Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Mimo większych przychodów niż przed rokiem rentowność polskich firm jest niższa. Przychody dużych przedsiębiorstw w okresie trzech kwartałów przekroczyły 3,6 bln zł. Rok wcześniej było to ponad 2,7 bln zł. W tym samym okresie rentowność spadła z  5,8% do poziomu 5,2%

Dzieje się tak głównie przez wyższe ceny zakupu produktów oraz sprzedaży towarów po wyższych cenach. Do tego trzeba jeszcze dołożyć dynamiczną sytuację. Firmy przez 2021 r. oraz początek obecnego roku gromadziły towary, kupując niejako na zapas, w obawie o możliwe braki dostaw oraz dalszy wzrost cen. Ten pragmatyzm spowodował, że obecnie firmy mają z czego produkować, a towary z jakich produkują pochodzą z zakupów z początku roku. Oznacza to niższy koszt, wyższy przychód w przypadku galopujących cen końcowych.

Dzięki temu gromadzeniu zapasów przez przedsiębiorstwa nasze PKB zatrzymało się na tak wysokich poziomach. Zapasy jednak staną się kategorią, która obecnie będzie silnie, negatywnie wpływała na nasz wzrost gospodarczy. Firmy już bardziej rozważnie podchodzą do nowych zakupów, a to oznacza, że pod koniec roku rentowności będą prawdopodobnie oscylowały na zdecydowanie niższych poziomach.

Konfederacja Lewiatan

Komentarz Mariusza Zielonki, eksperta ekonomicznego Konfederacji Lewiatan

Wzrosty cen oraz zgromadzone zapasy podwyższają wynik finansowy przedsiębiorstw.  Firmy zarabiają nominalnie więcej niż w pierwszym półroczu 2021 r., ale ich rentowność jest niższa.  Żeby zrozumieć skąd 47 tys. przedsiębiorstw uzyskuje wyższe wyniki nominalnie w tak niepewnych czasach musimy się cofnąć do bliskiej przeszłości.

Działając w czasie zmniejszonego popytu w 2020 r. oraz w stałej niepewności co do przyszłości, szczególnie tej związanej z kształtowaniem się cen na rynkach hurtowych oraz brakami w dostawach, przedsiębiorcy zaczęli gromadzić zapasy. W 2020 r. przedsiębiorstwa posiadały zapasy na kwotę 107 mld zł, w 2021 r. odnotowano wzrost o 28%. Według NBP, w I kwartale 2022 r. taka ilość zapasów była nadal niewystarczająca do realizacji bieżących zamówień.

Trudno zatem oczekiwać, że firma wiedząc, że w momencie zejścia ze stanu zapasów będzie musiała odtworzyć (o ile się jej uda) stany magazynowe po zdecydowanie wyższych kosztach, zdecyduje się na sprzedaż swoich towarów i usług po cenach niższych niż rynkowe. Pomijamy tutaj zwiększone koszty pracy wynikające z presji płacowej oraz zmian podatkowych.

Jedynie pięć branż w I półroczu 2022 r. charakteryzowało się wyższą rentownością netto niż w analogicznym okresie rok wcześniej. Spektakularny wzrost odnotowało górnictwo, które zostało postawione na nogi w związku ze zbliżającym się kryzysem energetycznym, a przez to rentowność netto wzrosła w górnictwie z 0,5% do 18,8%. To pokazuje, że spółki skarbu państwa nie ponosiły wyższych kosztów wydobycia, a korzystały na wzroście cen surowców.

Biorąc pod uwagę kurczenie się zapasów w przedsiębiorstwach oraz wysoką inflację producencką,  drugie półrocze może obfitować ponownie we wzrosty nominalne przychodów czy zysku, przy jednoczesnym spadku rentowności większości z branż.

Konfederacja Lewiatan