Przemysł zawodzi. Potrzebny impuls z zagranicy [+MP3]
22 stycznia 2024

Przemysł zawodzi. Potrzebny impuls z zagranicy [+MP3]

W grudniu 2023 r. produkcja sprzedana przemysłu była niższa o 3,9% w porównaniu z grudniem 2022 r., kiedy wzrosła o 1% w stosunku do analogicznego okresu 2021 roku. Natomiast w porównaniu z listopadem 2023 r. spadła o 9,8% - podał GUS.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Porcja opublikowanych dzisiaj danych markoekonomicznych nie napawa zbytnim optymizmem. Zarówno w kwestii wysokości wzrostu gospodarczego w IV kwartale 2023 roku, jak również danych za cały ubiegły rok. Mimo wszystko wydaje się, że nasze prognozy wzrostu PKB w 2023 roku nie są zagrożone i wyniesie on 0,3- 0,4% Głównym motorem napędowym jest branża budowlana, która jako jedyna nie zawodzi.  Można oczekiwać, że w ślad za nią poszły inwestycje.

Ponownie wyraźny spadek zalicza produkcja przemysłowa. Choć oczekiwania były znacznie niższe niż okazała się rzeczywistość. Po listopadowym spadku o 0,3% (korekta z -0,7%), przemysł notuje spadek o 3,9%. Podobnie jak przed miesiącem, tak i teraz widać, że nasz przemysł podąża za oczekiwaniami popytu wewnętrznego. Kupowaliśmy najwięcej prasy, książek (prezenty), ubrań, farmaceutyków oraz samochodów. Dokładnie te same kategorię „królują” w produkcji przemysłowej.
To zdaje się potwierdzać fakt, że nasza gospodarka notuje wyraźne ograniczenie nowych zamówień z zagranicy, gdzie eksport np. do Niemiec spadł o 9%, a z naszymi południowymi sąsiadami – Czechami notujemy spadki blisko 20%. Innymi słowy zawodząca konsumpcja wewnętrza nie podniesie przemysłu. Potrzebny jest nam impuls z zagranicy.

Konfederacja Lewiatan

Jak odbudować produkcję substancji czynnych w UE? Ważne rozmowy w Brukseli
26 października 2023

Jak odbudować produkcję substancji czynnych w UE? Ważne rozmowy w Brukseli

EU PHOTO / FERENC ISZA

Nawet 80% substancji czynnych (API) wykorzystywanych w Europie oraz ok. 40% leków gotowych pochodzi z Chin lub Indii. Dalsza zależność produkcyjna stanowi zagrożenie dla zdrowia i bezpieczeństwa europejskich pacjentów. W jaki sposób UE może odbudować swoje zdolności produkcyjne i zapewnić bezpieczny dostęp do leków? Między innymi o tym rozmawialiśmy z przedstawicielami unijnych instytucji podczas wizyty studyjnej Polskiego Związku Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego (PZPPF) w Brukseli.

Przedstawicielstwo Konfederacji Lewiatan w Brukseli zorganizowało wizytę studyjną PZPPF, której celem było zwrócenie uwagi na konieczność odbudowy bezpieczeństwa lekowego Europy w zakresie przywrócenia produkcji API i leków gotowych w Unii Europejskiej. Wydarzenia ostatnich lat związane z pandemią COVID-19 oraz militarną agresją Rosji na Ukrainę pokazały jak istotna jest budowa autonomicznej strategii w zakresie dostępu do leków i uwydatniły konieczność uniezależnienia Europy od produkcji API w krajach Dalekiego Wschodu.

Podczas wizyty studyjnej odbyły się spotkania z przedstawicielami Parlamentu Europejskiego. Tematem rozmów były m.in. dotychczasowe wspólne działania na poziomie unijnym oraz możliwości dalszej współpracy na rzecz stworzenia dedykowanego europejskiego aktu legislacyjnego zawierającego zachęty finansowe i regulacyjne do przenoszenia produkcji API oraz leków gotowych do Europy.

Istotnym elementem wizyty PZPPF było również spotkanie z przedstawicielami Urzędu ds. Gotowości i Reagowania na Stany Zagrożenia Zdrowia (HERA), podczas którego omówiliśmy konieczność zapewnienia bezpieczeństwa lekowego UE poprzez stworzenie odpowiedniego mechanizmu prawno-finansowego, który wesprze odbudowę zdolności produkcyjnych w Europie. Jednym z punktów dyskusji były również zaprezentowane przez KE pakiety farmaceutyczne i dot. własności intelektualnej, a także komunikat o intensyfikacji działań na rzecz wyeliminowania niedoborów leków i wzmocnienia bezpieczeństwa dostaw w UE.

