Udział Europy w światowym PKB maleje, a prognozy wskazują, że w nadchodzących latach aż 85% globalnego wzrostu gospodarczego będzie pochodzić spoza Unii Europejskiej. Otwartość na handel międzynarodowy i zapewnienie stabilnego porządku światowego stają się kluczowymi elementami strategii wzmacniania konkurencyjności UE.
Handel międzynarodowy jako motor wzrostu
Unia Europejska dysponuje jednym z najbardziej rozbudowanych systemów umów o wolnym handlu na świecie, a zasady Światowej Organizacji Handlu (WTO) regulują ponad połowę unijnej wymiany handlowej. Polityka handlowa UE odgrywa kluczową rolę w zapewnianiu wzrostu gospodarczego i tworzeniu nowych miejsc pracy. Równocześnie jej celem jest dywersyfikacja rynków eksportowych i importowych, co zwiększa również strategiczną autonomię Europy w coraz bardziej niestabilnym otoczeniu geopolitycznym.
Priorytety w zakresie handlu i bezpieczeństwa gospodarczego
Aby sprostać wyzwaniom, BusinessEurope apeluje do UE o następujące działania:
- Aktywna agenda handlowa: UE powinna dążyć do równowagi pomiędzy otwartością a bezpieczeństwem gospodarczym. Kluczowe jest usuwanie zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych barier w zawieraniu i ratyfikowaniu umów handlowych.
- Ochrona porządku wielostronnego: Przyszłość WTO wymaga modernizacji, tak aby organizacja mogła skutecznie reagować na nowe wyzwania, takie jak subsydia państwowe, handel cyfrowy czy zrównoważony rozwój.
- Wsparcie dla Ukrainy: UE musi kontynuować działania na rzecz stabilności i rozwoju gospodarczego w krajach sąsiadujących, zwłaszcza w kontekście odbudowy Ukrainy.
Strategia handlowa na najbliższe lata
W pierwszych 100 dniach nowej kadencji instytucje unijne powinny określić ambitną strategię dywersyfikacji międzynarodowego handlu i inwestycji na kolejne pięć lat. Powinna ona obejmować:
- Finalizację negocjacji umów z Meksykiem, Mercosurem i Australią.
- Rozwiązanie sporów handlowych i prowadzenie dialogu z USA i Chinami.
- Wzmocnienie współpracy z kluczowymi partnerami, np. poprzez porozumienia dotyczące surowców krytycznych czy partnerstwa cyfrowe.
Strategia UE powinna uwzględniać potrzeby europejskich przedsiębiorstw poprzez dokładną ocenę ryzyk i tworzenie przewidywalnych, proporcjonalnych oraz precyzyjnych narzędzi ochrony interesów gospodarczych. Ważne jest także uproszczenie procesu ratyfikacji umów handlowych i dostosowywanie ich do poziomu integracji gospodarczej poszczególnych państw partnerskich.
Otwartość na handel i zabezpieczenie bezpieczeństwa to fundamenty, które pozwolą Europie utrzymać konkurencyjność gospodarczą. UE musi działać strategicznie, wykorzystując swoje atuty i modernizując podejście do międzynarodowej współpracy gospodarczej, tak aby sprostać obecnym wyzwaniom.
Luana Żak, zastępczyni dyrektorki przedstawicielstwa Konfederacji Lewiatan w Brukseli
Artykuł do Brussels Headlines – newslettera europejskiego Konfederacji Lewiatan – styczeń 2025