Archiwa system kaucyjny - Konfederacja Lewiatan

Powrót

Sejm uchwalił nowelizację ustawy kaucyjnej, która oprócz uszczelnienia i poprawy przepisów przesuwa uruchomienie systemu na 1 października 2025 r. Konfederacja Lewiatan od dawna apelowała o przesunięcie terminu na 2026 r, aby uniknąć chaosu wśród konsumentów oraz zapewnić więcej czasu wszystkim podmiotom odpowiedzialnym za wdrożenie systemu.

nowelizacja system kaucyjny ustawa

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Nowelizacja ustawy jest niezbędna, aby system kaucyjny był bezpieczny dla wszystkich jego uczestników. Teraz zajmie się nią Senat.

– Cieszy nas, że zostały uwzględnione niektóre postulaty zgłaszane przez przedsiębiorców odpowiedzialnych za tworzenie systemu kaucyjnego, takie jak:

wprowadzenie tzw. zamkniętego systemu obiegu kaucji, czyli pobierania jej w całym łańcuchu dystrybucji – uszczelni to cały system oraz zapewni lepszy monitoring przepływu kaucji,
wyłączenie z systemu opakowań po mleku i produktach mlecznych,
doprecyzowanie terminów rozliczeń kaucji pomiędzy wprowadzającymi a operatorami,
umożliwienie zawierania umów również w formie dokumentowej,
zagwarantowanie, że ten operator, który odbiera odpady z danej jednostki, musi również zwrócić jej kaucję (operator odbiera, operator płaci),
wprowadzenie 3 miesięcznego okresu przejściowego dla produktów bez znaku kaucji – dzięki temu wyprodukowane opakowania bez znaku kaucji nie zmarnują się i będą mogły być wprowadzone na rynek w okresie trzech miesięcy od dnia przystąpienia do systemu kaucyjnego, nie później jednak niż do 31 grudnia 2025 r. – wylicza Piotr Mazurek, ekspert Konfederacji Lewiatan.

Jako przedsiębiorcy zaangażowani w budowę całego systemu zdajemy sobie sprawę jak ważne jest pilne przyjęcie procedowanych zmian jeszcze w tym roku. Dlatego też mimo, że nie zostały uwzględnione wszystkie postulaty zgłaszane przez Konfederację Lewiatan, cieszymy się że kolejny krok w celu poprawy systemu kaucyjnego został wykonany.

System kaucyjny ma na celu ograniczenie ilości odpadów poprzez promowanie recyklingu i ponowne wykorzystanie opakowań. Duże sklepy o powierzchni powyżej 200 m² będą zobowiązane do przyjmowania pustych opakowań i zwracania pobranej kaucji. W przypadku mniejszych sklepów, choć będą one pobierać kaucję, uczestnictwo w odbiorze opakowań będzie dla nich dobrowolne. Po wdrożeniu systemu, kaucja będzie naliczana na każdy napój w opakowaniu objętym regulacjami, a jej zwrot dla konsumenta będzie możliwy bez konieczności przedstawiania dowodu zakupu. Niewykorzystane środki z kaucji zostaną przeznaczone na utrzymanie systemu. Mechanizm ten ma motywować do zwrotu opakowań, co zwiększy ilość surowców odzyskiwanych i ponownie wykorzystywanych w produkcji. System ma obejmować trzy rodzaje opakowań: plastikowe butelki o pojemności do 3 litrów, szklane butelki wielorazowego użytku do 1,5 litra oraz metalowe puszki do 1 litra.

Konfederacja Lewiatan

Powrót

W liście do premiera Donalda Tuska Rada Przedsiębiorczości apeluje o podjęcie pilnych działań legislacyjnych mających na celu przesunięcie terminu wejścia w życie systemu kaucyjnego do dnia 1 stycznia 2026 r.

apel Rada Przedsiębiorczości system kaucyjny

Po ponad 3 latach prac nad przepisami wprowadzającymi system kaucyjny na opakowania po napojach – czytamy w apelu – rząd poprzedniej kadencji przyjął ustawę na jednym z ostatnich posiedzeń parlamentu we wrześniu 2023 r. Nowe rozwiązania mają zostać wprowadzone już w styczniu 2025 r.

Rada Przedsiębiorczości podnosi, że stworzenie systemu kaucyjnego jest ważne nie tylko z uwagi na wymogi nałożone na państwa członkowskie Unii Europejskiej, ale również ze względów praktycznych. Pomijając całkowicie merytoryczne argumenty „za” bądź „przeciw” konkretnym rozwiązaniom prawnym pragniemy podnieść, że stworzenie funkcjonalnego i wydajnego systemu, który będzie czynił zadość wymogom polskiego i unijnego prawa, jest niemożliwe w ciągu zaledwie jednego roku. Na dwa i pół miesiąca przed uruchomieniem systemu kaucyjnego rynek nie tylko nie ma przygotowanych odpowiednich rozwiązań, ale również całkowicie brakuje świadomości społecznej dotyczącej jego wprowadzenia i wymogów, jakie są stawiane obywatelom.