PZPPF i KL odbyły również spotkanie z przedstawicielami Stałego Przedstawicielstwa RP przy UE.

Z ramienia PZPPF w spotkaniach uczestniczył Grzegorz Rychwalski (wiceprezes). Konfederację Lewiatan reprezentowały Kinga Grafa (Zastępczyni Dyrektora Generalnego ds. europejskich) oraz Luana Żak (Ekspertka ds. UE w Przedstawicielstwie KL w Brukseli).

Tylko konsumpcja może jeszcze uratować wzrost PKB [+MP3]
19 października 2023

Tylko konsumpcja może jeszcze uratować wzrost PKB [+MP3]

Technician use soldering iron to solder metal and wire of lithium-ion rechargeable battery. Repair module of Li-ion battery. Engineer hand holds soldering iron and tin-lead to solder electronic board.

We wrześniu br. produkcja sprzedana przemysłu była niższa o 3,1% w porównaniu z wrześniem ub. roku. Natomiast w stosunku do sierpnia br. wzrosła o 8,4% – podał GUS.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Przemysł zaczyna IV kwartał ponownie na minusie. Tym razem w skali roku produkcja zmniejszyła się o 3,1%. Największa gałąź przemysłu – przetwórstwo przemysłowe łapie jeszcze większą zadyszkę i zalicza spadek o 3,7% w skali roku. Prawdopodobnie oczyszczenie danych z sezonowości przyniosłoby głębsze spadki, ponieważ wrzesień przyniósł ruch w produkcji odzieży, co wiąże się z nadchodzącą zmianą garderoby na bardziej zimową.

Ożywiła się również produkcja farmaceutyków i związana z nią produkcja chemikaliów, prawdopodobnie z tego samego powodu. Dodatkowo wsparta regulacjami dotyczącymi darmowych leków i potencjalnie większym zapotrzebowaniem.

Mimo, że wynik -3,1% jest lepszy od oczekiwań rynku, w przemyśle nie dzieje się dobrze. Ten stan rzeczy utrzyma się zapewne do końca roku. Jeśli nic nie ruszy w sprzedaży detalicznej, to nadzieje na roczny wzrost PKB mogą okazać się płonne.

Konfederacja Lewiatan

 

Odbudowa produkcji substancji czynnych w Europie – co na ten temat mówi szefowa KE?
22 września 2023

Odbudowa produkcji substancji czynnych w Europie – co na ten temat mówi szefowa KE?

fot. Julia Koblitz / Unsplash

13 września br. Ursula von der Leyen wygłosiła Orędzie o stanie Unii. Przewodnicząca Komisji Europejskiej podkreślała, że w obliczu pojawiających się trudności w funkcjonowaniu globalnych łańcuchów dostaw Europa musi zwiększyć swoje bezpieczeństwo gospodarcze, a żeby to osiągnąć europejska polityka przemysłowa potrzebuje wspólnego europejskiego finansowania. Jej słowa dobrze wpisują się w kontekst produkcji leków i substancji czynnych w Unii Europejskiej.

Według aktualnych danych aż 80% substancji czynnych stosowanych w Europie i około 40% gotowych leków sprzedawanych w Europie pochodzi z Chin i Indii. Częściowa utrata zdolności do samodzielnej produkcji substancji czynnych jest potencjalnym zagrożeniem dla zdrowia publicznego w Unii Europejskiej. Widać to szczególnie w kontekście pandemii COVID-19, która w niektórych państwach członkowskich doprowadziła do sytuacji, w której brakowało podstawowych leków. Dlatego niezbędnym jest interwencja na poziomie unijnym, tak aby przywrócić zdolności produkcyjne w państwach członkowskich.

Od dłuższego czasu Konfederacja Lewiatan wspólnie z Krajowymi Producentami Leków mówi o potrzebie wsparcia produkcji substancji czynnych w Unii Europejskiej.

