Tag: system kaucyjny

System kaucyjny: zmiany idą w dobrą stronę, ale nadal nie jesteśmy gotowi na start w 2025 roku [+MP3]
04 czerwca 2024

System kaucyjny: zmiany idą w dobrą stronę, ale nadal nie jesteśmy gotowi na start w 2025 roku [+MP3]

Powrót

Konfederacja Lewiatan pozytywnie ocenia większość zmian zawartych w nowelizacji ustawy kaucyjnej. Proponuje jednak doprecyzowanie niektórych regulacji dotyczących m.in. przekazywania kaucji, jej pobierania w całym łańcuchu sprzedaży, czy całkowite wyłączenie z systemu opakowań po produktach mlecznych.

nowelizacja ustawy system kaucyjny

Wysłuchaj komentarza eksperta:

Właśnie zakończyły się konsultacje projektu ustawy o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi czyli nowelizacji ustawy kaucyjnej.

Niektóre regulacje trzeba poprawić

– Pozytywnie oceniamy większość zmian zaproponowanych w nowelizacji, jednak jako przedsiębiorcy czyli wprowadzający napoje w opakowaniach, na których będzie ciążył obowiązek ich selektywnej zbiórki, proponujemy pewne korekty. Postulujemy zmienić zapis dotyczący przekazywania kaucji przez wprowadzających do operatora. Chodzi o to, żeby nie przekazywać kaucji codziennie, a w ustalonych terminach. Proponujemy, aby dla opakowań jednorazowych (puszki i butelki plastikowe) odbywało się to po zakończeniu miesiąca, w którym pobrano lub naliczono kaucję. Natomiast dla opakowań szklanych wielorazowych, aby rozliczenie niezwróconej kaucji było prowadzone w rocznym okresie rozliczeniowym. Z doświadczenia wiemy, że jest to optymalny okres, w jakim możliwe jest oszacowanie liczby niezwróconych opakowań z uwzględnieniem ich sezonowości sprzedaży i zwrotu – mówi Piotr Mazurek, ekspert Konfederacji Lewiatan.

Konfederacja Lewiatan popiera też pobieranie kaucji w całym łańcuchu sprzedaży. To był jeden z najważniejszych postulatów przy pracach nad ustawą kaucyjną w 2023 r. Lewiatan zabiega o doprecyzowanie przepisów w celu uniknięcia wątpliwości, że obowiązek pobrania kaucji dotyczył będzie każdego rodzaju nabycia produktów w opakowaniach objętych systemem kaucyjnym, czyli nie tylko sprzedaży, ale również wszystkich innych przypadków odpłatnego lub nieodpłatnego udostępnienia tych produktów.

Obowiązkowy odbiór opakowań wielokrotnego użytku

– Kolejnym postulatem, o który wnioskowaliśmy na etapie prac parlamentarnych było wprowadzenie obowiązku odbioru opakowań wielokrotnego użytku przez każdy podmiot sprzedający produkty w takim opakowaniu. Cieszy nas wysłuchanie przez resort klimatu i środowiska głosu biznesu w tym zakresie. Wnosimy jednak o doprecyzowanie zmian dotyczących obowiązków operatorów systemu kaucyjnego, w szczególności zakresu umów między operatorami oraz wprowadzającymi – podkreśla Piotr Mazurek.

– Ponadto razem z przedstawicielami branży mleczarskiej proponujemy całkowite wyłączenie opakowań po produktach mlecznych, nie do 2026 roku, lecz w ogóle z zakresu systemu kaucyjnego. Dodatkowo z systemu powinny być również wyłączone suplementy diety – dodaje Piotr Mazurek.

Za mało czasu na wdrożenie systemu kaucyjnego

Konfederacja Lewiatan ubolewa, że Ministerstwo Klimatu i Środowiska nie chce wysłuchać najważniejszego postulatu branży, aby dać więcej czasu na przygotowanie całego systemu i uruchomić go rok później, czyli 1 stycznia 2026 r.