Uchwalone w 2023 r. przepisy spowodowały liczne konflikty i napięcia między interesariuszami, które generują dodatkowe koszty. Ministerstwo Klimatu i Środowiska co prawa przygotowało zmiany do projektu ustawy, jednak nadal nie uzyskały one notyfikacji Komisji Europejskiej. Należy mieć na uwadze, że z dniem 1 stycznia 2025 r. wprowadzenie systemu kaucyjnego oznaczać będzie ogromny chaos zarówno wśród producentów, punktów handlowych, jak i konsumentów. Operatorzy systemu, obecnie 4, a w przyszłości może być ich znacznie więcej, będą musieli podpisać umowy z około 80 tysiącami sklepów. Niezbędne jest opracowanie rozwiązań technicznych i systemów IT w zakresie rozliczania kaucji. Konieczne jest opracowanie nowych etykiet i szat graficznych uwzględniających nowe wymogi. Nie jest realne, aby zrealizować to w ciągu zaledwie dwóch nadchodzących miesięcy.

Mając powyższe na uwadze zwracamy się do Pana Premiera z apelem o podjęcie pilnych działań legislacyjnych mających na celu przesunięcie terminu wejścia w życie systemu kaucyjnego do 1 stycznia 2026 r. oraz wprowadzenie zaproponowanych poprawek w projekcie nr UD 45. Pozwoli to na lepsze dostosowanie się rynku do nowych wymogów, zbudowanie większej świadomości konsumentów oraz uwzględnienie potencjalnych uwag i postulatów płynących również ze strony władz samorządowych. Prosimy także o niekaranie przedsiębiorców za brak zrealizowania obowiązku zbiórki opakowań w 2025 r. w związku z przełożeniem terminu wejścia w życie systemu kaucyjnego – napisali sygnatariusze apelu.

***

Rada Przedsiębiorczości to forum współpracy przedstawicieli 9 największych organizacji reprezentujących przedsiębiorców i pracodawców w Polsce. Pierwotnie powołana 17 listopada 2003 r., została reaktywowana 24 marca 2020 r. w celu ratowania polskiej gospodarki zagrożonej pandemią i recesją. Rada reprezentuje blisko 330 tysięcy pracodawców zatrudniających ponad 8 mln pracowników. Przewodnictwo w Radzie jest kadencyjne. Aktualnie Radzie przewodniczy Federacja Przedsiębiorców Polskich. Członkowie: ABSL, Business Centre Club, Federacja Przedsiębiorców Polskich, Konfederacja Lewiatan, Krajowa Izba Gospodarcza, Polska Rada Biznesu, Pracodawcy RP, Związek Banków Polskich, Związek Rzemiosła Polskiego.

Konfederacja Lewiatan

Apel Rady Przedsiębiorczości

Powrót

Pod hasłem "Filary cyrkularności" odbyła się Konferencja Środowiskowa Interzero. Tematyka związana była z najnowszymi regulacjami prawnymi, które w najbliższych miesiącach i latach na nowo ukształtują branżę ochrony środowiska.

ekspert konferencja odpady środowisko system kaucyjny

O zagrożeniach i szansach, jakie niesie za sobą system kaucyjny oraz PPWRW dyskutowano podczas Konferencji Środowiskowej Interzero. W prelekcjach, debatach i spotkaniach wzięli udział eksperci środowiskowi, liderzy branży zrównoważonego rozwoju, GOZ oraz przedstawicieli biznesu.

Konfederacja Lewiatan była patronem honorowym konferencji. Wśród prelegentów był nasz ekspert ds. gospodarki obiegu zamkniętego Piotr Mazurek z Departamentu Energii i Zmian Klimatu.

W panelu dyskusyjnym „PPWR – ile nas to będzie kosztować?” wziął udział razem z Agatą Rudnicką z Forum Odpowiedzialnego Biznesu, Pawłem Lesiakiem z Interzero Polska oraz Filipem Piotrowskim z UNEP/GRID-Warszawa. Podczas dyskusji eksperci rozmawiali na temat szans i zagrożeń, jakie przyniesie horyzontalne rozporządzenie dotyczące opakowań i odpadów opakowaniowych (PPWR).

