat nie zapewnia zatem pokrycia rzeczywiście poniesionych przez sprzedawców kosztów zakupu energii dla klientów z taryfy G.

– Ustawa nie zamraża cen sprzedaży dla wszystkich sprzedawców i konsumentów na poziomie 2022 roku lecz de facto obniża je nawet o 30% w przypadku niemal 6 milionów odbiorców, którzy nie korzystają z taryf zatwierdzonych przez prezesa URE. Tym samym zapisy ustawy są niezgodne z komunikacją do członków parlamentu i opinii publicznej, która wskazuje na zamrożenie całkowitych kosztów energii na poziomie roku 2022 do określonych w ustawie progów zużycia – mówi Agata Bator, ekspertka Konfederacji Lewiatan.

Konfederacja Lewiatan deklaruje gotowość udziału w dialogu w zakresie dopracowania rozwiązań, które będą służyły najbardziej efektywnej ochronie gospodarstw domowych, zapewnieniu realizacji ustawy poprzez finansowe zabezpieczenie kosztów poniesionych przez sprzedawców i efektywne wydanie środków publicznych w celu realizacji ustawy.

Konfederacja Lewiatan

Powrót

Przedsiębiorcy od początku stycznia alarmują, że z uwagi na podwyżki cen gazu i energii elektrycznej nie mają wyjścia i będą musieli podnieść ceny swoich produktów i usług. O tym, że nastąpi skokowy wzrost cen surowców było wiadomo od roku. Był zatem czas, aby odpowiednio się do tego przygotować. Rząd jednak nic nie zrobił, aby przeciwdziałać kolejnej presji inflacyjnej. Zapomniał też, nie po raz pierwszy, o przedsiębiorcach – uważa Konfederacja Lewiatan.

2022 gaz prąd

– Dla wielu firm wyższe ceny gazu i energii oznaczają wzrost kosztów idący w miliony złotych, a może się okazać, że cena finalnego produktu przedsiębiorstwa przestanie być konkurencyjna wobec cen towarów importowanych i produkcja jakiegoś dobra w Polsce przestanie być opłacalna. Zaledwie w ciągu ostatniego pół roku ceny niebieskiego paliwa dostarczanego przez monopolistę PGNiG wzrosły dla przedsiębiorców o ponad 370%. W tym samym czasie na międzynarodowych giełdach ceny gazu ziemnego wzrosły o 118%, a w szczytowym okresie, tj. pod koniec września wzrost sięgnął 243%. O tym, że nastąpi skokowy wzrost ceny surowców było wiadomo od roku. Był zatem czas na odpowiednie przygotowanie zarówno działań rządu, jak i samego PGNiG. Nic jednak nie zrobiono w tym czasie, aby skutecznie przeciwdziałać kolejnej presji inflacyjnej – mówi Mariusz Zielonka, ekspert ekonomiczny Konfederacji Lewiatan.

Dlaczego gaz jest tak drogi?

Wzrost na światowych giełdach nie koresponduje z rzeczywistym wzrostem cen dla przedsiębiorców, skąd zatem taka różnica? Przyczyn jest kilka. Pierwszą i bardzo prawdopodobną jest to, że PGNiG kosztem przedsiębiorców rekompensuje sobie stratę generowaną wśród klientów indywidualnych. Dla nich bowiem ceny dostarczanego paliwa są regulowane przez Urząd Regulacji Energetyki, a tego roczny wzrost wynikający z decyzji URE to „tylko” 54%. Drugą przyczyną tak wysokich cen gazu w Polsce jest monopolistyczny charakter głównego, państwowego dystrybutora gazu, tj. PGNiG. Przepisy zezwalające na pojawienie się jakiejkolwiek konkurencji w Polsce na rynku gazu oraz narzucone wymagania są tak skonstruowane, że w praktyce firmy na starcie nie będą w stanie konkurować cenami o klienta. Trzecią przyczyną jest polityka rządu i PGNiG, która doprowadziła do zmiany ustalania stawek za dostawy gazu do Polski. Rządzący uznali, że skomplikowana metoda średniej ceny gazu z kilku ostatnich miesięcy jest dla Polski niekorzystna i zaskarżyli do Trybunału Arbitrażowego zapisy kontraktu cenowego z Gazpromem. W ocenie rządzących więcej korzyści przynieść miał Polsce zakup po cenach bieżących na otwartym rynku. Okazało się, że ten kij miał dwa końce, to co było wtedy niekorzystne, obecnie byłoby ratunkiem.