Na szczęście problem ten jest dostrzegalny przez rządy państw członkowskich. W dokumencie przygotowanym przez rząd belgijski i wspartym przez 18 państw członkowskich, w tym Polskę, zaproponowany został pomysł stworzenia instrumentu legislacyjnego dotyczącego leków krytycznych. Miałby on działać na podobnej zasadzie co Chips Act i Critical Raw Materials Act, których celem jest zwiększenie udziału w rynku europejskim półprzewodników i kluczowych surowców.

Propozycję aktu dot. leków krytycznych należy postrzegać jako zestaw narzędzi składający się z różnych instrumentów i rozumieć ją jako uzupełnienie europejskiego przeglądu prawodawstwa farmaceutycznego. Jednym z narzędzi miałoby być stworzenie mechanizmu wsparcia finansowego dla produkcji substancji czynnych. Należy pamiętać, że koszt wdrożenia produkcji pojedynczej substancji czynnej szacowany jest na 50-180 mln euro, a czas wdrożenia to od 3 do 6 lat. Trudno wyobrazić sobie realizację tego rodzaju inwestycji bez odpowiednich instrumentów wsparcia na poziomie unijnym.

Dlatego jako przedstawiciele przemysłu z niecierpliwością czekamy na realizację wspomnianej przez Ursulę von der Leyen w orędziu unijnej platformy STEP, która ma na celu zwiększyć fundusze UE w celu inwestowania w przemysł europejski.

Należy także podkreślić, że również Parlament Europejski w swojej uchwale z lipca br. wzywał do podjęcia działań w celu zwiększenia dostępu do substancji czynnych w celu uniknięcia zakłóceń w łańcuchach dostaw.

Konfederacja Lewiatan będzie dalej zabiegać o poparcie dla tego zagadnienia. Liczymy, że tak szerokie poparcie państw członkowskich, Parlamentu Europejskiego i kierunki polityki wskazane przez Przewodniczącą von der Leyen skłonią Komisję Europejską do przygotowania projektu aktu legislacyjnego, pozwalającego wzmocnić produkcję leków i substancji czynnych w Unii Europejskiej wzmacniając tym samym bezpieczeństwo Europejczyków i autonomię Europy.


Kacper Olejniczak, ekspert Lewiatana

Artykuł dla wrześniowego wydania Brussels Headlines

Przemysł w coraz większym dołku [+MP3]
21 sierpnia 2023

Przemysł w coraz większym dołku [+MP3]

W lipcu br. produkcja sprzedana przemysłu była niższa o 2,7% w porównaniu z analogicznym okresem 2022 roku, natomiast w porównaniu z czerwcem br. spadła o 8,5% – podał GUS.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Przemysł kolejny miesiąc na minusie i to większym niż ktokolwiek się spodziewał. Dokładnie dwa miesiące temu pisaliśmy, że korekta w przemyśle była oczekiwana, ponieważ wyniki w 2022 r. dość wyraźnie „napompowały” tą gałąź gospodarki. Pisaliśmy wtedy też, że kolejne 2- 3 miesiące spadków mogą wpędzić sektor przemysłowy w kłopoty. Wszystko wskazuje na to, że  zła wróżba się sprawdza. Tym razem przemysł nurkuje o 2,7% poniżej poziomu sprzed roku.

Dokładając do tego dane o wynagrodzeniach, zatrudnieniu i handlu zagranicznym, widzimy, że nasza lokomotywa gospodarcza dostaje zadyszki, a hamowanie może trwać nawet do końca roku. Co też istotne, dzisiejsze dane to pierwszy odczyt z III kwartału. Gdy utrzyma się trend spadkowy przez kolejne dwa miesiące, nasz PKB również zaliczy recesję w trzecim kwartale. Nie przewidujemy bowiem nagłego odbicia w konsumpcji, czy inwestycjach.

Przemysł od kilku miesięcy ratuje przed większymi spadkami branża motoryzacyjna i maszynowa, choć w lipcu niekwestionowanym liderem wzrostu jest przemysł odzieżowy ze wzrostem w skali rok o ponad 27%. Ciężko znaleźć uzasadnienie dla tak silnego odbicia, poza większym popytem oraz wzrostem sprzedaży przez Internet.

Za miesiąc również nie spodziewamy się dodatniego wyniku przemysłu. Nie po tym co pokazuje wyprzedzający wskaźnik PMI dla polskiego sektora.