Przedsiębiorcy potrzebują jednolitego rynku w zakresie przepisów związanych z wprowadzaniem swoich produktów na rynki europejskie, dlatego tak ważne jest, aby nowoprojektowane rozporządzenie doprowadziło do harmonizacji przepisów w tym zakresie. Z drugiej strony dużym problem dla biznesu może być wprowadzenie bardzo rygorystycznych celów w zakresie ponownego użycia opakowań lub wręcz zakazu stosowania niektórych z nich, które nie są wielokrotnego użytku. W naszej ocenie niektóre z tych zakazów – na przykład te dotyczące zakazu stosowania materiałów jak folia stretch czy taśmy bandujące w ramach jednego kraju, o ile nie są wielokrotnego użytku, zostały wprowadzane zbyt pochopnie bez wskazania jakiekolwiek alternatywy – mówi Piotr Mazurek.

Interzero jako organizacja odzysku i lider branży ochrony środowiska chce stwarzać jak najwięcej możliwości do dyskusji o bieżących problemach i przyszłych wyzwaniach, jakie stawia ustawodawca.

Naszym celem jest aktywny udział w kształtowaniu nowej rzeczywistości, która będzie rządzona przez zasady rozszerzonej odpowiedzialności producenta. Dzięki takim wydarzeniom jak Konferencja Środowiskowa Interzero, możemy być motorem debaty, dawać głos najwybitniejszym ekspertom oraz pokazywać skutki nowych legislacji z różnych, nawet dość nieoczywistych perspektyw – mówi Agata Ryś, Członek Zarządu Interzero.

Podczas prelekcji poświęconych rozwiązaniom, usługom i narzędziom, które przenoszą branżę ochrony środowiska w XXI w. oraz wspierają przedsiębiorców w realizacji obowiązków środowiskowych mowa była o bazie danych dla systemu kaucyjnego oraz o tym, jak dane i liczby mogą napędzać zrównoważony rozwój. Uczestnicy mieli także okazję poznać rolę digitalizacji w optymalizacji gospodarki odpadami.

System kaucyjny – szanse i zagrożenia dla gospodarki

Pierwszego dnia Konferencji Środowiskowej Interzero odbyła się dyskusja o szansach i zagrożeniach dla gospodarki płynących ze zbliżającego się startu systemu kaucyjnego. W moderowanej przez dziennikarkę Monikę Richardson debacie udział wzięli przedstawiciele biznesu: Dariusz Lizak, Prezes Krajowej Izby Gospodarczej „Przemysł Rozlewniczy”, Paweł Sosnowski, Pełnomocnik Zarządu ds. Regulacji Środowiskowych z Interzero oraz Joanna Szubielska, Starszy Menadżer ds. Zapewnienia Jakości i BHP | Eurocash S.A. i reprezentanci branży ochrony środowiska: Joanna Leoniewska-Gogola, Deputy Director Sustainability Consulting Central Europe z Deloitte Advisory Sp. z o.o., Sp. K Maria Andrzejewska, Dyrektor Generalna w UNEP/GRID-Warszawa.

Wydarzenia sygnowane logo Interzero zawsze dostarczały ogromu wiedzy i stwarzały okazję do gorących dyskusji w gronie najlepszych ekspertów. W tym kontekście niezmiernie cieszy mnie bardzo wysoka frekwencja i obecność specjalistów z różnych dziedzin, którzy włączają się w dyskusję i dzielą się swoimi przemyśleniami z szerszą publicznością. Jestem też pozytywnie zaskoczony poziomem merytorycznym obu debat – choć mogłoby się wydawać, że o systemie kaucyjnym i PPWR powiedziano już prawie wszystko, to nasi goście udowodnili, że przed branżą środowiskową nadal stoi mnóstwo wyzwań i jeszcze więcej problemów, których rozwiązywanie pochłonie nas w najbliższych latach – mówi Łukasz Czarnowski z Interzero.

Zrównoważony rozwój jako inspiracja dla biznesu i szansa dla środowiska

Do tematyki elektromobilnościi baterii nawiązał w swoim wystąpieniu Przemysław Kuna, Dyrektor Zarządzający w Interzero, który opowiedział o nowym rozporządzeniu bateryjnym, które już „puka do drzwi” państw członkowskich UE.

Konferencja Środowiskowa to coroczne wydarzenie, które od lat gromadzi ekspertów środowiskowych oraz przedstawicieli biznesu. Podczas 2-dniowych prelekcji i wykładów uczestnicy mają okazję poszerzyć wiedzę na temat aktualnych przepisów prawa i ich interpretacji, poznać nowinki z branży środowiskowej oraz nieoczywiste kwestie związane z ekologią i zrównoważonym rozwojem. Konferencja Środowiskowa Interzero to również szansa na nawiązanie nowych kontaktów z przedstawicielami branży oraz na wymianę doświadczeń z uczestnikami wydarzenia.