Nastroje będą się pogarszać

– Wszystkie te zaniechania lub celowe działania doprowadzą obecnie do sytuacji, w której konsumenci bezpośrednio zapłacą wyższe rachunki za prąd czy gaz oraz pośrednio poniosą koszty podwyżki „sprezentowanej” przez rząd. To oznacza, że nastroje w Polsce będą się ciągle pogarszać, a obawy o sytuację finansową rodzin i firm będą wzrastać, a wszystko to wspierane będzie przez wysoką inflację oraz coraz wyższe zobowiązania kredytowe Polek, Polaków i przedsiębiorców – dodaje Mariusz Zielonka.

Konfederacja Lewiatan

Pobierz MP3

Powrót

Urząd Regulacji Energetyki poinformował, że ceny prądu dla odbiorców indywidualnych wzrosną od stycznia 2022 r. o 24%, a ceny gazu pójdą w górę o 54%.

gaz podwyżki prąd URE

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Wszystko wskazuje na to, że rząd wiedział o skali podwyżki i postanowił wyprzedzić tarczą antyinflacyjną szok jaki obywatele przeżyliby wraz z początkiem nowego roku. W tej sytuacji wydaje się, że tarcza antyinflacyjna będzie musiała być przedłużona, przy czym i tak dzisiejsza decyzja URE i nowe stawki za gaz i energię w pewnym momencie uszczuplą nasze portfele.

W tej sytuacji rządowa projekcja inflacji z ustawy budżetowej na poziomie 3,3% wydaje się niezwykle niesmacznym żartem. Skala podwyżki zaprezentowana przez URE otwiera nam drogę do przekroczenia nawet najbardziej pesymistycznych prognoz ekonomistów, według których inflacja w przyszłym roku może osiągnąć nawet poziom przekraczający 7%. Nasze prognozy, do dziś, przewidywały pewne wygaszenie wzrostu cen w połowie przyszłego roku. Decyzja URE powoduje jednak konieczność ich rewizji. Nadal podtrzymujemy, że szczyt inflacji przypadnie na koniec tego roku, a pewne osłabienie nastąpi z początkiem roku. Inflacja będzie jednak rozciągnięta w czasie, a brak przedłużenia tarczy antyinflacyjnej będzie skutkował skokowym wzrostem w połowie roku i osiągnięciem szczytu inflacyjnego w lipcu 2022.

Konfederacja Lewiatan

Tag: prąd

Mrożenie cen energii. Czy warto zadłużać państwo na kolejne miliardy poza budżetem?

Regulacje przedłużające mechanizm mrożenia cen energii elektrycznej do końca roku bardzo negatywnie wpłyną na zadłużenie państwa i kondycję finansową firm energetycznych – uważa Konfederacja Lewiatan.

Czy warto zadłużać państwo?

Straty sprzedawców energii

Ceny maksymalne prądu będą niezgodne z prawem UE

Wprowadzenie cen maksymalnych sprzedaży energii elektrycznej dla konsumentów i mikroprzedsiębiorstw po 30 czerwca br. będzie niezgodne z prawem UE. Konfederacja Lewiatan wyraża głębokie zaniepokojenie brakiem konsultacji publicznych w tej sprawie.

Ożywienie inwestycji w OZE remedium na wysokie ceny prądu [+MP3]

Obecne regulacje prawne są niekorzystne dla wytwórców energii elektrycznej z OZE. Stąd wiele firm ostrożnie podchodzi do inwestycji w ten sektor albo w ogóle z nich rezygnuje.

Trudny czas dla energetyki

Niesprzyjające regulacje prawne

18 rekomendacji Rady OZE Lewiatana

Zmniejszenie przychodów wytwórców prądu nie może utrudniać dostępu do zielonej energii

Jutro Sejm ma zająć się rządowym projektem ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie cen energii elektrycznej oraz wsparcie niektórych odbiorców w 2023 roku.

Energia. Rekompensaty dla firm niewystarczające

Rekompensaty dla sprzedawców energii przewidziane w ustawie mającej na celu zamrożenie ceny prądu w 2023 roku są niedoszacowane. Niewystarczające są też rozwiązania, których celem jest zachęcenie obywateli do oszczędzania energii elektrycznej – uważa Konfederacja Lewiatan.

Wysokie ceny gazu i prądu. Rząd zapomniał o przedsiębiorcach [+MP3]

Ogromne podwyżki cen prądu i gazu. Inflacja poszybuje w górę

Urząd Regulacji Energetyki poinformował, że ceny prądu dla odbiorców indywidualnych wzrosną od stycznia 2022 r. o 24%, a ceny gazu pójdą w górę o 54%.