Zdaniem Lewiatana uruchomienie systemu 1 stycznia 2025 r. należy już uznać za całkowicie nierealne ze względu na znaczące opóźnienia w przyjęciu ram prawnych dla powstania systemu kaucyjnego. Zbudowanie i uruchomienie ogólnopolskiego, efektywnego środowiskowo i ekonomicznie, powszechnego i przyjaznego dla konsumentów systemu zaledwie w ciągu kilku miesięcy, jest niemożliwe zarówno ze względów organizacyjnych, technicznych, jak i barier prawnych skutkujących nierównymi warunkami rejestracji podmiotów reprezentujących (operatorów systemu). Duże firmy wprowadzające napoje planujące założyć spółkę będącą podmiotem reprezentującym w ramach systemu kaucyjnego, są zmuszone ze względu na sumę obrotów przejść procedurę uzyskania zgody na koncentrację od Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.  Może to trwać nawet do 6 miesięcy.

Inne zmiany w ustawie proponowane przez Lewiatana:

  • zwolnienie kaucji z VAT.
  • dopasowanie minimalnych poziomów selektywnej zbiórki do unijnych regulacji.
  • umożliwienie przejściowej realizacji poziomów zbiórki w obecnym systemie zbiórki selektywnej w odniesieniu do opakowań wprowadzonych w ramach systemu kaucyjnego.
  • zapewnienie okresu przejściowego dla opakowań bez oznakowania systemem kaucyjnym.
  • uznanie wprowadzających butelki szklane wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5 l za wprowadzających napoje bezpośrednio.
  • zwolnienie odpadów zebranych selektywnie z opłat za zanieczyszczenie terenów publicznych.
  • zmianę wzoru oznakowania wskazującego na objęcie opakowania systemem kaucyjnym.
  • wprowadzenie możliwości transportu /magazynowania opakowań i odpadów opakowaniowych łącznie na cele transportu zwrotnego.
  • umożliwienie wnioskowania o DPR (dokument potwierdzający recykling) przez operatora.

 Najważniejsze zmiany w ustawie kaucyjnej, które chce wprowadzić resort klimatu i środowiska

  • pobieranie kaucji nie tylko od użytkownika końcowego (klienta/konsumenta) w sklepie, ale na każdym etapie obrotu produktem,
  • odbieranie szklanych opakowań wielokrotnego użytku również przez małe sklepy (o powierzchni poniżej 200 m2, jeżeli są w nich sprzedawane napoje w takich butelkach).
  • przesunięcie obowiązku zbiórki opakowań po mleku i produktach mlecznych o rok, czyli od 2026 r.

Ponadto nowelizacja wprowadza nowe obowiązki dla operatorów (co najmniej 1 punkt odbioru opakowań i odpadów opakowaniowych objętych systemem kaucyjnym w każdej gminie) oraz zmiany w wydawaniu im zezwoleń.

Konfederacja Lewiatan

 

Przedsiębiorcy apelują o pilne wprowadzenie ROP [+MP3]
23 kwietnia 2024

Przedsiębiorcy apelują o pilne wprowadzenie ROP [+MP3]

Powrót

Rząd potwierdza, że system kaucyjny zostanie uruchomiony już z początkiem przyszłego roku, czyli za ok. 9 miesięcy. Konfederacja Lewiatan uważa, że potrzeba więcej czasu, aby dobrze przygotować się do tak ważnego przedsięwzięcia.

lewiatan ROP system kaucyjny

Wysłuchaj komentarza eksperta:

– Wprowadzenie systemu kaucyjnego bez przemyślanego i kompleksowego modelu Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta, a co za tym idzie odpowiedniego skierowania strumienia finansowego może okazać się katastrofalne w skutkach. W najgorszym przypadku może nawet doprowadzić do wzrostu kosztów gospodarowania odpadami przez mieszkańców. Dlatego wspólnie z innymi organizacjami, a także samorządami apelujemy o jak najszybsze wdrożenie systemu ROP – mówi Piotr Mazurek, ekspert Konfederacji Lewiatan.

Standardy dla systemu ROP

Dyrektywa 2018/851/WE w sprawie odpadów w Art. 8a precyzyjnie określa standardy dla systemów rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP) w państwach członkowskich UE. Niestety, polski system ROP wynikający z istniejącej krajowej legislacji odnosi się tylko do niektórych aspektów i wskazanych standardów, a dodatkowo jego funkcjonowanie nie realizuje podstawowych celów.