XI edycja Konferencji Środowiskowej Interzero odbyła się w dniach 18-20 września w sopockim hotelu Sheraton.

Powrót

Konfederacja Lewiatan pozytywnie ocenia większość zmian zawartych w nowelizacji ustawy kaucyjnej. Proponuje jednak doprecyzowanie niektórych regulacji dotyczących m.in. przekazywania kaucji, jej pobierania w całym łańcuchu sprzedaży, czy całkowite wyłączenie z systemu opakowań po produktach mlecznych.

nowelizacja ustawy system kaucyjny

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Właśnie zakończyły się konsultacje projektu ustawy o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi czyli nowelizacji ustawy kaucyjnej.

Niektóre regulacje trzeba poprawić

– Pozytywnie oceniamy większość zmian zaproponowanych w nowelizacji, jednak jako przedsiębiorcy czyli wprowadzający napoje w opakowaniach, na których będzie ciążył obowiązek ich selektywnej zbiórki, proponujemy pewne korekty. Postulujemy zmienić zapis dotyczący przekazywania kaucji przez wprowadzających do operatora. Chodzi o to, żeby nie przekazywać kaucji codziennie, a w ustalonych terminach. Proponujemy, aby dla opakowań jednorazowych (puszki i butelki plastikowe) odbywało się to po zakończeniu miesiąca, w którym pobrano lub naliczono kaucję. Natomiast dla opakowań szklanych wielorazowych, aby rozliczenie niezwróconej kaucji było prowadzone w rocznym okresie rozliczeniowym. Z doświadczenia wiemy, że jest to optymalny okres, w jakim możliwe jest oszacowanie liczby niezwróconych opakowań z uwzględnieniem ich sezonowości sprzedaży i zwrotu – mówi Piotr Mazurek, ekspert Konfederacji Lewiatan.

Konfederacja Lewiatan popiera też pobieranie kaucji w całym łańcuchu sprzedaży. To był jeden z najważniejszych postulatów przy pracach nad ustawą kaucyjną w 2023 r. Lewiatan zabiega o doprecyzowanie przepisów w celu uniknięcia wątpliwości, że obowiązek pobrania kaucji dotyczył będzie każdego rodzaju nabycia produktów w opakowaniach objętych systemem kaucyjnym, czyli nie tylko sprzedaży, ale również wszystkich innych przypadków odpłatnego lub nieodpłatnego udostępnienia tych produktów.

Obowiązkowy odbiór opakowań wielokrotnego użytku

– Kolejnym postulatem, o który wnioskowaliśmy na etapie prac parlamentarnych było wprowadzenie obowiązku odbioru opakowań wielokrotnego użytku przez każdy podmiot sprzedający produkty w takim opakowaniu. Cieszy nas wysłuchanie przez resort klimatu i środowiska głosu biznesu w tym zakresie. Wnosimy jednak o doprecyzowanie zmian dotyczących obowiązków operatorów systemu kaucyjnego, w szczególności zakresu umów między operatorami oraz wprowadzającymi – podkreśla Piotr Mazurek.

– Ponadto razem z przedstawicielami branży mleczarskiej proponujemy całkowite wyłączenie opakowań po produktach mlecznych, nie do 2026 roku, lecz w ogóle z zakresu systemu kaucyjnego. Dodatkowo z systemu powinny być również wyłączone suplementy diety – dodaje Piotr Mazurek.

Za mało czasu na wdrożenie systemu kaucyjnego

Konfederacja Lewiatan ubolewa, że Ministerstwo Klimatu i Środowiska nie chce wysłuchać najważniejszego postulatu branży, aby dać więcej czasu na przygotowanie całego systemu i uruchomić go rok później, czyli 1 stycznia 2026 r.

Zdaniem Lewiatana uruchomienie systemu 1 stycznia 2025 r. należy już uznać za całkowicie nierealne ze względu na znaczące opóźnienia w przyjęciu ram prawnych dla powstania systemu kaucyjnego. Zbudowanie i uruchomienie ogólnopolskiego, efektywnego środowiskowo i ekonomicznie, powszechnego i przyjaznego dla konsumentów systemu zaledwie w ciągu kilku miesięcy, jest niemożliwe zarówno ze względów organizacyjnych, technicznych, jak i barier prawnych skutkujących nierównymi warunkami rejestracji podmiotów reprezentujących (operatorów systemu). Duże firmy wprowadzające napoje planujące założyć spółkę będącą podmiotem reprezentującym w ramach systemu kaucyjnego, są zmuszone ze względu na sumę obrotów przejść procedurę uzyskania zgody na koncentrację od Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Może to trwać nawet do 6 miesięcy.

