Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Lewiatana

Jutro Rada Polityki Pieniężnej zdecyduje o pierwszej od roku zmianie stóp procentowych. Czeka nas prawdopodobnie symboliczna obniżka głównej stopy procentowej o 25 punktów bazowych do poziomu 6,5%.

Zapewne na konferencji prasowej prezesa NBP Adama Glapińskiego usłyszymy, że gospodarka zaczęła proces schładzania po 2022 r. i obecnie możemy sobie pozwolić na symboliczną obniżkę stóp. Innymi słowy nasza gospodarka wchodzi w fazę recesji lub co gorsza stagflacji. A kolejne kwartały, mimo optymizmu rządzących, nie zapowiadają  wyjścia z dołka produkcji, sprzedaży i konsumpcji.

Czy obniżka stóp przyniesie jakikolwiek rezultat? Absolutnie nie. Tak samo jak nie spowodował obecnego spowolnienia gospodarczego cykl podwyżek do poziomu 6,75%. Zatem dlaczego RPP zdecyduje się na taki ruch? Jest to zabieg tylko i wyłącznie PR-owy mający na celu poprawę nastrojów obywateli tuż przed wyborami. Pokazanie, że idziemy w stronę całego cyklu obniżek. Jest jeszcze jedno możliwe wytłumaczenie rozpoczęcia obniżania stóp – brak konieczności przedłużania wakacji kredytowych, nad którym według słów rzecznika rządu myśli Rada Ministrów.

Dużym zaskoczeniem będzie utrzymanie obecnego poziomu stóp. Zdaje się, że rynki już wyceniły obniżkę. Gdyby RPP przyjęła taką drogę może to oznaczać, że nasza waluta się osłabi i być może czeka nas chwilowe przebicie poziomu 4,5 zł  za jedno euro.

Konfederacja Lewiatan

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Postawa RPP – „patrzymy i czekamy” nadal w cenie. To już 10 miesiąc kiedy jej członkowie nie zdecydowali się ogłosić końca cyklu podwyżek. Wszystkie znaki na niebie wskazują, że inflacja będzie spadać szybciej niż zakładają niezależni ekonomiści oraz analitycy NBP. Może się również okazać, że obecne osłabienie koniunktury będzie głębsze niż prognozy. To wszystko, plus zacieśnianie polityki w innych państwach Europy, pozwoli RPP na obniżkę stóp na początku jesieni. Dokładnie w rocznicę osiągnięcia obecnej wartości, tj. 6,75% dla głównej stopy referencyjnej.

Pisząc o stopach warto wspomnieć o dyskusji dotyczącej zmian wskaźników referencyjnych dla kredytów hipotecznych i gotówkowych. Rynki poprzez kontrakty FRA nie wyceniają szybkiego spadku wskaźnika WIBOR. Dla wielu kredytobiorców może okazać się, że obniżka stóp nie przyniesie oczekiwanego efektu w postaci obniżki raty zobowiązania. Dla przypomnienia obecnie WIBOR 3M, o który jest oparta większość zaciągniętych kredytów jest na poziomie 6,9%.  Wskaźnik ten ma swoje wady jednak w optymistycznym scenariuszu redukcji stóp procentowych w przyszłym roku w szybszej ścieżce może okazać się korzystniejszy dla kredytobiorców niż obecnie wprowadzany wskaźnik WIRON.

Konfederacja Lewiatan

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Gołębia polityka Rady Polityki Pieniężnej pozostanie niezmienna przez najbliższe kilka miesięcy. Dane makro z gospodarki zdają się potwierdzać słuszność stagnacji w polityce monetarnej. Wciąż wydaje się, że RPP czeka z decyzją o zmianie stóp na punkt przegięcia aktywności gospodarczej, czyli jej trwałego spadku. Sygnały w kontekście stóp są pozytywne, maleje produkcja, sprzedaż detaliczna i w końcu zmniejsza się dynamika inflacji.

Czy to wystarczy Radzie, żeby za jakiś czas obniżyć stopy procentowe? Zdecydowanie tak, szczególnie, że mamy rok wyborczy. Czy będzie to ruch słuszny? Raczej nie. Patrząc na to co prawdopodobnie widzi również Rada, dynamika inflacji bazowej pokazuje jednoznacznie, że inflacja zadomowiła się w Polsce na dłużej i walka z nią nie powinna być przerywana na tym etapie.

Oczywiście można przyjąć, że nie jest możliwe w tej chwili wyodrębnienie takiej czystej inflacji bazowej, bowiem większość kosztów, a co za tym cen, ma ze sobą silną korelację. Ciężko oczekiwać, że w cenach np. żywności nie ma kosztów energii czy paliw. Nie zmienia to jednak faktu, że czynnik ryzyka nadal istnieje, szczególnie, że nie widzimy wyraźnej transpozycji spadku cen na giełdach światowych surowców,  na polski rynek.

Konfederacja Lewiatan

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Kolejne dwudniowe posiedzenie RPP nie przyniosło zaskoczenia. Rada po raz kolejny pozostawiła stopy procentowe na niezmienionym poziomie, tj., 6,75%. Nic też wcześniej nie wskazywało, że decyzja może być inna.

Przede wszystkim na horyzoncie nadal mamy do czynienia z zacieśnianiem polityki pieniężnej ze strony największego naszego „partnera” handlowego jakim jest strefa euro. 2 lutego ECB zdecydował się podnieść główną stopę o kolejne 50 pkt bazowych do 3%. Jest to najwyższy wynik od 2008 r., a nadal jest perspektywa na dalsze zacieśnianie polityki monetarnej w strefie. Podobną drogą kroczy amerykański FED. 1 lutego stopa procentowa w USA została podwyższona o 25 pkt bazowych do  4,75%. To z kolei rekord od 2007 r.