Zaproponowany 2 sierpnia 2021 roku  projekt ustawy UC81  nie zapewniał pełnego wdrożenia zapisów Art. 8a ramowej dyrektywy o odpadach. Nie realizował bowiem celu środowiskowego, gdzie opłaty z tytułu ROP przeznaczane są wyłącznie na spełnienie celów dyrektywy, czyli efektywne zagospodarowanie odpadów opakowaniowych. W projekcie pozbawiono również wprowadzających (producentów produktów w opakowaniach) jakiegokolwiek wpływu na funkcjonowanie systemu gospodarki odpadami opakowaniowymi, czyli na ten element systemu ROP, którego efektywność ma bezpośredni wpływ na np. osiągane poziomy recyklingu, czyli zamykanie obiegów surowcowych. UC81 sprowadził wprowadzających do roli płatnika quasipodatku bez możliwości wpływu na jego wysokość ani sposób wydatkowania tych pieniędzy. Dlatego konieczny jest w Polsce, nowy  kompleksowy system ROP, który będzie zgodny z wymogami dyrektywy i skuteczny w osiąganiu celów środowiskowych.

– W ramach pracy grupy eksperckiej ds. ROP w Konfederacji Lewiatan wypracowaliśmy najważniejsze założenia systemu ROP, obejmujące jego główne cechy, cele, role i obowiązki poszczególnych interesariuszy oraz aspekty dotyczące finansowania. Zdajemy sobie sprawę, że nie jest to przedstawienie kompletnego systemu z uwzględnieniem wszystkich jego elementów. Są to jednak warunki brzegowe, które zapewnią realizację celów środowiskowych i zgodność z wymaganiami Art. 8a. Grupa ds. Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta działa w naszej organizacji już od ponad 4 lat i dzięki szerokiej reprezentacji przedsiębiorców z różnych sektorów może pochwalić się kompleksowym i horyzontalnym spojrzeniem na tematy dotyczące gospodarki opakowaniami i odpadami opakowaniowymi – dodaje Piotr Mazurek.

Jaki powinien być nowy system ROP zdaniem Lewiatana:

  • Przede wszystkim być zgodny z wymogami dyrektywy 2018/851/WE i powinien zapewniać realizację celów środowiskowych.
  • Opierać się na zasadach efektywności, przejrzystości i rozliczalności.
  • Odpowiednio zdefiniować role i obowiązki zarówno dla wprowadzających, jak i dla pozostałych uczestników systemu.
  • Uwzględniać wymóg pełnej partycypacji wprowadzających produkty w opakowaniach w kosztach gospodarowania odpadami opakowaniowymi.
  • Umożliwiać wprowadzenie zróżnicowanych opłat ROP – zgodnie z ekomodulacją (zgodnie z hierarchią postępowania z odpadami).
  • Określać sposób pobierania i dystrybuowania opłat – w naszej ocenie przez organizacje ROP do gmin jak i do firm gospodarujących odpadami.
  • Objąć również opakowania zbierane w tzw. obrocie komercyjnym.
  • Charakteryzować się zasadami równego traktowania i niedyskryminacji żadnego podmiotu systemu ROP.
  • Umożliwiać platformę do regularnego dialogu wszystkich uczestników.
  • Wspierać edukację mieszkańców w zakresie poprawnego prowadzenia selektywnej zbiórki w gospodarstwach domowych.
  • Wdrożyć silniejsze zachęty finansowe motywujące do skutecznego segregowania odpadów.
  • Zawierać skuteczne mechanizmy kontroli i sprawozdawczości.

Realizacja tych rekomendacji jest niezbędna do zapewnienia zgodności Polski z wymogami dyrektywy 2018/851/WE i do osiągnięcia celów środowiskowych. System ROP powinien być oparty na zasadach efektywności, przejrzystości i rozliczalności, a wprowadzający powinni mieć wpływ na funkcjonowanie systemu.

Tylko wtedy jest w stanie efektywnie poprawić gospodarką opakowaniami i odpadami opakowaniowymi w naszym kraju.

Konfederacja Lewiatan

 

 

 

 

System kaucyjny na opakowania po napojach jedyną szansą realizacji poziomów zbiórki
11 marca 2024

System kaucyjny na opakowania po napojach jedyną szansą realizacji poziomów zbiórki

Powrót

1 stycznia 2025 roku Polska stanie się kolejnym krajem w Europie, który ma szanse na uruchomienie systemu kaucyjnego na niektóre opakowania po napojach.

członkowie napoje odpady system kaucyjny

Zgodnie z ustawą z 13 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi systemem tym objęte będą:

  • jednorazowe butelki z tworzyw sztucznych o pojemności do 3 l
  • szklane butelki wielokrotnego użytku do 1,5 l
  • metalowe puszki o pojemności do 1 l.