Inne zmiany w ustawie proponowane przez Lewiatana:

zwolnienie kaucji z VAT.
dopasowanie minimalnych poziomów selektywnej zbiórki do unijnych regulacji.
umożliwienie przejściowej realizacji poziomów zbiórki w obecnym systemie zbiórki selektywnej w odniesieniu do opakowań wprowadzonych w ramach systemu kaucyjnego.
zapewnienie okresu przejściowego dla opakowań bez oznakowania systemem kaucyjnym.
uznanie wprowadzających butelki szklane wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5 l za wprowadzających napoje bezpośrednio.
zwolnienie odpadów zebranych selektywnie z opłat za zanieczyszczenie terenów publicznych.
zmianę wzoru oznakowania wskazującego na objęcie opakowania systemem kaucyjnym.
wprowadzenie możliwości transportu /magazynowania opakowań i odpadów opakowaniowych łącznie na cele transportu zwrotnego.
umożliwienie wnioskowania o DPR (dokument potwierdzający recykling) przez operatora.

Najważniejsze zmiany w ustawie kaucyjnej, które chce wprowadzić resort klimatu i środowiska

pobieranie kaucji nie tylko od użytkownika końcowego (klienta/konsumenta) w sklepie, ale na każdym etapie obrotu produktem,
odbieranie szklanych opakowań wielokrotnego użytku również przez małe sklepy (o powierzchni poniżej 200 m2, jeżeli są w nich sprzedawane napoje w takich butelkach).
przesunięcie obowiązku zbiórki opakowań po mleku i produktach mlecznych o rok, czyli od 2026 r.

Ponadto nowelizacja wprowadza nowe obowiązki dla operatorów (co najmniej 1 punkt odbioru opakowań i odpadów opakowaniowych objętych systemem kaucyjnym w każdej gminie) oraz zmiany w wydawaniu im zezwoleń.

Konfederacja Lewiatan

Powrót

Rząd potwierdza, że system kaucyjny zostanie uruchomiony już z początkiem przyszłego roku, czyli za ok. 9 miesięcy. Konfederacja Lewiatan uważa, że potrzeba więcej czasu, aby dobrze przygotować się do tak ważnego przedsięwzięcia.

lewiatan ROP system kaucyjny

Wysłuchaj komentarza eksperta:

– Wprowadzenie systemu kaucyjnego bez przemyślanego i kompleksowego modelu Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta, a co za tym idzie odpowiedniego skierowania strumienia finansowego może okazać się katastrofalne w skutkach. W najgorszym przypadku może nawet doprowadzić do wzrostu kosztów gospodarowania odpadami przez mieszkańców. Dlatego wspólnie z innymi organizacjami, a także samorządami apelujemy o jak najszybsze wdrożenie systemu ROP – mówi Piotr Mazurek, ekspert Konfederacji Lewiatan.

Standardy dla systemu ROP

Dyrektywa 2018/851/WE w sprawie odpadów w Art. 8a precyzyjnie określa standardy dla systemów rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP) w państwach członkowskich UE. Niestety, polski system ROP wynikający z istniejącej krajowej legislacji odnosi się tylko do niektórych aspektów i wskazanych standardów, a dodatkowo jego funkcjonowanie nie realizuje podstawowych celów.

Zaproponowany 2 sierpnia 2021 roku projekt ustawy UC81 nie zapewniał pełnego wdrożenia zapisów Art. 8a ramowej dyrektywy o odpadach. Nie realizował bowiem celu środowiskowego, gdzie opłaty z tytułu ROP przeznaczane są wyłącznie na spełnienie celów dyrektywy, czyli efektywne zagospodarowanie odpadów opakowaniowych. W projekcie pozbawiono również wprowadzających (producentów produktów w opakowaniach) jakiegokolwiek wpływu na funkcjonowanie systemu gospodarki odpadami opakowaniowymi, czyli na ten element systemu ROP, którego efektywność ma bezpośredni wpływ na np. osiągane poziomy recyklingu, czyli zamykanie obiegów surowcowych. UC81 sprowadził wprowadzających do roli płatnika quasipodatku bez możliwości wpływu na jego wysokość ani sposób wydatkowania tych pieniędzy. Dlatego konieczny jest w Polsce, nowy kompleksowy system ROP, który będzie zgodny z wymogami dyrektywy i skuteczny w osiąganiu celów środowiskowych.