Spełnia się jeszcze jedna przesłanka, która oddala perspektywę podwyżki stóp.  Polska gospodarka zwalnia. Może nie dzieje się to w spektakularny sposób, ale w danych widoczne jest osłabienie gospodarze.

Rada Polityki Pieniężnej nie chce również „grać” na dalsze pogorszenie nastrojów społecznych. Te są od dłuższego czasu bardzo minorowe, a podwyższenie stóp procentowych mogłoby je jeszcze bardziej pogorszyć.

Ciągle aktualny pozostaje scenariusz wyborczej obniżki stóp na wrześniowym posiedzeniu. Być może jednak rządzący zdecydują się na bardziej odważniejszy i szczodry ruch w postaci uruchomienia kolejnych wakacji kredytowych.

Konfederacja Lewiatan

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Wszystko idzie zgodnie z planem RPP, dlatego nie powinniśmy się obawiać drugiego w tym roku jej posiedzenia. Podobnie jak przed miesiącem RPP nie zdecyduje się podnieść stóp procentowych. Główna stopa pozostanie na poziomie 6,75%.

Na horyzoncie nadal mamy zacieśnianie polityki pieniężnej ze strony największego naszego „partnera” handlowego jakim jest strefa euro. 2 lutego ECB zdecydował się podwyższyć główną stopę o kolejne 50 pkt bazowych do 3%. To najwyższy wynik od 2008 r., a nadal jest perspektywa na dalsze zacieśnianie polityki monetarnej w strefie euro. Podobną drogą kroczy amerykański FED. 1 lutego stopa procentowa w USA została podniesiona o 25 pkt bazowych do 4,75%. To z kolei rekord od 2007 r.

Spełnia się jeszcze jedna przesłanka dla RPP za pozostawieniem stóp. Polska gospodarka zwalnia. Może nie dzieje się to w spektakularny sposób, ale w danych widoczne jest osłabienie gospodarze. Przemysł spowalnia. Dzieje się tak w głównej mierze dzięki wysokim kosztom funkcjonowania firm oraz zmniejszającemu się popytowi wewnętrznemu, ale i coraz mniejszej liczbie zamówień z zagranicy.

Polacy ubożeją, a o to poniekąd chodzi RPP, co przekłada się na ograniczenie skłonności do zakupu produktów nie należących do pierwszej potrzeby.

Ciągle aktualny pozostaje scenariusz wyborczej obniżki stóp na wrześniowym posiedzeniu.

Konfederacja Lewiatan

Nowy rok zaczynamy bez zaskoczeń. Na pierwszym w tym roku, dwudniowym posiedzeniu, Rada Polityki Pieniężnej zdecydowała o utrzymaniu stóp procentowych na niezmienionym poziomie. Taki scenariusz będzie zapewne się powtarzał do drugiej połowy obecnego roku. Chociaż pewne poruszenie, medialne, ale też wśród analityków może wywołać marcowa projekcja inflacji NBP.  To po niej będziemy wiedzieli więcej w jakim kierunku może podążyć RPP ze swoimi decyzjami przez dalszą cześć roku.

Kluczowe znaczenie będą miały jesienne wybory i chęć poprawy nastrojów obywateli. Dlatego też wtedy będzie można się zapewne spodziewać symbolicznej obniżki stóp procentowych.

To co może być również ciekawe to jutrzejsze wystąpienie prezesa NBP, na którym możemy usłyszeć w końcu, że RPP zdecydowała o zakończeniu cyklu podwyżek. Do tej pory Adam Glapiński informował jedynie o jego wstrzymaniu. To może przyczynić się do chwilowego poprawienia nastrojów inwestorów i obywateli.

Konfederacja Lewiatan

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Zgodnie z przewidywaniami Rada Polityki Pieniężnej nie zmieniła stóp procentowych. To już 3 miesiąc z rzędu kiedy RPP wstrzymuje się z podwyżkami. To prawdopodobnie koniec całego cyklu podwyżek, choć na konferencji prasowej prezesa NBP Adama Glapińskiego nie padną takie deklaracje.

W tej chwili RPP będzie utrzymywała postawę „wyczekiwania i obserwowania”. Prawdopodobnie, gdyby projekcja inflacyjna i wzrostu gospodarczego przygotowana przez NBP zrealizowała się, tzn. obserwowalibyśmy faktyczną recesję w I kwartale 2023 r., to cykl luzowania polityki monetarnej prawdopodobnie będzie miał swój początek w okolicach maja przyszłego roku.

Próbując podsumować działania RPP w mijającym roku, trzeba wskazać, że jedyne co się udało osiągnąć to gruntowne zatrzymanie akcji kredytowej. Według danych BIK popyt na kredyty mieszkaniowe w listopadzie spadł o 65% r/r. Działania Rady spowodowały również, że nowo udzielane kredyty mieszkaniowe są w większości oparte o stałą stopę procentową.

Działania NBP w walce z inflacją, jak od kilku miesięcy powtarzamy,  nie miały racji bytu przy tak głęboko, ale też zewnętrznie zakorzenionej inflacji. Albo należało się decydować na bardziej zdecydowane ruchy na stopach procentowych, tak aby osiągnąć ich dodatnią realną wartość albo przyjąć postawę wyczekiwania i obserwacji, jak zresztą zrobił to EBC przez pierwsze miesiące po wybuchu wojny w Ukrainie.

Konfederacja Lewiatan