Cel: poprawa selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych

Kaucja pobierana będzie we wszystkich jednostkach handlowych, w których będą sprzedawane napoje w takich opakowaniach, niezależnie od ich powierzchni. Natomiast zwrot kaucji wraz z pustym opakowaniem będzie obowiązkowy w jednostkach handlowych o powierzchni powyżej 200 m2. Mniejsze punkty będą mogły dołączyć do systemu dobrowolnie.

Najważniejszym celem wprowadzenia systemu kaucyjnego w naszym kraju jest poprawa selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych. Przypomnijmy, że zgodnie z obowiązującymi przepisami wprowadzający produkty w opakowaniach (producenci, importerzy i właściciele marek) będą zobowiązani do osiągnięcia minimalnych poziomów selektywnej zbiórki opakowań.

Te poziomy to:

  • 77% za 2025 r.
  • 81% za 2026 r.
  • 84% za 2027 r.
  • 87% za 2028 r.
  • 90% za 2029 r. i następne lata.

Prawo przewiduje wielu operatorów systemu

Najważniejszą i budzącą chyba najwięcej emocji cechą naszego ustawodawstwa jest jego wielooperatorowość. Innymi słowy, nasz polski system będzie działał w oparciu o więcej niż jeden podmiot reprezentujący (tzw. operator systemu).

Jednym z nich będzie założona przez Fundację Odzyskaj Środowisko „PolKa”, operator systemu kaucyjnego not for profit S.A. Fundacja od 13 lat działa w branży recyklingu w Polsce, wspierając świadomą edukację ekologiczną. Jak podkreśla Marcel Rakowski, prezes „PolKa”, oferuje sklepom, hurtowniom, producentom, jak i importerom napojów objętych systemem kaucyjnym gotowe rozwiązania niezbędne do szybkiego i sprawnego wdrożenia systemu kaucyjnego.

„PolKa” zajmie się kompleksową organizacją procesów składających się na system kaucyjny (end-to-end solution). Nawiązała współpracę ze znanymi polskimi firmami o zasięgu krajowym i międzynarodowym, które działają w zakresie m.in. logistyki pierwszej i środkowej mili, centrów liczenia czy przetwarzania odpadów opakowaniowych. W ramach powstałego modelu oferuje również finansowanie, instalację oraz serwisowanie maszyn RVM (tzw. zwrotomatów) renomowanych producentów.

Nasza firma działa ponad podziałami, łącząc interesy wszystkich kluczowych uczestników systemu kaucyjnego. „PolKa” zapewni optymalne koszty oraz umożliwi osiągnięcie celów selektywnej zbiórki w 2025 r. Z kolei skuteczna zbiórka zagwarantuje uczestnikom systemu właściwą jakość materiału, a system IT efektywne zarządzanie procesami (w tym rozliczeniami kaucji i materiału). Szeroki asortyment zwrotomatów (maszyn do automatycznej zbiórki) i transparentna sprawozdawczość oraz efektywne raportowanie przyczynią się do efektywności systemu kaucyjnego prowadzonego przez „PolKa” – mówi Marcel Rakowski.

Więcej o działaniach naszej nowej firmy członkowskiej www.polskakaucja.pl.

System kaucyjny ma być przyjazny dla firm i konsumentów
11 lipca 2023

System kaucyjny ma być przyjazny dla firm i konsumentów

Powrót

W Sejmie trwają prace nad projektem ustawy tworzącej system kaucyjny. Konfederacja Lewiatan proponuje m.in. przesunięcie jego uruchomienia na 1 stycznia 2026 r., niewliczanie kaucji do podstawy opodatkowania VAT, wyłączenie opakowań po produktach mlecznych, czy umożliwienie przejściowej realizacji poziomów zbiórki zgodnie z obowiązującymi przepisami do momentu uruchomienia systemu kaucyjnego.

lewiatan Sejm system kaucyjny ustawa

Dzisiaj przedstawione zostanie sprawozdanie z posiedzenia połączonych komisji sejmowych, które odbyło się 10 lipca, a w najbliższych dniach planowane jest kolejne posiedzenie komisji w przypadku zgłoszenia poprawek. Przedsiębiorcy czekali na to przyspieszenie, pytanie jednak brzmi czy parlamentarzyści zdążą przyjąć ustawę jeszcze w tej kadencji?