– W ramach pracy grupy eksperckiej ds. ROP w Konfederacji Lewiatan wypracowaliśmy najważniejsze założenia systemu ROP, obejmujące jego główne cechy, cele, role i obowiązki poszczególnych interesariuszy oraz aspekty dotyczące finansowania. Zdajemy sobie sprawę, że nie jest to przedstawienie kompletnego systemu z uwzględnieniem wszystkich jego elementów. Są to jednak warunki brzegowe, które zapewnią realizację celów środowiskowych i zgodność z wymaganiami Art. 8a. Grupa ds. Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta działa w naszej organizacji już od ponad 4 lat i dzięki szerokiej reprezentacji przedsiębiorców z różnych sektorów może pochwalić się kompleksowym i horyzontalnym spojrzeniem na tematy dotyczące gospodarki opakowaniami i odpadami opakowaniowymi – dodaje Piotr Mazurek.

Jaki powinien być nowy system ROP zdaniem Lewiatana:

Przede wszystkim być zgodny z wymogami dyrektywy 2018/851/WE i powinien zapewniać realizację celów środowiskowych.
Opierać się na zasadach efektywności, przejrzystości i rozliczalności.
Odpowiednio zdefiniować role i obowiązki zarówno dla wprowadzających, jak i dla pozostałych uczestników systemu.
Uwzględniać wymóg pełnej partycypacji wprowadzających produkty w opakowaniach w kosztach gospodarowania odpadami opakowaniowymi.
Umożliwiać wprowadzenie zróżnicowanych opłat ROP – zgodnie z ekomodulacją (zgodnie z hierarchią postępowania z odpadami).
Określać sposób pobierania i dystrybuowania opłat – w naszej ocenie przez organizacje ROP do gmin jak i do firm gospodarujących odpadami.
Objąć również opakowania zbierane w tzw. obrocie komercyjnym.
Charakteryzować się zasadami równego traktowania i niedyskryminacji żadnego podmiotu systemu ROP.
Umożliwiać platformę do regularnego dialogu wszystkich uczestników.
Wspierać edukację mieszkańców w zakresie poprawnego prowadzenia selektywnej zbiórki w gospodarstwach domowych.
Wdrożyć silniejsze zachęty finansowe motywujące do skutecznego segregowania odpadów.
Zawierać skuteczne mechanizmy kontroli i sprawozdawczości.

Realizacja tych rekomendacji jest niezbędna do zapewnienia zgodności Polski z wymogami dyrektywy 2018/851/WE i do osiągnięcia celów środowiskowych. System ROP powinien być oparty na zasadach efektywności, przejrzystości i rozliczalności, a wprowadzający powinni mieć wpływ na funkcjonowanie systemu.

Tylko wtedy jest w stanie efektywnie poprawić gospodarką opakowaniami i odpadami opakowaniowymi w naszym kraju.

Konfederacja Lewiatan

Powrót

1 stycznia 2025 roku Polska stanie się kolejnym krajem w Europie, który ma szanse na uruchomienie systemu kaucyjnego na niektóre opakowania po napojach.

członkowie napoje odpady system kaucyjny

Zgodnie z ustawą z 13 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi systemem tym objęte będą:

jednorazowe butelki z tworzyw sztucznych o pojemności do 3 l
szklane butelki wielokrotnego użytku do 1,5 l
metalowe puszki o pojemności do 1 l.

Cel: poprawa selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych

Kaucja pobierana będzie we wszystkich jednostkach handlowych, w których będą sprzedawane napoje w takich opakowaniach, niezależnie od ich powierzchni. Natomiast zwrot kaucji wraz z pustym opakowaniem będzie obowiązkowy w jednostkach handlowych o powierzchni powyżej 200 m². Mniejsze punkty będą mogły dołączyć do systemu dobrowolnie.

Najważniejszym celem wprowadzenia systemu kaucyjnego w naszym kraju jest poprawa selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych. Przypomnijmy, że zgodnie z obowiązującymi przepisami wprowadzający produkty w opakowaniach (producenci, importerzy i właściciele marek) będą zobowiązani do osiągnięcia minimalnych poziomów selektywnej zbiórki opakowań.

Te poziomy to:

77% za 2025 r.
81% za 2026 r.
84% za 2027 r.
87% za 2028 r.
90% za 2029 r. i następne lata.

Prawo przewiduje wielu operatorów systemu

Najważniejszą i budzącą chyba najwięcej emocji cechą naszego ustawodawstwa jest jego wielooperatorowość. Innymi słowy, nasz polski system będzie działał w oparciu o więcej niż jeden podmiot reprezentujący (tzw. operator systemu).

Jednym z nich będzie założona przez Fundację Odzyskaj Środowisko „PolKa”, operator systemu kaucyjnego not for profit S.A. Fundacja od 13 lat działa w branży recyklingu w Polsce, wspierając świadomą edukację ekologiczną. Jak podkreśla Marcel Rakowski, prezes „PolKa”, oferuje sklepom, hurtowniom, producentom, jak i importerom napojów objętych systemem kaucyjnym gotowe rozwiązania niezbędne do szybkiego i sprawnego wdrożenia systemu kaucyjnego.