Konfederacja Lewiatan

 

Przemysł piąty miesiąc z rzędu na minusie [+MP3]
20 lipca 2023

Przemysł piąty miesiąc z rzędu na minusie [+MP3]

W czerwcu br. produkcja sprzedana przemysłu była niższa o 1,4% w porównaniu z czerwcem ubiegłego roku, natomiast w porównaniu z majem br. wzrosła o 1,2% – podał GUS.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Czerwcowy wynik przyniósł spadek o 1,4% w skali roku. W stosunku do ostatnich miesięcy spadek produkcji jednak zwolnił. Przed miesiącem wspominałem, że mimo wszystko te ujemne dynamiki to w zasadzie powrót do normalności – trendu z długiego okresu. Oczywiście nie wróży to nic dobrego dla naszego PKB w drugim kwartale. Jeszcze jutro zapewne dane o sprzedaży detalicznej dołożą swoje trzy grosze.

Słaby rok w gospodarce

Wracając jednak do produkcji i wybiegając w przyszłość. Na pewno na przemysł będzie miała wpływ sytuacja po zachodniej stronie naszej granicy. Patrząc tylko na odczyty indeksu PMI dla Polski i Niemiec to wyraźnie nam się rysuje słaby rok, nawet gdyby uznać, że PMI przez ostatnie zawirowania makroekonomiczne straciło swoją moc prognostyczną. Jeszcze dwa trzy miesiące spadków przemysłu i możemy zacząć się powoli martwić o kondycję naszej gospodarki w całym 2023 r.

Niezmiennie od kilku miesięcy poważne minusy zaliczają branże energochłonne – metale, produkcja chemikaliów oraz branża papiernicza i drzewna. To nadal efekt prawdopodobnie wysokich cen energii oraz częściowo braku produktów i nowych zamówień.
Konfederacja Lewiatan

 

Produkcja w dołku, ale mniejszym [+MP3]
21 czerwca 2023

Produkcja w dołku, ale mniejszym [+MP3]

W maju br. produkcja sprzedana przemysłu była niższa o 3,2% w porównaniu z majem ub. roku, natomiast w stosunku do kwietnia br. wzrosła o 4,4% – podał GUS.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Przemysł na minusie, ale mniejszym niż jeszcze miesiąc wcześniej. Z punktu widzenia Rady Polityki Pieniężnej to całkiem niezłe dane, z punktu widzenia całej gospodarki też nie wydaje się, żeby można było mówić o jakiejś zapaści. Przede wszystkim trzeba mieć w pamięci rekordowe wyniki przemysłu w ostatnich dwóch latach. Znacznie powyżej wieloletniego trendu. Obecne odczyty sprowadzają wyniki do normalności, patrząc w długim terminie a nie tylko punktowo.

Zmniejsza się popyt konsumpcyjny, podąża za nim produkcja. Zmniejszają się nowe zamówienia i zapasy, co już sugerowały dane indeksu PMI z początku miesiąca. Relatywnie lepszy wynik zawdzięczamy nadal pozostającej na plusie branży odzieżowej i szeroko rozumianej motoryzacyjnej. Na drugiej stronie szali mamy produkcję wyrobów z drewna i cały szereg branż energochłonnych, ale też zależnych od towarów importowanych.

Pozytywnie na przemysł działa inflacja producencka. Ona nadal rośnie, ale nijak nie przypomina wzrostów sprzed kilku miesięcy przekraczających 25%. Tym razem ceny dla producentów wzrosły zaledwie o 3,1%. To poważny sygnał, że możemy oczekiwać głębszych spadków inflacji niż oczekiwania rynkowe.

Konfederacja Lewiatan

 

Przemysł w coraz większych tarapatach [+MP3]
24 kwietnia 2023

Przemysł w coraz większych tarapatach [+MP3]

W marcu br. produkcja sprzedana przemysłu była niższa o 2,9% w porównaniu z marcem ubiegłego roku, natomiast w porównaniu z lutym br. wzrosła o 14,1% – podał GUS.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

W marcu odnotowaliśmy zmniejszenie produkcji o 2,9% względem poprzedniego roku. To oczywiście efekt wysokiej bazy sprzed roku, szczególnie w dziale zaopatrywania w energię elektryczną i gaz. Miesiąc po wybuchu wojny nasz rząd już wiedział, że czeka nasz kryzys energetyczny i rzucił wszystkie ręce na pokład. Wraz ze wzmożonym popytem na energię, gaz i wydobycie ruszyły wynagrodzenia, a z nimi również wzrost zatrudnienia. Ten rok to po prostu korekta tego co działo się przed 12 miesiącami.