Jednym z kluczowych elementów ustawy, jest zapis dotyczący terminu wejścia w życie realizacji obowiązku zbiórki przez system kaucyjny od 1 stycznia 2025 r.

 – Niestety, ze względu na znaczące opóźnienie w procedowaniu projektu ustawy, zbudowanie i uruchomienie efektywnego systemu zaledwie w ciągu kilkunastu miesięcy, jakie pozostaną od momentu wejścia w życie ustawy, jest niemożliwe. W związku z tym postulujemy, aby termin ten przesunięto najwcześniej na 1 stycznia 2026 r. Proponujemy również umożliwienie przejściowej realizacji obowiązków uzyskania poziomów selektywnej zbiórki butelek z tworzyw sztucznych po napojach zgodnie z obecnymi przepisami do momentu uruchomienia systemu kaucyjnego. Chodzi o zaliczanie do realizacji poziomów zbiórki samodzielnej lub poprzez organizacje odzysku opakowań lub system kaucyjny od 2025 r. W przeciwnej sytuacji nie będzie możliwe uzyskanie ustalonych ustawowo poziomów zbiórki na poziomie 77% – mówi Piotr Mazurek, ekspert Konfederacji Lewiatan.

 Najważniejsze postulaty Konfederacji Lewiatan dotyczące systemu kaucyjnego:

– przesunięcie uruchomienia systemu kaucyjnego na 1 stycznia 2026 r.,

-umożliwienie przejściowej realizacji poziomów zbiórki zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami do momentu uruchomienia systemu kaucyjnego,

– niewliczanie kaucji do podstawy opodatkowania VAT,

– uznanie wprowadzających butelki szklane wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5 litra za wprowadzających napoje bezpośrednio,

– wyłączenie opakowań po produktach mlecznych,

– dostosowanie minimalnych poziomów selektywnego zbierania do unijnych regulacji.

 Konfederacja Lewiatan postuluje także niewliczanie kaucji na opakowania jednorazowe do podstawy opodatkowania podatkiem VAT. Tego rodzaju obciążenie będzie rodziło szereg problemów po stronie handlu detalicznego i podniesie koszty samego systemu.

Ponadto proponuje  precyzyjne określenie obowiązków nakładanych na przedsiębiorców prowadzących handel detaliczny przez internet, w tym zasad zbierania i przekazywania opakowań i odpadów opakowaniowych oraz zasad rozliczania kaucji.

Pracodawcy proponują również  uznanie wprowadzających produkty w butelkach szklanych wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5 litra za wprowadzających napoje bezpośrednio. Umożliwi to niezakłócone dalsze prowadzenie systemów kaucyjnych na tego rodzaju opakowania i zachęci kolejne podmioty do stosowania opakowań wielokrotnego użytku na dużą skalę. Tego rodzaju systemy działają już z powodzeniem w Polsce. Realizacja postanowień ustawy oznaczać będzie konieczność działania poprzez podmiot reprezentujący, co doprowadzi do rozerwania obecnie funkcjonujących systemów oraz zawarcia nowych umów przez operatora z około 80 – 90 tysiącami placówek handlu detalicznego działającymi w Polsce, które będą zmuszone do administrowania dwa razy większą liczbą umów oraz faktur. Spowoduje to chaos na rynku i wskutek nałożenia kolejnego obowiązku może zrazić dużą część placówek handlowych do oferowania produktów w opakowaniach wielokrotnego użytku w ramach już działających, jak i tworzonych w przyszłości systemów.

W projekcie ustawy przyjęte zostały minimalne poziomy selektywnego zbierania opakowań i odpadów opakowaniowych dla puszek i butelek szklanych wielokrotnego użytku w takiej samej wysokości, jak dla butelek z tworzyw sztucznych, które to poziomy wynikają z dyrektywy Single Use Plastics (77% w 2025 r. i 90% w 2029 r.). – Tak wysokie poziomy nie są jednak wymogiem ustawodawstwa unijnego w stosunku do takich opakowań. W związku z tym proponujemy przyjęcie dla tego rodzaju opakowań poziomów selektywnego zbierania jak dla celów recyklingu określonych w dyrektywie PE i Rady (UE) 2018/852 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniającej dyrektywę 94/62/WE ws. opakowań i odpadów opakowaniowych, które wynoszą dla puszek metalowych odpowiednio: 78% w 2030 r., zaś dla szkła 75% w 2030 r. – dodaje Piotr Mazurek

Konfederacja Lewiatan