„PolKa” zajmie się kompleksową organizacją procesów składających się na system kaucyjny (end-to-end solution). Nawiązała współpracę ze znanymi polskimi firmami o zasięgu krajowym i międzynarodowym, które działają w zakresie m.in. logistyki pierwszej i środkowej mili, centrów liczenia czy przetwarzania odpadów opakowaniowych. W ramach powstałego modelu oferuje również finansowanie, instalację oraz serwisowanie maszyn RVM (tzw. zwrotomatów) renomowanych producentów.

Nasza firma działa ponad podziałami, łącząc interesy wszystkich kluczowych uczestników systemu kaucyjnego. „PolKa” zapewni optymalne koszty oraz umożliwi osiągnięcie celów selektywnej zbiórki w 2025 r. Z kolei skuteczna zbiórka zagwarantuje uczestnikom systemu właściwą jakość materiału, a system IT efektywne zarządzanie procesami (w tym rozliczeniami kaucji i materiału). Szeroki asortyment zwrotomatów (maszyn do automatycznej zbiórki) i transparentna sprawozdawczość oraz efektywne raportowanie przyczynią się do efektywności systemu kaucyjnego prowadzonego przez „PolKa” – mówi Marcel Rakowski.

Więcej o działaniach naszej nowej firmy członkowskiej www.polskakaucja.pl.

Powrót

W Sejmie trwają prace nad projektem ustawy tworzącej system kaucyjny. Konfederacja Lewiatan proponuje m.in. przesunięcie jego uruchomienia na 1 stycznia 2026 r., niewliczanie kaucji do podstawy opodatkowania VAT, wyłączenie opakowań po produktach mlecznych, czy umożliwienie przejściowej realizacji poziomów zbiórki zgodnie z obowiązującymi przepisami do momentu uruchomienia systemu kaucyjnego.

lewiatan Sejm system kaucyjny ustawa

Dzisiaj przedstawione zostanie sprawozdanie z posiedzenia połączonych komisji sejmowych, które odbyło się 10 lipca, a w najbliższych dniach planowane jest kolejne posiedzenie komisji w przypadku zgłoszenia poprawek. Przedsiębiorcy czekali na to przyspieszenie, pytanie jednak brzmi czy parlamentarzyści zdążą przyjąć ustawę jeszcze w tej kadencji?

Jednym z kluczowych elementów ustawy, jest zapis dotyczący terminu wejścia w życie realizacji obowiązku zbiórki przez system kaucyjny od 1 stycznia 2025 r.

– Niestety, ze względu na znaczące opóźnienie w procedowaniu projektu ustawy, zbudowanie i uruchomienie efektywnego systemu zaledwie w ciągu kilkunastu miesięcy, jakie pozostaną od momentu wejścia w życie ustawy, jest niemożliwe. W związku z tym postulujemy, aby termin ten przesunięto najwcześniej na 1 stycznia 2026 r. Proponujemy również umożliwienie przejściowej realizacji obowiązków uzyskania poziomów selektywnej zbiórki butelek z tworzyw sztucznych po napojach zgodnie z obecnymi przepisami do momentu uruchomienia systemu kaucyjnego. Chodzi o zaliczanie do realizacji poziomów zbiórki samodzielnej lub poprzez organizacje odzysku opakowań lub system kaucyjny od 2025 r. W przeciwnej sytuacji nie będzie możliwe uzyskanie ustalonych ustawowo poziomów zbiórki na poziomie 77% – mówi Piotr Mazurek, ekspert Konfederacji Lewiatan.

Najważniejsze postulaty Konfederacji Lewiatan dotyczące systemu kaucyjnego:

– przesunięcie uruchomienia systemu kaucyjnego na 1 stycznia 2026 r.,

-umożliwienie przejściowej realizacji poziomów zbiórki zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami do momentu uruchomienia systemu kaucyjnego,

– niewliczanie kaucji do podstawy opodatkowania VAT,

– uznanie wprowadzających butelki szklane wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5 litra za wprowadzających napoje bezpośrednio,

– wyłączenie opakowań po produktach mlecznych,

– dostosowanie minimalnych poziomów selektywnego zbierania do unijnych regulacji.

Konfederacja Lewiatan postuluje także niewliczanie kaucji na opakowania jednorazowe do podstawy opodatkowania podatkiem VAT. Tego rodzaju obciążenie będzie rodziło szereg problemów po stronie handlu detalicznego i podniesie koszty samego systemu.