Mimo, że jesteśmy na minusie to nasze przetwórstwo przemysłowe już na tak wielkim minusie nie jest (-0,4 r/r). Oczywiście są branże, które notują spadki i są to niezmiennie branże z grupy energochłonnych oraz te których dotyka brak surowca (przemysł drzewny).

Z drugiej strony mamy produkcję samochodów (+36,5%). Dla przypomnienia, właśnie ten dział gospodarki jest głównym motorem napędowym naszego eksportu. Wygląda na to, że dane marcowe o handlu zagranicznym będą kopią tego, co obserwowaliśmy w lutym.

Produkcja na minusie, ale są też dobre informacje dla firm. Inflacja producencka zbliża się do granicy 10%. To potężny spadek w cenach producenckich. Przed miesiącem mówiliśmy o wzroście cen przekraczającym 18%. To bardzo silny impuls do spadku cen dla konsumentów. Kwestią otwartą pozostaje jednak czas, kiedy rynek przełoży obniżki na finalne ceny. Może niestety być to odłożone w czasie, ponieważ firmy mają nadal dość wysokie stany zapasów.

Konfederacja Lewiatan

Przemysł na skromnym plusie [+MP3]
20 lutego 2023

Przemysł na skromnym plusie [+MP3]

W styczniu br. produkcja sprzedana przemysłu była wyższa o 2,6% w porównaniu ze styczniem 2022 r., natomiast w porównaniu z grudniem ub. roku spadła o 2,5% - podał GUS.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Oczekiwania co do produkcji przemysłowej były blisko dwukrotnie wyższe, ale wzrost o 2,6% w skali roku można uznać za niezły wynik. Sygnały z rynku pozostają jednak negatywne. Z miesiąca na miesiąc produkcja słabnie, w styczniu aż o 2,5%.

Największe spowolnienie tym razem widać w samym przetwórstwie przemysłowym, które z dynamiki wzrostu 3,5% przed miesiącem zanotowało spadek do poziomu 2,8%. „Zawdzięczamy” go głównie branżom energochłonnym, które w skali roku spadają już ponad 20% (chemikalia). Niewiele lepiej radzi sobie branża metalurgiczna – spadek o ponad 19%. Widać gołym okiem, że szykujemy się na zmniejszony popyt ze strony Unii Europejskiej. Ceny energii i brak rozwiązań dla sektora dużych przedsiębiorstw stają się kulą u nogi polskiego przemysłu.

Trzeba się przyzwyczaić do coraz wolniej rosnącej produkcji przemysłowej.

Konfederacja Lewiatan

Produkcja zwalnia. Zbliżamy się do recesji [+MP3]
23 stycznia 2023

Produkcja zwalnia. Zbliżamy się do recesji [+MP3]

W grudniu 2022 r. produkcja sprzedana przemysłu była wyższa o 1% w porównaniu z grudniem 2021 r., natomiast w porównaniu z listopadem ubiegłego roku spadła o 6,4%. - podał GUS.

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Produkcja przemysłowa z miesiąca na miesiąc rośnie coraz wolniej. Konsensus ekonomistów wynosił 1,7%, rzeczywistość przyniosła wzrost jedynie 1%.  Zaskakujące tąpnięcie w produkcji to przede wszystkim efekt ujemnej dynamiki produkcji energii –  spadek rok do roku o 16,3%. To z kolei może być następstwem spadku cen na rynkach międzynarodowych, ograniczenia produkcji w branżach energochłonnych, czy nawet cieplejszego niż oczekiwano grudnia (dwukrotnie wyższa temperatura niż wieloletnia średnia).

Dodatkowo ostudzenie produkcji widać w górnictwie, co z kolei wynika ze zmniejszonego popytu na nośniki energii. Trzeba też uczciwie powiedzieć, że górnictwo w ostatnich miesiącach notowało ogromne, ponadstandardowe wzrosty.


Produkcja przemysłowa, sprzedaż detaliczna i cały komplet danych makro pokazują, że w IV kw. wzrost PKB będzie oscylował w granicach 0,7%. Wydaje się, że przewidywana recesja w I kwartale obecnego roku będzie faktem.

Konfederacja Lewiatan

Pobierz MP3