Ponadto proponuje precyzyjne określenie obowiązków nakładanych na przedsiębiorców prowadzących handel detaliczny przez internet, w tym zasad zbierania i przekazywania opakowań i odpadów opakowaniowych oraz zasad rozliczania kaucji.

Pracodawcy proponują również uznanie wprowadzających produkty w butelkach szklanych wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5 litra za wprowadzających napoje bezpośrednio. Umożliwi to niezakłócone dalsze prowadzenie systemów kaucyjnych na tego rodzaju opakowania i zachęci kolejne podmioty do stosowania opakowań wielokrotnego użytku na dużą skalę. Tego rodzaju systemy działają już z powodzeniem w Polsce. Realizacja postanowień ustawy oznaczać będzie konieczność działania poprzez podmiot reprezentujący, co doprowadzi do rozerwania obecnie funkcjonujących systemów oraz zawarcia nowych umów przez operatora z około 80 – 90 tysiącami placówek handlu detalicznego działającymi w Polsce, które będą zmuszone do administrowania dwa razy większą liczbą umów oraz faktur. Spowoduje to chaos na rynku i wskutek nałożenia kolejnego obowiązku może zrazić dużą część placówek handlowych do oferowania produktów w opakowaniach wielokrotnego użytku w ramach już działających, jak i tworzonych w przyszłości systemów.

W projekcie ustawy przyjęte zostały minimalne poziomy selektywnego zbierania opakowań i odpadów opakowaniowych dla puszek i butelek szklanych wielokrotnego użytku w takiej samej wysokości, jak dla butelek z tworzyw sztucznych, które to poziomy wynikają z dyrektywy Single Use Plastics (77% w 2025 r. i 90% w 2029 r.). – Tak wysokie poziomy nie są jednak wymogiem ustawodawstwa unijnego w stosunku do takich opakowań. W związku z tym proponujemy przyjęcie dla tego rodzaju opakowań poziomów selektywnego zbierania jak dla celów recyklingu określonych w dyrektywie PE i Rady (UE) 2018/852 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniającej dyrektywę 94/62/WE ws. opakowań i odpadów opakowaniowych, które wynoszą dla puszek metalowych odpowiednio: 78% w 2030 r., zaś dla szkła 75% w 2030 r. – dodaje Piotr Mazurek

Konfederacja Lewiatan

Tag: system kaucyjny

Korzystne zmiany w systemie kaucyjnym [+MP3]

Rada Przedsiębiorczości apeluje o przesunięcie wejścia w życie systemu kaucyjnego

W liście do premiera Donalda Tuska Rada Przedsiębiorczości apeluje o podjęcie pilnych działań legislacyjnych mających na celu przesunięcie terminu wejścia w życie systemu kaucyjnego do dnia 1 stycznia 2026 r.

Biznes w obliczu zmian legislacyjnych tematem Konferencji Środowiskowej

Pod hasłem "Filary cyrkularności" odbyła się Konferencja Środowiskowa Interzero. Tematyka związana była z najnowszymi regulacjami prawnymi, które w najbliższych miesiącach i latach na nowo ukształtują branżę ochrony środowiska.

System kaucyjny – szanse i zagrożenia dla gospodarki

Zrównoważony rozwój jako inspiracja dla biznesu i szansa dla środowiska

System kaucyjny: zmiany idą w dobrą stronę, ale nadal nie jesteśmy gotowi na start w 2025 roku [+MP3]

Niektóre regulacje trzeba poprawić

Obowiązkowy odbiór opakowań wielokrotnego użytku

Za mało czasu na wdrożenie systemu kaucyjnego

Inne zmiany w ustawie proponowane przez Lewiatana:

Najważniejsze zmiany w ustawie kaucyjnej, które chce wprowadzić resort klimatu i środowiska

Przedsiębiorcy apelują o pilne wprowadzenie ROP [+MP3]

Rząd potwierdza, że system kaucyjny zostanie uruchomiony już z początkiem przyszłego roku, czyli za ok. 9 miesięcy. Konfederacja Lewiatan uważa, że potrzeba więcej czasu, aby dobrze przygotować się do tak ważnego przedsięwzięcia.

Standardy dla systemu ROP

Jaki powinien być nowy system ROP zdaniem Lewiatana:

System kaucyjny na opakowania po napojach jedyną szansą realizacji poziomów zbiórki

1 stycznia 2025 roku Polska stanie się kolejnym krajem w Europie, który ma szanse na uruchomienie systemu kaucyjnego na niektóre opakowania po napojach.

Cel: poprawa selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych

Prawo przewiduje wielu operatorów systemu

System kaucyjny ma być przyjazny dla firm i konsumentów

Najważniejsze postulaty Konfederacji Lewiatan dotyczące systemu kaucyjnego: